|
||||||
|
||||||
|
||||||
27 February 2017
Channel «سؤزلؤک» created
س
19:34
سؤزلوک
ارشیلیقلیQarşılıqlı : متقابل
قارشینQarşın : علی رغم
قانیتQanıt : ثبوت
قانیتلاماقQanıtlamaq : اثبات کردن
قاورامQavram : مفهوم
قاووشماقQavuşmaq : واصل شدن
قوشارQoşar : شاعر
قوللانماقQullanmaq : به خدمت در آوردن
قونوQonu : موضوع
قونوشماQonuşma : گفتگو
قونومQonum : موقعیت
کسینلیکلهKәsinliklә : قطعیا
کؤتوKötü : بد
کؤکده‌ن بوته‌مچیKökdәn bütәmçi : بنیادگرا
کؤکلوKöklü : ریشه دار
کؤکه‌نKökәn : ریشه
کیتلهKitlә : توده
کیچیمسه‌مه‌کKiçimsәmәk : تحقیر کردن
کیملیکKimlik : هویت
گرچه‌کله‌شمه‌کGәrçәklәşmәk : متحقق شدن
گرچه‌کلیکGәrçәklik : واقعیت
گره‌کسیزGәrәksiz : غیرضروری
گره‌کلیGәrәkli : لازم
گله‌نه‌کGәlәnәk : سنت
گنه‌لدهGәnәldә : عموما
گؤبودGobud : خشن، بی کیفیت
گوجونGücün : مجبوری، تحمیلی
گؤرکسؤزGörksöz : ادبیات
گؤرکولGörkül : ادبی
گؤره‌وGörәv : وظیفه
گؤرونمه‌زGörünmәz : نامرئی
گؤرونوشGörünüş : ظاهر
گؤزله‌مله‌نمه‌کGözlәmlәnmәk : مشاهده شدن
گونلوکGünlük : روزمره
گؤودهGövdә : بدن
گووه‌نمه‌کGüvәnmәk : اعتماد کردن
ماراقلیMaraqlı : جالب
نده‌نNәdәn : علت
نسنهNәsnә : شئی، چیز
وارساییمVarsayım : فرض
وورقوVurqu : تاکید
یاپیلاندیرماقYapılandırmaq : برپاساختن، سازماندهی کردن
یارارYarar : فایده
یاراشماقYaraşmaq : برازنده بودن
یازارyazar : نویسنده
یازقاYazqa : مقاله
یاساYasa : قانون
یالینیقYalınıq : انسان، بشر
یانسیتماقYansıtmaq : منعکس کردن
یانسیرYansız : خنثی، بی طرف
یانسیماYansıma : انعکاس
یایینYayın : نشر
یوکله‌مه‌کyüklәmәk : بار کردن
یؤنYön : جهت
یؤنته‌مYöntәm : روش
یؤنه‌تگیYönәtgi : سیاست
یؤنه‌تگیلYönәtgil : سیاسی
یؤنه‌تیمYönәtim : مدیریت
یئته‌رلیYetәrli : کافی
یئرسوYersu : وطن
یئنیجیلyenicil : مدرن
یئیله‌مه‌کyeylәmәk : ترجیح دادن
یییهYiyә : صاحب
داورانیشDavranış : رفتار
دریمDәrim : اصطلاح
دنلیDәnli : به آن درجه
ده‌یه‌رله‌ندیرمه‌کDәyәrlәndirmәk : ارزیابی کردن
ده‌ییش توخوشDәyiş toxuş : بده بستان
ده‌ییشگهDәyişgә : واریانت
ده‌یینمه‌کDәyinmәk : اشاره کردن
دورومDurum : وضعیت
دوزه‌نDüzәn : سیستم، نظم
دوزئیDüzey : سطح
دوشونگهDüşüngә : ایدئولوژی
دوغالینDoğalın : البته، طبیعتا
دوغرولتوDoğrultu : راستا، استقامت
دؤنه‌مDönәm : دوره، عهد
دویارلیلیقDuyarlılıq : حساسیت
دویقوسالDuyqusal : احساساتی
دویوروجوDoyurucu : تطمین کننده
دیشDış : خارج
دیشیDişi : مونث
دیشیلDişil : مونث
دئگیDegi : سخن
دیل بیلگیسیDil bilgisi : دستور زبان
دیلده‌کDildәk : استدلال
دیلده‌مDildәm : منطق
دیلسه‌لDilsәl : زبانی
دئنه‌تله‌مهDenәtlәmә : کنترل
دئییمDeyim : اصطلاح
ساغلاماقSağlamaq : تامین کردن
سالدیرقانSaldırqan : متهاجم
سانکیSankı : تو گوئی
سانیلماقSanılmaq : گمان شدن
سوبایSubay : مجرد
سوره‌جSürәc : روند
سوره‌کلیSürәkli : متمادیا، پیوسته
سورونلوSorunlu : مساله دار
سونماقSunmaq : تقدیم کردن، عرضه نمودن
سونوجلانماقSonuclanmaq : منتهی شدن
سوی آدSoyad : نام خانوادگی
سؤیوشSöyüş : فحش
سئچیمSeçim : انتخاب
سیلیکSilik : غیرمهم، غیربرجسته
سلهکSәlәk : سخاوتمند
سئیره‌کSeyrәk : نادر، به ندرت
قاباQaba : خشن
قاپساییجیQapsayıcı : شامل
قاتقیQatqı : سهم
قاتیQatı : سرسخت
قاچینیلیرQaçınılır : آنچه از آن اجتناب می شود
قارشیتQarşıt : ضد، مقابل
قارشیلیقQarşılıq : معادل
تؤره‌ن: مراسیم، Törən
تاپماجا: معما، Tapmaca
تاپچاق: آدرس، Tapçaq
تؤشگومه‌ک: نفس
نفس زدن، Töşgümək
تؤکونتو:چیزی که
ریخته شده باشد، مثل ریز مانده ها از قیچی کردن لباس
تاپینتی‌لار:
کشفیات، Tapıntılar
تانری: الله، Tanrı
19:34
فتحه: اوسترهÜstrə-
فردا: یارینYarın-
فردی: بیرئیسله‌لBireysəl-
فرمان دولتی:
یارلیقYarlıq-
فرمت: بیچیتBiçik-
فرهنگ لغت:
سؤزلوکSözlük-
فرهنگ: اکینجƏkinc-
فرهنگی: اکینجسه‌ل Əkincsəl-
فست فود: یئ‌گئتYeget-
فسیل: داشیلDaşıl-
فلسفه: بؤگوشBögüş-
فلسفی: بؤگوشسه‌لBögüşsəl-
فلوچارت: ایزله‌نجİzlenc-
فلیسوف: بؤگوشچوBögüşçü-، بؤگوBögü-
فناوری:
قوراشدیریم Quraşdırım-
فنومن: اولونتوOluntu-
فهرست: دیزینDizin-
فوآر: سونالقاSunalqa-
فوریه: بوزBoz-
قابل: یئته‌نه‌کلیYetənəkli-
قابلیت: یئته‌نه‌کYetənək-
قاعده: قورال Qural-
قافیه: اویاقUyaq-
قانون اساسی:
آنایاساAnayasa-
قانون: یاساYasa-
قانونمند: یاسالیYasalı-
قانونی: یاسالYasal-
قدمگاه: آددیملاقAddımlamaq-
قرص: تکه‌ره‌کTəkərək-
قرنطینه: قاپانتیQapantı-
قرون وسطی:
اورتاچاغOrtaçağ-
قسمی: تیکه‌لTikəl-
قطعه: تیکهTike- ، تیکه‌مTikəm-
قمری (سال):
آیسال ایلAysal
il-
قید (دستور
زبان): بلیرته‌جBəlirtəc-
کاریزما: گیزه‌مGizəm-
کاریزماتیک:
گیزهملیGizəmli-
کامپیوتر: بیلگی‌سایارBilgisayar-
کتاب: پیتیکPitik-
کتابچه: پیتیکجیکPitikcik-
کتابخانه: پیتیک‌ائویPitikevi-
کتابفروشی:
پیتیکچیPitikçi-
کسره: آستراAstra-
کشور: اؤلکه Ölkə-
کلاسیک: کؤکله‌شیک Kökləşik-
کمال گرا: لاپچیLapçı-
19:34
سالگرد: ایل دؤنوم İldönüm-
سال‌گشت: ایل
دؤنومİldönüm-
ستون: اؤرهÖrə-
سخن: دئگیDegi-
سرزمین: یورتYurt-
سرمایه گذاری:
یاتیریمYatırım-
سریال: دیزیDizi-
سطح: دوزئی Düzey-
سعید: قوتلوQutlu-
سکو: سککیSəkki-
سکولار: بوندالی Bundalı-
سکولاریسم:
بوندالیق
Bundalıq-
سلف سرویس: سئچ‌آلSeçal-
سمینار: بیلگیتایBilgitay-
سناریو: گلیشگیGəlişgi-
سند رسمی:
توغرالی بلگه- Tuğralı Bəlgə
سند: بلگهBəlgə-
سندروم: بلیرگیBəlirgi-
سه شنبه: توزگونTozgün-
سیاست: یؤنه‌تگی Yönətgi-
سیاستمدار: یؤنه‌تگیچیYönətgiçi-
سیاسی کردن: یؤنه‌تگیلله‌شدیرمهYönətgilləşdirmə-
سیاسی: یؤنه‌تگیلYönətgil-
سیستم: دوزگهDüzgə-
شارژ کردن:
دولوملاماقOlumlamaq-
شارژ: دولومDolum-
شاعر: قوشارQoşar- ، قوشوقچوQoşuqçu-
شاعرانه: قوشارجاQoşarca-
شال: آتقیAtqı-
شاهد: تانیقTanıq-
شراب: چاخیر Çaxır-
شرابفروش:
چاخیرچیÇaxırçı-
شرط: قوشول Qoşul-
شرکت: پایلاشقاPaylaşqa-
شعبه: قوپشو Qopşu-
شعر: قوشوقQoşuq-
شعور: بیلینجBilinc-
شمال: قوزئیQuzey-، قوزایQuzay-
شمسی (سال): گونه‌ش
ایلیGünəş
ili-
شمعدان: تونشوTünşü-
شنبه: ائلگون Elgün-
شیر: آسلانAslan-
صدراعظم:
اولوباخانUlubaxan-
صرفا: یالنیزYalnız-
صفت: اؤنادÖnad-
صلاحیت: یئتگه-Yetgə
19:34
دیپلم: یئته‌رگهYetərgə-
دین: بوته‌مBütəm-
دینام: دئوینگهDevingə-
دینامیک (علم):
دئویم بیلیمDevimbilim-
دینامیک (هر چیز
متحرک): دئوینگه‌نDevingən-
دیندار: بوته‌ملیBütəmli-
دیوار: هؤره‌کHörək-
رادیاسیون:
ایشینیمIşınım-
راستا: دوغرولتوDoğrultu-
رایج: ایشله‌ک İşlək-
رایزن: گه‌نه‌شمه‌نGənəşmən- ، گنه‌شچی- Gənəşçi
رژیم (سیاسی):
دوزه‌نDüzən-
رسانه: اورتالOrtal-
رستاخیز: دیرچه‌لیشDirçəliş-
رسمی: توغرالیTuğralı-
رسمیت:
توغرالیلیقTuğralılıq-
رقاص: بیییجیBiyiçi-
رکاب: باساریق Basarıq-
رکلام: جارلاوCarlav-
رل: اوینامOynam-
رمان: سورچه‌کSürçək-
رنسانس: دیرچه‌لیشDirçəliş-
روایت: آنلاتیAnlatı-
رودخانه بزرگ:
ایرماقIrmaq-
روزنامه نگار:
اته‌رگیچی
Ətərgiçi-
روزنامه نگاری:
اته‌رگیچیلیکƏtərgiçilik-
روزنامه: اته‌رگی Ətərgi-
روند: سوره‌جSürəc-
ریشه شناسی کردن:
کؤکه‌نله‌مه‌کKökənləmək-
ریشه شناسی: کؤکه‌نله‌مهKökənləmə-
ریشه: کؤکه‌نKöken- ، کؤک Kök-
زاویه: آچیAçı-
زکام: توماوTumav-
زیارتگاه:
گؤروشگهGörüşgə-
زیان: ایته‌مİtəm-
ژانویه: اوجاقOcaq-
ژورنالیست: اته‌رگیچی Ətərgiçi-
ژوئن: چیچه‌ک Çiçək-
ژوئیه: اوراقOraq-
سابق: گئچمیشGeçmiş-
سابقه دار:
گئچگیلیGeçgili-
سابقه: گئچگیGeçgi-
ساحه: آلان Alan-
سازمان: هؤرگوتHörgüt-
سالشمار: ایل
سایارİlsayar-
28 February 2017
س
22:52
سؤزلوک
حیاط خلوت: آرخاآولیArxaavlı-
خیانت: دؤنه‌کلیکDönəklik-
داستان بلند:
سورچه‌کSürçək-
دامقا: مهر Damğa-
دانائی (ناشی از
دانش): بیلیBili-
دانس کردن:
بیییمه‌کBiyimək-
دانس: بیییBiyi-
دانستن: بیلمه‌کBilmək-
دانستنی: بیلیکBilik-
دانسته: بیلیکBilik- ، بیلیشBiliş
دانسوز: بیییچیBiyiçi-
دانش (سیستم
دانائیها): بیلیمBilim-
دانش آموز: اؤیره‌نجی Öyrənci-
دانشجو: اؤیره‌نگه‌ن Öyrəngən -
دانشکده:
بوشقورلوقBoşqurluq-
دانشگاه: بیلی
یورتBiliyurt-
دانشمند: بیلگینBilgin-
داننده: بیلیجىBilici-
دائره المعارف:
بیلی‌پیتیکBilipitik-
،
بیلگی‌پیتیکBilgipitik-
دبستان: ایلک
اوخولİlkoxul-
دبیر: اؤیره‌تمه‌ن Öyrətmən-
درصد: یوزدهYüzdə-
دریا: دنیزDəniz-
دریاچه: گؤل Göl-
دریانورد: دنیزچیDənizçi-
دسامبر: آرالیق
آیی
Aralıq-
دسته سلاح:
بالچاقBalçaq-
دسته: تاخیمTaxım-
دکتر: ساغینSağın-، ساغالتمانSağaltman -
دکترا: اؤگه‌لیکÖgəlik-
دکترین: بوشقوتBoşqut-
دکور: هؤره Hörə-
دکوراسیون: هؤره‌له‌مه‌کHörələmek-
دلیل آوردن:
دیلده‌مه‌کDildəmək-
،
دیلده‌کله‌مه‌کDildəkləmək-
دلیل: دیلده‌کDildək-
دمکرات: ائل‌ارکچیElərkçi-
دمکراتیزاسیون:
ائل‌ارکیلله‌شمهElərkilləşmə-
دمکراتیک: ائل‌ارکیلErlərkil-
دمکراسی: ائل‌ارکElərk- .
دوچرخه: قوشاتکه‌رQoşatəkər- ، یئل آتYelatı
دوره: دؤنه‌مDönəm-
دوشنبه: باشگونBaşgün-
دوشیزه: بیکهBikə-
دولت: ارکله‌تƏrklət-
دولتی: ارکله‌تیلƏrklətil-
https://t.me/suzluk
2 March 2017
س
11:21
سؤزلوک
توانستن: اوماقUmaq-
توطئه: قوراماQurama-
تولید کردن: اوره‌تمه‌کÜrətmək-
تولید: اوره‌تیمÜretim- ، اوره‌تمهÜrətmə-
تئوری: قورامQuram-
تئوریسین:
قورامجی
Quramcı-
تئوریک: قورامسالQuramsal-
جاودان: منگیMəngi-
جاودانی: منگیMəngi-
جایزه: اؤدولÖdül-
جلسه: اوتورومOturum-
جمعیت: توپلولوقToplum-
جنگ کردن:
ساواشماقSavaşmaq-
جنگ: ساواشSavaş-
جنگیدن: ساواشماقSavaşmaq-
جواب (سوال):
یانیتYanıt-
جواب (عمل):
قارشیلیقQarşılıq-
جواب دادن:
یانیتلاماقYanıtlamaq-
جواب: یانیت Yanıt-
جولای: اوراق آییOraq ayı-
چشم براه بودن:
گؤزله‌مه‌کGözləmək-
چشم داشت: گؤزله‌نتیGözlənti-
حاضر شدن:
آنینماق
Anınmaq-
حاضر کردن:
آنیتماقAnıtmaq-
،
آنیقلاماقAnıqlamaq-
حاضر: آنیقAnıq-
حال: دورومDurum-
حاوی بودن: ایچه‌رمه‌کİçərmək-
حجت: دیلده‌کDildək-
حرب: ساواشSavaş-
حرکت: ترپه‌نیمTərpənim- ، ترپه‌نیشTərpəniş-
حقیقتگرا: گرچه‌کچیGerçəkçi-
حیوان
آزمایشگاهی: دئنه‌کDenək-
خاطره: آنی Anı-
خائن: دؤنه‌کDönək-
خریطه: یئرکیپYerkip-
خطر: توداTuda-
خطیر: تودالیTudalı-
خوانا: اوخوناقلیOxunaqlı-
خواننده (آواز):
ییرچیYırçı-
،
ییرلاییچیYırlayıçı-، ییرامانYıraman- ، ییراوYırav-
خواهش کردن:
اؤتونمه‌کÖtünmək-
،
اؤتوک ائتمه‌کÖtük
etmək-
خواهش: اؤتونجÖtünc- ، اؤتونوÖtünü-
خواهشمند:
اؤتوکچوÖtükçü-
خودمختار: اؤز‌ارک Özərk-
خودمختاری:
اؤزارکلیک
Özərklik-
خورشید گونه‌شGünəş-
خیابان: اورامUram-
https://t.me/suzluk
Channel photo changed
3 March 2017
س
19:10
سؤزلوک
یشگفتار: اؤنسؤزÖnsöz-
پیشنهاد شدن:
اؤنه‌ریلمه‌کÖnərilmək-
پیشنهاد کردن:
اؤنه‌رمه‌کÖnərmək-
پیشنهاد: اؤنه‌ریÖnəri-
پیوسته: سوره‌کلیSürəkli-
تاثیر متقابل:
ائتگیله‌شیمEtgiləşim-
تاثیر: ائتگیEtgi-
تاثیرگذار: ائتگه‌نEtgən-
تاریخ (علم):
اؤته‌ک-
Ötək
تاریخ (مورخه):
ایلایگونİlaygün-
تاریخ بنا: یاپیم
اؤته‌ییYapımötəyi
-
تاریخدان: اؤته‌کچیÖtəkçi-
تبرک کردن:
قوتادماقQutadmaq-
تبریک گفتن:
قوتلاماق
Qutlamaq-
تبریک: قوتلاماQutlama-
تبعید شدن:
سورولمه‌کSürülmək-
تبعید کردن:
سورمه‌کSürmək-
تبعید: سورگونSürgün-
تبعیدی: سورگون Sürgün-
ترتیب دادن: دوزه‌نله‌مه‌کDüzənləmək-
ترتیب داده شده:
دوزه‌نله‌نمیشDüzənlənmiş-
ترتیب یافته:
دوزه‌نله‌نمیشDüzənlənmiş-
ترتیب: دوزه‌نDüzən-
ترجمه کننده حرفه
اى: چئویرمه‌نÇevirmən-
ترجمه کننده
موقتى: چئویره‌نÇevirən-
ترجمه: چئویری Çevirı-
تشعشع: ایشینلاماIşınlama-
تشکیلات: هؤرگوت Hörgüt-
تعادل برقرار
کردن: دنگه‌له‌مهکDəngələmək-
تعادل: دنگه Dəngə-
تعریف کردن:
تانیملاماقTanımlamaq-
تعریف: تانیمTanım-
تقاضا کردن:
اؤتونمه‌کÖtünmək-
تقاضا کننده:
اؤتوکچوÖtükçü-
تقاضا: اؤتونجÖtünc- ، اؤتوکÖtük-
تقدیم کردن:
سونماقSunmaq-
تقدیم: سونومSunum-
تکامل یافتن:
ائوریلمه‌کEvrilmək-
تکامل: ائوریمEvrim-
تمدن: اویقارلیقUyqarlıq-
تمنا: اؤتونوÖtünü -
تمنی: اؤتونوÖtünü-
تموج: دالقیرماDalqıma-
تناقض: چلیشگیÇəlişgi-
تهلکه: تودا Tuda
توانا: اوقان Uqan-
https://t.me/suzluk
19:12
پاره: تیکهTikə-، تیکه‌مTikəm-
پارو: کوره‌کKürək-
پاسپورت: گئچیشگهGeçişgə -
پاسخ گفتن:
یانیتلاماقYanıtlamaq
-
پاسخ: یانیتYanıt-
پانسیون: یاتیلیYatılı-
پانل دیواری:
دورباخ-Durbax
پایتخت: باشکند-Başkənd
پتانسیل: گیزیل-Gizil
پخش کردن: یایماق-Yaymaq
پدر: آتا- Ata
پدرسالار:
آتاارکیل-Ataərkil
پدیده (درک
کردنی): گؤرونگو-Görüngü
پدیده: اولونتو-Oluntu
پرتگاه: اوچوروم-Uçurum
پرفورمانس: ائدیم-Edim
پرنسیب: ایلکهİlkə-
پروسس: سوره‌جSürəc-
پروسه: سوره‌ج- Sürəc
پروفیل: یانایYanay-
پریودیک: سوره‌لی Sürəli-
پزشک: ساغین-Sağın ، ساغالتمان Sağaltman-
پزشکی: اونوم-Onum
پست اکسپرس:
چاپار یام-Çapar
yam
پست خالی (برای
استخدام): بوشالقی-Boşalqı
پست کردن:
یاملاماق-Yamlamaq
پستچی: یامچی-Yamçı
پستخانه: یام-Yam، یام ائویYamevi
پسوند: سون‌اکSonək-
پشتگرم: آرخایین-Arxayın
پلاتفرم: سککی-Səkki
پلاکارت: یازاس-Yazas
پنج شنبه:
اورتاگون-Ortagün
پودر: توزاقTozaq -
پوره: ازمهƏzmə -
پوستین: کورکKürk-
پوشه: قوولوقQovluq -
پول خرد: بؤلونگه‌ن
آخچا-
Bölüngən Aqça
پول: آخچا- Axça
پولی: آخچالی-Axçalı
پوئما: قوشاق-Qoşaq
پیامک: ائلگی-Elgi
پیدا کردن چیز
گمشده: تاپماقTapmaq-
پیدا کردن:
بولماقBulmaq-
پیروز: اوتقانUtqan-
پیروزی: اوتقوUtqu- ، اوتومUtum
https://t.me/suzluk
4 March 2017
س
13:00
سؤزلوک
1 ـ گؤز : خود واژه گؤز بیش از 10 معنا دارد مانند:
چشم ، قنات ، سوراخ ، دهانه پل ، حسرت ، انتظار ، دهانه ، سر نخ.
2 ـ گؤزه: چشمه
ای با اطراف سرسبز
3 ـ گؤزت : مواظب
باش ، چشمت به آنجا باشد.
4 ـ گؤزله :
منتظر باش ، چشم انتظار باش (ما به اشتباه بجای گؤزت (مواظب باش) می گوییم:
گؤزله!)
5 ـ گؤزل : زیبا
، چشم نواز
6 ـ گؤزلوک :
عینک
7 ـ گوزگو: آئینه
(در اصل گؤزگو یعنی وسیله دیدن)
8 ـ گؤستر : نشان
بده (در اصل گؤزتر)
9 ـ گؤزه نک :
سوراخ های ریز بدن یا گیاهان
10 ـ گؤزندیریک :
نقاب صورت حیوانات برای جلوگیری از آزار حشرات
11 ـ گؤزه مه :
رفو (سوراخ ها یا چشمها را بهم دوختن)
12 ـ گؤز اول:
حواست باشد ، چشمت به این باشد
13 ـ گؤز ائوی:
حدقه چشم
14 ـ گؤزآچیق :
هوشیار
15 ـ کور گؤز یا
شور گؤز : چشم هیز
16 ـ گؤز اودو :
خشم (گؤز اودون آلماق یعنی ترساندن)
17 ـ گؤزجو :
نگهبان
18 ـ گؤز قارال :
غروب ، سیاهی رفتن چشم
19 ـ گؤزتمن :
ناظم
20 ـ گؤزه تیم :
نظارت
21 ـ گؤزلم :
مراقب
22 ـ گؤزلش :
احتیاط کن
23 ـ گؤزونک : از
ابزار خیمه و چادر
24 ـ کؤسته بک :
موش کور
25 ـ گئجه گؤزو :
نیمه شب
#تورکی_هنر_است
https://t.me/suzluk
5 March 2017
س
13:39
سؤزلوک
👆جانیمیزین اؤگه‌لرین تورکجه اؤیرنک
https://t.me/suzluk
س
19:19
سؤزلوک
پاره: تیکهTikə-، تیکه‌مTikəm-
پارو: کوره‌کKürək-
پاسپورت: گئچیشگهGeçişgə -
پاسخ گفتن:
یانیتلاماقYanıtlamaq
-
پاسخ: یانیتYanıt-
پانسیون: یاتیلیYatılı-
پانل دیواری:
دورباخ-Durbax
پایتخت: باشکند-Başkənd
پتانسیل: گیزیل-Gizil
پخش کردن: یایماق-Yaymaq
پدر: آتا- Ata
پدرسالار:
آتاارکیل-Ataərkil
پدیده (درک
کردنی): گؤرونگو-Görüngü
پدیده: اولونتو-Oluntu
پرتگاه: اوچوروم-Uçurum
پرفورمانس: ائدیم-Edim
پرنسیب: ایلکهİlkə-
پروسس: سوره‌جSürəc-
پروسه: سوره‌ج- Sürəc
پروفیل: یانایYanay-
پریودیک: سوره‌لی Sürəli-
پزشک: ساغین-Sağın ، ساغالتمان Sağaltman-
پزشکی: اونوم-Onum
پست اکسپرس:
چاپار یام-Çapar
yam
پست خالی (برای
استخدام): بوشالقی-Boşalqı
پست کردن:
یاملاماق-Yamlamaq
پستچی: یامچی-Yamçı
پستخانه: یام-Yam، یام ائویYamevi
پسوند: سون‌اکSonək-
پشتگرم: آرخایین-Arxayın
پلاتفرم: سککی-Səkki
پلاکارت: یازاس-Yazas
پنج شنبه:
اورتاگون-Ortagün
پودر: توزاقTozaq -
پوره: ازمهƏzmə -
پوستین: کورکKürk-
پوشه: قوولوقQovluq -
پول خرد: بؤلونگه‌ن
آخچا-
Bölüngən Aqça
پول: آخچا- Axça
پولی: آخچالی-Axçalı
پوئما: قوشاق-Qoşaq
پیامک: ائلگی-Elgi
پیدا کردن چیز
گمشده: تاپماقTapmaq-
پیدا کردن:
بولماقBulmaq-
پیروز: اوتقانUtqan-
پیروزی: اوتقوUtqu- ، اوتوم
Utum
https://t.me/suzluk
6 March 2017
س
21:56
سؤزلوک
8 March 2017
س
10:08
سؤزلوک
آراچی: میانجی، واسطه، Araçı
آراشدیرما:
پژوهش، تحقیق، جستجو، Araşdirma
آراشدیریجی:
محقق، Araşdirıcı
آراماق:
آختارماق، Aramaq
آران: دشت، مقابل
کوهستان، Aran
اربه: تراز،
مبنا، Ərbə
آرتیرما: مزایده،
Artirma
آرتیقلاشا:
تصاعدی، Artiqlaşa
https://t.me/suzluk
12 March 2017
س
12:10
سؤزلوک
دوغانین (طبیعتین) تورکجه آدلارین اؤیرنک :
Deniz→دریا→دنیز
Göl دریاچه→گؤل
Çay→رودخانه→چای
Ada→جزیره→آدا
Yarım ada→شبه
جزیره→یاریم آدا
Qıraq→ساحل→قیراق
Topraq→خاک→توپراق
Bulaq→چشمه→بولاق
Təpə-Zirvə→قله→تپه-زیروه
Dağ→کوه→داغ
Günəş→خورشید→گونش
Ay→ماه→آی
Ulduz→ستاره→اولدوز
Bulud→ابر→بولود
Duman→مه→دومان
Şırran.şəlalə→آبشار→، شلاله،شیرران
Gül-Çiçək→گل→گول-چیچک
Meşə→جنگل→مشه
Orman→جنگل→اورمان
Açın→طبیعت-دنیا→آچین
Doğu→شرق→دوغو
Dan→مشرق→ دان
Batı→غرب→باتی
Dün→مغرب→دون
Quzey→شمال→قوزی
Güney→جنوب→گونی
Quruluq →خشکی→قورولوق
Quru→خشک→قورو
Ağac→درخت→آغاج
Göy→آسمان→گوی
Gecə→شب→گجه
Gündüz→روز→گوندوز
Fırtına, qasırqa→طوفان→فئرتنا.قاسرقا
Yel→باد→یئل
Toz topraq→گرد
وخاک→توز توپراق
Burulğan→گردباد-گرداب→بورولغان
Daş→سنگ→داش
Qaya→صخره→قایا
Su→آب→سو
Dolu→تگرگ→دولو
Qar→برف→قار
Yağmur→باران→یاغمور
Göy qurşağı→رنگین
کمان→گوی قورشاغی
Çöl→دشت→چؤل
Gül-Çiçək→گل→گول -چیچک
yer→زمین→یئر
Hava→هوا→هاوا
https://t.me/suzluk
س
13:28
سؤزلوک
ترجمه کلمات فارسی به تورکی
باید : گرک
ببخشید : باغیشلایین
ببر : توغای
بحث : دارتیشما
بحران : بونالیم
بخت : یازی ،
ایریس
بختیار : موتلو
بخش : بؤلوک ،
بؤلوم
بخشنامه : گئنلگه
بخصوص : آیریجا ،
اؤزللیکله
بخیل : قیسقانجلی
بخیه : سیریق
بد : پیس
بد اخلاق : تؤرل
سیز
بدبخت : قارا گون
، اوغورسوز
بدبین : قارامسار
، اومودسوز
بد حال : پیس
آیاقدا
بدرقه کردن : یول
اؤتورمک ـ سالماق
بدهی : وئره جک ،
اؤدونج
برای همیشه : بیر
یوللوق
برتر : اوستون
برتری :
اوستونلوک
برشته : قیزارمیش
برعکس : ترسینه ،
ترسه سینه
برکت : بوللوق
برگشت : قاییدیش
برنده : اودان ،
آپاران
بریدگی : دؤنگه
بستر : یاتاق
بستر رود :
چایلاق
بستنی : دوندورما
بسته : قاپالی
باغلی
بشر دوستانه:
اینسان سئور
بعضی : بیر پارا
، بیراز
بلا : قادا
بلند گو : سس
اوجالدان
بن بست : چیخماز
بنده : کؤله ،
قول
بنیانگذار :
قوروجو
بوته : کول
بوسه : اؤپوجوک ،
اؤپوش
بومی : یئرلی
به جا : یئرینده
به اضافه : آرتیم
به اندازه کافی :
یئترلی
به خاطر:
اوغروندا ، اوچون
بهره : فاییز
به عهده گرفتن :
بویونا آلماق
به قول..:دئمیشکن
بهمن ماه :
دوندوران آی
بی امان :
آجیمادان
بی اهمیت : اؤنم
سیز
بی تفاوت :
سایماز
بی چاره : یازیق
بی حیا :
اوتانماز ، ییرتاق
بی سرپرست : باش
سیز
بی سلیقه ، شلخته
:پینتی
بیشتر: چوخراق
بی شرم :
اوتانماز
بی فایده :
یاراماز
بی عرضه :
باجاریق سیز ، افل
بی غیرت :
دامارسیز
بیکار : ایش سیز
بیگانه : یاد ،
اؤزگه
بیمار : آلیز
بی میل : کؤنول
سوز
بی نمک : شیت
بیننده : باخان
بی نهایت: اوج
سوز ،
بینوا : یازیق ،
یوخسول
ائتلاف کردن :
آنلاشماق ، بیرلشمک
ابتدا : اؤنجه ،
ایلک
ابتکار : یئنیلیک
ابر : بولود
ابریشم : ایپک
ابزار : یاراق ،
دیلک
ابطال : پوزما
ابلاغ کردن :
چاتدیرماق
ابهام :
آنلاشیلماز
اتحاد : بیرلیک
اتصال دادن :
بیتیشدیرمک
اتفاق : اولانیش
اتوبان : گئن یول
اثر : ایز ،
قالیق
اثر انگشت :
بارماق یئری
اجتماع :
توپلانتی
اجنبی : یابانجی
احترام : سایغی
احتیاج : ایستک
احساس : دویغو
احضاریه : چاغریش
ورقه سی
احیاء کردن :
ساملا ماق ، جانلاندیرماق
اختتامیه :
قورتولوش
اختلاف :
قارشیلیق ، اویوشمازلیق
اجازه ، دئم آلیش
، بوشوق
اختیاری :
کؤنولجه
اخفال کردن :
قورشاماق
اخلاق : تؤرل
اخیرا : بو
یاخیندا ، تزه لیکده
ازدواج : ائولنمه
اداره : باخانلیق
، ایش یئری
اداره کردن :
دولاندیرماق
ادامه ، دنباله :
آرد ، اوزانتی
ادب : قاناجاق
ادبیات شفاهی :
ائل سؤزو
ادعا : اؤز
سؤزلوک
ادویه : تاملیق ،
دادیم
اذیت شدن :
اینجیمک
اراده : ایستنج
ارتباط :
باغلانتی ، ابلگی
ارث رسیدن :
آتادان چاتماق
اردیبهشت ماه :
قیزاران آی
ارزان : اوجوز
ارزش : دیر
ارزیابی : دیرله
مه
ارسال کردن :
گؤندرمک
ارشد : ایلکین
ارره : میشار ،
بوخچو
ازدحام : باساباس
، اؤیکوم
از صمیم قلب :
اورکدن
از قبل :
قاباقجادان ، اؤنجه دن
اسارت :
توتساقلیق
اساس : تمل ،
دوزگو ، باشقی
اسباب بازی
:اویونجاق ، قولچاق
استاندارد :
اؤلچونلو ، دوزگو
استبداد :
ایتکلیک ، زورلوق
استخر : گؤلمه جه
، چیمریک
استراحت کردن :
دینجلمک
استعفا : ایشدن
چیخما
استفاده کردن :
قوللانماق
استقامت :
دایانیش
استقبال کردن :
قارشیلاماق
اسفند ماه :
بایرام آیی
اسیر : توتساق ،
توتوقلو
اشاره : گؤسترمه
، بئلگی
اشتباه : یالنیش
، یانلیش
اشتباه کردن ،
یانیلماق
اشتراک کردن :
قاتیلماق
اصلیت : کیملیک
اصول : یؤندم
اضافه : آرتیق
اضطراب : بون ،
تؤکونتو
اطاعت کردن :
بویون اگمک
اظهار نظر : سؤز
اوزه چیخارتما
اعتباری :
سایماجا
اعتراض ،
قارشیلیق ، دیللنمه
اعتراض کردن :
دیللنمک
اعتراف کردن :
کؤنمک
اعتقاد : اینام
اعتقاد داشتن :
اینانماق
افتخار : اونور
افسانه : آنیز ،
اولامیش
افسرده :
اؤزگونلو ، سولموش
افشا : آچیقلاما
افقی : یاتای
اقامت : دوشرگی
اقلیت : آزغینلیق
، آزینلیق
اقیانوس : تالای
اکثریت : چوخلوق
التماس کردن :
یالوارماق
امتحان : سیناق
امر : بویوروق ،
یارلیق
امکان ، احتمال :
اولاناق
امتنماع کردن :
ال چکمک
امتیاز : اوستونلوک
، اردم
امداد : یاردیم
امروزی : بوگونکو
امضا ء کردن :
قول چکمک
https://t.me/suzluk
س
22:11
سؤزلوک
آچیقلاما:
چیرتلاما =
باشینا کیبریت تاخیلان بالاجا پارتلاییجی.
مین ایللیک =
هزاره
سومر = ایلک
الفبانی چیخاردان ایلتیصاقی دیللی ( پروتورک) اسگی تمدن یا اویغارلیق.
اورارتو=میلاددان
قاباق پروتورک بیر قوم ساراب شهرینده داش یازیسی(کتیبه)سی وار.
ساوجی= پیغمبر،
یولاواج، قیلاووز.
اود گونولوک=
هدیه مخصوص چهارشنبه سوری.
گؤی آت= قانادلی
آت.
گئدرگی= فانی
بوزکچه= بالاجا
کوزه، آغزی بوزولموش بیر کوزه، بیزکچه ده دئییلیر.
سیندیریشماق= بیر
بیرینین یومورتاسین چاققیشدیراراق سیندیرماق، یومورتا اویونو.
نوو اوستو= سو
اوستو، اود گونو دان سوکولنده سحر تئزدن چایلاردا سو اوستونه گئتمک اؤزو ایچین خاص
مراسیم و تؤره ندیر، دگیرمان یا چای قیراغینا گئدیب سو ایله دانیشماق.
اودجاق = اوجاق،
آتشگاه
سایین= مقددس،
مورد احترام
https://t.me/suzluk
21 March 2017
س
12:05
سؤزلوک
Video file
Not included, change data exporting settings to download.
05:00, 12.9 MB
💎Ulu #Oğuz_Xan'ın
alqası.
💎اۇلۇ اوْغۇزخانین
آلقاسی(دوعاسی)
23 March 2017
س
11:11
سؤزلوک
#فعل_متعددی
حرف ت میتواند به
افعال متعددی که با لا la له ləخاتمه یافته اند اضافه شود و آنها را
متعددی سازد!
آنلا- آنلات anla- anlat (بفهم، بفهمان)
ایشله- ایشله‌ت işlə - işlət ( کارکن، به کار گیر)
باشلا- باشلات başla- başlat ( شروع کن، باعث شروع چیزی شو)
داغلا- داغلات bağla- dağlat ( داغ کن، باعث داغ کردن چیزی شو)
باغلا- باغلات bağla- bağlat (ببند، ببندان!)
👇👇👇👇👇
11:11
#فعل_متعددی
س
17:29
سؤزلوک
#اصیل‌تورکی‌دانیشاق
🔶باید : گرک
🔶ببخشید : باغیشلایین
🔶ببر : توغای
🔶بحث : دارتیشما
🔶بحران : بونالیم
🔶بخت : یازی،ایریس
🔶بختیار : موتلو
🔶بخش : بؤلوک ، بؤلوم
🔶بخشنامه : گئنلگه
🔶بخصوص : آیریجا، اؤزللیکله
🔶بخیل : قیسقانجلی
🔶بخیه : سیریق
🔶بد : پیس
🔶بد اخلاق : تؤرل سیز
🔶بدبخت : قارا گون ، اوغورسوز
🔶بدبین : قارامسار ، اومودسوز
🔶بد حال : پیس آیاقدا
🔶بدرقه کردن : یول اؤتورمک ـ سالماق
🔶بدهی : وئره جک ، اؤدونج
🔶برای همیشه : بیر یوللوق
🔶برتر : اوستون
🔶برتری : اوستونلوک
🔶برشته : قیزارمیش
🔶برعکس : ترسینه ، ترسه سینه
🔶برکت : بوللوق
🔶برگشت : قاییدیش
🔶برنده : اودان ، آپاران
🔶بریدگی : دؤنگه
🔶بستر : یاتاق
🔶بستر رود : چایلاق
🔶بستنی : دوندورما
🔶بسته : قاپالی باغلی
🔶بشر دوستانه: اینسان سئور
🔶بعضی : بیر پارا ، بیراز
🔶بلا : قادا
🔶بلند گو : سس اوجالدان
🔶بن بست : چیخماز
🔶بنده : کؤله ، قول
🔶بنیانگذار : قوروجو
🔶بوته : کول
🔶بوسه : اؤپوجوک ، اؤپوش
🔶بومی : یئرلی
🔶به جا : یئرینده
🔶به اضافه : آرتیم
🔶به اندازه کافی : یئترلی
🔶به خاطر: اوغروندا ، اوچون
🔶بهره : فاییز
🔶به عهده گرفتن : بویونا آلماق
🔶به قول..:دئمیشکن
🔶بهمن ماه : دوندوران آی
🔶بی امان : آجیمادان
🔶بی اهمیت : اؤنم سیز
🔶بی تفاوت : سایماز
🔶بی چاره : یازیق
🔶بی حیا : اوتانماز ، ییرتاق
🔶بی سرپرست : باش سیز
🔶بی سلیقه ، شلخته :پینتی
🔶بیشتر: چوخراق
🔶بی شرم : اوتانماز
🔶بی فایده : یاراماز
🔶بی عرضه : باجاریق سیز ، افل
🔶بی غیرت : دامارسیز
🔶بیکار : ایش سیز
🔶بیگانه : یاد ، اؤزگه
🔶بیمار : آلیز
🔶بی میل : کؤنول سوز
🔶بی نمک : شیت
🔶بیننده : باخان
🔶بی نهایت: اوج سوز
🔶بینوا : یازیق ، یوخسول
🔶ائتلاف کردن : آنلاشماق ، بیرلشمک
🔶ابتدا : اؤنجه ، ایلک
🔶ابتکار : یئنیلیک
🔶ابر : بولود
🔶ابریشم : ایپک
🔶ابزار : یاراق ، دیلک
🔶ابطال : پوزما
🔶ابلاغ کردن : چاتدیرماق
🔶ابهام : آنلاشیلماز
🔶اتحاد : بیرلیک
🔶اتصال دادن : بیتیشدیرمک
🔶اتفاق : اولانیش
🔶اتوبان : گئن یول
🔶اثر : ایز ، قالیق
🔶اثر انگشت : بارماق یئری
🔶اجتماع : توپلانتی
🔶اجنبی : یابانجی
🔶احترام : سایغی
🔶احتیاج : ایستک
🔶احساس : دویغو
🔶احضاریه : چاغریش ورقه سی
🔶احیاء کردن : ساملا ماق ، جانلاندیرماق
🔶اختتامیه : قورتولوش
🔶اختلاف : قارشیلیق ، اویوشمازلیق
🔶اجازه ، دئم آلیش ، بوشوق
🔶اختیاری : کؤنولجه
🔶اغفال کردن : قورشاماق
🔶اخلاق : تؤرل
🔶اخیرا : بو یاخیندا ، تزه لیکده
🔶ازدواج : ائولنمه
🔶اداره : باخانلیق ، ایش یئری
🔶اداره کردن : دولاندیرماق
🔶ادامه ، دنباله : آرد ، اوزانتی
🔶ادب : قاناجاق
🔶ادبیات شفاهی : ائل سؤزو
🔶ادعا : اؤز سؤزلوک
🔶ادویه : تاملیق ، دادیم
🔶اذیت شدن : اینجیمک
🔶اراده : ایستنج
🔶ارتباط : باغلانتی ، ابلگی
🔶ارث رسیدن : آتادان چاتماق
🔶اردیبهشت ماه : قیزاران آی
🔶ارزان : اوجوز
🔶ارزش : دیر
🔶ارزیابی : دیرله
🔶ارسال کردن : گؤندرمک
🔶ارشد : ایلکین
🔶ارره : میشار ، بوخچو
🔶ازدحام : باساباس ، اؤیکوم
🔶از صمیم قلب : اورکدن
🔶از قبل : قاباقجادان ، اؤنجه دن
🔶اسارت : توتساقلیق
🔶اساس : تمل ، دوزگو ، باشقی
🔶اسباب بازی :اویونجاق ، قولچاق
🔶استاندارد : اؤلچونلو ، دوزگو
🔶استبداد : ایتکلیک ، زورلوق
🔶استخر : گؤلمه جه ، چیمریک
🔶استراحت کردن : دینجلمک
🔶استعفا : ایشدن چیخما
🔶استفاده کردن : قوللانماق
🔶استقامت : دایانیش
🔶استقبال کردن : قارشیلاماق
🔶اسفند ماه : بایرام آیی
🔶اسیر : توتساق ، توتوقلو
🔶اشاره : گؤسترمه ، بئلگی
🔶اشتباه : یالنیش ، یانلیش
🔶اشتباه کردن ، یانیلماق
🔶اشتراک کردن : قاتیلماق
🔶اصلیت : کیملیک
🔶اصول : یؤندم
🔶اضافه : آرتیق
🔶اضطراب : بون ، تؤکونتو
🔶اطاعت کردن : بویون اگمک
🔶اظهار نظر : سؤز اوزه چیخارتما
🔶اعتباری : سایماجا
🔶اعتراض ، قارشیلیق ، دیللنمه
🔶اعتراض کردن : دیللنمک
🔶اعتراف کردن : کؤنمک
🔶اعتقاد : اینام
🔶اعتقاد داشتن : اینانماق
🔶افتخار : اونور
🔶افسانه : آنیز ، اولامیش
🔶افسرده : اؤزگونلو ، سولموش
🔶افشا : آچیقلاما
🔶افقی : یاتای
🔶اقامت : دوشرگی
🔶اقلیت : آزغینلیق ، آزینلیق
🔶اقیانوس : تالای
🔶اکثریت : چوخلوق
🔶التماس کردن : یالوارماق
🔶امتحان : سیناق
🔶امر : بویوروق ، یارلیق
🔶امکان ، احتمال : اولاناق
🔶امتنماع کردن : ال چکمک
🔶امتیاز : اوستونلوک ، اردم
🔶امداد : یاردیم
🔶امروزی : بویونکو
26 March 2017
س
10:24
سؤزلوک
اسم در ترکی
به ندرت می توان
اسمی در ترکی یافت که بدون ریشه باشد و به تک هجا مختوم نشود. اگر اسم در فارسی
مانند "پنجره ، زمین ، کمد ، دماغ ، کمر ، پتو و ..." چند سیلابی و بی
ریشه است در ترکی یا مثل " بئل ، یئر ، گون " تک ریشه اند و یا مثل
"یاغیش ، الک ، داماغ ، بورون" دارای ریشه تک هجایی و معنادار هستند.
درصد بسیار اندکی از لغات ترکی دو هجایی اند که هنوز ریشه معنی دارشان اثبات نشده
است. مثلا آیا بولود از ریشه بول (یافتن) است یا بول (برکت و وفور)؟ هنوز نمی
دانیم.
اسم چند هجایی در
ترکی دارای یک ریشه معنادار و متناسب و یک پسوند مشخص و تعریف شده است. پسوندها در
ترکی بسیار گسترده و قانونمند هستند و هر یک وظیفه خاصی دارند.
مثلا پسوند
"چین" پسوندی پرنده ساز است مانند: گؤیرچین ، بالایقچین ، لاچین ،
زیغیرچین ، بیلدیرچین.
یا پسوند
"لان" وحوش ساز است مانند: ایلان ، قاپلان ، جئیلان (جئیران)، آسلان.
یا پسوند
"ار" فاعلساز است مانند: آچار ، یانار ، دونار ، گولر
یا پسوند شغلی چی
و جی مانند: قیزیلچی ، آلیجی ، گوموشچو
یا پسوند همراهی
"داش" مانند: قارداش ، قاداش ، آداش ، یولداش ، آرخاداش
یا پسوند شباهت و
مبالغه "مان" مانند: قهرمان ، آیمان ، تورکمن ، قره چمن
تمامی پسوندهای
ترکی هر یک وظیفه خاص دارند و محدودند به اینکه یا به اسم بچسبند (مانند قیزیلچی)
یا به فعل (مانند آچار).
طبق همین
قانونمندی پسوندها و داشتن ریشه تک هجایی است که لغات ترکی در زبانهای دیگر
استخراج می شوند و ممکن نیست لغت ترکی بی صاحب باشد یا زبانی دیگر آنرا به تملک
خود درآورد حتی اگر مانند مأوا یا قلعه به عربی رفته باشد.
صفت در ترکی
و اما در مورد
صفت در ترکی، صفت نیز مانند اسم بصورت ذاتی و تک هجایی صفت هستند مانند یاش ، آغ ،
پیس.
و یا چند هجایی
بوده ولی طبق پسوندهای خاص از روی فعل یا اسم ساخته شده اند مانند: گؤزل ، قیسسا ،
یاشیل ، دورغون ، دوزلو.
رده بندی صفات در
ترکی بسیار متنوع و دارای طیف گسترده است که قابل ترجمه به فارسی نیستند. اگر در
فارسی یا عربی و انگلیسی سه سطح صفتی "عادی ـ برتر ـ برترین" داریم در
ترکی بدین ترتیب می باشد:
صفت عادی : ذاتا
صفت هستند و مقایسه ای نمی کنیم. مانند: یاخشی ، پیس ، گؤزل ، گوده
صفت برتر یا
قیاسی : با پسوند "راق" و یا "لی" صفتی را بین دو چیز قیاس می
کنیم. مانند: یاخشیراق ، گوده رک ، اوجاراق ، چوخلو ، خئیلی ، آزلی
صفت تفضیلی یا
برترین: با پیشوند "ان" و یا "لاپ" برترین چیز را انتخاب می
کنیم. مانند: لاپ گؤزل ، ان گؤزل ، لاپ آغیر ، ان آغیر
صفت مطلق: این
صفت در فارسی وجود ندارد. نیاز به این صفت زمانی است که در یک جمع کوتاه قد به فرد
150 سانتی بگوییم: بلندترین! یا در میان بدگل ها یکی را زیباترین بنامیم. یا در یک
جمع تنبل، دانش آموز نمره 13 را بالاترین و زرنگترین بنامیم! در ترکی این مشکل با
آوردن صفت مطلق و بدون قیاس حل می شود طوری که به ابتدای هجای نخست آن صفت یکی از
حروف "م" یا "پ" را بیآوریم (البته اختیاری نیست و قاعده
دارد) و آنرا در ابتدای صفت بگنجانیم. مثلا برای صفات "قارا ، یاشیل ، سرین ،
بوش، زیرک" می گوییم: قاپ قارا (سیاه مطلق)، یام یاشیل (سبز مطلق)، سپ سرین
(خنکی مطلق)، بوم بوش (خالی مطلق)، زیپ زیرک (زرنگ واقعی).
صفت خفیف: در
ترکی برای درجات کمرنگ و ناچیز از یک صفت، پسوندهای متعددی وجود دارد که قلّت و
خفّت آن صفت را نشان دهند. مانند:
پسوند ایمتیل:
قارامتیل (کمی سیاهی)، ساریمتیل (متمایل به زردی)
پسوند شین:
قاراشین (گندمی)، آغشین (متمایل به سفیدی)
پسوند سوو : دلی
سوو (متمایل به دیوانگی)، اوزون سوو (متمایل به قد بلند)
پسوند جا : گؤیجه
(متمایل به سبز، گوجه) ، آغجا (متمایل به سفیدی، سکه نقره ای)
#ترکی_هنر_است
#هر_تورک_بیر_اؤیرتمن
27 March 2017
س
10:14
سؤزلوک
گؤز در زبان تورکی آذربایجانی
#ترکی_هنر_است
1 ـ گؤز : خود
واژه گؤز بیش از 10 معنا دارد مانند: چشم ، قنات ، سوراخ ، دهانه پل ، حسرت ،
انتظار ، دهانه ، سر نخ.
2 ـ گؤزه: چشمه
ای با اطراف سرسبز
3 ـ گؤزت : مواظب
باش ، چشمت به آنجا باشد.
4 ـ گؤزله :
منتظر باش ، چشم انتظار باش (ما به اشتباه بجای گؤزت (مواظب باش) می گوییم:
گؤزله!)
5 ـ گؤزل : زیبا
، چشم نواز
6 ـ گؤزلوک :
عینک
7 ـ گوزگو: آئینه
(در اصل گؤزگو یعنی وسیله دیدن)
8 ـ گؤستر : نشان
بده (در اصل گؤزتر)
9 ـ گؤزه نک :
سوراخ های ریز بدن یا گیاهان
10 ـ گؤزندیریک :
نقاب صورت حیوانات برای جلوگیری از آزار حشرات
11 ـ گؤزه مه :
رفو (سوراخ ها یا چشمها را بهم دوختن)
12 ـ گؤز اول: حواست
باشد ، چشمت به این باشد
13 ـ گؤز ائوی:
حدقه چشم
14 ـ گؤزآچیق :
هوشیار
15 ـ کور گؤز یا
شور گؤز : چشم هیز
16 ـ گؤز اودو :
خشم (گؤز اودون آلماق یعنی ترساندن)
17 ـ گؤزجو :
نگهبان
18 ـ گؤز قارال :
غروب ، سیاهی رفتن چشم
19 ـ گؤزتمن :
ناظم
20 ـ گؤزه تیم :
نظارت
21 ـ گؤزلم :
مراقب
22 ـ گؤزلش :
احتیاط کن
23 ـ گؤزونک : از
ابزار خیمه و چادر
24 ـ کؤسته بک :
موش کور
25 ـ گئجه گؤزو :
نیمه شب
#هر_تورک_بیر_اؤیرتمن
#ترکی_هنر_است
28 March 2017
س
02:38
سؤزلوک
سس بؤلوم;
تورک دیلینده 32
سَس(حرف) وار اونلارین 9-و سَسلیدیر
23-و سَس سیزدیر
۱- سَسلیلر = مصوت لر:
سَسلی سَسلر
آغیزدان چیخاندا بیر مانعه توش گلمه دن آغیزدان دوز چیخارسَسلری سینایین.
سَسلیلر ایکی
یئره بؤلونور
دؤردو قالین دیر
بئشی اینجه دیر
قالین سَسلر
دیلین آرخاطرفیندن چیخدیغی اوچون گوبورد هابئله قالین چیخار.
الیف-قالین لار:( A=آ -- I = ای-- U = اوُ-- O= او)
A ana آ- آنا
ای ایلیق I ılıq
U ULDUZ اوُ_اوُلدوز O__OĞLAn او-اوغلان
ب-اینجه لر : ə = اَ ائ= e
İ =ای Ü = او Ö = اؤ
ə--əL اَ-- اَل
e-ev ائ- ائو
İ - İş ای- ایش
Ö-ölkə اؤ -
اؤلکه
Ü-ÜZÜM او-
اوزوم= انگور
عرب الیفباسیندا ü یازاندا (او)و اوستونده بیربالاجا ۷یه
اوخشار علامت قویولارگوشیده تاپا بیلمه دیم سیز ال یازسینداقویارسیز
قالین ، اینجه
سؤزلری آیرماق اوچون سؤزلری(لار،لر)ایلن جمعلیین.سؤزون سونونا( لار،یا،لَر)آرتیریب
اونو سینایاق
(لار)ایلن
دوزگلن سؤزلرقالین دیر. آتالار،آغاجلار،اودونلار،
(لَر)ایلن
دوزگَلَن سؤزلرده اینجه دیرلر.
نَه نَه لر-چؤره
کلر-گوزلر.
دیلیمیزده
سسلیلراینجه،قالیندن باشقا یئنه ایکی یئره بؤلونور.
اودا
یاسیق ،
دوداقلانمایان.
یوواریق ،
دوداقلانان
دیر.
چون(او-o)دئیینده دوداق قاباغاگلرقونچالانار یاسیق دا گلمز
اوناگؤره
باکی دا
دوداقلانان ، دوداقلانمایان دئلییر
ترکیه ده یاسیق .
یواریق ایشلنیر
بوردا چوخلو
یاسیق، یوواریق ایشلنیر
یاسیق لار:
A-آ ....I -ای ...e- ائ...İ -ای...ə -اَ
اؤرنک:تبریزلی- Təbrizli
Təbrizlilər. تبریزلی
لر تانینمیش = TanInmIŞ
آداملار = adalar
یواریق لار:
O –او... U- اوُ...Ö –اؤ... Ü -او
On = اون - ده ۱۰
Un = اوُن - آرد
Ön = اؤن - جلو
ÜN = اون - سس
اورمولو- URULU
اورمولولار urmulular
،
کؤزلو-
KÖZLÜ
اوغوللو- Oğullu
۲- سس سیزلر= صامت لر:
دیلیمیزده
سسلیلردن باشقا
۲۳
دانا سس سیز وار
بو سس سیزلر ایکی
یئره بؤلونور
۱-کارسسلر، آغیزدان بیرآز سس سیزچیخار
p پ،t ت،k ک،s س،ş ش،h ح،f ف،
ç چ،xخ
۲-جینگیلتیلی سس سیزلر:
ج c ،گ Gg، زz ، ژJj ، د Dd ، غ Ğğ ، و v ، ب Bb ، ر Rr ، ن Nn ، مMm ، لLl ، ی Yy، قQq
جینگیلتیلی سسلر
بوغازدان چیخاندا بوغازین سس تئللری تیتره ییب، ویبره ویرار.
اَلینیزله
چننیزین آلتیندان خیرتده یینیزی (بوغازینیزی) توتوب سس لری سینایین.
آهنگ قانونو
،یا،(هاوا یاساسی)
تورک دیلینده
اینجه ،قالین بیرسؤزده گلمز
تورک دیلینین
اصلی تملی بونلاردیر
چوخ - چوخ دیققت
اولونمالیدیر
یوخسا غلط اولار
.۱-قالین ایلن باشلانان قالینلا بیتر
اؤرنک :AĞLAŞMA =آغلاشما YOLDAŞLIQ=یولداشلیق،
یازیلار= YAZILAR
۲- اینجه ایلن باشلانان اینجه ایلن
قورتارار.اؤرنک
SEViMLəİ = سئویملی
NəNəLəR = نه نه
لر،
Sevindirən = سئویندیرن
اینجه ، قالین
سَسلیلری بیر- بیرینه قاتساق سؤز دوز اولماز.
اؤرنکgələcaq=گله جاق سؤزودوز دئییل بوناگوره کی
بوسؤزده ایکی سسلی وار.(آ-a)قالین دیر(اَ- ə) اینجه دیر
گَلَجَک= gələcək دوزدور
گئتسوق= getsoq دوز دئییل چون( O -او) قالین دیر(e -ائ ) اینجه دیر getsək =گئتسک دوزدور.
۳- یاسیق ایلن باشلانان یاسیق ایلن
قورتارار میثال:
TƏRİZLİ= تبریزلی
qaraxanlı : قاراخانلی
آنجاق
qaraxanlu = قاراخانلو
دوزدئییل چون( u -اوُ) یوواریق دی(آ-a)یاسیق
دیر
یوواریقلاباشلانان
یوواریقلا قوتارار اؤرنک توتلو =tutlu
اؤلو= ölü
آنجاق
اوٍُِِرمولی = urmuLlدوزدئییل چون (اوُ-u)یوواریق دیر(ای_l)یاسیق دیر
اوُرمولو=urmulu دوزدور
توالی ( آردیجیل)
قانونو:
( او =O--اؤ=ö--اِ=e ) بوسَسلریالنیزسؤزلرین بیرینجی هیجاسیندا
(بخش)ینده گلر.
قالان
سَسلیلرسؤزون هربیرهیجا سیندا گله بیلر.
اؤرنک
E- گئتدیکجه = getdıkcə
ائشیکده کیلر= eşikdəkilər
اؤاؤلکه لر Ö=ölkələr
اؤرده کلر = ördəklər
O-odunluq = او -
اودونلوق اوینویور = Oynuyur
(ق)
سسی ایکی سَسلی آراسینداگلنده(غ)سَسینه چئوریلر اؤرنک:اوشاق+ی=اوشاغی UŞAQ+I=UŞAĞI
(ک)
سَسی ایکی سَسلی آراسیندا گلنده(گ ـ یی)چئوریلراؤرنک : چؤرک+ی= چؤره گی – چؤره یی
Çörək+i = çörəgi-çörəyi
(ت)سَسی
ایکی سسلی آراسیندا گَلَنده(د) سَسینه چئوریلر اؤرنک: ایگیت+ی = ایگیدی igit+i=igidi
اینجه لرده
(ک)سَسین (ح) سَسینه چئوریلمه سی دانیشیق (آغیز)دا دئییلیر
اؤرنک . چؤره ک
یازی دیر
چؤره ح دانیشیق دیر
قالین لاردا
(ق)سسین (خ)سسینه چئوریلمه سی دانیشیق(آغیز)دا دئییلیر
اؤرنک.اویناماق
یازی دیر
.
اویناماخ دانیشیق
دیر
(
ک-گ) اینجه لرده گلر
دیلک ، گرگ ،
دیرک...
( ق،
خ ،غ ) قالین لاردا گلر
تک هیجالیدا،
آغ , باغ ، اوخ،
چوخ
...
ایکی یا چوخ
هیجالیدا
اوشاق، سیناق
.اوتوراق...
دیلیمیزی یازاندا
حتمن بونلار گؤزلنیلملیدیر
س
17:14
سؤزلوک
#پسوند_اسم_صفت #پسوند_دوتایی #پسوند_صفت_ساز
اَک = al-əl
özəl خصوصی
qural قاعده
genəl عمومی
yerəl محلی
sözəl شفاهی
cinsəl جنسی
sanal مجازی
ilkəl ابتدایی
29 March 2017
س
10:20
سؤزلوک
چکمه : از مصدر چکمک (کشیدن) به معنای وسیله ی
کشیدنی
سُرمه : از مصدر
سورمک (نوعی کشیدن) به معنای وسیله کشیدن در چشم
سورتمه : از مصدر
سورتمک (روی سطحی کشیدن) به معنای وسیله ای که روی زمین بکشند.
دلمه : از مصدر
دولماق (پر شدن) به معنای چیزی که مغزش را پر کنند.
قورمه : از مصدر
قوورماق (تَف دادن ، برشته کردن) به معنای غذایی که سبزی اش را تف دهند.
یغما : از مصدر
ییغماق (جمع کردن ، برداشتن) به معنای غارت
کرشمه : از مصدر
کیریشمک یا قیریشماق (قر دادن، ناز کردن) به معنای ناز و عشوه
سُخمه : از مصدر
سوخماف (فرو بردن) اصطلاحی نظامی به معنای فرو کردن در شکم
بَسمه : از مصدر
باسماق (فرو کردن) به معنای چاپخانه و طلای منقش و مُهر
باغلاما : از
مصدر باغلاماق (بستن) به معنای نوعی ساز موسیقی
تکمه : از مصدر
تیکمک (دوختن) به معنای دوخته شده
چاتمه : از مصدر
چاتماق (بهم رسیدن، بهم وصل شدن) اصطلاحی نظامی که سه اسلحه را سرپایی بصورت هرم
به یکدیگر تکیه دهند.
دیشلمه : از مصدر
دیشله مک (گاز گرفتن، با دندان شکستن) به معنای قند کنار چای
قمه : از مصدر
قامماق (زدن به قصد کشت) به معنای وسیله قتّاله
دُگمه : از مصدر
دوگمک (بستن) به معنای وسیله بستن
دَلمه : از مصدر
(دلمک یا تلمک به معنای بریدن) به معنای پنیر تر یا شیر مایه
ساچمه : از مصدر
ساچماق (ریختن) به معنای باروت یا گلوله ای که در تفنگهای قدیمی می ریختند.
تَپمه : از مصدر
تپمک (چپاندن ، تپاندن) اصطلاحی نظامی
کسمه : از مصدر
کسمک (بریدن) به معنای زلف کج ، موهای شکسته به یک سمت
قابلمه : از مصدر
قابلاماق (چیزی را در داخل چیزی قرار دادن) به معنای وسیله و ظرف
گزمه : از مصدر
گزمک (بریدن) به معنای نوعی وسیله بریدن
کرتمه : از مصدر
کیرتمک (چوب کندن) به معنای کلبه چوبی که حتی اتصالاتش هم چوبی باشد.
تسمه : از مصدر
تاسماق (زدن ، مضطرب کردن) به معنای چرمی محکم و ضخیم. از همین ریشه تسکی یعنی
سیلی، تاسلاق یعنی ضخیم و ناقواره
یورتمه : از مصدر
یورتمک (راه رفتن مخصوص اسب) به معنای راه رفتن نه تند و نه آرام اسب
قلمه : از مصدر
قالاماق (روی هم چیدن و بالا رفتن) به معنای درختی بلند
خامه : از مصدر
قایماق یا خایماق (روی چیزی سوار شدن) به معنای ترکیبی از لبنیات. قایماق نیز به
همین معناست. قایق روی آب نیز از همین ریشه است.
یارمه : از مصدر
یارماق (شقّه کردن) به معنای گندم نیم کوفته
شلمه : از مصدر
شالماق (بستن پارچه به سر یا کمر) به معنای پارچه ای که به سر یا کمر بندند. خود
شال نیز از همین ریشه است.
قاتمه : از مصدر
قاتماق (قاطی کردن) به معنای هر چیزی مرکّب خصوصا طنابی که از ترکیب موی دم و یال
اسب درست کنند.
سُقُلمه : از
مصدر سوخولماق (فرو رفتن) به معنای نوعی مشتی که انگشت شست از بین دو انگشت بیرون
آید. آنرا سقرمه و سغرمه هم می گویند.
30 March 2017
س
00:12
سؤزلوک
نئچه تورکجه سوجوک و فارسجا آنلامی:
ائتنوس: قوم
ائتیکا: اخلاق
ائتکی: تاثیر
اؤرنک: مثال
اوره‌تیم: تولید
اؤزگور: آزاد
اؤزلم: حسرت
اؤزنه: سوژه، ذهن
اؤزه‌للیک:
خصوصیت
ائموسیا: عاطفه
اؤنده‌ر: رهبر
ائنسیکلوپئدیا:
دایره المعارف
اؤنم: اهمیت
اؤنمسه‌مک: اهمیت
دادن
اؤیره‌تیم: آموزش
اوغارلیق: تمدن
اؤیمک: تعریف‌کردن،
ستایش‌کردن
اؤیود: نصیحت
اؤیکو: داستانِ
کوتاه
آبسورد : بی‌معنی
آپاریجی عامیل:
عامل موثر، عامل اصلی
آچی: زاویه،
بوجاق
آخیم: جریان
آخین: جریان،
هجوم
آراج: وسیله
آراجیلیق: واسطه‌گی
آراشدیرماق:
تحلیل ائتمک
آردیجیل: پی در
پی
استیل: سبک،
اسلوب، روش
آسیلی: وابسته
اسکی: قدیم
آشیری: افراطی
آشیریم: معلق
آلان: میدان
آلقیش: تشویق
آلیشقانلیق: عادت
آماج: هدف
آنلاشیلماز:
نامعلوم
آنلام: معنی
قاورام: مفهوم
آوانگارد: پیشرو
اوخشاماق: نوازش
ائتمک
اورتاچاغ: قرون
وسطی
اورتاق: مشترک
اوره¬تیم: تولید
اؤزول: پایه
اؤزه¬ک: اساس
اوستون: مسلط
اولغو: فاکت
اوماجاق: توقع
اومارسیز: بی
توقع
اؤنملی: مهم
اویغارلیق: تمدن
اویغون: مناسب
اویوشماز:
ناسازگار
آیاق‌یولو: توالت
ایجتیماعی قات:
طبقه اجتماعی
ایراق: آیری
ایره‌لی‌له‌ییش:
پیشرفت
ایز: ردّ
ایشلک: پر کارکرد
ایشیق گرگینلییی:
شدت جریان برق
ایلگی: رابطه
أیلنمک: تفریح
کردن
ایلکین: اولیه
اینام: باور
اینجی: مروارید
آکسیا: عمل
باسقی: تحمیل
باشلانغیج: شروع
باغیمسیز: مستقل
باغیمسیزلیق:
استقلال
بایاغی: مبتذل،
از مد افتاده
بایاغی‌لاشدیرماق:
تا حد ابتذال ساده و کهنه کردن
بللی: معلوم
بیچیم: فرم
بیلینج آلتی:
ناخود آگاه
پراگماتیک: عمل‌گرا،
فعال
پروبلئم: مشکل،
مسئله
پروپاگاندا:
تبلیغ
پروسئس: گئدیش،
سوره‌ج، روند، پروسه
پوئتیک: شاعیرانه
تئرمین: اصطلاح
تاپنیماق: پرستش
کردن
تانریجیق،
تانریچا: الهه
تاوان: سقف
تپکی: عکس العمل
تَمَل: بن، اساس
توپلو: مجموعه
توپلوم: جامعه
توتالغا: ابزار
توتالغاشماق:
ابزاری شدن
توتالیتاریزم:
تمامت¬خواهی
توکه‌نن: بیتن-
قورتاران
تکی: کاش
جیندیر: کؤهنه
چئشید: نوع
/چئشیدلی: متنوع
چئوره: اطراف
چاغداش: معاصر
چرله‌دن: درده
سالان
چیخیلماز: بُن‌بست
چکیردک بومباسی:
بمب هسته‌ای
خریستیان: مسیحی
دئوریم: اینقلاب
داغارجیق: کیسه
دالاشماق:
ساواشماق
دامغا: مُهر، داغ
داورانیش: رفتار
دایاز: سطحی
دایاناجاق:
ایستگاه
درگی: مجله
دَیَر: ارزش
دوز یازی: نثر
دوزه‌نلیک: ساحه
دوشونر: اندیشمند
دوغال: طبیعی
دویارلیق: حساسیت
دویغو: احساس
دؤنم: دوره،
مرحله
دؤنه: دفعه
دیره‌نیش: مقاومت
دیش dış: خارج، بیرون
دینله‌ییجی:
مخاطب
رف: قفسه
زنگین: غنی
زیروه: قله، اوج
سئچکی: انتخابات
سئچیم: انتخاب
سؤزجوک: واژه
سئمئنت: سیمان،
بئتون
سؤیلم: گفتمان
ساتیرا: طنز
سارسینتی: تزلزل
سالدیرغان: حمله
ائدیجی
ساواش: جنگ
ساییقلاماق:
هذیان گفتن، خواب¬نما شدن
سرت: محکم
سرگی: نمایشگاه
سوچ: گناه
سوره‌ج: روند،
پروسه
سوزگج: فیلتر،
صافی
سؤمورگه: استعمار
سونوج: نتیجه
سویوت: مطلق
سیئرک: داغینیق،
پراکنده
سیرا: ردیف
سیمگه: سمبل،
نماد
سینیر sinir: عصب
سینیر sınır: مرز
سیویلیزاسیا:
تمدن
شام آغاجی: سرو،
چنار
غایه: هدف
فاکولته: دانشکده
قاباریق: برجسته
قاباقجیل:
پیشرفته
قات: درجه، لایه،
طبقه
قات: طبقه، لایه
قاداغانلیق:
ممنوعیت
قارشیلیقلی:
متقابل
قارغی: نئی
قالابالیق:
ازدحام
قالیق: باقی
مانده
قاندیرماق:
آلداتماق
قایغی: تیمار
قایناق: منبع
قوتسال: مقدس
قورساق: معده
قوروجو: موسس
قولای: آسان
قونو: موضوع
قونوم: جایگاه
قیتلیق: قحطی
قیل کؤرپوسو: پل
صراط
کؤک: ریشه
کینو: سینما،
فیلم
کوت: کوله باتمیش
خمیر
کوتله: توده،
عوام، مردم
کوتله‌وی اوره‌تیم:
تولید انبوه
کیملیک: هویت
گئدیش: روند،
پروسه
گئرچک: حقیقی
/گئرچکلیک: حقیقت
گؤزلوک: عینک
گؤوده: بدن
گرگین: بحرانی
گرگینلیک: بحران
گره‌کلی: لازم (واجب)
گله‌نک: سنت
گوره‌و: وظیفه
گورکم: ظاهر
گونده‌مده
اولماق: موضوع روز بودن
گیریش: مقدمه
لاغ: تمسخر
لیتراتورا:
ادبییات
ماراق: علاقه
ماراقلی: جالب
موتلولوق: سعادت
موتیو: محرک،
انگیزه
نئجه‌لیک: سازگار
نسنه: اوبژه،
عین، شئی
نسنه: شئی
وارماق: یئتیشمک،
رسیدن
وورغو: تاکید
یئنی یئتمه:
نوجوان
یابانجی: بیگانه
یادداش: حافیظه
یارارلانماق:
فایدالانماق
یاردیم: کمک
یاساق: ممنوع
یالین: برهنه
/آیاق‌یالین: پابرهنه
یانلیش: اشتباه
یوْزوم: تأویل
یؤن: جهت
ییه‌لیک: مالکیت
س
01:40
سؤزلوک
پسوند داش در ترکی
داش به معنی سنگ
است . اما وقتی به آخر اسم اضافه می شود کلمه جدیدی را می سازند که معنای متفاوتی
می دهد ، این پسوند اغلب نشانه شراکت یا ارتباط میان دو چیز (که اسم بیانگر آن
است) می باشد.
به چند مثال توجه
کنید
:
یولداش (yoldaş) به معنی همراه ویا دوست
قارداش (qardaş) به معنی هم شکم ویا برادر
قارینداش (qarındaş) به معنی هم شکم و یا برادر
سویداش (soydaş) به معنی همریشه و یا هم نژاد
امک داش (əməkdaş) به معنی هم کار
آرخاداش (arxadaş) به معنی هم پشت ویا دوست
آیاقداش (ayaqdaş) به معنی هم پا ویا هم راه
پایداش (paydaş) به معنی هم سهم ویا شریک
یانداش (yandaş) به معنی هم سنگر ویا طرفدار
ائلداش (eldaş) به معنی هم وطن
یوردداش (yurddaş) به معنویقاعوو هم شهری
بویداش (boydaş) به معنی هم خوابه ویا زوج ویا شریک
زندگی
یاسداش (yasdaş) به معنی زوجه ویا هم خوابه
یؤنداش (yöndaş) به معنی هم سو ویا هم جهت
آداش (adaş) به معنی هم نام
قاتداش (qatdaş) به معنی هم ردیف ویا هم سطح ویا
همطبقه
چاغداش (çağdaş) به معنی هم زمان
سیرداش (sırdaş) به معنی هم راز
دیلداش (dildaş) به معنی هم زبان
یاشداش (yaşdaş) به معنی هم سن
وطن داش...هم وطن
سیلاح داش...هم
رزم
5 April 2017
س
20:56
سؤزلوک
بیایید همین 10 توصیه ذیل الذکر را رعایت کنیم تا
ببینید چقدر ترکی را زیبا صحبت می کنید و شنونده (حتی شنونده ترک) مجذوب شما می
شود:
1 ـ قانون
هماهنگی آوایی را رعایت کنیم و بجای پسوندهای دوگانه (چی/لی/ین/...) از پسوندهای
چهارگانه (چی ـ چو/لی ـ لو/...) استفاده کنیم. یعنی نگوییم: قوشچی! بگوییم: قوشچو.
نگوییم: گوموشچی! بگوییم: گوموشچو.
2 ـ ترکی سرشار
از فعل است آنهم افعال تک هجایی و دو هجایی زیبا. چرا باید افعال فارسی را ترجمه
کرده و یک فعل مرکب را جایگزین فعل اصیل ترکی کنیم. پس نگوییم: منتظر اول (گؤزت)،
مواظب اول (گؤزله)، صبر ائله (دؤز)، هواپیمادان پیاده اولدوم (یئندیم)، سنی
فرماندارا سفارش ائله دیم (تاپیشیردیم)، هواپیما پرواز ائله دی (اوچدو ـ قالخدی).
3 ـ از بکارگیری
"تکراری" حروف ربطی و شرطی و اضافی فارسی در ترکی پرهیز کنید چراکه دو
بار این کار را می کنید. مثلا: اگر گؤرسم (س در گؤرسم همان اگر هست!)، میانادان تا
تهرانا (الف در انتهای تهران همان معنای تا هست!)، آقایی کی گلیر (گلن آقا)، کاش
بو اوستادینان درس گؤتورمییئیدیم (یئی در داخل فعل معنای کاش دارد!).
4 ـ از آوردن عدد
فارسی در جمله ترکی پرهیز کنید مگر آنکه عدد فارسی به اسم فارسی بچسبد مانند سه
راه و چهارراه ولی نگوییم: سه طبقه ائو سالیب (اوچ طبقه)، اتاق چهار (اتاق دؤرد یا
دؤردونجو اوتاق)، استاد، شیمی معدنی ده منه پنج و نیم وئردی ( بئش یاریم وئردی)،
هفتاد درصد دانشگاه نماینده نین آدامی دی (یوزه یئتمیش).
5 ـ ترکیب وصفی و
اضافی ترکی برعکس فارسی است و باید از بکارگیری آن تا حد متعارف پرهیز کرد. مانند:
کارکنان دانشگاه حقوق آلانماییبلار (دانشگاهین کارکنانی، دانشگاهین کارمندلری)، به
سفارش نماینده 23 نفر شرکت فولادا گیریب (نماینده نین تاپیشیرماغینان 23 نفر
فولادا گیریب)، فرمانداری شهرستان میانه نین (میانانین فرمانداری سینین).
6 ـ از بریدن سر
و ته کلمات و ادغامهای مشمئز کننده به شدت بپرهیزید و زیبا و شیوا صحبت کنید.
مانند: گئشّت (کئچ گئت)، گئیدک (گل گئدک)، اویئده (آی گدا! آی آقا، آی قارداش)، گّ
(گل)، گؤتی (گؤتور)، قاشّه بورا(قاچ گل بورا)، قیشلاریم (قیچلاریم)، اوش دنه (اوچ
دنه)، چؤرح (چؤرک)، اوزریح (اوزرلیک)، دؤهتور (دوکتور)، آللام (آلارام).
7 ـ در محاوره
میانه نگوییم: سوز! بگوییم: سیز. نگوییم: سوزونکی! بگوییم: سیزینکی. نگوییم:
آلدوز! بگوییم: آلدیز. نگوییم: آچون! بگوییم: آچین.
8 ـ در ترکی ماق
یا اق برای حروف ثقیل و مک یا اک برای حروف ظریف بکار می رود ولی ما به اشتباه
آنرا ماخ و مخ می گوییم. هرچند در عمل ادای ماخ اجتناب ناپذیر است لیکن بجای مخ از
مک و بجای خ از ک استفاده کنیم و نگوییم: گئدخ! بگوییم: گئدک. نگوییم: وئرمخ!
بگوییم: وئرمک.
9 ـ کلمات
فراوانی از ترکی به فارسی رفته و ما دوباره به اشتباه به لهجه یا ترکیب فارسی به
ترکی آورده ایم که خطای بزرگی است. مثلا " #دوقلو" در اصل " #دوغولو" به معنای باهم زاده شده (دوغماق) از
ترکی به فارسی رفته و در آنجا به اشتباه به سه قلو و چهارقلو! تبدیل شده و دوباره
به ترکی برگشته و در یک ابتکار عجیب می گوییم: اوچ قلو اولوب!! یا قوورما سبزی به
فارسی رفته و ما آنرا قورمه سبزی می گوییم. یا خاو یا هاو (پرز فرش) بصورت خواب به
فارسی رفته و با آنرا بصورت خاف! به ترکی برمی گردانیم.
10 ـ از ابدال
های مشمئز کننده زیر که زیبایی های ترکی را فرو می پاشد و برای شنونده عذاب آور می
شود بسیار اجتناب کنید:
ک ـ ج : چوچه
(کوچه)، چچل (کچل)
ک ـ هـ : دؤهتور
(دوکتور)، اهبر (اکبر)، چؤره (چؤرک)
رل ـ رر :
کورراماق (کورلاماق)، گوررو سو گلیر (گورلو)
لر ـ لل : گللم
(گله رم)، آللام (آلارام)
#هر_تورک_بیر_اؤیرتمن
#ترکی_هنر_است
8 April 2017
Channel photo changed
11 April 2017
س
01:36
سؤزلوک
هر بیر اینسانین آرخاسی، قوللاریمیزین توم گوجو،
اورگیمیزین اورگی،
کیراللار-کیرالی،
آتادیر...
آتالار گونو
قوتلو اولسون❤️🌹
19 April 2017
س
21:05
سؤزلوک
آچیAçı : زاویه
آخینAxın : هجوم
آراجArac : ابزار
آراجیلیقAracılıq : واسطه گری
آراماقAramaq : جستجو کردن
آرتیقArtıq : اضافی
آشاماAşama : مرحله
آلانAlan : عرصه
آلینتیAlıntı : اقتباس
آنجاقAncaq : اما، ولی،لاکن
آنلامAnlam : معنی
آیریشماAyrışma : افتراق
آیرینتیلیAyrıntılı : مفصل
ائتگیEtgi : تاثیر
ائتمه نEtmən : عامل
ائلیکElik : استیلا
ائییتیمEyitim : پرورش
ارکله تƏrklət : دولت
ارکینƏrkin : آزاد
اکƏk : علاوه
اکله مه لیƏkləməli : التصاقی
اکینجƏkinc : فرهنگ
اوچراUçra : زیرا، چونکه
اورUr : شهر
اورکه نÜrkən : همیشه
اوزلوقUzluq : هنر
اوزمانUzman : متخصص
اوزمانلیقUzmanlıq : تخصص
اولاسیOlası : محتمل
اولاناقOlanaq : امکان
اولاناقلیOlanaqlı : ممکن
اولوشماقOluşmaq : متشکل شدن، پدیدار شدن
اولومسوزOlumsuz : منفی
اولوملوOlumlu : مثبت
اوموقUmuq : حمایت، پشتیبانی
اونایلاماقOnaylamaq : تصدیق کردن
اویساOysa : در حالیکه
اویقارلیقUyqarlıq : مدنیت
اویقونUyqun : مناسب
اویومUyum : هماهنگی
اویهÜyə : عضو
ایته کله مکİtəkləmək : تحمیل کردن، مجبور کردن
ایدیİdi : هیچ
ایشله کİşlək : رایج
ایلکهİkə : اصل
ایلکینİlkin : نخستین
اٶرنه یینÖrnəyin : به عنوان مثال، مثلا
اٶزگونÖzgün : اصیل
اٶزه رکÖzərk : خودمختار
اٶزه نمکÖzənmək : هوس کردن
اٶلچوÖlçü : اندازه
اٶلچوتÖlçüt : معیار
اٶنجه لیکÖncəlik : ارجحیت
اٶنه رمکÖnərmək : پیشنهاد کردن
اٶیره تیمÖyrətim : آموزش
بئلینBelin : خطر
باسینBasın : مطبوعات
باش وورماقBaş vurmaq : مراجعه کردن
باشاریBaşarı : موفقیت
باشاریلیBaşarılı : موفق
باغلامBağlam : همبسته، پیوند
باغیلسیزBağılsız : مستقل
بایریBayrı : آرخائیک
بایلاشدیرماقBaylaşdırmaq : غنی کردن
بایینماقBayınmaq : ثروتمند شدن
بتیکBətik : متن
بلیرله ییجیBəlirləyici : تعیین کننده
بودونBudun : خلق
بودونجBudunc : جمهوریت
بویورقانلیقBuyurqanlıq : استبداد
بیتگیسه لBitgisəl : گیاهی
بٶلگه سه لBölgəsəl : منطقه ای
پیتیکPitik : کتاب
تابلاماقTablamaq : قبول کردن
تارتیشماقTartışmaq : بحث کردن
ترکجهTərkcə : به سرعت، سریعا
تکه لTəkəl : انحصار
توپارTopar : زمره، دسته
تورکولTürkül : تورکی، تورکیک
توغرالیTuğralı : رسمی
تٶره تمکTörətmək : ایجاد کردن
تٶره تیTörəti : ایجاد شده، تولید شده، محصول
چاباÇaba : تقلا
چاغداشÇağdaş : معاصر
چالارÇalar : نوانس
چیخاقÇıxaq : ماخذ
دئگیDegi : سخن، کلمه، گفته
دئنه تله مکDenətləmək : کنترل کردن
دئنه تیمDenətim : کنترل
دئورهDevrə : دور
دئوریمDevrim : انقلاب
داغارجیقDağarcıq : دائره لغات
دامقاDamqa : مهر
درله مکDərləmək : جمع آوری کردن
دنلیDənli : قدر، اندازه
دوراقساماDuraqsama : مکث، سکته
دورلوDürlü : متنوع
دوزئیDüzey : سطح
دوزه نه کDüzənək : مکانیزم
دوغالDoğal : طبیعی
دوغالینDoğalın : البته
دوغرودانDoğrudan : مستقیما
دیرچه لتمکDirçəltmək : احیا کردن
دیرگیDirgi : جان
دیرگیلیDirgili : زنده، حی، جاندار
دیره نگDirəng : درنگ، معطلی
دٶنه مDönəm : عهد، دوره
سئیره کSeyrək : نادر
ساغلاماقSağlamaq : تامین کردن
سالدیریSaldırı : حمله
ساواشیمSavaşım : مبارزه
سایریSayrı : بیمار،مریض
سوروملوSorumlu : مسئول
سورونSorun : مساله
سوره جSürəc : روند
سوره کلیSürəkli : متمادیا
سونماقSunmaq : عرضه کردن، تقدیم کردن
سونوجSonuc : نتیجه
سینSin : قبر
سٶزجوکSözcük : کلمه (در زبان محاوره، لهجه ها و با
ریشه خارجی)
سٶزه لSözəl : محاوره ای
قاپساماقQapsamaq : شامل بودن
قارشیلیقQarşılıq : معادل
قارقاشاQarqaşa : اغتشاش، هرج و مرج
قاورامQavram : مفهوم
قایناقQaynaq : منبع
قوداQuda : خویشاوند
قوراشدیریمQuraşdırım : تکنولوژی
قورالQural : قاعده
قورولQurul : هئیت، کمیته
قورومQurum : موسسه، نهاد
قوشارQoşar : شاعر
قوشاقQuşaq : نسل
قوشوقQoşuq : شعر
قوشولQoşul : شرط
قولایQolay : راحت، آسان
قوللانماقQullanmaq : به خدمت در آوردن
قوللانیشQullanış : کاربرد
قونوشماقQonuşmaq : صحبت کردن
قیسیتلیQısıtlı : محدود
کٶکله شیکKökləşik: کلاسیک
گئچه رلیGeçərli : معتبر
گره کسینیمGərəksinim : احتیاج
گره کلیGərəkli : واجب
گلیشدیرمکGəlişdirmək : توسعه دادن
گونده لیکGündəlik : روزانه
گیریشیمGirişim : تشبث
گٶرکسٶزچوGörksözçü : ادبیاتشناس
گٶرکولGörkül : ادبی
گٶره وGörəv : وظێفه
21:06
ننسنهNəsnə : شئی
وورقولاماقVurqulamaq : تاکید کردن
هٶرگوتHörgüt : سازمان، تشکیلات
یئتگیلیYetgili : صلاحیتدار
یئته رسیزYetərsiz : نارسا
یئره لYerəl : محلی
یئنیجیلYenicil : مدرن
یئنیدئگیYenidegi : نئولوژیسم
یئنیله شمهYeniləşmə : تجدد
یئیYey : به، خوب
یئیره کYeyrək : بهتر
یاپماجیلیقYapmacılıq : تصنع
یادیرقاماقYadırqamaq : بیگانه شمردن
یارارلانماقYararlanmaq : استفاده کردن
یارینYarın : فردا
یازینYazın : نوشتاری
یاشامYaşam : حیات، زندگی
یالنیزYalnız : صرفا، فقط
یالینYalın : ساده
یانیتYanıt : پاسخ، جواب
یانیلقیYanılqı: خطا، اشتباه
یاویشماقYavışmaq : انس گرفتن
یایقینلاشدیرماقYayqınlaşdırmaq : رایج کردن
یایماقYaymaq : گستردن
یایینYayın : انتشارات
یوخسونYoxsun : محروم
یٶنYön : طرف
یٶنته مYöntəm : روش، متد
یٶنه تگیYönətgi : سیاست
22 April 2017
س
01:24
سؤزلوک
AzTürkcədə sayılar
1 bir بیر
2 İki ایکی
3 Üç اوچ
4 dörd دؤرد
5 Beş بئش
6 Altı آلتی
7 Yeddi یئددی
8 Səggiz سگگیز
9 Doqquz دوققوز
10 On اون
20 (iyirmi(igirmi اییرمی
30 Otuz اوتوز
40 Qırx قیرخ
50 Əəlli اللی
60 Altmış آلتمیش
70 Yetmiş یئتمیش
80 Səksan سکسان
90 Doxsan دوخسان
100 Yüz یوز
1000 Min مین
11 on bir اون
بیر
23 iyirmi üç اییرمی
اوچ
.(igirmi üç)
.
.
148 Yüz qırx səggiz
یوز قیرخ سگگیز
.
.
600
Alti yüz
آلتی یوز
.
.
1579
Min beş yüz yetmiş doqquz
مین بش یوز
یئتمیش دوققوز.
26 April 2017
س
12:58
سؤزلوک
صحاح‌العجم ۱۴جو یۆز ایلین باشیندا یازیلان تۆرکجه سؤزلوک‌دور.
صحاح العجم’ده کی
تورکجه سؤزلردن بیر سیراسی:
گیبی: سایاغی
مانتار: گؤبه‌لک
آلتون: قیزیل
آیاق قابی:
باشماق
ائرته: صبح تئزدن
ارکن: تئزدن
ائکشی: تورش
ائوئت: بلی
اسنله‌مک: ساغ
اول دئمک
اریشمک: یئتیشمک
اکله‌مک: ضمیمه
ائتمک
اکمک: چؤرک
اورمان: مئشه
گوز: پاییز
تاپینان: سیتایش
ائدن
اؤرومجک: بؤجک
ادی
اؤزنمک: حسرتینده
اولماق
اؤکسورمک: سرفه
کردن
اؤن
اؤیرنجی
اؤیله: ناهار
اوُس: هوش
اوُز: ایش بیلن
اوُفاق: بالاجا
اولاشماق:
یئتیشمک
اوُلاق: خبرچی
اولوس: میللت
اویقو، اویخو:
یاتماق
اوُیوز: خسته‌لیک
آدی
اوفورمک: پوفله‌مک
اون: شؤهرت
ایسیرماق
ایلغیم: سراب
ایرماق
دوزه‌ن
ایلَتمک
اَیلنمک
ایومک: یئهینله‌مک
اییی: یاخشی
باشبوغ
بای: گوجلو
بکمز: دوشاب
بن: من
بونجوق
بولاشماق
بولماق
بولونماق
بوگو، بوگوجو
قاچ: نئچه
بیله‌زیک،
بیلرزیک
پئچه: نقاب
پالی آغاجی: بلوط
آغاجی
پورسوق: سگ آبی
تاریم: اکین
تامو
تپسی: سنک (سبو)
توسون: دیکباش
توغرا: مکتوب
توتقال: یاپیشقان
تیزه، تئیزه:
خالا
تورلو،
تورلوتورلو
چاتال: هاچا
(دوشاخه)
چئری: قوشون
چئوره
چیپلاق
درنک
دوغماق: آنادان
اولماق
دُوزاق: تله
دویماق
دوزَن: سیستم
دوگون، دویون:
جشن عروسی
دولگر: نجار
دیشاری
دیله‌مک
دینله‌مک
دینلندیرمک:
راحاتلاماق
سانیریم: گویا
ساقینماق: پرهیز
ائتمک
سوقاق: کوچه
سورماق
کَموک: سوموک
سین: قبیر
سیوری سینک:
میغماغا
شیمدی
فیسدیق: پسته
قاپلی باغا:
توسباغا
قاسیرقا: طوفان
قانقی: هانسی
قاووشدورماق
(قاووشماق): یئتیرمک، یئتیشدیرمک
قووان: پتک، کندو
قوتلو
قوشاق: کمر
قورولتای
قیرلاغیج:
قیلانقوش (پرستو)
قییی
کراس: گیلاس
کرئج: اهک
کؤستک: زنجیر
کندی: اؤزو
کؤکس: سینه
کؤی: بالاجا کند،
کؤیلو: کندلی
کوپه: سیرقا
کوچوجوک: بالاجا
گئری
گوزگو: آینا
گیجیک: قاشینما
گونده‌لیک
مارول: کاهی بیتگیسی
موشمولا: بیتگی
آدی
هؤرره: سمنی
هؤرومجک: بؤجک
آدی (عنکبوت)
هیبه: خورجون
یاخیجی:
یاندیریجی
یارار: منفعت
یاراسا: خفاش
یاراق: سیلاح
یاراماز
یاغمور
یاورو: اوشاق
یانقی: یانسیما
(پژواک)
یالینچیق
(یالین): تمیز، ساده
یالیکلاندیرماق:
یاندیرماق
یایان: پیادا
یئگ: یاخشی
یئگرگ: داها ایی
یئگلیک: ایی‌لیک
یئلکن
یئنگج: خرچنگ
یگن، یئیَین:
اودوجو (پیروز)
یورماق: تفسیر
ائتمک
یورویوش: گئدیش
یووارلانماق
یوُفقا: اینجه
یوُلار: آغزلیق
(افسار)
یوُماق: توپ
(کپه، گلوله)
یوزمک: اوزمک
یوزوک: اوزوک
(بارماق حلقه‌سی)
یوزگج: اوزمه
ییلدیراماق:
پارلاماق، یلدیریجی: پارلایان
ییتیک: ایتمیش
27 April 2017
س
23:31
سؤزلوک
🔰زبانمان را خوب یاد بگیریم!
💐اهدایی #مشگین_نیوز به همراهان ارجمند
🔰 @Meshkin_News24
🔶باید : گرک
🔶ببخشید : باغیشلایین
🔶ببر : توغای
🔶بحث : دارتیشما
🔶بحران : بونالیم
🔶بخت : یازی،ایریس
🔶بختیار : موتلو
🔶بخش : بؤلوک ، بؤلوم
🔶بخشنامه : گئنلگه
🔶بخصوص : آیریجا، اؤزللیکله
🔶بخیل : قیسقانجلی
🔶بخیه : سیریق
🔶بد : پیس
🔶بد اخلاق : تؤرل سیز
🔶بدبخت : قارا گون ، اوغورسوز
🔶بدبین : قارامسار ، اومودسوز
🔶بد حال : پیس آیاقدا
🔶بدرقه کردن : یول اؤتورمک ـ سالماق
🔶بدهی : وئره جک ، اؤدونج
🔶برای همیشه : بیر یوللوق
🔶برتر : اوستون
🔶برتری : اوستونلوک
🔶برشته : قیزارمیش
🔶برعکس : ترسینه ، ترسه سینه
🔶برکت : بوللوق
🔶برگشت : قاییدیش
🔶برنده : اودان ، آپاران
🔶بریدگی : دؤنگه
🔶بستر : یاتاق
🔶بستر رود : چایلاق
🔶بستنی : دوندورما
🔶بسته : قاپالی باغلی
🔶بشر دوستانه: اینسان سئور
🔶بعضی : بیر پارا ، بیراز
🔶بلا : قادا
🔶بلند گو : سس اوجالدان
🔶بن بست : چیخماز
🔶بنده : کؤله ، قول
🔶بنیانگذار : قوروجو
🔶بوته : کول
🔶بوسه : اؤپوجوک ، اؤپوش
🔶بومی : یئرلی
🔶به جا : یئرینده
🔶به اضافه : آرتیم
🔶به اندازه کافی : یئترلی
🔶به خاطر: اوغروندا ، اوچون
🔶بهره : فاییز
🔶به عهده گرفتن : بویونا آلماق
🔶به قول..:دئمیشکن
🔶بهمن ماه : دوندوران آی
🔶بی امان : آجیمادان
🔶بی اهمیت : اؤنم سیز
🔶بی تفاوت : سایماز
🔶بی چاره : یازیق
🔶بی حیا : اوتانماز ، ییرتاق
🔶بی سرپرست : باش سیز
🔶بی سلیقه ، شلخته :پینتی
🔶بیشتر: چوخراق
🔶بی شرم : اوتانماز
🔶بی فایده : یاراماز
🔶بی عرضه : باجاریق سیز ، افل
🔶بی غیرت : دامارسیز
🔶بیکار : ایش سیز
🔶بیگانه : یاد ، اؤزگه
🔶بیمار : آلیز
🔶بی میل : کؤنول سوز
🔶بی نمک : شیت
🔶بیننده : باخان
🔶بی نهایت: اوج سوز
🔶بینوا : یازیق ، یوخسول
🔶ائتلاف کردن : آنلاشماق ، بیرلشمک
🔶ابتدا : اؤنجه ، ایلک
🔶ابتکار : یئنیلیک
🔶ابر : بولود
🔶ابریشم : ایپک
🔶ابزار : یاراق ، دیلک
🔶ابطال : پوزما
🔶ابلاغ کردن : چاتدیرماق
🔶ابهام : آنلاشیلماز
🔶اتحاد : بیرلیک
🔶اتصال دادن : بیتیشدیرمک
🔶اتفاق : اولانیش
🔶اتوبان : گئن یول
🔶اثر : ایز ، قالیق
🔶اثر انگشت : بارماق یئری
🔶اجتماع : توپلانتی
🔶اجنبی : یابانجی
🔶احترام : سایغی
🔶احتیاج : ایستک
🔶احساس : دویغو
🔶احضاریه : چاغریش ورقه سی
🔶احیاء کردن : ساملا ماق ، جانلاندیرماق
🔶اختتامیه : قورتولوش
🔶اختلاف : قارشیلیق ، اویوشمازلیق
🔶اجازه ، دئم آلیش ، بوشوق
🔶اختیاری : کؤنولجه
🔶اغفال کردن : قورشاماق
🔶اخلاق : تؤرل
🔶اخیرا : بو یاخیندا ، تزه لیکده
🔶ازدواج : ائولنمه
🔶اداره : باخانلیق ، ایش یئری
🔶اداره کردن : دولاندیرماق
🔶ادامه ، دنباله : آرد ، اوزانتی
🔶ادب : قاناجاق
🔶ادبیات شفاهی : ائل سؤزو
🔶ادعا : اؤز سؤزلوک
🔶ادویه : تاملیق ، دادیم
🔶اذیت شدن : اینجیمک
🔶اراده : ایستنج
🔶ارتباط : باغلانتی ، ابلگی
🔶ارث رسیدن : آتادان چاتماق
🔶اردیبهشت ماه : قیزاران آی
🔶ارزان : اوجوز
🔶ارزش : دیر
🔶ارزیابی : دیرله
🔶ارسال کردن : گؤندرمک
🔶ارشد : ایلکین
🔶ارره : میشار ، بوخچو
🔶ازدحام : باساباس ، اؤیکوم
🔶از صمیم قلب : اورکدن
🔶از قبل : قاباقجادان ، اؤنجه دن
🔶اسارت : توتساقلیق
🔶اساس : تمل ، دوزگو ، باشقی
🔶اسباب بازی :اویونجاق ، قولچاق
🔶استاندارد : اؤلچونلو ، دوزگو
🔶استبداد : ایتکلیک ، زورلوق
🔶استخر : گؤلمه جه ، چیمریک
🔶استراحت کردن : دینجلمک
🔶استعفا : ایشدن چیخما
🔶استفاده کردن : قوللانماق
🔶استقامت : دایانیش
🔶استقبال کردن : قارشیلاماق
🔶اسفند ماه : بایرام آیی
🔶اسیر : توتساق ، توتوقلو
🔶اشاره : گؤسترمه ، بئلگی
🔶اشتباه : یالنیش ، یانلیش
🔶اشتباه کردن ، یانیلماق
🔶اشتراک کردن : قاتیلماق
🔶اصلیت : کیملیک
🔶اصول : یؤندم
🔶اضافه : آرتیق
🔶اضطراب : بون ، تؤکونتو
🔶اطاعت کردن : بویون اگمک
🔶اظهار نظر : سؤز اوزه چیخارتما
🔶اعتباری : سایماجا
🔶اعتراض ، قارشیلیق ، دیللنمه
🔶اعتراض کردن : دیللنمک
🔶اعتراف کردن : کؤنمک
🔶اعتقاد : اینام
🔶اعتقاد داشتن : اینانماق
🔶افتخار : اونور
🔶افسانه : آنیز ، اولامیش
🔶افسرده : اؤزگونلو ، سولموش
🔶افشا : آچیقلاما
🔶افقی : یاتای
🔶اقامت : دوشرگی
🔶اقلیت : آزغینلیق ، آزینلیق
🔶اقیانوس : تالای
🔶اکثریت : چوخلوق
🔶التماس کردن : یالوارماق
🔶امتحان : سیناق
🔶امر : بویوروق ، یارلیق
🔶امکان ، احتمال : اولاناق
🔶امتنماع کردن : ال چکمک
🔶امتیاز : اوستونلوک ، اردم
🔶امداد : یاردیم
🔶امروزی : بوگونکو
2 May 2017
س
21:07
سؤزلوک
#فقر، شب را "بی غذا" سر کردن
نیست. #فقر، روز را "بی اندیشه" به سر
بردن است. #صمد_بهرنگی
🌹اویرتمن لر گونو قوتلو اولسون
5 May 2017
س
17:46
سؤزلوک
نام برخی حشرات در زبان تــورکـی
بؤجک: حشره
قوُرد قوُش: حشرات موذی
آری: (زامیر درخراسان ) زنبور
بال آریسی: زنبور عسل
میلچَک، چیوین، چیبین: مگس (چیبین برگرفته از ترکی سومری)
میغمیغا: پشه ( هونو / آغجا قاناد)
پیسپیسلی / پیسپیسدا: سوسک سیاه
موزالان: خرمگس
چککیرته، چَگیرتگه، چکیره : مَلَخ
کَپَنَک، (پئرپئرئ درخراسان) : شاپرک، پروانه
جوجو: ساس
قارینجا، قاریشقا: مورچه
آتلی قاریشقا : مورچه سواره
کرتنجیک: سمندر
مئیرام قوُردوُ : خرخاکی
سولوُجان : کرم خاکی
تور آتان، هؤرومجک، کوتول: عنکبوت
بؤوه : رتیل
کرتنکله، کلز، قایاقاپان: سوسمار
بیت: شپش
گووه = موریانه
بیرگه = کک
قون قون = سنجاقک
کیرپی، ته شئ = جوجه تیغی
توسباغا =لاک پشت
باغا = لاک پشت
قیرخ آیاق = هزار پا
بؤو / بؤی = رتیل
یان قیلیج =
خرچنگ
ایری قویروق،
چایان = عقرب
قولاغا گیرن =
گوش خیزک
قولا گیرن =گوش
خیزک
قورداق = کرم
شئه قورداغی =
کرم خاکی
ایپک قوردو = کرم
ابریشم
ننم اوغلو = کفش
دوزک
فاطما ننه = کفش
دوزک
قیققی = کفش دوزک
پاپیش تیکن = کفش
دوزک
رتیل: بویهْ، بووْه
12 May 2017
س
00:22
سؤزلوک
نصیحت دادن: اؤیوتله‌مه‌کÖyütləmək-
نصیحت: اؤیوتÖyüt-
نظام: دوزه‌نDüzən-
نظامنامه: توزوکTüzük-
نظریه: قورامQuram-
نظیره: بنزه‌ک Bənzək-
نعش: اؤلوتÖlüt-
نعل: تاخاو Taxav-
نعلبند: تاخاوچیTaxavçı-
نقاب: یاشماق Yaşmaq-
نقابدار: یاشماقلی Yaşmaqlı-
نقاد: اله‌شدیرگه‌نEləşdirgən-
نقد ادبی: گؤرکول
اله‌شدیری
Görkül ələşdiri-
نقد: اله‌شدیری
ələşdiri-
نقش (بازیگری):
اوینامOynam-
نقشه: یئرکیپ Yerkip-
نقطه: دوراDura-
نگهداشتن موقتی:
آلی قویماق Alı qoymaq-
نماز خواندن:
یوکونمه‌ک
Yükünmək-
نماز صبح: ائرته
یوکونجوErtə
Yüküncü-
نماز ظهر: اؤیله
یوکونجوÖyle
Yüküncü-
نماز عشاء: یاتسی
یوکونجوYatsı
Yüküncü-
نماز عصر:
ایکیندی یوکونجوİkindi
Yüküncü-
نماز گزاردن:
یوکونمه‌کYükünmək-
نماز مغرب: آخشام
یوکونجوAxşam
Yüküncü-
نماز: یوکون Yükün-، یوکونج Yükünc-
نمازگذار:
یوکونجچوYüküncçü-
نمایش (تئاتر):
اویناوOynav-
نمایشگاه: سرگی Sərgi-
نمایشنامه:
اویناوOynav-
نماینده: سایلاوSaylav-
نمد: کئچهKeçə-
نهاد: قورومQurum-
نوار: دیلگه Dilgə-
نوامبر:
اولوسویوق آیی Ulusoyuq-
نوانس: چالار Çalar-
نوروز: ارگه‌نه‌قونƏrgənəqon-
نوزائی: دیرچه‌لیش Dirçəliş-
نوش جان: سینسین!Sinsin! - ، یاراسین!Yarasın!-
نوش: سینسین!Sinsin!- ، یاراسین!Yarasın!-
نوشته ادبی:
گؤرکول یازی Görkül yazı-
نوشته: یازىYazı-
نوک تیز: سیوریSivri-
نوواژه: یئنی
دئگیYenidegi-
نویسنده: یازار Yazar-
نیاز: گره‌کسینیمGərəksinim-
14 May 2017
س
21:32
سؤزلوک
انتخابات
سئچکی (seçki)؛
سئچکی‌لر؛
اینتخابات؛
دئییملر:
1. انتخابات
علنی: آچیق سئچکی؛
2. انتخابات
مخفی: گیزلی سئچکی؛
3. انتخابات
مستقیم
(direct election): بیر
باشا سئچکی؛
4. انتخابات میان
دوره‌ای
(by- election): آرا
سئچیم؛
5. حوزه انتخابیه (constituency,
precinct, election area): سئچکی ساحه‌سی؛ سئچیم بؤلگه‌سی؛
6. انتخاب کننده (elector, voter): سئچی‌جی؛ (seçmen)؛
7. نامزد
انتخابات
(nominee ,candidate): نامیزد؛(namzet, aday)؛
15 May 2017
س
00:01
سؤزلوک
موسیقی مدرن: یئنیجیل کویYenicil Küy-
موسیقی معاصر:
چاغداش کویÇağdaş
Küy-
موسیقی: کویKüy-
موضوع: قونوQonu-
موفق شدن به
انجام کاری سخت: باجارماقBacarmaq-
موفق شدن:
باشارماقBaşarmaq-
موفق: باشاریلی Başarılı-
موفقیت آمیز:
باشاریلیBaşarılı-
موفقیت: باشاریBaşarı- ، بئجه‌ریکBecərik-
موقتی: گئچیجیGeçici-
می: چاخیرÇaxır-
میخانه:
چاخیرائویÇaxırevi-
میدان: آرال Aral-
میدانچه: آرالجیق Aralcıq-
میکروب: پوزموقPozmuq-
میکروفون: سسالقیSəsalqı-
میکسر: قارماجQarmac -
میل کردن: یئلته‌نمه‌کYeltənmək-
میلاد: دوغوشDoğuş-
میلادی (سال):
دوغوش ایلیDoğuşili-
مینیمال: لاپازیلLapazıl-
مینیمالیست:
لاپازجیلLapazcıl-
مینیمم: لاپاز Lapaz -
میهن: یئرسوYersu-
ناثر: سپه‌رSəpər-
ناحیه: یؤرهYörə-
ناشر: یاییمچیYayımçı- ، یایینجیYayıncı-
ناظم (ادبیات):
تاخشیتچیTaxşıtçı-
نامتعادل: دنگه‌سیزDəngəsiz-
نتوانستن:
اوماماقUmamaq-
نتیجه: سونوجSonuc-
نثر (بخش نثر در
داستانهای ترک): بویBoy-
نثر: سپیکSəpik-
نثرنویس: سپه‌رSəpər-
نخبه: سئچگینSeçgin
نخست وزیر:
باشباخانBaşbaxan
نخست: ایلکİlk-
نخستین: ایلکینİlkin-
نرم افزار:
یازیلیمYazılım-
نرم: دوزگوDüzgü-
نرماتیف: دوزگوسه‌لDüzgüsəl-
نرمال: دوزگول Düzgülü-
نزاکت: گؤرگوGörgü-
نشر: یایماYayma- ، یایینYayın- ، یاییمYayım-
نشریات: یایینلارYayınlar-
نشست: اوتورومOturum-
16 May 2017
س
01:19
سؤزلوک
ممنوع (با قانون-آنچه تحقق آن مجاز نیست): یاساقYasaq-
ممنوع شدن:
تیینماقTıyınmaq-
ممنوع کردن:
تیییماقTıymaq-
ممنوع: تیییقلیTıyıqlı-
مناره: سیوره‌نSivrən-
منبع: قایناقQaynaq-
منتج شدن:
سونوجلانماقSonuclanmaq-
منتشر شدن:
یاییلماقYayılmaq-
منتشر کردن:
یایینلاماقYayınlamaq-
(کتاب،
...)، یاییملاماقYayımlamaq-
،
یایماقYaymaq-
(شایعه، ..)
منتظم: دوزه‌نلیDüzənli-
منتقد: اله‌شدیرمه‌نələşdirmən- ، اله‌شدیریجیələşdirici-
منتهی شدن:
سونوجلانماقSonuclanmaq-
منشعب: قوپونتوQopuntu-
منشق شدن:
آیریشماقAyrışmaq-
منطق: دیلده‌مDildəm-
منطقه ای: بؤلگه‌سه‌ل Bölgəsəl-
منطقه: بؤلگهBölgə-
منطقی: دیلده‌ملیDildəmli-، دیلده‌مسه‌لDildəmsəl-
منظوم: تاخشیتTaxşıt-
منظومه: قوشاق Qoşaq-
منع کردن: تییماقTıymaq-
منع: تیییقTıyıq-
منعکس شدن:
یانسیماقYansımaq-
منی: تورومTorum- ، آتمیقAtmıq-
مهاجر: کؤچمه‌نKöçmən-
مهاجرت کردن:
کؤچمه‌کKöçmək-
مهر: دامقاDamğa-
مهلک: تودالیTudalı-
مهم شمردن: اؤنه‌مسه‌مه‌کÖnəmsəmək-
مهم: اؤنه‌ملیÖnəmli-
موج زدن دریا:
دالقیرماقDalqırmaq-
موج: دالغاDalğa-
مودم: چئویرگه، Çevirgə-
موذن: اونده‌وچیÜndəvçi-
مورخه: ایلایگونİlaygün-
موزائیک: آلالیAlalı-
موزه: گؤره‌لگهGörəlgə-
موزیسین: کویچوKüyçü-
موزیک: کوی Küy-
موزیکال: کویه‌لKüyel-
موسس: قوروجوQurucu-
موسسه: قورومQurum-
موسم: دؤنه‌نجهDönəncə-
موسیقی علمی:
بیلیمسه‌ل کویBilimsəl
Küy-
موسیقی کلاسیک:
کؤکله‌شیک کویKökləşik
Küy-
موسیقی محلی:
یئره‌ل کویYerəl
Küy-
18 May 2017
س
01:43
سؤزلوک
#پسوند_صفت_ساز 👇👇👇
çil-çıl-çül-çul
cil-cıl-cül-cul
عمدتاً برای
افاده علاقه‌مندی شدید به یک شیئ و یا برای افاده تشابه به کار میرود:
قانچیل qançıl(خونمردگی)
بالیقچیلbalıqçıl (ماهی خوار)
دووشانجیل dovşancıl(خرگوش خوار)
اورتانجیل ortancıl (متوسط)
آدامجیل adamcıl(حیوان آدمخوار)
یئییمجیل yeyimcil (پرخور)
اولومجول ölümcül(مردنی-ضعیف)
امروزه از این
پسوند در برخی اصطلاحات علمی و غیره استفاده شده‌است:
آردیجیل ardıcıl (پیاپی-مسلسل)
قاباقجیل qabacıl (پیشرو)
انسانچیلinsançıl (انسانگرا)
اوتجول otcul(گیاهخوار)
سوچول suçul(آبدوست)
دنه چیلdənəçil (دانه خوار)
اتجیل
ətcil(گوشتخوار)
بوجکچیلböcəkçil (حشره خوار)
اؤنجولöncül (پیشرو)
بوتونجول bütüncül(جامع)
19 May 2017
س
02:48
سؤزلوک
Xalqımızın dilində bəzi işlənilən
insan sifətlər
دبک(dəbk) = سبک، جلف، لوده
دمبه لک(dəmbələk) = سبک، بی مغز، کسی که زود نظرش عوض می
شود.
یانشاق(yanşaq) = یاوه گو، کسی که زیاد و بی جا حرف می
زند
قیریشمال(qırışmal) = متقلب، اهل دوز و کلک
قیرتی(qırtı)= آدمی که بیش از حد به خود برسد و یا
به حواشی و زواید اهمیت دهد.
سولک(sülək)= ولگرد، پرسه زن، هرزه
سومسوک(sümsük) = هرزه، ولگرد، سبک مغز
اؤندملی(öndəmli) = با سلیقه، کسی که کارهای عملی را با
تامل انجام می دهد.
چلیملی(çəlimli)=خوش قیافه، با ابهت، خوش ترکیب
سهمانلی(səhmanlı)= با سلیقه و با تانی و دقیق
توتوملو(tutumlu)= با سلیقه و دقیق
تؤکونتو (töküntü) = شلخته و بی سلیقه
سوفو (sofu)= آدم وسواس
چیخارلی(çıxarlı) = توانمند، لایق، با استعداد
باشاراتلی(başaratlı) = توانا، موفق، با استعداد و لایق
یالتاق(yaltaq) = چاپلوس و متملق
قالتاق(qaltaq) = جسور و بی ادب، خلاف کار
قاوارالی(qavaralı)= توانمند و خوش قد و استیل
بیچیملی(biçimli)= خوش ریخت
اؤککه لی آپکه لی(ökkəli) = خوش هیکل و بلند قد و با سینه بزرک
ورزشکاری
یالانچی(yalançı) = دروغگو
چاخان(çaxan) = دروغگو و داستان باف
گوپچو یا گوپ باز(gopçu) = غلو کننده در دروغ و اغراق گو
قلبی قارا( qəlbi qara) = مظنون به همه، پارانوئید
ال ایری(əl əyri) = دزد
اوغورو یااوغورچو(oğuru ya oğurçu) = دزد
اورکلی(ürəkli) = جسور و نترس ، با دل و جرات
قورخماز(qorxmaz) = جسور و نترس ، با دل و جرات
پاخیل(paxıl) = حسود
قیتمیز( qıtmır) = خسیس
نیرقیس(nırqız) = خسیس
گوجلو(güclü) = قوی و نیرومند
آبیرلی(abırlı) = با حیا
مانسیز(mansız) = بی حیا
ایجشجیل(icəçcil) = موذی و مردم آزار
داویجیل(davıcıl) = پرخاشگر و اهل دعوا
دؤیوشگن(döyüşgən) = جنگجو
قیلیفتی(qılıftı) = حقه باز و شیاد
س
22:40
سؤزلوک
مصنوعی: یاپایYapay-
مطمئن: آرخایینArxayın-
معادله: دنکله‌م Dənkləm-
معاش: ترگهTərgə-
معاینه کردن:
وارلاماقVarlamaq-
معاینه: وارلاماVarlama-
معتبر: گئچه‌رلی Geçərli-
معجزه: تانسیقTansıq-
معدن: ارگه‌نهƏrgənənə-
معده: قورساقQursaq-
معرفی کردن:
تانیتماقTanıtmaq-
معرفی: تانیتیمTanıtım-
معطر: ییپارلی Yıparlı-
معطوف: دؤنوکDönük-
معلم: اؤیره‌تمه‌نÖyrətmən-
معلول: دیلده‌کلیDildəkli-
معلوم: بللیBəlli-
معنا: آنلام Anlam-
معنی کردن:
آنلاملاندیرماقAnlamlandırmaq-
معنی: آنلامAnlam-
معنیدار: آنلاملیAnlamlı-
معیار: اؤلچونÖlçüt-
معین کردن:
بلیرتمه‌کBəlirtmək-
،
بلیرله‌مه‌کBəlirləmək-
معین: بللیBəlli- ، بلیرلیBəlirli-
مغز: بئیینBeyin-
مغنی: ییرچیYırçı- ، ییرلاییچیYırlayıçı- ، ییرامانYıraman- ، ییراوYırav- ، ییرار Yırar-
مفرد: تکیلTəkil-
مقاطعه کار:
اوسته‌نجیÜstənci-
مقاله نویس:
یازقاچیYazqaçı-
مقاله: یازقاYazqa-
مقدمه گفتار:
اؤنسؤزÖnsöz-
مقصد: آماجAmac- ، اره‌کƏrək-
مقطع: کسیتKəsit-
مقننه: یاساما Yasama-
مکاتبه کردن:
یازیشماقYazışmaq-
مکاتبه: یازیشماYazışma-
مکافات: اؤدول Ödül-
مکتب فلسفی:
بوشقوتBoşqut-
مکتب: اوخولOxul-
مکتوب (هر چیز
نوشته شده، اعم از ادبی و یا غیر ادبی): یازینYazın-
ملودی: ازگیƏzgi-
ممانعت کردن:
تییماقTıymaq-
ممانعت نمودن:
تییماقTıymaq-
ممانعت: تیییشTıyış-
ممکن: اولاناقلیOlanaqlı-
ممنوع (الوصول-با
گذاشتن حصار دور چیزی): قاداغانQadağan-
21 May 2017
س
00:51
سؤزلوک
مرید: آردیلArdıl-
مزاحم شدن:
ساتاشماقSataşmaq-
مزاحم: ساتاشقانSataşqan-
مزاحمت کردن:
ساتاشماقSataşmaq-
مزاحمت: ساتاشیSataşı-
مزد: ترگهTərgə-
مزمن: سوره‌گه‌نSürəgən-
مساژ: ائلگیElgi-
مساله دار:
سورونلوSorunlu
-
مساله: سورونSorun-
مست شدن: اسیرمه‌کƏsirmək-
مست کننده:
اسیرتگه‌ن
Əsirtgən-
مست: اسریک Əsrik-
مستدل شدن: دیلده‌نمه‌کDildənmək-
مستدل: دیلده‌کلیDildəkli-
مستراح: آریناقArınaq-
مستظهر: آرخایینArxayın-
مستعد: یئته‌نه‌کلیYetənəkli-
مستعمره: سؤمورگه Sömürgə-
مسخره کردن:
الیکله‌مه‌کƏlikləmək-
،
الیک ائتمه‌کƏlik
etmək-
مسخره: الیکƏlik
مسعود: قوتلوQutlu-
مسکن: قونوتQonut-
مسیر (آدرس):
یؤنگهYöngə-
مسئله: سورونSorun-
مسئول: سوروملو Sorumlu-
مسئولیت:
سوروملولوقSorumluluq-
مشاهد: گؤزله‌مچیGözləmçi-
مشاهده شدن:
گؤزله‌مله‌نمه‌کGözləmlənmək-
مشاهده کردن:
گؤزله‌مله‌مک Gözləmləmək-
مشاهده کننده:
گؤزله‌مچیGözləmçi-
مشاهده: گؤزله‌مله‌مهGözləmləmə-
مشاور: گنه‌شچیGənəşçi-
مشاوره: گنه‌شKənəş- ، گنه‌شیکGənəşik- ، گنه‌شمهGənəşmə-
مشتق: تؤره‌وTörəv-
مشرق: گون دوغارGündoğar-
مشروط: قوشوللوQoşullu-
مشروطه خواه:
توزوکله‌مه‌چی Tüzükləməçi-
مشروطه خواهی:
توزوکله‌مه‌چیلیکTüzükləməçilik-
مشروطه: توزوکله‌مهTüzükləmə-
مشروطیت: توزوکله‌مهTüzükləmə-
مشکل: سورونSorun- ، چتین Çətin-
مشورت کردن: گنه‌مه‌کGənəmək-
س
13:13
سؤزلوک
صحاح‌العجم ۱۴جو یۆز ایلین باشیندا یازیلان تۆرکجه سؤزلوک‌دور.
صحاح العجم’ده کی
تورکجه سؤزلردن بیر سیراسی:
گیبی: سایاغی
مانتار: گؤبه‌لک
آلتون: قیزیل
آیاق قابی:
باشماق
ائرته: صبح تئزدن
ارکن: تئزدن
ائکشی: تورش
ائوئت: بلی
اسنله‌مک: ساغ
اول دئمک
اریشمک: یئتیشمک
اکله‌مک: ضمیمه
ائتمک
اکمک: چؤرک
اورمان: مئشه
گوز: پاییز
تاپینان: سیتایش
ائدن
اؤرومجک: بؤجک
ادی
اؤزنمک: حسرتینده
اولماق
اؤکسورمک: سرفه
کردن
اؤن
اؤیرنجی
اؤیله: ناهار
اوُس: هوش
اوُز: ایش بیلن
اوُفاق: بالاجا
اولاشماق:
یئتیشمک
اوُلاق: خبرچی
اولوس: میللت
اویقو، اویخو:
یاتماق
اوُیوز: خسته‌لیک
آدی
اوفورمک: پوفله‌مک
اون: شؤهرت
ایسیرماق
ایلغیم: سراب
ایرماق
دوزه‌ن
ایلَتمک
اَیلنمک
ایومک: یئهینله‌مک
اییی: یاخشی
باشبوغ
بای: گوجلو
بکمز: دوشاب
بن: من
بونجوق
بولاشماق
بولماق
بولونماق
بوگو، بوگوجو
قاچ: نئچه
بیله‌زیک،
بیلرزیک
پئچه: نقاب
پالی آغاجی: بلوط
آغاجی
پورسوق: سگ آبی
تاریم: اکین
تامو
تپسی: سنک (سبو)
توسون: دیکباش
توغرا: مکتوب
توتقال: یاپیشقان
تیزه، تئیزه:
خالا
تورلو،
تورلوتورلو
چاتال: هاچا
(دوشاخه)
چئری: قوشون
چئوره
چیپلاق
درنک
دوغماق: آنادان
اولماق
دُوزاق: تله
دویماق
دوزَن: سیستم
دوگون، دویون:
جشن عروسی
دولگر: نجار
دیشاری
دیله‌مک
دینله‌مک
دینلندیرمک:
راحاتلاماق
سانیریم: گویا
ساقینماق: پرهیز
ائتمک
سوقاق: کوچه
سورماق
کَموک: سوموک
سین: قبیر
سیوری سینک:
میغماغا
شیمدی
فیسدیق: پسته
قاپلی باغا:
توسباغا
قاسیرقا: طوفان
قانقی: هانسی
قاووشدورماق
(قاووشماق): یئتیرمک، یئتیشدیرمک
قووان: پتک، کندو
قوتلو
قوشاق: کمر
قورولتای
قیرلاغیج: قیلانقوش
(پرستو)
قییی
کراس: گیلاس
کرئج: اهک
کؤستک: زنجیر
کندی: اؤزو
کؤکس: سینه
کؤی: بالاجا کند،
کؤیلو: کندلی
کوپه: سیرقا
کوچوجوک: بالاجا
گئری
گوزگو: آینا
گیجیک: قاشینما
گونده‌لیک
مارول: کاهی
بیتگیسی
موشمولا: بیتگی
آدی
هؤرره: سمنی
هؤرومجک: بؤجک
آدی (عنکبوت)
هیبه: خورجون
یاخیجی:
یاندیریجی
یارار: منفعت
یاراسا: خفاش
یاراق: سیلاح
یاراماز
یاغمور
یاورو: اوشاق
یانقی: یانسیما
(پژواک)
یالینچیق
(یالین): تمیز، ساده
یالیکلاندیرماق:
یاندیرماق
یایان: پیادا
یئگ: یاخشی
یئگرگ: داها ایی
یئگلیک: ایی‌لیک
یئلکن
یئنگج: خرچنگ
یگن، یئیَین:
اودوجو (پیروز)
یورماق: تفسیر
ائتمک
یورویوش: گئدیش
یووارلانماق
یوُفقا: اینجه
یوُلار: آغزلیق
(افسار)
یوُماق: توپ
(کپه، گلوله)
یوزمک: اوزمک
یوزوک: اوزوک
(بارماق حلقه‌سی)
یوزگج: اوزمه
ییلدیراماق:
پارلاماق، یلدیریجی: پارلایان
ییتیک: ایتمیش
س
23:15
سؤزلوک
11- آذربایجان تورکجه سؤزلوک
اؤز آنا دیلیمیزی
یاخشی بیلیب و دانیشاق.
فایتون: درشکه
فیرتینا: طوفان،
کولاک، گرد باد
فیرچا: قلم مو،
برس
فیرلانما: چرخش،
گردش
فیرللاق: کلاه
بردار، تقلب، مکر و نیرنگ
فیشقا: سوت
قابار: تاول، ورم
کرده
قابان: خوک نر،
گراز، خوک وحشی
قابیرغا: دنده،
کمرگاه
قابیق: پوست،
پوسته
قاپاز: تو سری
قاپاق: در پوش
قاپالی: بسته،
مسدود
قاپان: ترازو
قاپان: گاز
گیرنده
قاپان: رباینده
قات: لایه
قاتما: نخ، رشته،
طناب
قاتما: به هم زدن
قاتیق: ماست
قاچاق: فراری
قاخ: میوه خشک
قاخینج: سرکوفت،
سر زنش
قاداق: چفت، محور
قادین: بانو، زن
قاراواش:کنیز،
پیش خدمت
قارتال: شاهین،
پرنده شکاری شبیه عقاب
قارشی: مقابل،
روبرو
قارغیش: نفرین
قارماق: چنگال،
چنگگ
قاری: پیر زن
قاریش: وجب
قازامات: زندان،
حبس
قازان: دیگ
قازانج: در آمد،
سود و بهره
قاسیرغا:طوفان،
گردباد
قالاق: توده،
پشته، انباشته
قالخان: سپر جنگی
قامچی: تازیانه،
شلاق
قمیش: نی، خیزران
قانچیر: خون
مردگی
قاندال: زنجیر
قاوال: دف، دایره
قایا: صخره، سنگ
قایغی:درد، محنت،
اندوه
قایناق:منبع،
منشأ، مأخذ
قرنفیل: گل میخک
قوپوز:ساز، آشیق
سازی
قوتاز: منگوله
قوچاق: دلاور،پهلوان
قوخو: بو، رایحه
قودورغان: هار،
شرور
قورتولوش: نجات،
رهایی، رستگاری
قورتوم: جرعه،غلپ
قورخو: ترس، بیم،
خوف
قورشاق: کمر، شال
قورغا: گندم
برشته
قورغوشون: سرب
قورغو: تشکیلات،
سازمان
قورغو: حیله و
کلک
قوروت:کشک
قوز: گردو
گیردکان: گردو
قوزئی: شمال
قوزغون: کرکس،
لاشخور
قوشا:
جفت،دوتایی،زوج
قوشون: ارتش،
سپاه
قوقورد: گل سرخ
قولباق:
النگو،دستبند
قولتوق: زیر بغل
قولچاق: عروسک
قویروق: دم،دمبه
قیجیق: تحریک،
قلقلک
قیدیق: قلقلک
قیرت: مرغ کرچ
قیرغی: قوش، باز
شکاری
قیرغین: کشتار
دسته جمعی
قیروو:شبنم یخ
بسته، بلورهای یخ صبحگاهی
قیریش: چین و
چروک
قیزیل:طلا، زر
قیسیر:عقیم، نازا
قیلینج:شمشیر
قین:غلاف، نیام.
23 May 2017
س
00:41
سؤزلوک
متمدن: اویقارUyqar-
متناسب:
اورانتیلیOrantılı-
متناقض: چلیشگیلیÇəlişgili-
مجازی: سانالSanal-
مجله: درگی Dərgi
مجمع کارگاهی:
چالیشتایÇalıştay
-
مجمع مشورتی:
جانقیCanqı-
محاربه: ساواشSavaş-
محتمل: اولاسیOlası-
محتوا: ایچه‌ریکİçərik-
محتوی بودن: ایچه‌رمه‌کİçərmək-
محتویات: ایچینده‌کیله‌رİçindəkilər-
محصل: اؤیره‌نجیÖyrənci-
محصول: اورونÜrün-
محله ای: یؤره‌سه‌لYörəsəl-
محله: یؤرهYörə-
محلول: چؤزه‌لتیÇözəlti-
محلی گرا: یئره‌لچیYerəlçi-
محلی: یئرلیYerli- ، یئره‌ل Yerəl-
مدار: یؤرونگهYörüngə-
مدافعه کردن:
ساوونماقSavunmaq-
مدام: سوره‌کلیSürəkli-
مداوم: سوره‌کلی Sürəkli-
مدرس: اوخوتمانOxutman-
مدرسه راهنمائی:
اورتا اوخولOrtaoxul-
مدرسه عالی:
یوکسه‌ک اوخولYüksək
oxul-
مدرسه مختلط:
قارما اوخولQarma
oxul-
مدرسه: اوخولOxul-
مدرک: بلگهBəlgə-
مدرن: یئنیجیلYenicil-
مدرنیته: یئنیجه‌چیلیکYenicəçilik-
مدرنیسم:
یئنیجیللیک Yenicillik-
مدنی: اویقارUyqar-
مدنیت: اکینجƏkinc-
مدیا: اورتالOrtal-
مربوطه: ایلگیلیİlgili-
مرتب کردن: دوزه‌نله‌مه‌ک Düzənləmək-
مرتب: دوزه‌نله‌نمیشDüzənlənmiş-
مرحله تکاملی:
ائورهEvrə-
مرحله: آشاماAşama-
مردم سالاری: ائل‌ارکElərk-
مردمسالار: ائل‌ارکچیElərkçi-
مرز داخلی: آراچکAraçək-
مرکز: اؤزه‌کÖzək-
مرکزی: اؤزه‌کسه‌لÖzəksəl-
مرگ: اؤلومÖlüm-
24 May 2017
س
00:49
سؤزلوک
صنایع ظریفه: گؤرکلو اوزلوقلارGörklü uzluqlar
صورت فلکی: تاخیم
اولدوزTaxım
ulduz-
ضبط صوت: اونآلقیÜnalqı
ضرر: ایته‌مİtəm-
طب: اونوم Onum-
طبیب: ساغینSağın ، ساغالتمانSağaltman
طبیعت: دوغا Doğa -
طبیعتا: دوغالینDoğalın
طبیعی: دوغالDoğal-
طنز: هنه‌ک Hənək-
طنزگو: هنه‌کجیHənəkci-
طیاره: اوچاقUçaq-
ظرفیت: سیغاSığa-
ظفر: اوتقوUtqu-
عافیت باشد:
سینسین!Sinsin، یاراسین!Yarasın
عالم: بیلگین Bilgin-
عرصه: آلانAlan-
عرضه کردن:
سونماقSunmaq-
عرضه: سونومSunum-
عرفه: ائشیکEşik-
عزرائیل: آلداچیAldaçı-
عصری: چاغجیلÇağcıl- ٬
چاغسالÇağsal-
عضو: اویه Üyə-
عطرآگین: ییپارلیYıparlı-
عقب نشینی کردن:
دالیقماقDalıqmaq
- ،
قیچینلاماقQıçınlamaq-
عقبگرد: دالیقماDalıqma- ، قیچینلاماQıçınlama-
عقل سلیم: ساغلام‌اوسSağlamus-
عکاس: گؤروتچوGörütçü-
عکس: گؤروتGörüt-
علاج: امƏm-
علامه: بیلگه- Bilgə
علم (سیستم
دانائیها): بیلیمBilim-
عموم: قاموQamu-، گنه‌لGənəl-
عموما: گنه‌للیلکهGənəlliklə ، گنه‌لدهGənəldə
عمومی: گنه‌لGənəl-
عهد: دؤنه‌مDönəm-
غریب: ائلگینElgin-
غلبه: اوتقوUtqu-
غیرت کردن:
دوروشمه‌ک
Dürüşmək-
غیرت: دوروشمهDürüşmə-
غیردینی: بوته‌م‌دیشیBütəmdışı-
غیرضروری: گره‌کسیزGərəksiz-
غیرنرمال:
دوزگولسوزDüzgülsüz-
فاخته: قالینجاQalınca-
فاز: ائورهEvrə-
فائض: یوزده Yüzdə-
فتحه: اوسترهÜstrə-
فردا: یارینYarın-
فردی: بیرئیسله‌لBireysəl-
فرمان دولتی:
یارلیقYarlıq-
فرمت: بیچیتBiçik-
فرهنگ لغت:
سؤزلوکSözlük-
فرهنگ: اکینجƏkinc-
فرهنگی: اکینجسه‌ل Əkincsəl-
فست فود: یئ‌گئتYeget-
فسیل: داشیلDaşıl-
فلسفه: بؤگوشBögüş-
فلسفی: بؤگوشسه‌لBögüşsəl-
فلوچارت: ایزله‌نجİzlənc-
فلیسوف: بؤگوشچوBögüşçü-، بؤگوBögü-
فناوری:
قوراشدیریم Quraşdırım-
فنومن: اولونتوOluntu-
فهرست: دیزینDizin-
فوآر: سونالقاSunalqa-
فوریه: بوزBoz-
قابل: یئته‌نه‌کلیYetənəkli-
قابلیت: یئته‌نه‌کYetənək-
قاعده: قورال Qural-
قافیه: اویاقUyaq-
قانون اساسی:
آنایاساAnayasa-
قانون: یاساYasa-
قانونمند: یاسالیYasalı-
قانونی: یاسالYasal-
قدمگاه: آددیملاقAddımlamaq-
قرص: تکه‌ره‌کTəkərək-
قرنطینه: قاپانتیQaoantı-
قرون وسطی:
اورتاچاغOrtaçağ-
قسمی: تیکه‌لTikəl-
قطعه: تیکهTikə- ، تیکه‌مTikəm-
قمری (سال):
آیسال ایلAysal
il-
قید (دستور
زبان): بلیرته‌جBəlirtəc-
کاریزما: گیزه‌مGizəm-
کاریزماتیک:
گیزهملیGizəmli-
کامپیوتر: بیلگی‌سایارBilgisayar-
کتاب: پیتیکPitik-
کتابچه: پیتیکجیکPitikcik-
کتابخانه: پیتیک‌ائویPitikevi-
کتابفروشی:
پیتیکچیPitikçi-
کسره: آستراAstra-
کشور: اؤلکه Ölkə-
کلاسیک: کؤکله‌شیک Kökləşik-
کمال گرا: لاپچیLapçı-
س
01:12
سؤزلوک
https://t.me/suzluk
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
25 May 2017
س
20:17
سؤزلوک
keçə کئچه = نمد
döşədilər دؤشه
دیلر = پهن کردند
qovurma قوورما =
گوشت کز داده و پخته شده
önünə اؤنونه =
در مقابلش
əksik اکسیک = کم
، کم ارزش
qılıncımdan قیلینجیمدان=
از شمشیرم
yerləşdirdi یئرلش
دیر دی = جا کرد
buyruq بویروق =
امر ؛ دستور
qarğayıb قارغاییب
= نفرنی کرده است
sarmaşanda وقتی
که میپیچد
saç = ساچ = زلف
qoşaقوشا = جفت
sığmayan سیغمایان
= جا نشونده
Al=آل - قرمز
yanaq یاناق =
گونه
döl دؤل = جنین ،
فرزند
30 May 2017
س
00:49
سؤزلوک
س
سؤزلوک 28.02.2017 22:52:53
حیاط خلوت: آرخاآولیArxaavlı-
خیانت: دؤنه‌کلیکDönəklik-
داستان بلند:
سورچه‌کSürçək-
دامقا: مهر Damğa-
دانائی (ناشی از
دانش): بیلیBili-
دانس کردن:
بیییمه‌کBiyimək-
دانس: بیییBiyi-
دانستن: بیلمه‌کBilmək-
دانستنی: بیلیکBilik-
دانسته: بیلیکBilik- ، بیلیشBiliş
دانسوز: بیییچیBiyiçi-
دانش (سیستم
دانائیها): بیلیمBilim-
دانش آموز: اؤیره‌نجی Öyrənci-
دانشجو: اؤیره‌نگه‌ن Öyrəngən -
دانشکده:
بوشقورلوقBoşqurluq-
دانشگاه: بیلی
یورتBiliyurt-
دانشمند: بیلگینBilgin-
داننده: بیلیجىBilici-
دائره المعارف:
بیلی‌پیتیکBilipitik-
،
بیلگی‌پیتیکBilgipitik-
دبستان: ایلک
اوخولİlkoxul-
دبیر: اؤیره‌تمه‌ن Öyrətmən-
درصد: یوزدهYüzdə-
دریا: دنیزDəniz-
دریاچه: گؤل Göl-
دریانورد: دنیزچیDənizçi-
دسامبر: آرالیق
آیی
Aralıq-
دسته سلاح:
بالچاقBalçaq-
دسته: تاخیمTaxım-
دکتر: ساغینSağın-، ساغالتمانSağaltman -
دکترا: اؤگه‌لیکÖgəlik-
دکترین: بوشقوتBoşqut-
دکور: هؤره Hörə-
دکوراسیون: هؤره‌له‌مه‌کHörələmek-
دلیل آوردن:
دیلده‌مه‌کDildəmək-
،
دیلده‌کله‌مه‌کDildəkləmək-
دلیل: دیلده‌کDildək-
دمکرات: ائل‌ارکچیElərkçi-
دمکراتیزاسیون:
ائل‌ارکیلله‌شمهElərkilləşmə-
دمکراتیک: ائل‌ارکیلErlərkil-
دمکراسی: ائل‌ارکElərk- .
دوچرخه: قوشاتکه‌رQoşatəkər- ، یئل آتYelatı
دوره: دؤنه‌مDönəm-
دوشنبه: باشگونBaşgün-
دوشیزه: بیکهBikə-
دولت: ارکله‌تƏrklət-
دولتی: ارکله‌تیلƏrklətil-
https://t.me/suzluk
س
23:24
سؤزلوک
✅آنا دیلیمیزی قوریاق
✅معادل ترکی کلمات رایج در مدرسه:
مدرسه: اوخول
نویسنده: یازیچی
معلم:اویرتمن
استاد:خوجا
دانش
آموز:اویرنجی
امتحان: سیناق
تاریخ:ایلای
خوانا: اوخوناقلی
کیف:چانتا
ناخوانا:جیزما
قره
درس: اوخو
مقدمه: سوزباشی
پرسش: سورو
عدد: سای
میز:ماسا
فعل:ائلیم
مداد:کارانداش
فعالیت: چالیشما
مثال: اورنک
کلمه:سوز
جایزه: اؤدول
لغت نامه:سوزلوک
خط:چیزگی
ضمیر:یئرلیک
انشاء:یازی
صفت: نئجه لیک
پیشوند:اونک
پسوند:اک
31 May 2017
س
00:04
سؤزلوک
@SozlukFa_AzBot
ربات
👆👆👆👆
فرهنگ لغت فارسی
به تورکی
00:04
@TurkSozluk_bot
ربات
👆👆👆👆👆
تورکجه سوزلوگ
1 June 2017
س
02:08
سؤزلوک
turkce farsca sozluk kanar.pdf
Not included, change data exporting settings to download.
29.7 MB
📚Türkçe-Farsça
📕PDF #Sözlük
👤 #Mehmet_Kanar
📚لغتنامه #ترکی_به_فارسی
02:08
Farsi-turki-kanar(@hamadanazerbaycanturk).pdf
Not included, change data exporting settings to download.
48.4 MB
📚Farsça_Türkçe
📕PDF #Sözlük
👤 #Mehmet_Kanar
📚لغتنامه #فارسی_به_ترکی
2 June 2017
س
11:23
سؤزلوک
#زبان_مادری
اسن لر (سلاملار)
دیلداشلاریمیزا (
همزبانان)🌹🌹
به تعداد
معادلهای واژه (( نشست )) در زبان ترکی دقت کنید
✅علی اوتوردو( اوتوردی) .
علی نشست .
✅قوش قوندو(قوندی)
گنجشک نشست .
✅کوپک چؤممه لدی
سگ نشست .
✅یئر چؤکدو( چؤکدی )
زمین نشست
✅آقا اَیلشدی
آقا نشست
✅دووار جومدو( جومدی )
دیوار نشست ....
✅اوخ سانجیلدی
تیر ((گلوله))
نشست
...
✅اؤرگیمه یاتدی .
به قلبم نشست .
همانطور که
ملاحظه میشود برای یک واژه (( نشست )) در زبان تورکی ما بسته به نوع فاعل
(اشیا،انسان،پرندگان و اعضای بدن و...) کاربرد فعل متفاوت است و در لهجه فارسی
چنین چیزی کمتر مشاهده میشود
3 June 2017
س
21:42
سؤزلوک
✅ #اسامی_تورکی حیوانات:
✅یابانچی حیوانلار(حیوانات وحشی ):
1.شیر: آسلان،
آرسالان
2.پلنگ: بارئس
3.یوز پلنگ:
قافلان
4.ببر: توغای
5.گرگ:
قورد،جاناوار،بوری
6.کفتار: کافدار
7.شغال: چاققال
8.روباه: تولکی
9.سمور: پورسوق
10.راسو: سوسار،
میشوول
11.سنجاب: دله،
دگن
12.موش: سیچان
13.موش کور:
آغچاسیچانی
14.گربه: پیشیک
15.گورکن: مزارچی
16.خرس: آیی
17.خوک وحشی:
دونقوز، دووز
18.گراز: قابان
19.آهو: جیران
20.بچه آهو:
جویور
21.گوزن: مارال
22.خرگوش: دوشان
23.خرگوس صحرایی:
عرب دوشانی
24.سوسمار: کرتن
کله
25.مارمولک:
قیزبوغان
26.جوجه تیغی:
کیپری، کیرپی
27.بزکوهی: داغ
گئچی سی
✅چول قوش لاری(پرندگان وحشی):
1.کلاغ: قارغا
2.انواع عقاب :
چالاغان، قرقی، ، قزل قوش
3.شاهین: ترلان،
سونقور
4.زاغ : قجله
5.خفاش: یاراسا،
گئجه قوشو
6.کبک: ککلیک
7.کبک ماده: فره
107.لک لک: حاجی
لی لک
8.اردک وحشی: چول
اوردکی
9.حواصیل: آرسین
بوغاز
10.جغد:
بایقوش،یاپالاق
11.کرکس: قارتال
12.دارکوب: آغاج
دئلن
13.بلبل: بولبول
14.گنجشک: سئرچه
15.کبوتر: گورچین
16.هدهد:
بوببی،توراغای
17.بوتیمار:
بالابان قوشو
18.شترمرغ: ده وه
قوشو
19.پرستو: دورنا
20.طاووس: توووز
21.کبوترچاهی:
آلا باختا
22.طوطی: توتو
قوشو
23.فنچ: آلا جهره
24 چکاوک: تارلا
قوشو
✅سو سئور حیوانلار(آبزیان) :
1.لاک پشت: داش
باغا، توسباغا
2.خرچنگ: یان
قیلینج
3.غورباغه :
قورباغا
4.ماهی: بالیق
5.نهنگ: ناققا
6.مار: ایلان
7.مارآبی:
سوایلانی
8.بچه قورباغه:
چومچه بالیغی
✅قوردقوش لار( حشرات) :
1.مگس: میلچک
2.مورچه:
قاریشقا، قارینچا
3.مورچه بالدار:
ماللاقاریشقا
4.سوسک : پیس
پیسا
5.سوسک بالدار:
سوسری
6.زنبورعسل: بال
آررسی
7.زنبوربی عسل:
اششگ آری سی..
قیزیل آرری
8.عقرب: چایان،
ایری قویروق
9.روتیل: بووه
10.پروانه: کپنگ
11.کرم: قورداق
12.کرم خاکی:
یئرقورداقی
13.کرم ابریشم:
ایپک قورداقی
14.ملخ: چکیرتگه
15.حلزون: ایل
بیز
16.پشه : میغ
میغا، هونو
17.کفش دوزک:
باشماق تیکن، ننم اوغلو
18.کک: بیره
19.زالو: سولوک
20.شپش: بیت
21.موریانه:
تاختا بیتی
22.گوش خیزک:
قولاقا گیرن
23.هزارپا: قیرخ
آیاق
24.عنکبوت : تور
توخویان
6 June 2017
س
12:42
سؤزلوک
قسمت: اول🌹
پاره ای فعل ساده
و واژه در زبان ترکی وجود دارد که معادل آنها در زبان فارسی و سایر زبانها به صورت
فعل ساده وجود ندارد و در مقام آنها،جمله یا عبارت و دست کم فعل مرکب به کار میرود.
به چند نمونه اشاره
میکنیم:
1-آجیخماق:گرسنه
شدن
2-آجیشدیرماق:به
سوزش انداختن، به درد انداختن
3-آجیقلانماق:بر
کسی خشم گرفتن
4-آچیلیشماق:قید
و کمرویی رو کنار گذاشتن
5-آددیملاشماق:پابه
پای کسی راه رفتن
6-آددیملاماق:قدم
بزرگ برداشتن، قدم شماری
7-آددیملی:کسی که
قدمهای بلند داشته باشد
8-آدلانماق:نامور
شدن،مشهور شدن
9-آراغاج:سالی که
گرما و رسیدن میوه زود تر از موعد شروع شده باشد
10-آرالاشماق:از
جنگ و درگیری دست برداشتن
11-آرالانماق: از
هم جدا شدن
12-آرتیق گلمک:با
وجود مقصر بودن خود را ذیحق نشان دادن
13-آرخالانماق:متکی
بودن، پشت گرم بودن
14-آریتلاماق:پاک
کردن،تمیز کردن
15-آریتماق: پاک
کردن
16-آریخلاماق:لاغر
شدن
17-آزدیرماق:دک
کردن
18-آرغین:راه گم
کرده
19-آزماق:گم شدن،
منحرف شدن
20-آسقی: رخت
آویز
21-آسیلی:دل واپس
و نگران
22-آشیریم:کمره ی
کوه
23-آغلاشما:گریه
دسته جمعی
24-آغلامسینماق:بغض
کردن
25-آغناق:لجن زار
26-آغناماق:به
پهلو غلطیدن
27-آغوز:نخستین
شیر پستانداران
28-آلاچرپوو:کولاک
و برف
29-آلاچیق:خانه
یا سایه بان باغی
30-آلدیرماق:وادار
به خرید کردن
31- آلدیرماق:
برداشتن اصلاح و آرایشگری
32-آلقیش: کف زدن
و تحسین کردن
33-آلقیشلاماق: مورد
تشویق قرار دادن
34-آلیشدیرماق:روشن
کردن آتش
35-آنلاشماق:همدیگر
را درک کردن
36-آنلاشیلماق:مفهوم
شدن
37-آنیلماق:یاد
شدن،به خاطر آورده شدن
38-آیاقلاشماق:پا
به پای کسی رفتن
39-آیاقلاماق:لگد
کردن
40-آیریج:دو
راهی، محل تقاطع راه ها
41-اپریمک:پیر
شدن،پلاسیده شدن
42-اتنه: جوجه پر
در نیاورده
43-اردوərdu: چرکاب صابون
44-ارسین
ərsin: میله آهنی نوک تیز تنور
45-ارلیک: دختر
دم بخت
46-اره میک:زن
عقیم و نازا
47:اریشمک
ərişmək: سر به سر گذاشتن
48-ارینتی
ərinti: آنچه از ذوب فلز بدست می آید
49-ارینمک:تنبلی
کردن
50-اریمک: ذوب
شدن
51-ازدیرمک:لوس
بار آوردن
52-ازدیرمک:وادار
به له کردن
منبع:مقایسه
اللغتین
تألیف:پروفسور
جواد هیأت
12:42
حاظیرلایان: ارسلان زنگانلی
قسمت: دوم🌹
پاره ای فعل ساده
و واژه در زبان ترکی وجود دارد که معادل آنها در زبان فارسی و سایر زبانها به صورت
فعل ساده وجود ندارد و در مقام آنها،جمله یا عبارت و دست کم فعل مرکب به کار میرود.
به چند نمونه
اشاره میکنیم:
53-اسکیمک:قدیمی
شدن، کهنه شدن
54-اسنه
مک:خمیازه کشیدن
55-اسگیلمک:کوچک
شدن،کاسته شدن
56-افلəfəl:بی دست و پا،شب و ول
57-اکمک:دک
کردن،از سر باز کردن
58-اکیلمک:جیم
شدن،در رفتن
59-اللشدیرمک:انگولک
کردن، ور رفتن
60-اللشمک:درگیر
شدن، دعوا کردن
61-اللمک:دستمالی
کردن
62-امگک: فرق سر
63-املیک:بچه
چهارپا که تازه علف میخورد
64-امیزدیرمک:شیردادن
65-امیشدیرمک:شیردادن
از طریق پستان
66-انده رمک:به
صورت دفعی ریختن مایعات
67-اوتوروش: طرز
نشستن
68-اؤجشدیرمک:تحریک
کردن،بر انگیختن کسی علیه کسی
69-اؤجشمک:سر به
سر گذاشتن
70-اوخلوو:چوبی
نظیر وردنه در نانوایی
71-اوخوتماق:
وادار به خواندن کردن
72-اوتقونماق:آب
دهن را قورت دادن
73-اؤده مک:از
عهده بر آمدن، باز پس دادن بدهی
74-اوزله مک:سوا
نمودن جنس
75-اوزولوشمک:قطع
رابطه کردن
76-اوسانماق:به
تنگ آمدن،بیزار شدن
77-اوسته له
مک:با زور و نیرنگ بر حریف چیره شدن
78-اوغونماق:از
خنده ریسه رفتن
79-اونوتماق:
فراموش کردن
80-اؤکوز: گاو نر
81-اومماق:توقع
چیزی را داشتن، هوس کردن
82-اوخالاماق:مشت
مالی کردن
83-اؤوکله مک:مشت
مالی کردن و ماساژ دادن
84-اووماق:مشت و
مال دادن
85-اوویماق:با
چنگ مالیدن
86-اووشدورماق:مالیدن
و مچاله کردن
87-اووؤنتو:خرد
شده، ریز شده
88-اویانماق:بیدار
شدن
89-اؤیسه مک:
غربال کردن
90-اویناتماق:بازی
دادن
91-اویناتماق:دست
انداختن
92-اویناتماق:وادار
به رقص کردن
93-ایته لمک:هل
دادن
94-ایتگی:آنچه گم
شده باشد
95-ایتگین:مفقودالاثر
96-ائشه
لنمک:پنجه کشیدن طیور به زمین،کندو کاو کردن
97:ائشه ک:جایی
که طیور پنجه کشیده و گود کرده
98-ایریش
مک:لجبازی کردن
99-ایشیلتی:نور
ضعیف، سوسو
100-ایگره نمک:نفرت
داشتن، مشمئز شدن
101-اینانماق:باور
داشتن
102-اینانمالی:باور
داشتنی، قابل اعتماد
103-اینانیلماق:طرف
اعتماد بودن
104-اینجیک:آزرده
خاطر،رنجیده دل
105-ایلمک:گره
بافتنی و فرش
106-ایمه
جی:داوطلب کارهای دسته جمعی
107-ایلیشیک:گره
خوردگی و پیوند ضعیف
108-ایمکله
مک:چهاردست و پا رفتن
109-ائولنمک:زن
گرفتن
110-باتقین:طلب
بالا وصول
منبع:مقایسه
اللغتین
تألیف:پروفسور
جواد هیأت
7 June 2017
س
23:32
سؤزلوک
qat طبقه، لایه، سری
qatar ردیف، صف،
سری واگن ، ترن، قطار،کاروان
qatarbaşı جلودار
کاروان
qatarçı مسئول
کاروان و قطار
qatarlamaq ردیف
کردن، سری کردن
qatar ulduzu ونوس
qatbaqat لایه
لایه
qatı غلیظ، سفت،
شدید، غدار، سنگدل
qatı açılmamış بکر،
نو
qatıq ماست ،
قاتی شده
qatıqçı ماست
فروش، ماست بند
qatılanmaq غلیظ
شدن، سفت شدن، بی رحم شدن، شدت گرفتن، بدتر شدن
qatılı مرکب، ناخالص،
آشفته،شرکت کرده، سهیم، میهمان
qatılıq شدت،
غلظت، تندی، سنگدلی، بی رحمی، ظلم
qatılış ترکیب،
درهم شدگی، شرکت
qatılqan toxu بافت
میان سلولها و بافتهای اصلی
qatım علاوه،
ترکیب، بهم زنی، سهیم سازی، زمان و عمل ترکیب، شکرت دهی
qatıntı ترکیب
شده، هر یک از اعضای ماده مرکب
qatışıq مرکب،
آشفته، مخلوط
qatışıqsız خالص،صاف،
ساده
qatışmaq شرکت
کردن، آشفته و متشنج شدن
qatı yağ روغن
جامد
qat-qarışıq درهم
و برهم، نامرتب، آشفته
qatqı ماده
ترکیبی، قاتی شده، اشتراک،
qatqılı ناصاف،
مرکب، مخلوط
qatıqsız صاف،
خالص، یک دست
qatlamaq برگرداندن،
دولاسازی، خم کردن
qatlı لایه لایه،
دارای طبقه و واحد
qatmaq اضافه
کردن، علاوه کردن، بهم زدن، متشنج کردن
qatma-qarışıq آشفته،
بی نظم، از هم پاشیده
qatmarهر یک از
طبقات ماده، نان تا شده که داخلش کره یا سرشیر مالیده شده
qatmarlı دارای
طبقه و لایه
qatmarçı فروشنده
نان فوق
qat sayı عدد
ثابت در فرمول
8 June 2017
س
01:44
سؤزلوک
حاظیرلایان: ارسلان زنگانلی
پاره ای فعل ساده
و واژه در زبان ترکی وجود دارد که معادل آنها در زبان فارسی و سایر زبانها به صورت
فعل ساده وجود ندارد و در مقام آنها،جمله یا عبارت و دست کم فعل مرکب به کار میرود.
به چند نمونه
اشاره میکنیم:
110-باتقین:طلب
بلاوصول
111-باخیم:نقطه ی
نظر
112-بادالاق:پشت
پا زدن
113-باریشیق:صلح
کردن
114-باسدیرماق:دفن
کردن،خاک کردن
115-باسمارلاماق:غافلگیر
کردن و ناگهانی فشار و زور آوردن
116-باشلاماق:شروع
کردن
117-باغداش:چار
زانو نشستن
118-باغیرتماق:جیغ
و داد کسی رو درآوردن
119-بالدیز:خواهر
زن،خواهر شوهر
120-بانلاماق:بانگ
بر آوردن خروس
121-بایدیرماق:دسته
گل به آب دادن
122-بایراملاشماق:دید
و باز دید عید
123-ببه ک bəbək:مردمک چشم، بچه کوچولو
124-برکیشمک:سخت
و سفت شدن
125-برکیشمک:ورزیده
شدن
126-بره لتمک:با
نگاه اعتراض آمیز چشمها رو خیره کردن
127:بسلنمک:پرورده
شدن
128-بلله
مک:نشانه گذاری کردن، روشن کردن
129-بله مک:قنداق
کردن
130-بئله مک:کثیف
کردن
131:بوداماق:هرس
کردن درخت
132- بوداماق:تکه
پارچه کردن
133-بودانماق:از
هم دریده شدنغ
134-بورجوتماق:قر
دادن، کمر جنباندن
135-بورخولماق:پیچ
خوردن مفصل
136-بورمه
لمک:مچاله کردن
137-بورومک:بخاطر
پنهان کردن چیزی پیچیدن
138-بورومک:رو
گرفتن و نقاب کردن
139-بوزارانتی:هوای
گرک و میش
140-بوزارماق:خاکستری
رنگ شدن
141-بیزولوق:آغل
زندان
142-بوشاتدیرماق:وادار
به طلاق کردن
143-بوشالتدیرماق:وادار
به خالی کردن جایی یا ظرفی
144-بوشاماق:طلاق
دادن
145-بوشانماق:طلاق
گرفتن
146-بوغازلاشماق:یقه
همدیگر را گرفتن
147-بوغاناق:هوای
گرفته و طوفانی
148-بوغوشدورماق:به
جان هم انداختن
149-بوغوشماق:به
جان هم افتادن و درگیر شدن
150-بؤلوشمک:میان
خود تقسیم کردن
151-بویلوق:نخ
تابیده از پنبه
152-بویلانماق:سر
کشیدن،بلند شدن و نگاه کردن
153-بویوخماق:دست
و پا گم کردن
154-بؤیورتمک:فریاد
گاوی را در آوردن
155-بؤیوک
لنمک:ادعای بزرگی کردن
156-بیتیرمک:رویانیدن،
به سر و سامان رسانیدن
157-بیتیشمک:به
هم وصل شدن، التیام یافتن
158-بیج:حیله گر
و ناکس
159-بیرلشمک:دست
به یکی شدن
160-بیریکمک:یکدل
و یک زبان شدن،دست به یکی کردن
منبع:مقایسه
اللغتین
تألیف:پروفسور
جواد هیأت
س
18:44
سؤزلوک
ج
جبدره‌سسی 08.06.2017 18:44:19
✅معادل ترکی برخی واژگان پیشنهادی
مربوط به تلگرام:
منو= سایلام.
لینک= بارچ.
برنامه= باغداما.
پیام= ساوام.
رسانه= ساوانا.
پیامک= ساواجیق.
گروه= قوروپ.
کانال= قاناو،
آخاق
فعال سازی=
چالیشدیرما.
فعال= چالیشیر.
غیرفعال=
چالیشمیر.
زبانه= آچیشقا.
تنظیمات= دوزگولر.
مخاطب= سؤزدش.
عضو= اوگه.
مدیر= باشچی.
فایل= بوخجا.
پسورد= وئرکئچ.
رمز= ایم.
دانلود کردن=
یوکله مک.
خشونت= قابالیق
س
23:30
سؤزلوک
استراتژیک: سوله‌شکیل-Süləşkil
استعداد: یئته‌نه‌ک-Yetənək
استعمار کردن:
سؤمورمه‌ک-Sömürmək
استعمار: سؤمورو-Sömürü
استعمارگر: سٶمورگه‌چی- Sömürgəçi
استقامت:
دوغرولتو-
Doğrultu
استقلال:
باغیمسیزلیق-Bağımsızlıq،
باغیلسیزلیق-Bağılsızlıq
اسطوره: سؤیله‌نجه-Söyləncə
اسکلت: چاتماجا-Çatmaca
اسکله: یاناشقا-Yanaşqa
اسکناس: چاو- Çav
اشتها: کؤسه‌ک-Kösək
اشعه: ایشین-Işın
اصطلاح تخصصی:
دریم-Dərim
اصطلاح: دئییم-Deyim
اصل: ایلکهİlkə-
اعدام شدن:
یوخانماق-Yoxanmaq
،
یوخاتیلماق-Yoxatılmaq
اعدام کردن:
یوخاتماق-Yoxatmaq
اعدام: یوخاتیم-Yoxatım
اعظم: اولو- Ulu
افتراق: آیریشما-Ayrışma
افسر: سوبک-Sübək
افشاء کردن:
آچیملاماق-Açımlamaq
افشاگری:
آچیملاما-Açımlama
افق: چئوره‌ن-Çevrən
افقی: یاتای-Yatay
افکار عمومی:
قامو اویو-Qamuoyu
اقتصاد (علم):
ییغام‌بیلیمی-Yığambilimi
اقتصاد مرکب:
قارما ییغام-Qarma yığam
اقتصاد: ییغام-Yığam
اقتصاددان: ییغام
بیلگه‌ن-Yığambilgən
،
ییغامچی-Yığamçı
اقتصادی:
ییغامسال-Yığamsal
اقلیت: آزینلیق-Azınlıq
اکتفا کردن:
یئتینمه‌ک-Yetinmək
اکثرا:
چوخونلوقلا-Çoxunluqla
اکثریت: چوخونلوق-Çoxunluq
اما: آنجاق-Ancaq
امضاء کردن:
ایزباسماق-İzbasmaq
امضاء: ایزباسی-İzbası
امضاءدار:
ایزباسیلی-İzbasılı
امین: آرخایینArxayın-
انتشار دادن:
یایینلاماقYayınlamaq-
انتشار: یاییلماYayılma-
انتشارات: یاییمYayım-، یایین Yayın-
انتشاراتی: یایین
ائویYayınevi-
انتظار: بکله‌ییشBəkləyiş-،
23:39
استراتژیک: سوله‌شکیل-Süləşkil
استعداد: یئته‌نه‌ک-Yetənək
استعمار کردن:
سؤمورمه‌ک-Sömürmək
استعمار: سؤمورو-Sömürü
استعمارگر: سٶمورگه‌چی- Sömürgəçi
استقامت:
دوغرولتو-
Doğrultu
استقلال:
باغیمسیزلیق-Bağımsızlıq،
باغیلسیزلیق-Bağılsızlıq
اسطوره: سؤیله‌نجه-Söyləncə
اسکلت: چاتماجا-Çatmaca
اسکله: یاناشقا-Yanaşqa
اسکناس: چاو- Çav
اشتها: کؤسه‌ک-Kösək
اشعه: ایشین-Işın
اصطلاح تخصصی:
دریم-Dərim
اصطلاح: دئییم-Deyim
اصل: ایلکهİlkə-
اعدام شدن:
یوخانماق-Yoxanmaq
،
یوخاتیلماق-Yoxatılmaq
اعدام کردن:
یوخاتماق-Yoxatmaq
اعدام: یوخاتیم-Yoxatım
اعظم: اولو- Ulu
افتراق: آیریشما-Ayrışma
افسر: سوبک-Sübək
افشاء کردن:
آچیملاماق-Açımlamaq
افشاگری:
آچیملاما-Açımlama
افق: چئوره‌ن-Çevrən
افقی: یاتای-Yatay
افکار عمومی:
قامو اویو-Qamuoyu
اقتصاد (علم):
ییغام‌بیلیمی-Yığambilimi
اقتصاد مرکب:
قارما ییغام-Qarma yığam
اقتصاد: ییغام-Yığam
اقتصاددان: ییغام
بیلگه‌ن-Yığambilgən
،
ییغامچی-Yığamçı
اقتصادی:
ییغامسال-Yığamsal
اقلیت: آزینلیق-Azınlıq
اکتفا کردن:
یئتینمه‌ک-Yetinmək
اکثرا:
چوخونلوقلا-Çoxunluqla
اکثریت: چوخونلوق-Çoxunluq
اما: آنجاق-Ancaq
امضاء کردن:
ایزباسماق-İzbasmaq
امضاء: ایزباسی-İzbası
امضاءدار:
ایزباسیلی-İzbasılı
امین: آرخایینArxayın-
انتشار دادن:
یایینلاماقYayınlamaq-
انتشار: یاییلماYayılma-
انتشارات: یاییمYayım-، یایین Yayın-
انتشاراتی: یایین
ائویYayınevi-
انتظار: بکله‌ییشBəkləyiş-،
9 June 2017
س
12:20
سؤزلوک
قۇرۇم(Qurum)= موسسه،
نهاد
اوْلاناقسیز(Olanaqsız)=غیرممکن
یۏخسۇن(Yoxsun)= محروم
قامۇاۏیۇ(Qamuoyu)= افکار عمومی
دۆزئی(Düzey)= سطح
بیرلیک(Birlik)=وحدت
وئری(Veri)= اطلاعات
گۆونلیک(Güvənlik)= امنیت
اۆیه(Üyə)= عضو
باغنازلیق(Bağnazlıq)= تعصب
باتی(Batı)= غرب
اینانج(İnanc)= باور
ائگه‌منلیک(Egemənlik)= حاکمیت
سۆره‌کلی(Sürəkli)= مداوم
دئوریم(Devrim)= انقلاب
قانیت(Qanıt)= دلیل
یؤنتمک(Yönətmək)=اداره کردن
یؤنلندیرمک(Yönləndirmək)=هدایت کردن
چئشیدلی(Çeşidli)=مختلف، متنوع
یۆرۆتۆلمک(Yürütülmək)= به اجراء گذاشتن
دایاتماق(Dayatmaq)= پافشاری کردن
دۆزه‌نلمه(Düzənləmə)=تنظیم
دیل‌بیگلیسی(Dilbilgisi)= دستور زبان
قۇرال(Qural)= قاعده
داغارجیق(Dağarcıq)= انبان
نیته‌لیک(Nitəlik)= کیفیت، وصف
ایچه‌ریک(İçərik)= محتوا
قاورام(Qavram)= مفهوم
یاساق(Yasaq)= ممنوع
قۏرۇماق(Qorumaq)= محافظت نمودن
گلیشمک(Gəlişmək)= توسعه.
بیلیمسه‌ل(Bilimsəl)= علمی
گؤسترگه(Göstərgə)= اشارت
12:21
توْپلۇم(Toplum)=جامعه
آچی(Açı)= زاویه
ته‌مه‌ل(Təməl)= اساس
قایناق(Qaynaq)= منبع
اؤنملی(Önəmli)= مهم
بیرئی(Birey)= فرد
کیملیک(Kimlik)=هویت
تۏپلۇمسال(Toplumsal)= اجتماعی
بۆتۆنلشمه(Bütünləşmə)=یکپارچه‌سازی
اۏلۇملۇ(Olumlu)= مثبت
اۏلۇمسۇز(Olumsuz)= منفی
یؤن(Yön)= جهت
ایشلئو(İşlev)=کاربرد
اۆستلنمک(Üstlənmək)= بر عهده گرفتن
آماج(Amac)= هدف
چاغداش(Çağdaş)= معاصر
قۏنۇ(Qonu)= موضوع
قۏشۇت(Qoşut)= پارالل
داشیماق(Daşımaq)=حمل، نقل
قامۇسال(Qamusal)=اجتماعی
آلان(Alan)=سطح
تاسارلاماق(Tasarlamaq)= طراحی کردن
اۇلۇس(Ulus)= ملت
اؤزه‌ل(Özəl)= خاص،ویژه
باسقین(Basqın)= غالب
وۇرغۇ(Vurğu)=تاکید
کز(Kəz)= دفعه
سیمگه(Simgə)= سمبل
قۇرغۇ(Qurğu)=تخیل، انتزاع
اوْرتاق(Ortaq)=مشترک
بیلینج(Bilinc)= آگاهی
اۏلاسی(Olası)= ممکن، محتمل
یئره‌ل(Yerəl)= محلی
اۇلۇسال(Ulusal)= ملی
سینیف(Sınıf)=طبقه
سوچکین(Seçkin)=گزیده
سیرادان(Sıradan)=معمولی
گه‌نه‌ل(Gənəl)= عمومی
اؤزلم(Özləm)= حسرت
دۇیقۇ(Duyqu)=احساس
چئوره(Çevrə)=محیط
اکینج(Əkinc)= فرهنگ
اۇیقۇلامالی(Uyqulamalı)= عملی
گره‌کسینیم(Gərəksinim)= نیاز
قارشیلیق(Qarşılıq)=مقابله
اۇلۇشۇم(Oluşum)= شکل‌گیری
آراج(Arac)= ابزار، واسط
وارساییم(Varsayım)= فرضیه
ائتگینلیک(Etginlik)=فعالیت
یایقین(Yayqın)= رایج
اۆره‌تمه(Ürətmə)= تولید
قاچینیلماز(Qaçınılmaz)=اجتناب‌ناپذیر
دؤنم(Dönəm)=مدت
یۇردداشلیق(Yurddaşlıq)= شهروندی
باغلانتی(Bağlantı)= پیوند
یئتگین(Yetgin)= مکمل، کامل
آنلاتیم(Anlatım)=افاده، بیان
س
20:04
سؤزلوک
واژگان نظامی در زبان ترکی
حفاظت اطلاعات:
یومدار. یومقال.
حمله : باسقین.
حملة برق آسا :
شیغاما.
حملة شبانه:
باسیق. چاپقین.
خبردار: شاخلان
(فرمان نظامی).
خشاب: قاشاب.
ساداق.
خلبان: اوچاقچی.
اوچان.
خمپاره : قومپارا.
خمپاره انداز :
اوْتوزباشی.
دانشجوی دانشکدة
نظامی: قورسانت.
درجة نظامی:
اوْموزلوق. اوْرونتاق. قیرات.
درجه دار:
باسالی. آشامالی. باساقلی.
دژبان:
ساخلوْوچو. ساخلیج. قوْرقانچی.
دسته: اولام. زره
: بادانا. بوروگن. توْخوم.
زرهی : توْخوملو.
سان دیدن:
ساناماق. اوشهمک.
سپهبد : چئری
بیگی. امیر نوْیان.
سپهسالار:
آرتابای. اوْردو بیگی. بوروندوروق. مونقالیسان.
ستاد ارتش: گئنل
قورمای.
ستاد لشکر: اولوق
قوْل.
ستوان: آردالی.
اللی باشی.
ستوان یک: باش
آردالی.
سرباز : باش
وئرن. چئری. سالدات. سو. قیزیلباش.
سرباز پیاده:
قاراچی.
سرباز گماشته:
آردیل.
سرباز ساده :
اولان. قارا چیریک. سیراوی عسکر.
سرباز سوار
پیشقراول: ائراوول.
سرباز نیروی
زمینی: قاراچی.
سربازخانه:
ساخلوْو.
سربازصفر :
سیراوی عسکر. قارا چیریک.
سرتیپ : مین
باشی. مین بای.
سرجوخه : اوْن
باشی. مانقاباشی. اوْنبای.
سردار : یانال.
پاشا.
سردسته : بؤلوک
باشی. قوْل باشی. چئری باشی. اوْت آغاسی.
سرفرمانده: آپا
ترخان. باش شاد. بورقوچان. باش قوماندان.
سرگُرد: دالبای.
قوْل آغاسی. باشقورد.
سرگروهبان: وکیل
باشی. باش چاووش.
سرلشکر:
امیرتومان.
سروان : یوز
باشی. یوزبیگی.
سرهنگ : آلبای. یاربای.
مین باشی. بیگ باشی. قوْشون باشی. نویان.
سلام نظامی: چاس.
ساپارتا. سالیت.
سلحشور: سالجیق.
سالار. سالامیش. یارقاج. زوْرباچی.
سواره نظام: قارا
خیل. آتلی خیل.
ضامن اسلحه – قاریل. قوْروز. قییلاق.
ضدهوایی : اوچاق
ساوار.
طبل جنگی:
قوْپورقا.
عقب گرد : قانقور
(فرمان نظامی).
عقبة لشکر:
آرتقار. آرتقان.
عقبدار لشکر:
چانداوول. آردچی. سورقاوول.
فرمانده:
قوماندان. آلایلی. آغا. باشچی. شاد. باشقال. بویراج. سالقار. قاماندار.
فرمانده توپخانه:
آتاش بیگ.
فرمانده دژبان:
اوربیگی. باشقاریجی.
فرمانده سواره
نظام: خیلباش. قاراولی.
قاب اسلحه: ساواق.
قاضی نظامی:
توتوق.
قرارگاه: بولجار.
کلاه نظامی:
چالاچات. قازانیج.
کمانه کردن گلوله
: چوْووماق.
گارد ویژه: بؤرو.
هرباتان.
گردان: قوردان.
گروهان: بؤلوک.
گروهبان: چاووش.
قورباشی. ارباشی.
گروهبان یکم :
باش چاووش. وکیل باشی.
گشت: گزمه.
گشت شبانه:
توتقاق.
گلوله : قیریج.
قیریچقا. گولـله. توْپ داشی. چالتاش. قورشون. یوملوق.
لجستیک: سالقیت.
سورسات.
لشکر: تومان.
توْپلانق. توغ تولوب.
لشکرکشی:
آلانلاما. سوله مه. قوْشون کئچلیک. قوْلدورما.
مبادلة آتش: آتیش
توتوش.
مقدمة لشکر:
قیلاووز.
مهمات: اوْخ داری.
مهماتچی: اوْدچو.
قارایاراق.
میسره: جیوانقار.
سوْل قول.
میمنه: بیرانقار.
ساغ قول.
مین: یاتلاما.
ناو جنگی: چالقان.
ناو جنگی بزرگ:
گؤیه.
نگهبان: یاساقچی.
یاساوول. کئشیک.
نیروهای مسلح :
قوْرالتای.
نیروی زمینی:
قارا گوج. قارا قوْشون. قورو قوْشون.
نیروی دریایی:
دالای قوْشون. دنیز قوْشون.
نیروی کمکی:
چولقار.
نیروی هوایی:
اوچاق قوْشون.
همرزم: خیلتاش.
هنگ : مونقای.
هنگ کوهستانی :
داغ آلایی. داغ بیرلیگی.
هواپیما : اوچاق.
دمیرقوش.
هواپیمای شکاری:
قیریجی.
-فرهنگ جامع
(ترکی - فارسی). نشر آزرمیدخت. قزوین. 1394.
20:05
واژگان نظامی در زبان ترکی
تش تهیه: آشیرما
آتش (آتش بازدارنده).
آتش هجومی: آخین
اوْد.
آتشباری: یایلیم
آتیش. (شلیک همزمان و سنگین تعداد زیادی سلاح).
آجودان: سوبای.
آغا یاماغی (افسری که در خدمت افسر بالاتر باشد).
آدمیرال:
دنیزبیگی (دریاسالار).
آرایش نظامی :
دوْناما. یاسانیش.
آزاد: اؤلوشگه.
آچیل (فرمان نظامی).
آمادگاه: قورانقا.
آمادگی نظامی:
سفربرلیک.
آماده باش:
دوْناتیش. دوْلونلوق.
ادارة سر
فرماندهی ارتش: آغا قاپوسی.
ارتش: آرتیش.
اوْردو. قوْشون.
ارتش سرخ : قیزیل
اوْردو.
ارتش مردمی: قارا
چئری. قارا چوْر. قارا قوْشون.
ارتشبد: اوْردو
بیگی. آرتیشبای. سوبای. باش قوماندان.
ارتشتار:
اوْردوچو. آرتیشچی.
ارتشی: اوْردوچو.
سوْخوشلوق. سولوک.
اردوگاه: قیتیل.
قوران.
از جلو نظام:
قاباقدان دوزلن (فرمان نظامی).
از نو: باشدان
(فرمان نظامی).
استوار: سوبای.
سیراباشی.
اسکادران: باغاتور.
اسلحه: قوْر.
اسلحه خانه:
قوْرخانا. توفکلیک.
اسلحه دار:
قوْرچو.
اسلحه ساز:
یاراقچی.
اسلحه سازی:
قورال یاساش.
اشغال نظامی:
باسقین.
اطلاعات ارتش :
قارا قولاق.
افسر: قوْل
باشی.سوبای.
افسر ارشد: اوست
سوبای.
افسر جزء: آلت
سوبای.
افسر مسئول اسلحه
خانه: قوْربیگی. قوْرچوباشی.
افسری که از درجه
سربازی بالا آمده و دانشکدة افسری ندیده است: آلایلی سوبای.
انبار اسلحه:
قوْردا.
بمب: چاتلاما.
به پیش: آلقا
قاراب. ایره لی(فرمان نظامی).
به جای خود:
بودالیدا(فرمان نظامی).
پادگان : قیشلا.
ساخلوْو.
پوکه فشنگ :
قاپجیق.
پیاده نظام: قارا
چئری. قارا چوْر. قاراچی. یایا چئریسی.
پیشقراول:
بانقلای. یانداوول.
پیکان : آتباق.
آخیل. اوْخ باشی.
تدارکاتچی:
آیداچی.
تدارکات لشکر:
داغار.
تعمیر و نگهداری
اسلحه : سایقال.
تفنگ : توفک.
تفنگ ته پر :
آلتی آچیلان.
تفنگچی: توفکچی.
مرگن.
تفنگدار: توفکچی.
توفکلی.
تفنگ دو لول:
قوْش آتار.
تفنگ ساچمهای: قیرما توفک.
تفنگ ساز: توفکچی.
تفنگ سرپر:
آغیزدان دوْلما. چاخماقی. قارا قاوال.
تفنگ سه تیر :
اوچ آتیلان. اوچ آچیلان.
تفنگ کارابینه:
آلای پوْزان.
تکاور – سوْخوشچو. سالقیر.
توپ: توْپ.
تیپ: مینلیک.
توْغای.
تیر: اوْخ.
تیربار: اوْخ
ساچار. (نوعی اسلحه).
تیر مرگبار:
قییبیر.
تیمسار: یانال.
پاشا.
جبهه: قاغیشقا.
جنگ : ساواش.
دؤگوش.
جنگ آزموده: اسکی
توفک.
جنگ افزار: قورال
یاراق. یاو یاراق. یاراق.
جنگ خونین: آغار
چاقا. قانلی ساواش.
جنگ دریایی:
قاییق قاوقا. دنیز ساواش.
جنگ زمینی: قورو
ساواشی.
جنگ سرد : سوْیوق
ساواش.
جنگ سرنیزه :
سونگولشمه.
جنگ سواره نظام:
پییگه.
جنگ شدید :
قانتار.
جنگ فرسایشی:
آشیندیرما.
جنگ هسته ای:
یادرا ساواش.
جنگنده :
اورونقوت. دؤگوشچو. دؤگه جی. تومروس. ساواشچی.
جوخه : مانقا.
آربای. جوْوقا.
-فرهنگ جامع
(ترکی - فارسی). نشر آزرمیدخت. قزوین. 1394.
14 June 2017
س
00:16
سؤزلوک
حاظیرلایان: ارسلان زنگانلی
قسمت: پنجم🌹
پاره ای فعل ساده
و واژه در زبان ترکی وجود دارد که معادل آنها در زبان فارسی و سایر زبانها به صورت
فعل ساده وجود ندارد و در مقام آنها،جمله یا عبارت و دست کم فعل مرکب به کار میرود.
به چند نمونه
اشاره میکنیم:
201-چالیشدیرماق:به
سعی و کوشش وادار کردن
202-چالیخلاماق:دست
و پا زدن
203-چاققیلداماق:صدا
کردن در اثر اصطکاک
204-چرتمکçərimək:از جا در رفتن، لغزش در کاری
205-چرچی:دستفروش
دوره گرد
206-چوبوقلاشماق:با
هم چپق کشیدن و حرف زدن
207-چوخدان:از
خیلی وقت پیش
208-چؤکدورمک:به
زانو در آوردن
209-چولقالاماق:پوشاندن
با چیزی
210-چؤلمک:ظرف
سفالی و دهان گشاد
211-چیرپینماق:دست
و پا زدن
212-چیرپیشماق:زد
و خورد کردن
213-چیرمالاماق:بالا
زدن آستین و یا پاچه شلوار
214-چیغیرتماق:داد
کسی را در آوردن
215-چیمدیرمک:آب
تنی دادن
216-چیمدیک
لمک:وشگون گرفتن
217-خاریلداتماق:به
صدا در آوردن چیزی هنگام ریختن
218-خورتلاماق:زنده
شدن مرده
219-خوده ک:شاگرد
چوپان
220-خورولداماق:خرناس
کشیدن، خرخر کردن
221-خورتولداتماق:با
صدا قورت دادن غذا
222-دادیملیق:مقدار
اندک در حد چشیدن
223-دادیخماق:از
بین رفتن طعم طبیعی غذا و خوراکی
224-داراشلیق:بسیار
تنگ و باریک
225-داراشماق:حمله
ور شدن و ازدحام کردن
226-داریخماق:دلتنگ
شدن
227-داریلماق:دلتنگی
پیدا کردن
228-داشلاماق:سنگسار
کردن، سنگ باران کردن
229-داشیماق:حمل
کردن
230-داشینماق:کوچ
کردن،اسباب کشی
231-دالدالاماق:غافلگیر
کردن
232-دالقین:غرق
در فکر، به فکر رفته
233-دانا:گوساله
یک تا دو ساله
234-دانقاز:حرف
نشنو
235-دانیشدیرماق:به
حرف آوردن
236-دبرتمکdəbərtmək: از جا تکان دادن
237-دجbəj: تخته ای مخصوص برای نشانه گذاری غله
در خرمن
238-دوداقلاشماق:لب
بر لب نهادن، همدیگر را بوسیدن
239-دورتمک:به
زور چپاندن
240-دوروخماق:حیرت
زده شدن
241-دوروشماق:به
خصومت پرداختن
242-دورتولمک:فضولی
کردن و سرک کشیدن
243-دؤزمک:تحمل
کردن
244-دؤشرگه:اقامتگاه
موقای سر راه
245-دوغراماج:آب
دوغ خیار، نان خرد شده در دوغ
246-دوغاناق:حلقه
یا دوشاخه ای که برای گره زدن دو سر طناب به کار میرود
247-دولوخسونماق:حالت
گریه به خود گرفتن
248-دومبالماق:خم
شدن به وضع سجده
249-دویه:ماده
گاو جوان و نزاییده
250-دووغا:آش دوغ
که در آن سبزی و برنج می ریزند.
منبع:مقایسه
اللغتین
تألیف:پروفسور
جواد هیأت
00:17
حاظیرلایان: ارسلان زنگانلی
قسمت: چهارم🌹
پاره ای فعل ساده
و واژه در زبان ترکی وجود دارد که معادل آنها در زبان فارسی و سایر زبانها به صورت
فعل ساده وجود ندارد و در مقام آنها،جمله یا عبارت و دست کم فعل مرکب به کار میرود.
به چند نمونه
اشاره میکنیم:
161-پوزماق:بر هم
زدن
162-پاخیر:مس
اکسید شده
163-پارتیلی:سر و
صدای شدید ترکیدن چیزی
164-پاققیلداماق:در
جوش و خروش بودن، با صدا خندیدن
165-پولوش:پس
مانده میوه جات
166-پیریلتی:صدای
بال زدن پرندگان
167-پاریلتی:نقطه
نورانی
168-پیققیلداماق:زیر
خنده زدن با صدا
169-تاخماق:نصب
کردن
170-تاپیشماق:همدیگر
را یافتن دو هم دل و هم خو
171-تپیلمک:خود
را داخل کردن
172-تپینمک:از
عصبانیت پا به زمین کوفتن
173-توپارلاماق:یکجا
گرد آوردن
174-توپارلاماق:هی
زدن و اعتراض کردن به چیزی
175-توپلاماق:جمع
آوری کردن
176-توپورمک:تف
انداختن،آب دهان انداختن
177-توتوشدورماق:به
جان هم انداختن
178-توتوشدورماق:مقایسه
کردن دو یا چند چیز
179-توتوشماق:گلاویز
شدن
180-تورپاقلاماق:خاک
اندود کردن، دفن کردن
181-توشلاماق:نشانه
روی کردن،در یک ردیف قرار دادن
182-توققوشماق:به
هم خوردن دو چیز
183-توولاما:آتش
گردان، آتش چرخان
184-توولاماق:چرخانیدن
چیزی
185-تومماق:بغض
کردن، در خود فرو رفتن
186-تیریقلاماق:شکم
روی داشتن
187-تیققیلداماق:تق
تق صدا دادن
188-تین:گاز
اسیدکربنیک سوختن زغال
189-جاغیلداماق:جاری
شدن ناگهانی آب
190-جیرماقلاماق:چنگول
زدن، پنجول کشیدن
191-جورولده
مک:جیر جیر کردن
192-جیزماقارا:خطوط
کج و معوج
193-جیغیلداشماق:جیغ
و ویغ راه انداختن
194-جینگیلده
مک:صدای جرنگ جرنگ دادن
195-جینلنمک:از
کوره در رفتن
196-چاپالاماق:دست
و پا زدن، تقلا کردن
197-چاخناشدیرماق:به
هم زدن، درگیری ایجاد کردن
198-چاشدیرماق:گیج
کردن و به اشتباه انداختن
199-چاشماق:سر در
گم شدن
200-چاغیرماق:صدا
زدن، دعوت کردن
منبع:مقایسه
اللغتین
تألیف:پروفسور
جواد هیأت
س
01:32
سؤزلوک
xillə خیلله= عاج
xilləli خیلله
لی= دارای عاج
ximirçək خیمیرچک=
غضروف
xirtdək خیرتدک=
گلو، حلقوم، حنجره
xoxan خوخان=
لولو، موجود وحشتناک برای ترساندن بچه ها، مترسک
xoxu خوخو= لولو،
موجو وحشتناک
xonça خونچا=
خنچه
xor خور= یک لحظه
xorda خوردا=
وتر، مهره کمر
xor-xor خور خور=
خرناس
xorlamaq خورلاماق=
ترسیدن، رمیدن، خرناس کشیدن
xorna خورنا=
صدای خرناس
xortخورت= بیهوش
افتاده ، غش کرده
xortdan خورتدان=
لولو،خورخوره
xortlamaq خورتلاماق
=از گور برخواستن، دوباره زنده شدن
xorultu خورولتو=
صدای خرناس، خر خر
xorum خوروم=
بسته علف چیده شده، بسته یونجه
xosunlaşmaq خوسونلاشماق=
پچ پچ کردن
xotuq خوتوق= کره
خر، بچه الاغ
xov خوو= مو، پرز
xovlu خوولو=
مودار، پرزدار
xovsuz خووسوز=
بی مو، بدون پرز
xoy خوی= نام یکی
از شهرهای آزربایجان به معنی هوای آرام و ساکت بدون باد، شبهه، شک، ، اظطراب
xozalخوزال =
سبوس، پوسته گندم
xozan خوزان=
مزرعه درو شده
xötək خوتک= بچه
گاومیش
xudük خودوک
=فشار، شبهه، حسادت، غصه
xudüklü خودوکلو=
غم خوار ، تحت فشار
xurcun خورجون =
خورجین
xuz خوز = کوهان،
گوژ، گردو
xuzluخوزلو =
کوهان دار، گوز دار
#داشقین
15 June 2017
س
01:26
سؤزلوک
آماتور: اؤزه‌نگه‌ن- Özəngən
آمادگی: آنیقلیق-Anıqlıq
آماده کردن:
آنیقلاماق-
Anıqlamaq
آموزه: اؤیره‌تیÖyrəti-
آمین!: دویا!!Duya-
آناتومی (علم):
اوروم بیلیمیOrum
bilimi-
آناتومی: اورومOrum-
آنارشیست:
قارقاشاچیQarqaşaçı-
آنارشیسم:
قارقاشاچیلیقQarqaşaçılıq-
آنالیز کردن:
چؤزومله‌مه‌کÇözümləmək-
آنالیز: چؤزومله‌مهÇözümləmə-
آنالیست: چؤزومله‌مه‌چیÇözümləməçi-
آنتن: دویارقاDuyarqa-
آنتی بیوتیک:
دیریم قیرانDirimqıran-
آنتی میکرب:
پوزوق قیرانPozunqıran-
آنرمال:
دوزگولسوزDüzgülsüz-
آنسیکلوپدی:
بیلگی‌پیتیکBilgipitik-
آنفلوآنزا: توماوTumav-
آنفلوآنزای خوکی:
دونوز توماوی Donuz Tumavı-
آنفلوآنزای فصلی:
دؤنه‌نجه توماویDönəncə
Tumavı-
آنلاین: دیریکDirik-
آنونس کردن:
جارلاماقCarlamaq-
آنونس: جارCar-
آوریل: قیرآچانQıraçan-
ابتدا: باشلانقیج-Başlanqıc
ابتذال:
بایاغیلیق-Bayağılıq
ابدی: منگی-Məngi
ابر: بولوت-Bulut
ابَرقدرت: یئکه‌گوج-Yekəgüc
ابریشم: ایپه‌ک-İpək
ابهام:
بلیرسیزلیک-Bəlirsizlik
اپرا: ییراما-Yırama
اپیدمی: سالقین-Salqın
اتنونیم: بویآد- Boyad
اتوریته: یئتگه-Yetgə
اتونوم: اؤزه‌رک-Özərk
اتونومی: اؤزه‌رکلیک-Özərklik
اتیمولوژی (علم):
کؤکه‌ن‌بیلیم-Kökənbilim
اتیمولوژی: کؤکه‌نله‌مه-Kökənlemə
اجتماع: توپلوم-Toplum
اجتماعی:
توپلومسال-Toplumsal
اجرت: ترگه-Tərgə
اجلاس: اوتوروم-Oturum
احتراص: توتقو-Tutqu
احترام: سایقی-Sayqı
احتمال:
اولاسیلیق-Olasılıq
س
12:58
سؤزلوک
تورکجه آدلار
سیلدیریم….. سخت/محکم
سؤنمز….. روشن/همیشه سوزنده
سئون….. دوست دارنده
سئور….. دوستار
شاخار….. همیشه آتش زن
شانلی….. دارای اعتبار و مقام و منزلت
شان آی….. ماه خندان/ماه شاد
شان سس….. خوش صدا
شان یاز….. بهار شاداب
شونقار….. شاهین/عقاب
تانیش….. آشنا/فامیل
تایماز….. بی نظیر/بی همتا
تایسیز….. بی نظیر،بی همتا
توراج….. نام پرنده
تورال….. مجهول
تورغای….. مرغ ماهی خوار
توماج….. تیماج/چرم دباغی شده
توغان….. شاهین
توغای….. ببر
توغرول….. طغرل
تورکای….. اسم مرکب از ماه و تورک
12:59
تئلمان….. مثل مو/ظریف
تئمو….. آهن
تئمو چین….. آهنین/سرسخت
تومر….. مرد تمام/قهرمان
ووران….. زننده/فاتح/پیروز
وورغون….. واله/شیفته/عاشق
وولکان….. آتشفشان
وارمان….. پی برنده/دست یابنده
خاقان….. خان بزرگ/امپراطور
خان آغا….. مرد بزرگ
خان دمیر….. آهن سخت/آهن آبدیده
خان سئور….. خان دوست
خزر….. شمال/نام یکی از قبایل تورک
یارار….. به درد بخور/شکافنده
یاغمور….. باران
یالچین….. تخته سنگ/صخره
یانار….. سوزان/همیشه سوزنده
یاووز….. جسور/دلیر/شجاع
یورداغلو …..فرزند میهن/وطن پرست
یوردچو….. ولیعهد/جانشین
یوردمان….. نشانگر میهن
ییلماز….. شجاع/جسور
18 June 2017
س
03:51
سؤزلوک
öd صفرا- جگر سیاه- خیلی نازک
öddək - ödlək ترسو-
بزدل
ödlük کیسه صفرا
-زهره
ödək نقشه قابل
اجرا- پول قابل پرداخت - پرداختنی
ödəmək پرداختن-
پس دادن - از عهده بر آمدن- دین خود را ادا کردن
ödəməli امانت-
قابل پرداخت
ödənək مجوز
هزینه- تخصیص شده- بودجه
ödəniş روش
پرداخت و جبرات
ödənmək پرداخت
شدن - پس داده شدن - عودت داده شدن
öndənti حق
عضویت- کمک هزینه
ödəşmək تصویه
حساب
ödətməkبازپس
گرفتن- کسی را مجبور به پرداخت کردن
ödəvوظیفه- بدهی
- تمرین درسی از طرف معلم تعیین میشود
ödəv bilgisi وظیفه
شناسی
ödəvcilوظیفه شناس-
منصف
ödəvli موظفه -
موکلف
ödəyiş پرداخت-
انجام وظیفه
ödül جایزه-
ارمغان - هدیه - پاداش
ödün تصویض- صرف
نظر - چشم پوشی
ödünc وام- دین-
قابل پرداخت
ödünləmək چشم
پوشی کردن- صرف نظر کردن
ödünsüz بدون
تعویض و پشم پوشی
#داشقین
20 June 2017
س
23:28
سؤزلوک
سالگرد: ایل دؤنوم İldönüm-
سال‌گشت: ایل
دؤنومİldönüm-
ستون: اؤرهÖrə-
سخن: دئگیDegi-
سرزمین: یورتYurt-
سرمایه گذاری:
یاتیریمYatırım-
سریال: دیزیDizi-
سطح: دوزئی Düzey-
سعید: قوتلوQutlu-
سکو: سککیSəkki-
سکولار: بوندالی Bundalı-
سکولاریسم: بوندالیق Bundalıq-
سلف سرویس: سئچ‌آلSeçal-
سمینار: بیلگیتایBilgitay-
سناریو: گلیشگیGəlişgi-
سند رسمی:
توغرالی بلگه- Tuğralı Bəlgə
سند: بلگهBəlgə-
سندروم: بلیرگیBəlirgi-
سه شنبه: توزگونTozgün-
سیاست: یؤنه‌تگی Yönətgi-
سیاستمدار: یؤنه‌تگیچیYönətgiçi-
سیاسی کردن: یؤنه‌تگیلله‌شدیرمهYönətgilləşdirmə-
سیاسی: یؤنه‌تگیلYönətgil-
سیستم: دوزگهDüzgə-
شارژ کردن:
دولوملاماقOlumlamaq-
شارژ: دولومDolum-
شاعر: قوشارQoşar- ، قوشوقچوQoşuqçu-
شاعرانه: قوشارجاQoşarca-
شال: آتقیAtqı-
شاهد: تانیقTanıq-
شراب: چاخیر Çaxır-
شرابفروش: چاخیرچیÇaxırçı-
شرط: قوشول Qoşul-
شرکت: پایلاشقاPaylaşqa-
شعبه: قوپشو Qopşu-d
شعر: قوشوقQoşuq-
شعور: بیلینجBilinc-
شمال: قوزئیQuzey-، قوزایQuzay-
شمسی (سال): گونه‌ش
ایلیGünəş
ili-
شمعدان: تونشوTünşü-
شنبه: ائلگون Elgün-
شیر: آسلانAslan-
صدراعظم:
اولوباخانUlubaxan-
صرفا: یالنیزYalnız-
صفت: اؤنادÖnad-
صلاحیت: یئتگه-Yetgə
23:34
@Oyan_Ulusum_az
.______________________________
آپاریجی: مجری،
رهبر، جلو دار
آتماجا: کنایه،
بیان دو پهلو
آتماق:
انداختن،پرتاب کردن، طرد کردن
آتیشما: درگیری،
منازعه، مشاجره
آجی: تلخ
آجیتما: خمیر
ترش، خمیرمایه
آجیق: قهر، خشم،
غضب
آجیشماق: سوزش
داشتن، شدن گرفتن درد
آچیق: باز، گشاده
آخار: جاری، روان
آختارما: جستجو
کردن، پژوهش کردن
آخساق: لنگ، چلاق
آخشام: عصر،
غروب، سر شب
آدا: جزیره
آداخلی: نامزد
آدلیم: سرشناس،
معروف
آرا: فاصله، بین،
وسط
آراشدیرما:
بررسی،تحقیق، جستجو
آران: جلگه، دشت،
زمین پست
آرپا: جو
آرتان: افزاینده،
افزایش یابنده
آرخ: جوی آب،
نهر، خندق
آرخا: پشت، عقب،
حامی
آرخایین: خاطر
جمع، مطمئن
آرغاج: پود(تار و
پود)
آریق: لاغر، نحیف
آز: کم، اندک
آزماق: منحرف
شدن، گمراه شدن
آسقی: آویزه
آغری: درد، رنج
آغلار: گریان
آلقیش: تشویق،
درود، تحسین
آنلاق: فهم، شعور
آیاز: باد خنک
سحرگاهی
21 June 2017
س
07:37
سؤزلوک
ج
جبدره‌سسی 21.06.2017 07:36:59
Sticker
Not included, change data exporting settings to download.
⚪, 42.6 KB
س
21:58
سؤزلوک
آ
آزربایجان قادینلاری 21.06.2017 02:47:01
Sticker
Not included, change data exporting settings to download.
🌐, 19.6 KB
22 June 2017
س
19:50
سؤزلوک
بازی: اویون Oyun-
بازیچه: اویونجاقOyuncaq-
بازیکن (ورزشی):
اویونچوOyunçu-
بازیگر
(هنرپیشه): اوینامانOynaman-
بافرهنگ: اکینجلیƏkincli-
بالانس: دنگهDəngə-
بایگانی: ساخلانجSaxlanc-
بخشنامه: گنه‌لگهGənəlgə-
بدعت: قوندارتی Qondartı-
بدعتگزار:
قوندارتانQondartan-
،
قونداران
Qondaran-
بدوی: ایلکه‌لİlkəl-
برنامه: اؤنده‌مÖndəm- (توغرول آتابای)
برهان: دیلده‌کDildək-
بستنی: دوندورماDondurma-
بعثت: دیرچه‌لیشDirçəliş- ، دیرچه‌لیمDirçəlim-
بلی: ائوئتEvet- ، هنHən-، هه‌یهHəyə-
بلیط: گیریتGirit-
بنیاد: قورومQurum-
بنیادگرا: کؤکده‌نچیKökdənçi-
بنیادگرائی:
کؤکده‌نچیلیکKökdənçilik-
بنیادی: قورومسالQurumsal-
بنیانگذار:
قوروجوQurucu-
به روز کردن:
یئنیرتمه‌کYenirtmək-
به روزشدن:
یئنیرتیلمه‌کYenirtilmək-
بودجه: گئچینگهGeçingə-
بی اشتها: کؤسه‌کسیزKösəksiz-
بی اشتهائی: کؤسه‌کسیزلیکKösəksizlik-
بی امضا:
ایزباسیسیزİzbasısız
–
بی دین: بوته‌مسیز Bütemsiz-
بی دینی: بوته‌مسیزلیکBütəmsizlik-
بی فرهنگ:
اکینجسیزƏkincsiz-
بیکار ماندن:
بوشقونماقBoşqunmaq-
بیکار: بوشقونBoşqun-
بیگانه انگاشتن:
یادلاماقYadlamaq-
،
یادیقماقYadıqmaq-
،
یادیرقاماقYadırqamaq-
بیگانه شدگی:
یادلاشیمYadlaşım-
،
یادلاشماYadlaşma-
بیگانه شدن: یادلاشماقYadlaşmaq- ، یادیقماق Yadıqmaq-
بیگانه شمردن:
یادیرقاماقYadırqamaq-
،
یادیرقالاماقYadırqalamaq
بیگانه کردن:
یادلاشدیرماقYadlaşdırmaq-
بیگانه: یادYad- ، یادیرقیYadırqı-
بیمه: قورونجQorunc-
بین المللی:
اولوسلارآراسیUluslararası-
پادگان: ساخلاوSaxlav-
پارچه: تیکهTikə-
پاره وقت (شخص):
تیکه‌لچیTikəlçi-
پاره وقت (کار):
تیکه‌ل ایشTikəliş-
23 June 2017
س
13:46
سؤزلوک
#قارا سٶزجوگونون کاغذکناندا ایشلمی
+ قارا = رنگ ،
بویاق
+ قارا = بٶیوک ، یئکه
+ قاراچی = کولی
+ قاش قارالان =
گون باتاندان سونرا گئجه گوندوزه قاریشان زامان
+ قارانقولوق =
گئجه‌نین گٶز گٶرمه‌ین زامانی
+ قاپ-قارا = چوخ
قارا رنگلی ، زیل قارا
+ قارا قورخو =
بیرینی قورخوتماق
+ قاراجا = بیر
شئیین قارایا بنزَر رنگی اولسا - بوغدانین آفَتی
+ قاراما = ایکی
اَللی بیرینین تپه‌سیندن وورماق
+ قاراشین =
انسانین اوزونون رنگی آغ اولماسا، قارایا چالسا قاراشین دییرلر
+ قارانتول = بیر
شئیین رنگی قارایا چالسا
+ قارا یاخا =
یوخسول
+ قارا یازی =
بیر نفرین عاقبتی پیس اولسا ، اونا قارا یازی دییرلر
+ قارا دوغراماق
= قورخوتماق - گله‌جه‌گه بدبین اولماق
+ قارا مال =
اینکلر عاییله‌سی ، مجازا هئچ بیر شئی بیلمه‌ین اینسان
+قارا تپه‌دن یاس
گتیرمک = نا امید اولماق ، بدبین آدام دانیشاندا دییرلر : قارا تپه‌دن یاس گتیریر
+ قارا دوواق =
توی گئجه‌سی اَری اٶلن گلین
+ قاراسینا : بیر
ایشی اصول اوزینن گٶرمه‌مک ، شانسی
+قارا قانچیل =
فا : خون مردگی
+ قارا یول =
قارقیش ، بیرینه قارقیش ائله‌ینده دییرلر قارا یولدا اولاسان
+ قارا آغاج =
بیر نوع آغاج
+ قارا یاپراق =
بیر نوع علف
+قاراچوخا =
آذربایجان ناغیللاریندا افسانوی بیر شخصیت
+ قارا پول =
ارزشی - دَیَری اولمایان پول
+ قارا یاغ = فا
: روغن سوخته
+ قاراپبا = بیر
اَللی بیرینین تپه‌سیندن وورماق
+ قارا جییار =
فا: کبد
+ قاراجالار = کٶیشن - چٶل آدی
+ قارا قیز :
آندارری کندینده کٶیشن آدی
+قارا داش = چٶل آدی
+قارا دوز = کٶیشن آدی
+ قارا چیمن =
آقکندده کٶیشن آدی
+ قارا قانلی =
کند آدی
+ قارا آغاجلیق
کند آدی
+ قارا حاجی =
کند آدی
+ قاراجا آرباط =
کند آدی
+ قارا قایا =
کند آدی
+قارا بولاق =
کند آدی
1 July 2017
س
00:36
سؤزلوک
didmək حلاجی کردن
didik حلاجی شده
didilmək حلاجی
شدن
didinti باقی
مانده حلاجی شده چیزی
—-------------------
dik مرتفع -
برجسته
dikdaban پاشنه
بلند
dik dördgen مربع
مستطیل
dikləmək بالا
بردن- قائم و راست کردن
dikey عمودی-
عمود
dikgen زاویه
قائمه
diklik جای مرتفع
dikuçan هلی
کوپتر
00:36
💢به جای کلمه ی شال از کلمه ی تورکی
خاکاسی "سارینجاق" یا تورکی اویغور تورکستان شرقی"بُویونجاق"
استفاده کنیم.
💢معادل تورکی کلمه ی توریست کلمه ی "ائل
گزر" است که در بین تورکان تاتار,باشقورد و قزاق کاربرد دارد.
00:36
pas زنگار - زنگ
pasaq چرک-کثافت-
عفونت
pasaqlı چرکین-
کثیف- آلوده
paslanmaq زنگار
گرفتن - پوسیدن
paslanmaz ضد زنگ
- همیشه براق
paslı زنگار دار
6 July 2017
س
01:59
سؤزلوک
س
17:36
سؤزلوک
ج
جبدره‌سسی 06.07.2017 16:03:35
🍃نام های تورکی و فارسی گیاهان
🎈نسترن : گیلدیک
🎈گزنه : گیجیرتکان
🎈بومادران : بویمدرن
🎈آویشن : کهلیک اوتی
🎈پونه : یارپوز
🎈شاهی : بلاغ اوتی
🎈شاهتره :آجی تره
🎈کاسنی : چیرتیق چوپی
🎈درمنه : یوشان-
🎈پنیرک : همکومنجی
🎈گاوزبان : سورماگولی
🎈بابونه : ببنک
🎈خاکشیر : شیورن
🎈کلاه عموحسن : چوبان یاستیقی
🎈رزماری : قارغادیلی
🎈مرغ : چاییر
🎈گل محمدی : قیزیل گول
🎈چوبک: چوغان
@jabdaragsasi
8 July 2017
س
00:54
سؤزلوک
Açıt پنجره
Açı زاویه؛ گوشه؛
نگاه؛ دیدگاه؛ بانوی سالخورده
Açı ortalayan نیمساز
زاویه؛ خطی که یک زاویه را به دو زاویه مساوی تقسیم میکند
Açıb ağartmaq افشاء
کردن
Açmaz بسته؛ در
اصطلاح شطرنج حالت مهره که هرگاه آن را از برابر شاه بردارند، شاه در حال کیش واقع
شود؛ وضعیت سخت
Açıcı باز کننده؛
کلید؛ گشاینده
Açısal زاویه ای
Açışqa پنجره
Açışmaq باهم
گشودن؛ مسابقه
Açığa çıxartmaq آشکار
کردن؛ برملا کردن
Açığa çıxmaq آشکار
شدن برملا شدن
Açığa vurmaq آشکار
کردن؛ افشاء کردن
Açıq باز؛ گشوده؛
گسترده؛ بدون مانع؛ تمیز؛ صاف؛ رقیق؛ خالی؛ بی دفاع؛ عریان؛ آشکار؛ سرگشاده؛
صمیمی؛ منطقی؛ مترقی؛ فاش؛ بی پرده؛ علنی؛ روباز؛ آزاد؛ اوقات فراغت؛ رفتار بی
تکلف؛ رسا؛ هوای صاف؛ کمرنگ؛ رنگ روشن؛ زندگی در نعمت؛ بخشش خان
Açıq açı زاویه منفرجه؛
زاویه بیشتر از نود درجه
Açıq açığına بصورت
روشن؛ آشکار
Açıq adam شخص
دارای قلب صاف؛ گشاده رو
Açıq ağız یاوه؛
گزافه
Açıq ağızlı متعجب؛
حیران؛ یاوه سرا؛ پرگو
Açıq alınlı باشرف؛
با افتخار؛ سربلند
Açıq anlatma تصریح
Açıq aydın روشن؛
واضح
Açıq əl سخاوت؛
جوانمردی
Açıqan ترش؛
ترشمزه
Açıq oturum میز
گرد
Açıq öyrətim آموزش
مکاتبه ای از راه دور
Açıq olmaq صریح
بودن؛ صمیمی بودن
Açıq tutqun سایه
روشن
Açıqdan بصورت
آشکار
Açıqdan açıq آشکار؛
روشن
Açıq danışmaq به
صراحت سخن گفتن
Açıq duruşma جلسه
علنی
Açıq saçıq پریشان؛
بی ادبانه؛ خارج از شئونات
Açıq qapı مهمان
نوازی؛ در گشاده
Açıq qaş دختر
خنده رو
Açıqlatmaq توضیح
دادن
Açıqlaşdırmaq توضیح
دادن؛ روشنتر گردانیدن
Açıqlaşmaq روشن
شدن؛ واضح شدن؛ باز شدن
Açıqlama توضیح
#شاهمرسی
س
21:06
سؤزلوک
آزربایجان تحریف اولمموش آدلاری :
۱ ) خزر دنیزی - دریای مازندران ،
۲ ) قاراداغ - ارسباران ،
۲ ) خیاو - مشکین شهر ،
۳ ) قاراآغاج - قدس ،
۴ ) سرایسکند- هشترود ،
۵ ) توفارقان - آذرشهر ،
۶ ) اوجان- بستان آباد ،
۷ ) قوچ کندی- پارس آباد ( مرکز محال موغان ) ،
۸ ) آجی چای - تلخه رود ،
۹ ) آراز - ارس ،
۱۰ ) ساوالان - سبلان ،
۱۱ ) ساری قایا - سارقیه ،
۱۲ ) میدان چای - مهران رود ،
۱۳ ) قیزیل اوزن- سفید رود ،
۱۴ ) قارا گؤل - سیاه استخر ،
۱۵ ) سو باتان - تازه ده ،
۱۶ ) قالاجیک- عزیز آباد ،
۱۷ ) باخچاجیق - سردارآباد ،
۱۸ ) قاراخاچ - علی آباد ،
۱۹ ) ساووج - ساوه ،
۲۰ ) تورکان اووا- فرزانه آباد ،
۲۱ ) قاراوول داغی - شیرکوه ،
۲۲ ) میشو- میشاب ،
۲۳ ) آخما قایا - احمقیه ،
۲۴ ) جِیرانلی - جاریحانی ،
۲۵ ) اسکی شهر - اسک شهر ،
۲۶ ) باش بولاق - سرچشمه ،
۲۷ ) قره سو- سیه چشمه ،
۲۸ ) کیوی - کوثر ،
۲۹ ) قره تپه - سیاه کوه ،
۳۰ ) کؤشک سارای- کشکسرای ،
۳۱ ) گون دوغان -کندوان ،
۳۲ ) داش آتان - دانش آباد ،
۳۳ ) یام - پیام ،
۳۴ ) هلاکو- هرزند ،
۳۵ ) انه مه- انانق ،
۳۶ ) گلن بَی- گل انبر ،
۳۷ ) قازان خان - غازیان ،
۳۸ ) طارم- آب بر ،
۳۹ ) زنگان - زنجان ،
۴۰ ) قافلانتی - قافلانکوه ،
۴۱ ) حاجی بَی کندی - حاجی بکنده ،
۴۲ ) گؤووز کندی- گاوخُس ،
۴۳ ) ملک کندی- ملکان ،
۴۴ ) باتی آذربایجان - آذربایجان غربی ،
۴۵ ) تیکان تپه - تکاب ،
۴۶ ) سایین قالا - شاهین دژ ،
۴۷ ) سویوق بولاق- مهاباد ،
۴۸ ) خانا - پیرانشهر ،
۴۹ ) ساری داش - سردشت ،
۵۰ ) عربلر - پلدشت ،
۵۱ ) اوچ نووا - اشنویه ،
۵۲ ) قاراعینی - سیه چشمه ،
۵۳ ) اورمو - رضائیه و ارومیه ،
۵۴ ) گروس- بیجار ،
۵۵ ) قویون داغی- کبودان ،
۵۶ ) ائشک داغی- جزیره اَشک ،
۵۷ ) جیغاتای چای - زرینه رود ،
۵۸ ) دیلمقان یا سلماس - شاپور ،
۵۹ ) تاتائو چای - سیمینه رود ،
۶۰ ) قوشاچای- میاندوآب ،
۶۲ ) گادار چای - قادر رود ،
۶۳ ) یئددی گؤز - هفت چشمه ،
۶۴ ) داش دورگه - درگه سنگ ،
۶۵ ) دلمه - اسلام آباد ،
۶۶ ) قالالار - قلات ،
۶۷ ) سولدوز - نقده ،
۶۸ ) گؤز آیران- کوزه گران ،
۶۹ ) ایراق دهنه- راهدانه ،
۷۰ ) خیل خانا- خلخانه ،
۷۱ ) شیطان اووا- طالقان ،
و....
س
23:35
سؤزلوک
آزربایجان تحریف اولمموش آدلاری :
۱ ) خزر دنیزی - دریای مازندران ،
۲ ) قاراداغ - ارسباران ،
۲ ) خیاو - مشکین شهر ،
۳ ) قاراآغاج - قدس ،
۴ ) سرایسکند- هشترود ،
۵ ) توفارقان - آذرشهر ،
۶ ) اوجان- بستان آباد ،
۷ ) قوچ کندی- پارس آباد ( مرکز محال موغان ) ،
۸ ) آجی چای - تلخه رود ،
۹ ) آراز - ارس ،
۱۰ ) ساوالان - سبلان ،
۱۱ ) ساری قایا - سارقیه ،
۱۲ ) میدان چای - مهران رود ،
۱۳ ) قیزیل اوزن- سفید رود ،
۱۴ ) قارا گؤل - سیاه استخر ،
۱۵ ) سو باتان - تازه ده ،
۱۶ ) قالاجیک- عزیز آباد ،
۱۷ ) باخچاجیق - سردارآباد ،
۱۸ ) قاراخاچ - علی آباد ،
۱۹ ) ساووج - ساوه ،
۲۰ ) تورکان اووا- فرزانه آباد ،
۲۱ ) قاراوول داغی - شیرکوه ،
۲۲ ) میشو- میشاب ،
۲۳ ) آخما قایا - احمقیه ،
۲۴ ) جِیرانلی - جاریحانی ،
۲۵ ) اسکی شهر - اسک شهر ،
۲۶ ) باش بولاق - سرچشمه ،
۲۷ ) قره سو- سیه چشمه ،
۲۸ ) کیوی - کوثر ،
۲۹ ) قره تپه - سیاه کوه ،
۳۰ ) کؤشک سارای- کشکسرای ،
۳۱ ) گون دوغان -کندوان ،
۳۲ ) داش آتان - دانش آباد ،
۳۳ ) یام - پیام ،
۳۴ ) هلاکو- هرزند ،
۳۵ ) انه مه- انانق ،
۳۶ ) گلن بَی- گل انبر ،
۳۷ ) قازان خان - غازیان ،
۳۸ ) طارم- آب بر ،
۳۹ ) زنگان - زنجان ،
۴۰ ) قافلانتی - قافلانکوه ،
۴۱ ) حاجی بَی کندی - حاجی بکنده ،
۴۲ ) گؤووز کندی- گاوخُس ،
۴۳ ) ملک کندی- ملکان ،
۴۴ ) باتی آذربایجان - آذربایجان غربی ،
۴۵ ) تیکان تپه - تکاب ،
۴۶ ) سایین قالا - شاهین دژ ،
۴۷ ) سویوق بولاق- مهاباد ،
۴۸ ) خانا - پیرانشهر ،
۴۹ ) ساری داش - سردشت ،
۵۰ ) عربلر - پلدشت ،
۵۱ ) اوچ نووا - اشنویه ،
۵۲ ) قاراعینی - سیه چشمه ،
۵۳ ) اورمو - رضائیه و ارومیه ،
۵۴ ) گروس- بیجار ،
۵۵ ) قویون داغی- کبودان ،
۵۶ ) ائشک داغی- جزیره اَشک ،
۵۷ ) جیغاتای چای - زرینه رود ،
۵۸ ) دیلمقان یا سلماس - شاپور ،
۵۹ ) تاتائو چای - سیمینه رود ،
۶۰ ) قوشاچای- میاندوآب ،
۶۲ ) گادار چای - قادر رود ،
۶۳ ) یئددی گؤز - هفت چشمه ،
۶۴ ) داش دورگه - درگه سنگ ،
۶۵ ) دلمه - اسلام آباد ،
۶۶ ) قالالار - قلات ،
۶۷ ) سولدوز - نقده ،
۶۸ ) گؤز آیران- کوزه گران ،
۶۹ ) ایراق دهنه- راهدانه ،
۷۰ ) خیل خانا- خلخانه ،
۷۱ ) شیطان اووا- طالقان ،
و....
10 July 2017
س
12:16
سؤزلوک
👈واژگان اداری در زبان ترکی
آبدارخانه: سولوق.
اخراج :
دیشارلاما. دیشلهمه.
بوراخما.
اخراج شدن :
دیشارلانماق. چیخاریلماق. چیخیلماق.
اخراج کردن : دیشارلاماق.
دیشلهمک.
ادارة خدمات:
قوللوق قوْلو.
ادارة راهسازی:
قارا یوْللاری.
اداره: آبراما.
دوْلانیش. یؤنه‌تیم. یؤنتمه (راهبری). قوراما. مانقیری. ییغا (سازمان).
اداری:
دوْلانسال. یؤنتسل. قوراملیق. اکیملیک.
ارباب رجوع:
ایشلی.
اُرگان: قورقو
(سازمان).
از کار افتاده:
دوشمه. قارت. کوتگون.
استامپ: باسقیج.
استحقاق: یاراشیق.
استخدام: دوزلهمه. چالیشدیرما. ایشلتمه.
استخدام شدن:
چالیشماق. دوزلنمک. قاپیلانماق. الـلنمک. ایشلنمک.
استخدام کردن:
چالیشدیرماق. دوزله مک. قاپیلاماق. الـله مک. ایشلتمک.
استخدامی: اللنمه.
استعفاء: آسنارما.
استعفاء جمعی:
آسناریش.
استعفاء دادن:
آسنارماق.
اطلاعات: تانیشما.
امضاء: قول
باسما. چاپاچ.
امضاء شدن:
چاپاچلانماق.
امضاء کردن :
قوْل چکمک. قوْل باسماق. چاپاچلاماق. چاپاچماق.
امور اداری: یاز
جیز.
بازنشستگی:
امکلیلیک.
بازنشسته :
امکلی. اوْتورقا.
بازنشسته شدن:
اوْتورماق.
بایگان: باغقان.
ساخلاجی.
بایگانی:
باغقانلیق. بلگه لیک. ساخلاج. ساخلانج. قاپقات.
بودجه: کئچینجه.
کئچینجیک.
پاک کن: سیلگیج.
سیلن.
پاداش پایان کار:
آرپالیق.
پاراف: تورغای.
پاک نویس: دوز
یازیم.
پاکت: قاپیت.
باغلی. چولغام.
پانچ: تیکیت.
پروانه: کئچر.
کئچیت. یئنگیک.
پرونده: بورگه.
پوشه: بوکمه.
قاپتا.
پیش نویس: قارا
یازی. قارازی.
تدارکات: آزیق.
ساغلامیق. گؤتورگو.
تدارکاتچی:
آزیقچی.
تشویق: آلقیش.
تشویق کردن:
آلقاماق. آلقیشلاماق.
تشویق نامه:
قیلاولیق. آلقیشلیق.
تنخواه: قارا
آغجا. خرجلیق.
توبیخ: قیناق.
توبیخ شدن:
قینانماق.
توبیخ کردن:
قیناماق.
توبیخ نامه:
قیناقلیق.
چرکنویس:
تاسالاق. قارازی.
حسابدار: سایمان.
ساییشچی. ساناقچی. ساناوچی.
حسابداری:
سایمانلیق.
حقوق بگیر:
آلیرچی. آیلیقچی.
حقوق ماهانه:
آیلیق.
حُکم : قوْشول.
یارلیق.
حُکم اخراج :
سیکدیرنامه.
خط کش: جیزقیج.
خودکار: یازقاج.
دبیرخانه :
یازمانلیق.
دبیرکل : باش
یازمان.
دپارتمان: بؤلوم.
قیسیم.
رسمی: یاسال.
رشوه: آتاوا. چای
پولو. آلمیت. اوسقور. باسقوف. بلش. دوزلوق. یاغشیق.
رشوه دهنده:
یاغلار.
رشوه گیر:
آلارمان. باسماچی. بلشچی. یاغچی.
رونوشت: ائشلم.
اوز.
سفته: ساودا.
سنجاق: سانجاق.
سَند: بلگه.
سند مالکیت :
تاپو. یییه لیک.
سوزن ته گرد:
یایلی توْپلو. توْپلو ایگنه. تپیز. تپسینجک.
صندلی:
اوْتورقاج. اوْروندوق. سیندیک. قوتمان.
غیررسمی: سایاسی.
غیرقانونی:
یاسادیشی.
فتوکپی – ائش چکیم.
قانونی: یاساتان.
یاسال.
قیچی: قایچی.
کاربن: کؤچورگو.
کارشناس: بیلگین.
ایش بیلن.
کارفرما: ایشلتچی.
کارگزار :
یاپارلی.
کارگزین: ایش
سئچن. ایش بلله جی.
کارگزینی: ایش
سئچیم.
کارمزد: گؤتوره.
کارمند: ایشچی.
آیلیقچی. ایش آشیران.
کارمند رسمی:
وظیفه لی. یاسالی ایشچی.
کاغذ: بیتیک. قاقاس.
قاقیز. یاپری.
کاغذ باطله :
قارالی کاغذ.
مداد: قارانداش.
مدیر: آبرامان.
قاشدار. آلیشدیریجی.
مدیر میانه: آرا
باش.
مدیرکل: گئنل
باشچی.
مدیریت: آبرانیش.
آبراییش. قاشدارما. آبراما.
مرخص: بوْشوق.
مأذون. مأذونیتچی.
مرخصی: مأذونیت.
بوراخیش.
مزایده: چوخساما.
آرتاج. آرتیرما.
مساعده: کؤنول.
اؤنجه لیک.
مستخدَم:
قوللوقچو (خدمتکار).
مستند: بلگه لی.
معاون: باسوت.
گیزیر. یاردیمچی. یامانتی. قارای. یامبا. اوْرون باسار. دایا. یارداق. اوْرون داش.
معاون اول: باش
قارای. باش باسوت. باشدایا.
معاونت:
یاردیمچیلیق. یاماقلیق. یانچیلیق. اوْرون داشلیق.
معلّق از خدمت:
آسیلی.
معلّق کردن از
خدمت: آسقییا آلماق.
مقاطعه: قابال.
قابالا.
مقاطعه کار:
قابالچی.
مقاطعه کاری:
قابالاما.
مناقصه: آزساما.
اسکیلتمه.
منشی: آلیمقا.
بیتیکچی. یازمان.
مُهر: تامقا.
میخکوب: شیش
چاخان.
میز: ماسا.
یاسلاج. اوستل.
نامه: بیتیک.
پیتی. یازی.
نامه رسان:
آردیل. آرغیش. چاپار.
نامه نگاری:
یازیشما.
همکار: امکداش.
ایشدش.
همکاری:
امکداشلیق. ایشدشلیک.
س
14:55
سؤزلوک
☪☪☪
حالت و انواع پخت
غذاها در زبان تورکی
🥘qovurma
قووورما(قورمه)
🥘cığırtma
جیغیرتما
مثال(تفت دادن
گوشت در روغن)
🥘qızartma
قیزاتما(سرخ
کردنی)
🥘süzmə
سوزمه(آبکش)
🥘daşma
داشما(کته)
🥘qaynatma
قایناتما (آب پز)
🥘dolma
دولما(دولمه)
🥘döymə
دؤیمه(کوبیده)
🥘 küftə
کوفته(کوفته)
🥘basdırma
باسدیرما
مثال(قرار دادن
سیب زمینی در خاکستر آتش)
🥘dağlama
داغلاما
مثال(داغ کردن
سنگ و انداختن در شیر)
🥘buğlama
بوغلاما(بخار پز)
🥘şişlik
شیشلیک(کبابی)
🥘coşma
جوشما(جوشانده)
🥘ovma
اووما
(وز دادن ، یا
خرد کردن نان خشک)
س
23:08
سؤزلوک
ثانیه : ایکینجیلیک
دقیقه : آن،زامان
ساعات: سایاج
س
23:35
سؤزلوک
دوغانین (طبیعتین) تورکجه آدلارین اؤیرنک :
Deniz→دریا→دنیز
Göl دریاچه→گؤل
Çay→رودخانه→چای
Ada→جزیره→آدا
Yarım ada→شبه
جزیره→یاریم آدا
Qıraq→ساحل→قیراق
Topraq→خاک→توپراق
Bulaq→چشمه→بولاق
Təpə-Zirvə→قله→تپه-زیروه
Dağ→کوه→داغ
Günəş→خورشید→گونش
Ay→ماه→آی
Ulduz→ستاره→اولدوز
Bulud→ابر→بولود
Duman→مه→دومان
Şırran. Şəlalə آبشار→، شلاله،شیرران
Gül-Çiçək→گل→گول-چیچک
Meşə→جنگل→مئشه
Orman→جنگل→اورمان
Açın→طبیعت-دنیا→آچین
Dğu→شرق→دوغو
Dan→مشرق→ دان
Batı→غرب→باتی
Dün→مغرب→دون
Quzey→شمال→قوزی
Güney→جنوب→گونی
Quruluq →خشکی→قورولوق
Quru→خشک→قورو
Ağac→درخت→آغاج
Göy→آسمان→گوی
Gecə→شب→گجه
Gündüz→روز→گوندوز
Fırtına, qasırqa طوفان
فئرتنا قاسرقا
Yel→باد→یئل
Toz topraq→گرد
وخاک→توز توپراق
Burulğan→گردباد-گرداب→بورولغان
Daş→سنگ→داش
Qaya→صخره→قایا
Su→آب→سو
Dolu→تگرگ→دولو
Qar→برف→قار
Yağmur→باران→یاغمور
Göy qurşağı→رنگین
کمان→گوی قورشاغی
Çöl→دشت→چؤل
Gül-Çiçək→گل→گول -چیچک
yer→زمین→یئر
Hava→هوا→هاوا
16 July 2017
س
00:47
سؤزلوک
به حد کافی
✅یئترینجه - یئترلی
yetərincə
واقعا
✅دوغرودان
doğrudan
حقیقتا
✅گئرچک دن
gerçəkdən
ممکن است؟
✅اولار می؟
olarmı?
—---------------------------------------—
#دوزیازاق_دوزاوخویاق
19 July 2017
س
21:22
سؤزلوک
س
سؤزلوک 02.03.2017 11:21:51
توانستن: اوماقUmaq-
توطئه: قوراماQurama-
تولید کردن: اوره‌تمه‌کÜrətmək-
تولید: اوره‌تیمÜretim- ، اوره‌تمهÜrətmə-
تئوری: قورامQuram-
تئوریسین:
قورامجی
Quramcı-
تئوریک: قورامسالQuramsal-
جاودان: منگیMəngi-
جاودانی: منگیMəngi-
جایزه: اؤدولÖdül-
جلسه: اوتورومOturum-
جمعیت: توپلولوقToplum-
جنگ کردن:
ساواشماقSavaşmaq-
جنگ: ساواشSavaş-
جنگیدن: ساواشماقSavaşmaq-
جواب (سوال):
یانیتYanıt-
جواب (عمل):
قارشیلیقQarşılıq-
جواب دادن:
یانیتلاماقYanıtlamaq-
جواب: یانیت Yanıt-
جولای: اوراق آییOraq ayı-
چشم براه بودن:
گؤزله‌مه‌کGözləmək-
چشم داشت: گؤزله‌نتیGözlənti-
حاضر شدن:
آنینماق
Anınmaq-
حاضر کردن:
آنیتماقAnıtmaq-
،
آنیقلاماقAnıqlamaq-
حاضر: آنیقAnıq-
حال: دورومDurum-
حاوی بودن: ایچه‌رمه‌کİçərmək-
حجت: دیلده‌کDildək-
حرب: ساواشSavaş-
حرکت: ترپه‌نیمTərpənim- ، ترپه‌نیشTərpəniş-
حقیقتگرا: گرچه‌کچیGerçəkçi-
حیوان
آزمایشگاهی: دئنه‌کDenək-
خاطره: آنی Anı-
خائن: دؤنه‌کDönək-
خریطه: یئرکیپYerkip-
خطر: توداTuda-
خطیر: تودالیTudalı-
خوانا: اوخوناقلیOxunaqlı-
خواننده (آواز):
ییرچیYırçı-
،
ییرلاییچیYırlayıçı-، ییرامانYıraman- ، ییراوYırav-
خواهش کردن:
اؤتونمه‌کÖtünmək-
،
اؤتوک ائتمه‌کÖtük
etmək-
خواهش: اؤتونجÖtünc- ، اؤتونوÖtünü-
خواهشمند:
اؤتوکچوÖtükçü-
خودمختار: اؤز‌ارک Özərk-
خودمختاری:
اؤزارکلیک
Özərklik-
خورشید گونه‌شGünəş-
خیابان: اورامUram-
https://t.me/suzluk
24 July 2017
س
23:47
سؤزلوک
❇️ #قیز_گونو قوتلو اولسون
❇️ قیز گونو ،
بوتون #تورک_قیزلارا قوتلو اولسون
❇️یاشاسین شرفلی و گوزل #تورک_قیزی
29 July 2017
س
07:41
سؤزلوک
صنایع ظریفه: گؤرکلو اوزلوقلارGörklü uzluqlar
صورت فلکی: تاخیم
اولدوزTaxım
ulduz-
ضبط صوت: اونآلقیÜnalqı
ضرر: ایته‌مİtəm-
طب: اونوم Onum-
طبیب: ساغینSağın ، ساغالتمانSağaltman
طبیعت: دوغا Doğa -
طبیعتا: دوغالینDoğalın
طبیعی: دوغالDoğal-
طنز: هنه‌ک Hənək-
طنزگو: هنه‌کجیHənəkci-
طیاره: اوچاقUçaq-
ظرفیت: سیغاSığa-
ظفر: اوتقوUtqu-
عافیت باشد:
سینسین!Sinsin، یاراسین!Yarasın
عالم: بیلگین Bilgin-
عرصه: آلانAlan-
عرضه کردن:
سونماقSunmaq-
عرضه: سونومSunum-
عرفه: ائشیکEşik-
عزرائیل: آلداچیAldaçı-
عصری: چاغجیلÇağcıl- ٬
چاغسالÇağsal-
عضو: اویه Üyə-
عطرآگین: ییپارلیYıparlı-
عقب نشینی کردن:
دالیقماقDalıqmaq
- ،
قیچینلاماقQıçınlamaq-
عقبگرد: دالیقماDalıqma- ، قیچینلاماQıçınlama-
عقل سلیم: ساغلام‌اوسSağlamus-
عکاس: گؤروتچوGörütçü-
عکس: گؤروتGörüt-
علاج: امƏm-
علامه: بیلگه- Bilgə
علم (سیستم
دانائیها): بیلیمBilim-
عموم: قاموQamu-، گنه‌لGənəl-
عموما: گنه‌للیلکهGənəlliklə ، گنه‌لدهGənəldə
عمومی: گنه‌لGənəl-
عهد: دؤنه‌مDönəm-
غریب: ائلگینElgin-
غلبه: اوتقوUtqu-
غیرت کردن:
دوروشمه‌ک
Dürüşmək-
غیرت: دوروشمهDürüşmə-
غیردینی: بوته‌م‌دیشیBütəmdışı-
غیرضروری: گره‌کسیزGərəksiz-
غیرنرمال:
دوزگولسوزDüzgülsüz-
فاخته: قالینجاQalınca-
فاز: ائورهEvrə-
فائض: یوزده Yüzdə-
فتحه: اوسترهÜstrə-
فردا: یارینYarın-
فردی: بیرئیسله‌لBireysəl-
فرمان دولتی:
یارلیقYarlıq-
فرمت: بیچیتBiçik-
فرهنگ لغت:
سؤزلوکSözlük-
فرهنگ: اکینجƏkinc-
فرهنگی: اکینجسه‌ل Əkincsəl-
فست فود: یئ‌گئتYeget-
فسیل: داشیلDaşıl-
فلسفه: بؤگوشBögüş-
فلسفی: بؤگوشسه‌لBögüşsəl-
فلوچارت: ایزله‌نجİzlənc-
فلیسوف: بؤگوشچوBögüşçü-، بؤگوBögü-
فناوری:
قوراشدیریم Quraşdırım-
فنومن: اولونتوOluntu-
فهرست: دیزینDizin-
فوآر: سونالقاSunalqa-
فوریه: بوزBoz-
قابل: یئته‌نه‌کلیYetənəkli-
قابلیت: یئته‌نه‌کYetənək-
قاعده: قورال Qural-
قافیه: اویاقUyaq-
قانون اساسی:
آنایاساAnayasa-
قانون: یاساYasa-
قانونمند: یاسالیYasalı-
قانونی: یاسالYasal-
قدمگاه: آددیملاقAddımlamaq-
قرص: تکه‌ره‌کTəkərək-
قرنطینه: قاپانتیQaoantı-
قرون وسطی:
اورتاچاغOrtaçağ-
قسمی: تیکه‌لTikəl-
قطعه: تیکهTikə- ، تیکه‌مTikəm-
قمری (سال):
آیسال ایلAysal
il-
قید (دستور
زبان): بلیرته‌جBəlirtəc-
کاریزما: گیزه‌مGizəm-
کاریزماتیک:
گیزهملیGizəmli-
کامپیوتر: بیلگی‌سایارBilgisayar-
کتاب: پیتیکPitik-
کتابچه: پیتیکجیکPitikcik-
کتابخانه: پیتیک‌ائویPitikevi-
کتابفروشی:
پیتیکچیPitikçi-
کسره: آستراAstra-
کشور: اؤلکه Ölkə-
کلاسیک: کؤکله‌شیک Kökləşik-
کمال گرا: لاپچیLapçı-
30 July 2017
س
00:02
سؤزلوک
#سوزلوک
دارو: اوتا Ota
داروساز: اوتاچی Otaçı
دوا: ام Em
داروخانه: امچی Emçi
دوافروشی (سنتی):
امسه‌مچی
Emsemçi
تراپی: توختاتی Toxtatı
تراپیست:
توختادار
Toxtadar
کموتراپی:
اوتاتوختاتی Otatoxtatı
فارماکوتراپی: ام‌توختاتی Emtoxtatı
اشعه: ایشین Işın
رادیوتراپی:
ایشین‌توختاتی Işıntoxtatı
روان: تین Tin
پسیکوتراپی: تین‌توختاتی Tintoxtatı
پرستار: سئوی‌باجی Sevibacı، سئوی‌باجیسی Sevibacısı
کنترل کردن:
یوخلاماق
Yoxlamaq
معاینه کردن:
وارلاماق
Varlamaq
نسخه: آییتقی Ayıtqı، پته Pete
نسخه دادن:
آییتقیلاماق Ayıtqılamaq
@suzluk
5 August 2017
س
18:15
سؤزلوک
🔴چند نمونه از اسامی و کلمات اصیل #تورکی با معنی و طرز صحیح تلفظ
آبا=مادر=ABA
آدای=نامزد_کاندید=ADAY
آشقین=عبور کننده=AŞQIN
آغ باتان=سفید رو=AĞBATAN
آغ بنیز=سفید رو=AĞBƏNIZ
آغ بوخاق=گردن
بلورین=AĞBUXAQ
آغ سو=سفید وش=AĞSU
آلا گوز=شهلا=ALAGÖZ
آلتینای=ماه
طلائی=ALTINAY
آلماز=دافع=ALMAZ
آلیاناق=سرخ گونه=ALYANAQ
آنا دولو=دارای
ریشه اصلی=ANADOLU
آی اولدوز=ماه و
ستاره=AYULDOZ
آی ایشیق=نور ماه=AYIŞIQ
آیوز=ماه رخ=AYÜZ
آیپارا=پاره ماه=AYPARA
آیتای=ماه وش=AYTAY
آیتک=ماهوار=AYTƏQ
آیدا=درماه=AYDA
آیتن=نزد ماه=AYTƏN
آیچین=مثل ماه=AYÇIN
آیسان=مثل ماه=AYSAN
آیسو=شبیه ماه=AYSU
آی سئل=سیل ماه=AYSEL
آیشَن=ماه شاد=AYŞƏN
آیفر=ماه صفت=AYFƏR
آی گول=ماه گل=AYGÜL
آیلا=هاله ماه=AYLA
آیلار=زیباها_ماه
ها=AYLAR
آیلی=ماهرخ=AYLI
آیلی سئل=سیل
زلال=AYLISEL
آیلین=هاله ماه=AYLIN
آیمان=مثل ماه=AYMAN
آینار=انار سفید=AYNAR
آیناز=ماه ناز
آینور=نور ماه=AYNUR
آیسوی=پاکنژاد=AYSOY
آیشین=ماه پاره=AYŞiN
ائل ایستر=محبوب
خلق=ELISTƏR
ائل بزر=زینت خلق=ELBƏZƏR
ائل چیچک=گل مردم=ELÇIÇƏK
ائلقیز=دخترمحبوب
خلق=ELQIZ
ائلمیرا=تمثیل
کننده ملت=ELMIRA
ائلنور=راهنمای
مردم=ELNUR
ائلناز=عشق مردم=ELNAZ
اردوغان=قهرمان
زا=ƏRDOĞAN
ارسوی=قهرمان
نژاد=ƏRSOY
ارکناز=ناز آزادی=ƏRKNAZ
ارگون=قهرمان روز=ƏRGÜN
اسین=نسیم=ƏSIN
ایپک=ابریشم=IPƏK
ایزیناز=خوش اثر=IZINAZ
ایلای=ماه و سال=ILAY
اینجه بئل=کمر
باریک=INCƏBEL
اینجه تئل=موهای
ظریف=
INCƏTEL
اینجه گول=گل
ظریف=
INCƏGÜL
اینجی=مروارید،صدف= INCI
اینجی قیز=دختر
مثل مروارید= INCIQIZ
اینجی گؤز=چشمان
مثل مروارید= INCIGÜZ
اودئل=خلق آتش=ODEL
اودسان=آتشین=ODSAN
اودمان=آتشپاره=ODMAN
اورمان=جنگل=ORMAN
اولماز=بی
همتا،نشدنی، غیرممکن= OLMAZ
اؤزگور=مستقل=ÖZGÜR
اؤزلم=حسرت=ÖZLƏM
اولدوز=ستاره=ULDUZ
اوزگون=غمگین=ÜZGÜN
اوستون=برتر،والا=ÜSTÜN
بالسان=مثل عسل=BALSAN
باللی=عسلی=BALLI
بورچین=غزال=BURÇIN
بورلا=بلند قامت=BURLA
بیرجه=یگانه=BIRCƏ
بیلگین=دانا و
دانشمند=BILGIN
جوشار=جوشان،تلاشگر= COŞAR
چاغلار=متلاتم=ÇAĞLAR
چیلغین=عاشق
مجنون=ÇILĞIN
چیچک=شکوفه،گل=ÇIÇƏK
دالغا=موج=DALĞA
داملا=قطره=DAMLA
دورنا=درنا=DURNA
دویغو=احساس=DUYĞU
دورو=شفاف=DURU
دیلر=آرزومند=DILƏR
دنیز=دریا=DƏNIZ
فیدان=شکوفه،غنچه=FIDAN
قارتال=عقاب=QARTAL
گور سئل=سیل
خروشان=GURSEL
گول آی=ماه گل=GÜLAY
گول اؤز=گل رخ=GÜLÜZ
گول سان=گلی=GÜLSAN
گول شن=گلشن=GÜLŞEN
گول گون=گل روز=GÜLGÜN
گولنار=گل انار=GÜLNAR
گولناز=گلناز=GÜLNAZ
گول یاناق=گل رخ= GÜLYANAQ
گول یانار=گل
آتشین=GÜLYANAR
گول یاز=گل بهار=GÜLYAZ
گوموش تئل=نقره
فام=
GÜMÜŞTEL
گون آی=ماه و
خورشید=GÜNAY
گون ار=همیشه
قهرمان=GÜNƏR
گونش=آفتاب=GÜNƏŞ
گونئی=جنوب=GÜNEY
گوندش=همتای
خورشید=
GÜNDƏŞ
گونده یاز=همیشه
بهار=
GÜNDƏYAZ
همرسین=نسترن=HƏMƏRSIN
کونول=قلب، دل=KÖNÜL
کپنک=پروانه=KƏPƏNƏK
کوسن=قهر کننده=KÜSƏN
کوسمَز=گشاده رو=KÜSMƏZ
کَسکین=برنده ،
تیز=KƏSKIN
کوزی=شمال=KÜZEY
لاچین=شاهین=LAÇIN
لاله= لاله =LALƏ
لیلپار=گل چشمه=LILPAR
لیمان=بندر=LIMAN
مارال=غزال=MARAL
ماوی=نیلی ، آبی=MAVI
ماراق=علاقه=MARAQ
ناردانا=دانه
انار=NARDANA
نارگیله=دانه
انار=NARGILƏ
ناریش=نارنج=NARIŞ
نازلی=پر عشوه=NAZLI
پارلار=نورانی=PARLAR
9 August 2017
س
00:32
سؤزلوک
بئله= اینطوری، اینجوری
بئله سی =همین
جوری، همین طوری، اینطوری
ائله بئله سی=
همین جوری!
بیردن = یهو
بیرده بیره=
یهویی
00:32
سالدیم چیخدیم saldım çıxdım = بالا و پایین کردم! ( محاسبه!)
آلت اوست اولدو alt üst oldu = زیر و رو شد
باشدان آیاغا başdan qayağa = سراسر!
اوست اوسته üst üstə = روی هم رفته
گئتدیکجه getdikcə = رفته رفته
اوزو یوخاری üzü yuxarı= سربالایی
اوزو آشاغی üzü aşağı= سراشیب
—---------------------------------------
12 August 2017
س
19:22
سؤزلوک
⚜برخی از لغات نجومی در ترکی جغتایی⚜
👈آخشام یلدیزی: ستاره زهره. ستاره شباهنگ
آراییجی ییلدیز:
ستاره فرقدان. دو ستاره روشن که از دب اصغر. که با نامهای « آق آت» و «بوز آت» نیز
مشهورند.
آی: ماه. قمر.
مدت سی روزه ای که ماه به دور زمین می گردد.
اوچ ییلدوز:
ستاره میزان(ترازو)، برج میزان
اوچماق: چرخ فلک
اورکا: ستاره
ثریا. نام ترکی ستاره پروین
اورکاو: ثریا
اولدوز: نجم.
ستاره
اولکر: ستاره
پروین
اولکر ییلدیزلری:
ستاره پروین
اولکو چیان: برج
میزان
اولکور: ثریا
اگری قویروق: برج
عقرب
اونکای: سیاره
مشتری. جرجیس
ایکیز: جوزا. دو
پیکر
باش اولکو: نصف
النهار، شکل ستارگان برج میزان، ترازو، قسطاس
بشیق: آفتاب
بوز بغا: ستاره
قطبی
بوغدای: سنبله،
برج ششم فلکی
تمر قزوق: نگ.
تیمورقازوق
توتغون: گرفتگی.
خسوف کسوف
توتوقلوق: خسوف.
کسوف. غمام
تولغون آی: ماه
کامل. بدر
تولون آی: ماه
کامل . بدر
تولونماق: افول و
غروب ستارگان. غروب کردن
تیمور قازوق: برج
جدی. ستاره قطبی. قطب شمال [قازوق یعنی قطب]
جاورون: علم نجوم
جاورونجی: ستاره
شناس. منجم
جایان: برج عقرب
چاغان: برج عقرب.
روز عید. روز عزیز و مقدس. اختر شناس. طالع بین
چوبان یلدیزی:
سیاره زهره. ستاره زهره
چولپان: ستاره
زهره. اختر
دیمور قازیق: نگ.
تیمور قازوق
قوتان: هاله ماه
قوتانلاماق: قرص
گشتن ماه. خرمن ماه
قوچین: برج سرطان
قوزی: برج حمل
قوناش: حساب
مقارنه ماه و ستاره پروین را گویند.
قویاش: خورشید
کروان قیران:
ستاره زهره، ستاره شباهنگ
کروه: سیاره
مریخ، بهرام. سیاره فلک پنجم
کونش: [گونش]
آفتاب
گنباتار:[گون
باتار] محل افول خورشید. مغرب
گون: آفتاب
گوناش:[گونش]
خورشید، روز بسیار گرم. روز آفتابی. آفتاب
گونش: خورشید
لوی: نام برج
حوت. ماه سوم از تقویم دوازده حیوانی ترکان
یالتراق=
یالدراق: ستاره سهیل
یالدیز: ستاره،
نجم
یای اوغلاق: برج
عقرب
یتی قرداش:[یئددی
قارداش] ستاره هفت اورنگ. بنات النعش
یتیکان: ستاره
بنات النعش. ستاره هفت برادران. هفت اورنگ
یولدوز: ستاره.
کوکب. نجم
ییلدیز: ستاره.
نجم/ کوکب
آلتی یتی برقع:
کنایه است از شش جهت و هفت آسمان
آراییجی یولدوز:
به ترکی رومی نام ستاره دو برادر باشد. به عربی فرقدان
ارسلان: شیر، نام
برجی از بروج فلکی، اسلان هم گویند به تخفیف.
آغیل: 1)هاله ماه
، 2) محوطه ای است که برای خواباندن حیوانات ساخته می شود.
اوچ یولدوز: نام
ستاره میزان باشد.
اوغلاق: بزغاله
چهار ماهه را نامند و نیز نام برج جدی است.
اویاقماق: به
معنی غروب کردن کواکب باشد و آن را رومیه تولماق گویند و مولفین رومیه ایاقماق به
فتح الف نوشته اند.
ایکی تیوه لیک
یولوم: راه دو اشتره، و آن کنایه است از افق که مطلع صیح صادق و کاذب است.
قویروق: ستاره
سهیل (اصطلاح مرسوم "قویروق دوغدو" در 15 مرداد در بین مردم اشاره به
طلوع همین ستاره دارد)
ساقیت( سقیت) :
سیاره مریخ
13 August 2017
س
01:09
سؤزلوک
تون به تین! یانی نه؟
بو کلمه نی بیزلر
چوخ ایشله دیریک
tün bə tin!
آنلامی ( معنی
سی) 👇👇
روحونا لعنت
اولموش،
تین tin = روح
تون tün = لعنت اولسون.
یانی روحونا لعنت
اولسون
تین چوخ اسکی (
قدیمی) سؤزجوک ( کلمه دیر)
14 August 2017
س
14:40
سؤزلوک
ما در زبان ترکى 9 نوع گریه کردن داریم:
آغلاماق،
زیرلاماق، سیزلاماق، سیزیلداماق، اینله مک، زاریماق، هؤکورتمک، ایچین چالماق،
وییلداماق.
دکتر صابر مقدم
که پزشک فارس زبان و مشهورى در تبریز است می گفت:اوایل آمدنم به تبریز مریضى داشتم
که مى گفت: "معدم گؤینییر". گفتم: "درد میکنه؟" گفت:
"یوخ آغریمیر، گؤینییر!" و من بعدها فهمیدم که ترکها به زخم معده گؤینه
مک مى گویند به درد عصبى معده آغریماق مى گویند و به التهاب معده سانجى مى گویند.
یعنى من بدون آندوسکوپى مى توانم دارو تجویز کنم! چون زبانشان انواع درد کردن را
تجزیه تحلیل مى کند! "ویژگی ﻫﺎﯼ ﺯﺑﺎﻥ ﺗﺮﮐﯽ"
ﺍعضای ابتدایی
گوارش ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﺗﺮﮐﯽ با ﺣﺮﻑ "د" شروع ﺷﺪﻩاند：
ﺩﯾﻞ(ﺯﺑﺎﻥ)
ﺩﻭﺩﺍﻕ(ﻟﺐ)
ﺩﺍﻣﺎﻕ(ﮐﺎﻡ)
ﺩﯾﺶ(ﺩﻧﺪﺍﻥ)
ﺩﯾﻤﺪﯾﮏ(ﻣﻨﻘﺎﺭ)
ﻫﺮ ﺍﻧﺪﺍﻣﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ
ﺑﺪﻥ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﺪﻩ ﺑﺎ ﺣﺮﻑ "ﻕ" ：
ﻗﯿﭻ(ﭘﺎ)
ﻗﻮﻝ(ﺩﺳﺖ)
ﻗﺎﻧﺎﺩ(ﺑﺎﻝ)
ﻗﻮﯾﺮﻭﻕ(ﺩﻡ)
ﻗﺎﺭﻭﻥ(ﺷﮑﻢ)
ﻗﻮﻻﻕ(ﮔﻮﺵ)
ﺍعضای ﭼﺸﻢ ﺑﺎ
"گ"
：
گؤﺯ(ﭼﺸﻢ)
ﮔﺎﺵ(ﺍﺑﺮﻭ)
ﮔﯿﻠﻪ(ﻋﻨﺒﯿﻪ)
ﮔﯿﭙﺮﯾﮏ(ﻣﮋﻩ)
ﺍﺯ ﺑﺎﻻﯼ ﺳﺮ ﺗﺎ
ﮐﻤﺮ ﺑﺎ "ﺏ" ：
ﺑﺎﺵ(ﺳﺮ)
ﺑﻮﯾﻨﻮﺯ(ﺷﺎﺥ)
ﺑﻮﯾﻮﻥ(ﮔﺮﺩﻥ)
ﺑﺌﻞ(ﮐﻤﺮ)
ﺑﻮﺧﻮﻥ(ﭘﺸﺖ)
ﺑﻮﺭﮎ(ﻗﻠﻮﻩ)
ﺑﺎﺭﺳﺎﻕ(ﺭﻭﺩﻩ)
ﺷﺎﯾﺪ ﺣﺘﯽ
بؤﺭﮎ(ﮐﻼﻩ) ﻭ ﺑﺎﺷﻤﺎﻕ(ﮐﻔﺶ) ﮐﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺳﻮﯼ ﺑﺪﻥ ﻣﺎ ﺭﺍ میپوﺷﺎﻧﻨﺪ, ﺍﺯ ﺭﻭﯼ این ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ
ﺑﻮﺩﻩ؛
ﻫﺮ ﺍﻧﺪﺍﻡ ﺗﯿﺰ
دارای زاویه با "د" ：
ﺩﯾﺮﻧﺎﻕ(ﻧﺎﺧﻦ)
ﺩﯾﺰ(ﺯﺍﻧﻮ)
ﺩﯾﺮﺳﮏ(ﺁﺭﻧﺞ)
ﺩﺍﺑﺎﻥ(ﭘﺎﺷﻨﻪ)
وقتی میگن زبان
ترکی جز سه زبان برتر و باقاعده دنیاست به این میگن؛
اتاق
اتاق+لار
اتاق+لار+دا
اتاق+لار+دا+کی
اتاق+لار+دا+کی+لار
اتاق+لار+دا+کی+لار+دان
اتاق+لار+دا+کی+لار+دان+بیری
اتاق+لار+دا+کی+لار+دان+بیری+نی
اتاق+لار+دا+کی+لار+دان+بیری+نی+گتیر
تــرکى هنـــر
است☺️
1-زبان ترکى
سومین زبان زنده و توانمند دنیاست
2- زبان ترکى 500
میلیون متکلم در جهان دارد
3- زبان ترکى
7200 سال قدمت دارد
4- زبان ترکى
100/000 واژه ى اصیل دارد
5- زبان ترکى
3500 فعل اصلى دارد
6- زبان ترکى
24/000 فعل غیر اصیل دارد
7- زبان ترکى 46
زمان فعلى دارد
8- 100% کلمات
زبان ترکى ریشه دارند
9- زبان ترکى
زبان اکثریت مردم ایران است
10- زبان ترکى
داراى 9 آوا است
11- زبان ترکى
بعنوان زبان بین المللى در جهان به ثبت رسیده است
12- زبان ترکى
بعنوان شاهکار زبان ها و ادبیات بشرى شناخته شده است
13- از زبان ترکى
براى ارسال دیتاهاى رادارهاى جهان استفاده مى کنند
14- زبان ترکى را
بعنوان زبان استاندارد یونسکو در اروپا و آمریکا مى شناسند
15- زبان ترکى
داراى 450/000 عنوان کتاب در جهان است
16- زبان ترکى
صاحب اولین دومین و سومین خط بشرى در جهان است
یکی بهم گفت ترکی
یادم بده گفتم باشه
دوز یعنی نمک
دوز یعنی درست
دوز یعنی بچین
دوز یعنی خوک
دوز یعنی صبرکن
لبخندی زد وگفت
اینو نمی توانم یکی دیگه بگو
گفتم باشه:
اوزوم یعنی خودم
اوزوم یعنی صورتم
اوزوم یعنی
شناکنم
اوزوم یعنی
جداکنم
اوزوم یعنی انگور
گفت : اینم نمی
توانم بنویس بده از رویش بخوانم.گفتم باشه نوشتم
:کتی گتی کتی گتی
گتی چست؟
گفت یعنی چی ؟؟؟
گفتم یعنی:
دهاتیه رفت کت رو برداشت و برگشت
اندر عجایب زبان
ترکی…
فعل ” چیخدیم”
کنکوردان
چیخدیم(قبول شدم)
پله دن
چیخدیم(بالا رفتم)
حسابیندان
چیخدیم(کسر کردم)
اداره دن
چیخدیم(خارج شدم)
سالدیم
چیخدم(نشستم فکر کردم)
بکارچیلیغا
چیخدیم (تعطیل شدیم)
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
س
22:01
سؤزلوک
Satılmaz غیر قابل فروش
Alınmaz
غیر قابل باز پس
گیری، غیر قابل خرید
Bağışlanmaz غیر
قابل بخشش
Açılmaz بن بست،
غیر قابل گشایش
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
Girilməz غیر
قابل ورود
Görünməz غیر
قابل مشاهده
Bilinməz غیر
قابل مشخص شدن
Tükənməz تمام
نشدنی
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
#صفت_فاعلی
15 August 2017
س
00:31
سؤزلوک
س
سؤزلوک 30.05.2017 23:24:12
✅آنا دیلیمیزی قوریاق
✅معادل ترکی کلمات رایج در مدرسه:
مدرسه: اوخول
نویسنده: یازیچی
معلم:اویرتمن
استاد:خوجا
دانش
آموز:اویرنجی
امتحان: سیناق
تاریخ:ایلای
خوانا: اوخوناقلی
کیف:چانتا
ناخوانا:جیزما
قره
درس: اوخو
مقدمه: سوزباشی
پرسش: سورو
عدد: سای
میز:ماسا
فعل:ائلیم
مداد:کارانداش
فعالیت: چالیشما
مثال: اورنک
کلمه:سوز
جایزه: اؤدول
لغت نامه:سوزلوک
خط:چیزگی
ضمیر:یئرلیک
انشاء:یازی
صفت: نئجه لیک
پیشوند:اونک
پسوند:اک
س
00:32
سؤزلوک
ج
جبدره‌سسی 08.06.2017 18:44:19
✅معادل ترکی برخی واژگان پیشنهادی
مربوط به تلگرام:
منو= سایلام.
لینک= بارچ.
برنامه= باغداما.
پیام= ساوام.
رسانه= ساوانا.
پیامک= ساواجیق.
گروه= قوروپ.
کانال= قاناو،
آخاق
فعال سازی= چالیشدیرما.
فعال= چالیشیر.
غیرفعال=
چالیشمیر.
زبانه= آچیشقا.
تنظیمات= دوزگولر.
مخاطب= سؤزدش.
عضو= اوگه.
مدیر= باشچی.
فایل= بوخجا.
پسورد= وئرکئچ.
رمز= ایم.
دانلود کردن=
یوکله مک.
خشونت= قابالیق
س
00:33
سؤزلوک
🍃نام های تورکی و فارسی گیاهان
🎈نسترن : گیلدیک
🎈گزنه : گیجیرتکان
🎈بومادران : بویمدرن
🎈آویشن : کهلیک اوتی
🎈پونه : یارپوز
🎈شاهی : بلاغ اوتی
🎈شاهتره :آجی تره
🎈کاسنی : چیرتیق چوپی
🎈درمنه : یوشان-
🎈پنیرک : همکومنجی
🎈گاوزبان : سورماگولی
🎈بابونه : ببنک
🎈خاکشیر : شیورن
🎈کلاه عموحسن : چوبان یاستیقی
🎈رزماری : قارغادیلی
🎈مرغ : چاییر
🎈گل محمدی : قیزیل گول
🎈چوبک: چوغان
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
16 August 2017
س
18:22
سؤزلوک
✅ #اسامی_تورکی حیوانات:
✅یابانچی حیوانلار(حیوانات وحشی ):
1.شیر: آسلان،
آرسالان
2.پلنگ: بارئس
3.یوز پلنگ:
قافلان
4.ببر: توغای
5.گرگ:
قورد،جاناوار،بوری
6.کفتار: کافدار
7.شغال: چاققال
8.روباه: تولکی
9.سمور: پورسوق
10.راسو: سوسار،
میشوول
11.سنجاب: دله،
دگن
12.موش: سیچان
13.موش کور:
آغچاسیچانی
14.گربه: پیشیک
15.گورکن: مزارچی
16.خرس: آیی
17.خوک وحشی:
دونقوز، دووز
18.گراز: قابان
19.آهو: جیران
20.بچه آهو:
جویور
21.گوزن: مارال
22.خرگوش: دوشان
23.خرگوس صحرایی:
عرب دوشانی
24.سوسمار: کرتن
کله
25.مارمولک:
قیزبوغان
26.جوجه تیغی:
کیپری، کیرپی
27.بزکوهی: داغ
گئچی سی
✅چول قوش لاری(پرندگان وحشی):
1.کلاغ: قارغا
2.انواع عقاب :
چالاغان، قرقی، ، قزل قوش
3.شاهین: ترلان،
سونقور
4.زاغ : قجله
5.خفاش: یاراسا،
گئجه قوشو
6.کبک: ککلیک
7.کبک ماده: فره
107.لک لک: حاجی
لی لک
8.اردک وحشی: چول
اوردکی
9.حواصیل: آرسین
بوغاز
10.جغد:
بایقوش،یاپالاق
11.کرکس: قارتال
12.دارکوب: آغاج
دئلن
13.بلبل: بولبول
14.گنجشک: سئرچه
15.کبوتر: گورچین
16.هدهد:
بوببی،توراغای
17.بوتیمار:
بالابان قوشو
18.شترمرغ: ده وه
قوشو
19.پرستو: دورنا
20.طاووس: توووز
21.کبوترچاهی:
آلا باختا
22.طوطی: توتو
قوشو
23.فنچ: آلا جهره
24 چکاوک: تارلا
قوشو
✅سو سئور حیوانلار(آبزیان) :
1.لاک پشت: داش
باغا، توسباغا
2.خرچنگ: یان
قیلینج
3.غورباغه :
قورباغا
4.ماهی: بالیق
5.نهنگ: ناققا
6.مار: ایلان
7.مارآبی: سوایلانی
8.بچه قورباغه:
چومچه بالیغی
✅قوردقوش لار( حشرات) :
1.مگس: میلچک
2.مورچه:
قاریشقا، قارینچا
3.مورچه بالدار:
ماللاقاریشقا
4.سوسک : پیس
پیسا
5.سوسک بالدار:
سوسری
6.زنبورعسل: بال
آررسی
7.زنبوربی عسل:
اششگ آری سی..
قیزیل آرری
8.عقرب: چایان،
ایری قویروق
9.روتیل: بووه
10.پروانه: کپنگ
11.کرم: قورداق
12.کرم خاکی:
یئرقورداقی
13.کرم ابریشم:
ایپک قورداقی
14.ملخ: چکیرتگه
15.حلزون: ایل
بیز
16.پشه : میغ
میغا، هونو
17.کفش دوزک:
باشماق تیکن، ننم اوغلو
18.کک: بیره
19.زالو: سولوک
20.شپش: بیت
21.موریانه:
تاختا بیتی
22.گوش خیزک:
قولاقا گیرن
23.هزارپا: قیرخ
آیاق
24.عنکبوت : تور
توخویان
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
17 August 2017
س
00:02
سؤزلوک
🍏 yaşıl alma
سیب سبز
🍎 qırmızı alma
سیب سرخ
🍐 armud
گلابی
🍊 portağal
پرتقال
🍋 lumu
لیمو
🍌 moz - banana
موز
🍉 qarpız
هندوانه
🍇 üzüm
انگور
🍓 çiyələk
توت فرنگی
🍈 qovun-yemiş
خربزه
🍒 gilənar - gilanar-albalı
آلبالو
🍑 hulu
هولو
🍍 ananas
آناناس
🍅 bamador- qırmızı badımcan
گوجه فرنگی
🍆 qara badımcan
بادمجان
🌶 bibər
فلفل
🌽 mısır- qarğıdalı- məkə
ذرت-بلال
🍦 dondurma
بستنی
🍯 bal
عسل
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
س
23:56
سؤزلوک
Arxayın
آرخایین
—------------------------------—
بو سؤزون کؤکؤ
«آرخا» دیر. آرخا+ یین= آرخایین.
«یینyin- yın» اکی حالت گؤستریر. بو اک تورکو
سؤزلرده چوخ ایشله نیر. اؤرنک اوچون بو سؤزلرده:
آتایین: (Atayın) مخصوص. ویژه.
آسایینasayın : آهسته آهسته.
آغایینağayın : خویشاوندان. خانواده. بزرگها و
کوچکها. اشرافیت. بزرگ زادگی.
آلایین چالایین alayın çalayın : پرت و پلا.
آیلایین alayın : آشکار.
اگلییین: (Әyliyin) آهسته.
اؤزله یین özləyin : در اصل.
تاپتایین:(Taptayın) بدفرجام.
—---------------------------
استاد شاهمرسی
23:57
kötürüm = فلج افلیج
kötürüm düşmək فلج
شدن
بو سؤز «کؤتو»
سؤزوندن یارانیب. «کؤتور» دوز اولمایان آلچاق اوجا یئره دئیرلر. کؤتوروم بوردان
یارانیب.
کؤتور: (Kötür) سطح ناصاف. ناهموار.
کؤتورداشی: (Kötür daşı) سنگ ناهموار عبارت از سنگ خارا، سنگ
آهکی و شنی که برای پی ساختمانها مصرف شود. بوت داشی نیز گویند.
کؤتورگه: (Kötürgə) غلاف خنجر.
کؤتورم: (Kötürəm) بدحال. ناکارآمد.
کؤتوروم: (Kötürüm) فلج. افتاده. ضعیف. صندلی.
کؤتوره: (Kötürə) گزافه. کوچک. سریع.
—----------------------
استاد شاهمرسی
23:58
تلفظ اعداد کسری و اعشاری در ترکی
#ریاضی
20 August 2017
س
23:44
سؤزلوک
🔰واحدهای اندازه‌گیری ترکی
واحد طول :
آرشین= 115 سانتی متر/ یاریم آرشین= 57.5 سانتی متر/ چیرک = 29 سانتی متر / سییه =
14.5 سانتی متر/ پونزا= 7.2 سانتی متر.
واحدهای اندازه
گیری طول مسافت درمقیاس بزرگتر آغاج بوده است : آغاج = 6 کیلو متر/ منزل= 6 آغاج .
حد فاصل هرآغاج قهوه خانه‌ای جهت استراحت وجود داشت معمولا یک فرد معمولی روزانه
دو آغاج راه می‌رفت یک مسافر تنبل یک آغاج راه می‌رفت و آدم های خیلی تنبل طوری
مسافرت میکردند که اگر مسافت 10 روز را جمع میکردی از 9 آغاج هم کمتر میشد. این
موضوع برای اینکه میزان تنبلی شخصی را مشخص کنند می‌گفتند فلانی خیلی زرنگ است
ماشااله " اؤن گونده دوققوز آغاج یول گئدیر )" در 10 روز 9 آغاج راه می رود).
واحدهای پول:
قیران = 100 دینار = بیست شاهی/ ده شاهی = 50 دینار/ چهار شاهی = یک عباسی. یک
منات = 3.5 قیران / یک پنابت = 50 دینار / اؤچ پنابت = 1.5 قیران / قارا پول = سکه
کم ارزشتر از برنز و یا روی = پشیز
«تومان» واحد
پولی ۸۰۰ ساله درفرهنگ و ادب و تاریخ ما ترکان نیز همواره به جای عدد ده هزار
استفاده شده است. این واحد پولی را بخاطر برابری آن با ۱۰۰۰۰ دینار چنین نامی را
نهاده‌اند. «سکه صد دینار» یا همان «صنار» را سلطان محمود غزنوی ضرب کرد و بعدها
به « محمودی » معروف شد. دینار واحد پول روم و برگرفته ازنام امپراتور روم
دیناریوس بوده است. همزمان شاهان سامانی ماوراءالنهر سکه‌های نقرهای معروف به
«شاهی» را ضرب کردند که ارزش آن نصف محمودی بود. بعداً ۱۰۰۰ دینار را «قران» و
۱۰۰۰۰ دینار را «تومان» گفتند. در اواخر دوره قاجار سکه‌های ۱۰۰۰ و ۲۰۰۰ دیناری
ضرب شد که به یک «قران» و «دو قران» یا دوهزار (اصطلاحاً دوزار و دو قرون) معروف
شدند.
واحدهای وزن :
درم = 10 مثقال = 15.5 دانگ / یک چتوه‌ر = 22 مثقال / چئت = 11 مثقال. / یک مثقال
= 24 نخود = 4.68 گرم / باتمان = 5 کیلو ( دربازارتبریز 4.440 کیلو گرم/ درخراسان
3.330 کیلوگرم ). یک نخود = چهار گندم/ یک کیلو= 1000 گرم / نیم کیلو= 500 گرم /
یک پونزا = 250 گرم / هفدرم = 125 گرم / سیر= 80 گرم = 16 مثقال
واحد اندازه گیری
محصولات کشاورزی درمیان اقوام ترک و کسانی که با ترکها داد و ستد داشته اند باتمان
بوده است. مقدار باتمان در مناطق مختلف و نیز بر حسب جنسی که توزین می شد متغیر
بود. در ترکیه هر باتمان 6 اقه (اقیه ) است که هر اقه 400 درهم یا 1283 گرم و
بنابراین هر باتمان معادل 698ر7 کیلوگرم است .
واحد اندازه گیری
زمین های کشاورزی"دنؤم " بوده است و دؤنگ ، دؤنگه، دؤنرگه و دؤنوم
بمعنای "محل دور زدن" می باشد و برای قطعه زمین بکار میرفته است. یک
دنوم به اندازه 900 مترمربع است. هر دنؤم به واحدهای کوچک تر تقسیم می شود . مثل:
دؤرد دؤنگه (چهاردانگ) ، آلتی دؤنگه (شش دانگ) ، اوچ دؤنگ (سه دانگ).
اولچولر/ ölçülər
اوزونلوق / بوی {uzunluq-boy} طول -دراز
ائن/En = عرض
حوندورلوک / hündürlük = ارتفاع
آرا /Ara = مسافت / فاصله
یاریم باتمان / Yarım batman = نیم من
بئش آغاج / beş ağac = پنج کیلومتر
بیر گیروانکا /Bir qırovanka =یک لیتر
کسیر /Kəsir = کسر
بیر چرک / Bir çərək = یک چهارم
اون آردیم /On ardım = ده قدم
بیر قاریش / Bir qarış = یک وجب
بیر چووال / Bir çuval = یک گونی
ایکی تلیس / İki təlis = دو گونی
بیر آووجئ / Bir ovuc = یک مشت
بیر اتک / Bir ətək = یک دامن
دونیالارجا / Dünyalarca = به اندازه دنیا
یئترینجه / Yetərincə = به اندازه کافی
یوزلرجه / Yüzlərcə = صدها
سایسیز / Saysiz = بی شمار
قالیق / Qalıq = باقیمانده
بیر-بیر/Bir-bir =یکی یکی
ساحه / Sahə=مساحت
قیرام / Qıram=گرم
آغاج / Ağac = شش کیلومتر
قاریش / Qarış = وجب
ایاق: پا(واحد
اندازه گیری طول و عرض فرش در قدیم)
دگر = ارزش، قسمت
پای = قسمت غذا
پای: سهم(عربی) !
چکی = وزن
اؤلچو = اندازه
اؤلچمک = اندازه
گرفتن
باتمان(چکی ده) =
(در وزن)در تبریز 5 کیلو در شهر های مختلف متفاوت مثلا مرند 10 کیلو
باتمان
(اؤلچوده)= (در اندازه) در تبریز 157.5 متر
پونزا = 250گرم
لای = یک دور
کامل در فرش بافتن
جوتلوق = به
اندازه شخم زدن دو گاو در یک روز
یوک= به اندازه
باری که یک انسان بتواند بردارد
دگیرمان= آبی که
بتواند یک آسیاب را بگرداند (باغداری)
سورو: گله
بؤلوک = یک قسمت
(مالدارلیقدا سورودن آیریلان لار) اورنک :بیر بولوک قوزو
بؤلوک: قسمت
(عربی) (در انگلیسی تبدیل به "بلوک" شده است)
آدام: نفر(واحد
شمارش انسان و شتر)
گیروَنکه= 400گرم
کؤووز= ایکی
چاناق
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
21 August 2017
س
23:33
سؤزلوک
✅قولاق ( گوش)
❌گولاخ
✅قارداش
❌گارداش
✅قوی ( بزار )
گوی
✅قالدیم ( ماندم)
❌گالدیم
#دوزیازاق_دوزاوخویاق
حرف ق در ترکی از
حلق ادا میشود و حرف گ! مثل ج ضخیم است در کلمه گلین لهجه تبریز اورمیه و.. به
خوبی مشهود است .
این رو قاتی
نکنیم
22 August 2017
س
14:15
سؤزلوک
نکته ١🗒
در زبان تورکی،
در هر هجا یک مصوت وجود دارد؛ در همان هجا فقط یک ساکن میتواند وجود داشته باشد.
دو ساکن متوالی مثل زبان فارسی: هست،بیست،گوشت،.. نمی آید،
و فقط "یک
استثنای جالب": با ساکن بودن این چهار حرف "س، ن، ل، ر" 'سنلر'
میتواند حرف بعدش ساکن باشد.
مثال:
"س": اۆست، آست
"ن":
قاخینج، سئوینج
"ل":
آلت، اوجالتماق
"ر": قیرخ،
تۆرک
نکته.٢🗒🗒
؛
عدم تغییر ریشه
فعل و اسم در موقع صرف و تغییرات فقط در پسوندها میباشد.مثال:
بن فعل
"یاز" یازماق، یازدیم، یازمیشدیم، یازاجاقدیم، یازیرام،.. مقایسه با
ترجمه فعل در فارسی:
بن فعل
"نویس" نوشتن، نوشتم، نوشته بودم، قرار بود بنویسم، مینویسم،
بن فعل دچار
تغییرات میشود ولی در ترکی، در اول کلمه بدون تغییر و ثابت است.
اسم
"یارپاق" یارپاقلار، یارپاقلاریمیز، یارپاقلاریمیزداندیر.
یارپاق ، اسم و
هسته ترکیب
لار. ، علامت جمع
یمیز. ، ضمیر
ملکی
دان. ، علامت
مفعول عنه
دیر. ، فعل
👇👇👇
14:15
لار - لر
علامت جمع در
ترکی ، با صدادارهای بلند "لار" می آید. با صدادارهای کوتاه "لر
" می آید.
مثال:
اوجا سسلیلر
؛
اوْغلان --
اوْغلانلار
بولاق --
بولاقلار
آغاج -- آغاجلار
ایلدیریم --
ایلدیریملار
؛
آلچاق سسلیلر
؛
گؤز -- گؤزلر
اۆزۆم -- اۆزۆملر
گئجه -- گئجه‌لر
ال -- اللر
دیش -- دیشلر
؛
در دسترس نبودن
علایم ریز نمادهای
صدادار؛ آن را
بدون نماد مینویسیم.
؛
یورغانلار ،
گوزگولر ، گؤزه‌للیکلر ،الجکلر ،قارغالار، ائللر، اوبالار، قیلیجلار، گؤزلر،
👇👇👇
14:16
د.پنج
؛
کجا "خ
" نوشته میشود؟
در هجای اول؛
ساکن است، باخ ، باخماق ، یاخماق ، چاخ
در هجای دوم ؛ به
شرطی که ساکن نباشد؛ اوْخوماق ، توْخوماق ، یوخو
و معدود در هجای
سوم فعل ، بوراخیلماق ،
غیر از این باشد
"ق" است ؛ چاناخ - چاناق ، قیراخ-قیراق
؛
معمولا در
گویشهای شفاهی ترکان به جای "ق" ساکن "خ" میگویند.
مثال:
قولاخ ، اوْتورماخ
، آلماخ ، یاتماخ ، چاناخ...
صحیح آن:
قولاق،
اوْتورماق، آلماق، یاتماق، چاناق
🍃🍃🍃🍃🍃
25 August 2017
س
02:16
سؤزلوک
تورکجه اوخو 📚 تورکجه یاز ✏️
تورک دیلینده
(خ)حرفی
یالنیز سؤزون بیرینجی هیجاسیندا گلر.
اؤرنک:
باخ،یاخ
سیخ،ییخ
توخ،یوخ ....
دوراخ❌
دوراق✅
آلاخ ❌
آلاق ✅
یازیخ❌
یازیق ✅
قاتیخ❌
قاتیق ✅
ترجمه: ✏️
در زبان تورکی
حرف (خ)فقط در هجای اول کلمه می آید.
مثال
باخ،یاخ
سیخ،ییخ
توخ،یوخ ....
دوراخ❌
دوراق✅
آلاخ ❌
آلاق ✅
یازیخ❌
یازیق ✅
قاتیخ❌
قاتیق ✅
س
12:35
سؤزلوک
📚پاره ای فعل ساده و واژه در #زبان_تورکی وجود دارد که معادل آنها در زبان
فارسی و سایر زبانها به صورت فعل ساده وجود ندارد و در مقام آنها، جمله یا عبارت و
دست کم فعل مرکب به کار میرود به چند نمونه اشاره میکنیم:
🍃🍃🍃🍃
1-آجیخماق:گرسنه
شدن
2-آجیشدیرماق:به
سوزش انداختن، به درد انداختن
3-آجیقلانماق:بر
کسی خشم گرفتن
4-آچیلیشماق:قید
و کمرویی رو کنار گذاشتن
5-آددیملاشماق:پابه
پای کسی راه رفتن
6-آددیملاماق:قدم
بزرگ برداشتن، قدم شماری
7-آددیملی:کسی که
قدمهای بلند داشته باشد
8-آدلانماق:نامور
شدن،مشهور شدن
9-آراغاج:سالی که
گرما و رسیدن میوه زود تر از موعد شروع شده باشد
10-آرالاشماق:از
جنگ و درگیری دست برداشتن
11-آرالانماق: از
هم جدا شدن
12-آرتیق گلمک:با
وجود مقصر بودن خود را ذیحق نشان دادن
13-آرخالانماق:متکی
بودن، پشت گرم بودن
14-آریتلاماق:پاک
کردن،تمیز کردن
15-آریتماق: پاک
کردن
16-آریخلاماق:لاغر
شدن
17-آزدیرماق:دک
کردن
18-آرغین:راه گم
کرده
19-آزماق:گم شدن،
منحرف شدن
20-آسقی: رخت
آویز
21-آسیلی:دل واپس
و نگران
22-آشیریم:کمره ی
کوه
23-آغلاشما:گریه
دسته جمعی
24-آغلامسینماق:بغض
کردن
25-آغناق:لجن زار
26-آغناماق:به
پهلو غلطیدن
27-آغوز:نخستین
شیر پستانداران
28-آلاچرپوو:کولاک
و برف
29-آلاچیق:خانه
یا سایه بان باغی
30-آلدیرماق:وادار
به خرید کردن
31-آلدیرماق:
برداشتن اصلاح و آرایشگری
32-آلقیش: کف زدن
و تحسین کردن
33-آلقیشلاماق:
مورد تشویق قرار دادن
34-آلیشدیرماق:روشن
کردن آتش
35-آنلاشماق:همدیگر
را درک کردن
36-آنلاشیلماق:مفهوم
شدن
37-آنیلماق:یاد
شدن،به خاطر آورده شدن
38-آیاقلاشماق:پا
به پای کسی رفتن
39-آیاقلاماق:لگد
کردن
40-آیریج:دو
راهی، محل تقاطع راه ها
41-اپریمک:پیر
شدن،پلاسیده شدن
42-اتنه: جوجه پر
در نیاورده
43-اردوərdu: چرکاب صابون
44-ارسین
ərsin: میله آهنی نوک تیز تنور
45-ارلیک: دختر
دم بخت
46-اره میک:زن
عقیم و نازا
47:اریشمک
ərişmək: سر به سر گذاشتن
48-ارینتی
ərinti: آنچه از ذوب فلز بدست می آید
49-ارینمک:تنبلی
کردن
50-اریمک: ذوب
شدن
51-ازدیرمک:لوس
بار آوردن
52-ازدیرمک:وادار
به له کردن
53-اسکیمک:قدیمی
شدن، کهنه شدن
54-اسنه
مک:خمیازه کشیدن
55-اسگیلمک:کوچک
شدن،کاسته شدن
56-افلəfəl:بی دست و پا،شب و ول
57-اکمک:دک
کردن،از سر باز کردن
58-اکیلمک:جیم
شدن،در رفتن
59-اللشدیرمک:انگولک
کردن، ور رفتن
60-اللشمک:درگیر
شدن، دعوا کردن
61-اللمک:دستمالی
کردن
62-امگک: فرق سر
63-املیک:بچه
چهارپا که تازه علف میخورد
64-امیزدیرمک:شیردادن
65-امیشدیرمک:شیردادن
از طریق پستان
66-انده رمک:به
صورت دفعی ریختن مایعات
67-اوتوروش: طرز
نشستن
68-اؤجشدیرمک:تحریک
کردن،بر انگیختن کسی علیه کسی
69-اؤجشمک:سر به
سر گذاشتن
70-اوخلوو:چوبی
نظیر وردنه در نانوایی
71-اوخوتماق:
وادار به خواندن کردن
72-اوتقونماق:آب
دهن را قورت دادن
73-اؤده مک:از
عهده بر آمدن، باز پس دادن بدهی
74-اوزله مک:سوا
نمودن جنس
75-اوزولوشمک:قطع
رابطه کردن
76-اوسانماق:به
تنگ آمدن،بیزار شدن
77-اوسته له
مک:با زور و نیرنگ بر حریف چیره شدن
78-اوغونماق:از
خنده ریسه رفتن
79-اونوتماق:
فراموش کردن
80-اؤکوز: گاو نر
81-اومماق:توقع
چیزی را داشتن، هوس کردن
82-اوخالاماق:مشت
مالی کردن
83-اؤوکله مک:مشت
مالی کردن و ماساژ دادن
84-اووماق:مشت و
مال دادن
85-اوویماق:با
چنگ مالیدن
86-اووشدورماق:مالیدن
و مچاله کردن
87-اووؤنتو:خرد
شده، ریز شده
88-اویانماق:بیدار
شدن
89-اؤیسه مک:
غربال کردن
90-اویناتماق:بازی
دادن
91-اویناتماق:دست
انداختن
92-اویناتماق:وادار
به رقص کردن
93-ایته لمک:هل
دادن
94-ایتگی:آنچه گم
شده باشد
95-ایتگین:مفقودالاثر
96-ائشه
لنمک:پنجه کشیدن طیور به زمین،کندو کاو کردن
97-ائشه ک:جایی
که طیور پنجه کشیده و گود کرده
98-ایریش
مک:لجبازی کردن
99-ایشیلتی:نور
ضعیف، سوسو
100-ایگره
نمک:نفرت داشتن، مشمئز شدن
101-اینانماق:باور
داشتن
102-اینانمالی:باور
داشتنی، قابل اعتماد
103-اینانیلماق:طرف
اعتماد بودن
104-اینجیک:آزرده
خاطر،رنجیده دل
105-ایلمک:گره
بافتنی و فرش
106-ایمه
جی:داوطلب کارهای دسته جمعی
107-ایلیشیک:گره
خوردگی و پیوند ضعیف
108-ایمکله
مک:چهاردست و پا رفتن
109-ائولنمک:زن
گرفتن
110-باتقین:طلب
بالا وصول
📚منبع: مقایسه اللغتین
👤تألیف: #پروفسور_جواد_هئیت
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
س
14:58
سؤزلوک
آقا یا آغا؟
در سایتهای فارسی
کلمه آغا را معنای زشتی داده اند! مثلا اینکه آغا = مرد آخته شده! و نامی که اولین
برای آغا محمد خان قاجار به کار رفت! و حتی ریشه تاریخی مزخرفی نیز برای آن ساخته
اند
.!
آغا = برای خانم
ها استفاده میشد و آقا برای مردها 😐
چنین تصورات و
نوشته هایی اشتباه است
در ترکی اگر حرف
"ق" بین دو حرف صدا دار قرار گیرد به "غ" تبدیل میشود و اساسا
کلمه ای به صورت آقا در ترکی وجود ندارد و تلفظ و نوشتار درست آن ق است! به همین
سادگی
—----------------------------------------------------
نوشته های کتاب
دیل دنیز ( اسماعیل هادی)
آغا= بزرگ، سرور
این کلمه را بعضا
به صورت قاغا نیز تلفظ میکنند
برخی آن را مغولی
دانسته اند . به نظر میرسد "قاغا" مرخم قاغان مغولی باشد. که به صورت
قاآن، خاقان ( خان) مشاهده شده است.
در این صورت
قاغان>قاغا>آغا میباشد ولیکن میتواند از اصالت ترکی کلمه نیز
دفاع کرد.
------------------------------------------------
#بیلگی #دانستنی
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
26 August 2017
س
20:45
سؤزلوک
✅
#آنا_دیلیمیز
👇👇👇👇👇👇
#دریا #دنیز
#دریاچه #گول
#رودخانه #چای
#جزیره #آدا
#شبه_جزیره #یاریم_آدا
#ساحل #قیراق
#چشمه #بولاق
27 August 2017
س
15:43
سؤزلوک
#آنا_دیلیمیز
✅
açar
#آچار🔧
açıq
#آچیق (باز)🗃
axşamçağı
#آخشام_چاغی (شبانگاه)🌌
qaçaq
#قاچاق🚫
qaç
#قاچ (بدو)🏃
saç
#ساچ (گیسو)👧
15:44
⭕️آزربایجان تورکجه سینده آیلار⭕️
✅
Az-Türkcə : :فارسی
👇👇
➖
Ağlar gülər فروردین
= آغلار گوْلر
Gülən ay اردیبهشت
= گوْلن آی
Qızaran ay خرداد
= قیْزاران آی
➖
Qora pişirən تیر
= قورا پیشیرن
Quyruq doğan مرداد
= قویروق دوغان
Zumar ayı ْشهرویور = زومار آیی
➖
Xəzəl ayı ْمهر = خزل آیی
Qıro ayı آبان =
قیْرو آییْ
Azər آذر = آزَر
➖
Çillə(buz) (دی =
چیلله(بوز
Donduran ay بهمن
= دوندوران آی
Bayram ayı اسفند
= بایرام آییْ
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
29 August 2017
س
11:18
سؤزلوک
Video file
Not included, change data exporting settings to download.
01:20, 2.4 MB
س
16:04
سؤزلوک
س
سؤزلوک 04.03.2017 13:00:27
1 ـ گؤز : خود واژه گؤز بیش از 10 معنا دارد مانند:
چشم ، قنات ، سوراخ ، دهانه پل ، حسرت ، انتظار ، دهانه ، سر نخ.
2 ـ گؤزه: چشمه
ای با اطراف سرسبز
3 ـ گؤزت : مواظب
باش ، چشمت به آنجا باشد.
4 ـ گؤزله :
منتظر باش ، چشم انتظار باش (ما به اشتباه بجای گؤزت (مواظب باش) می گوییم:
گؤزله!)
5 ـ گؤزل : زیبا
، چشم نواز
6 ـ گؤزلوک :
عینک
7 ـ گوزگو: آئینه
(در اصل گؤزگو یعنی وسیله دیدن)
8 ـ گؤستر : نشان
بده (در اصل گؤزتر)
9 ـ گؤزه نک :
سوراخ های ریز بدن یا گیاهان
10 ـ گؤزندیریک :
نقاب صورت حیوانات برای جلوگیری از آزار حشرات
11 ـ گؤزه مه :
رفو (سوراخ ها یا چشمها را بهم دوختن)
12 ـ گؤز اول:
حواست باشد ، چشمت به این باشد
13 ـ گؤز ائوی:
حدقه چشم
14 ـ گؤزآچیق :
هوشیار
15 ـ کور گؤز یا
شور گؤز : چشم هیز
16 ـ گؤز اودو :
خشم (گؤز اودون آلماق یعنی ترساندن)
17 ـ گؤزجو :
نگهبان
18 ـ گؤز قارال :
غروب ، سیاهی رفتن چشم
19 ـ گؤزتمن :
ناظم
20 ـ گؤزه تیم :
نظارت
21 ـ گؤزلم :
مراقب
22 ـ گؤزلش :
احتیاط کن
23 ـ گؤزونک : از
ابزار خیمه و چادر
24 ـ کؤسته بک :
موش کور
25 ـ گئجه گؤزو :
نیمه شب
#تورکی_هنر_است
https://t.me/suzluk
س
20:59
سؤزلوک
#آنا_دیلیمیز
#اکثریت : #چوخلوق
#التماس_کردن : #یالوارماق
#امتحان : #سیناق
#امر : #بویوروق ، #یارلیق
#امکان #احتمال : #اولاناق
#امتنماع_کردن : #ال_چکمک
#امتیاز : #اوستونلوک #اردم
#امداد : #یاردیم
#امروزی : #بوگونکو
#امضا_کردن : #قول_چکمک
@suzluk
30 August 2017
س
10:41
سؤزلوک
س
سؤزلوک 05.03.2017 13:39:09
👆جانیمیزین اؤگه‌لرین تورکجه اؤیرنک
https://t.me/suzluk
1 September 2017
س
01:38
سؤزلوک
#یئنی_درس #درسها #درسلر
علامت شرط
در ترکی علامت
شرط به صورت "اگر" استفاده نمیشود بلکه به صورت پسوند " سه-
سا" به بن فعل افزدوه میشود
و پس از آن
میتوان به فعل زمان دادو آن را صرف کرد .
مثال
حروف نازک = سه sə
get+sə=getsə اگر
برود
gəl+sə=Gəlsə اگر
بیاید
Gör+sə=görsə اگر
ببیند
gül+sə=gülsə اگر
بخندد
حروف ضخیم = سا sa
bax+sa=baxsa
qır+sa=qırsa اگر
پاره کند
don+sa=donsa اگر
یخ بزند
dur+sa=dursa اگر
با ایستد
01:38
در اینجا من فعل رو ، بدون زمان و ضمیر گفتم تا
ساده باشه
مثلا
گئتسه م = یعنی
اگر بروم
گئتسه ن= اگر
بروی
گئتسه ی دیم =
اگر رفته بودم
گئتسه یدین= اگر
رفته بودی
اینا حالت زمان و
ضمیر دار هست که بعدها خواهم گفت
01:38
حرف" باید" در ترکی
اینم هم ماندد
اگر به بن فعل میچسبد و سپس زمان و صرف فعل
علامت
مه لی -مالی-
məli-malı
حروف نازک
مه لیməli
get+məli =getməli رفتنی
bil+məl=bilməli دانستنی
gəl+məli =gəlməli آمدنی
gör+məli =görməli دیدنی
gül+məli =getməli رفتنی
حروف ضخیم
مالی malı
bax+malı=baxmalı نگاه
کردنی
qır+malı=qırmalı پاره
کردنی
dol+mal=dolmalı پر
شدنی
dur+malı=durmalı ایستادنی
البته این حالت
بدون ضمیر! و زمان که ساده گفتم صفت هم هست از نوع صفت لیاقت #صفت_تقریبی اما با زمان حالت باید بیشتری مشخص
میشود
مثلا
بیلمه لی ایدین=
باید میدانستی
یازمالی سان=
باید بنویسی
01:44
سلاملار سایین حؤرمتلی دوسلار و عزیز اوخوجولار
بو واختا کیمی بو
کانالی ایزله دییینیز اوچون دولایی میننت دارلیغیمیزی بیلدیریک🙏
❤️قوربان بایرامینیز موبارک اولسون
❤️
@suzluk
2 September 2017
س
09:51
سؤزلوک
قدیم دن دئیبلر اَره گئتمک راحات کؤینه گین یوماق
چتین! مثل بو مثل دیر. !
سئوگی دن سؤیلمه
ک اولار
قاردا قیش دا
ایستی ده اونا دؤزمک لازیم!
دیل دن دانیشماق
اولار
اونو یازماق
لازیم...
س
15:06
سؤزلوک
✅
#آنا_دیلیمیز
#افسانه : #آنیز ، #اولامیش
#افسرده : #اؤزگونلو ، #سولموش
#افشا : #آچیقلاما
#افقی : #یاتای
#اقامت : #دوشرگی
#اقلیت : #آزغینلیق ، #آزینلیق
#اقیانوس : #تالای
#افتخار: #اونور
#اعتقاد_داشتن: #اینانماق
4 September 2017
س
18:51
سؤزلوک
❇️مقایسـه دو زبـان #تورکی و #عربی
❇️مهم_حتما بخوانید و به اشتراک بگذارید.
❇️چنانکه میدانید زبانهای #ترکی و #عربی از جمله ی قانونمندترین و غنی ترین
زبانهای دنیا هستند
و بارها توسط
زبان شناسان مختلف از جمله #محمود_کاشغری مورد مقایسه قرار گرفته اند.
❇️این مقایسه ها نه برای برتری دادن یکی بر دیگری،
بلکه برای نشان
دادن زیبایی این دوزبان انجام شده اند.
❇️در اینجا با ارائه یک مورد از زیباییهای این زبانها
میخواهم قدرت و غنای آنها را به شکلی متفاوت تر اثبات کنم:
❇️ #زبان_عربی :
کلمات این زبان
معمولاً از سه حرف اصلی تشکیل می شوند که
به آن ریشه می
گوییم و با افزودن حروف زاید دیگر به این سه حرف اصلی کلمات دیگری ساخته می شود.
❇️مثال:
ق ل ب
از این سه حرف ،
شش ریشه می توان ساخت:
قلب ، قبل _ لقب_
لبق _ بلق _ بقل
❇️از هرکدام این ریشه ها14صیغه زمانی فعل
ماضی،14فعل مضارع ،6فعل امر و اقسام دیگر فعلی مثل مستقبل و ماضی نقلی و بعید و
استمراری و ... ساخته می شود
مانند قَلَبَ ،
یَقلبُ، و
...
❇️هر ریشه با رفتن به هشت باب افعال، تفعیل،
افتعال، انفعال، استفعال، تفعل، مفاعله، فعال
24کلمه ی دیگر
میسازد.
❇️و به همین ترتیب با ساختن صفات مختلف مثل صفت
مشبهه، تفضیلی و... چندین کلمه ی دیگر به گنجینه ی کلمات عربی می افزاید.
❇️اگر هر کلمه به شکلهای مفرد، مثنی، و جمع و نیز
بصورت مونث و مذکر بکار رود چند کلمه ی دیگر آفریده می شود.
و به این ترتیب
از هر سه حرف در زبان عربی دهها و صدها کلمه را می توان ساخت.
❇️ #زبان_تورکی :
❇️در این زبان، ریشه کلمه (کؤک) تک هجایی است و با
افزودن پسوندها(اک) کلمات دیگری ساخته می شوند
(پیشوندها، حروف
اضافه و ... نیز موجود اند)،
این پسوندها
فعلی، اسمی و... نامیده می شوند.
❇️در اینجا برای اجتناب از تطویل سخن تنها با ارائه
یک مثال روند کلمه سازی #تورکی را نشان می دهم.( #تورکی_آزربایجانی - #قاراداغی )
❇️مثال:
اؤز (خود)
اؤز + گه
(بیگانه)
اؤزگه + چی
(بیگانه پرست)
اؤزگه چی + لش
(تدریجاً بیگانه پرست شو)
اؤزگه چی لش +
دیر (کسی را تدریجاً بیگانه پرست کن)
اؤزگه چی لشدیر +
ه (کسی را تدریجاً بیگانه پرست کند)
اؤزگه چی لشدیره
+ ن (کسی که تدریجاً کسی را بیگانه پرست می کند)
اؤزگه چی لشدیره
ن + مه (نتوان که کسی را تدریجاً بیگانه پرست کنی)
اؤزگه چی لشدیره
ن مه + دی (نتوانست که کسی را تدریجاً بیگانه پرست کند)
اؤزگه چی لشدیره
ن مه دی + ک (نتوانستیم که کسی را تدریجاً بیگانه پرست کنیم)
اؤزگه چی لشدیره
ن مه دیک + لر (آنان که نتوانستیم تدریجاً بیگانه پرستشان کنیم)
اؤزگه چی لشدیره
ن مه دیکلر+ ی (کسانی که نتوانسته بود آنها را تدریجاً بیگانه پرستشان کند)
اؤزگه چی لشدیره
ن مه دیکلری + م (کسانی که نتوانسته بودم آنها را تدریجاً بیگانه پرستشان کنم)
اؤزگه چی لشدیره
ن مه دیکلریم + یز (کسانی که نتوانسته بودیم آنها را تدریجاً بیگانه پرستشان کنیم)
اؤزگه چی لشدیره
ن مه دیکلریمیز + دن (از آن کسانی که نتوانسته بودیم آنها را تدریجاً بیگانه
پرستشان کنیم)
اؤزگه چی لشدیره
ن مه دیکلریمیزدن + می؟ (آیا او از آن کسانی است که نتوانسته بودیم آنها را
تدریجاً بیگانه پرستشان کنیم؟)
اؤزگه چی لشدیره
ن مه دیکلریمیزدن می + سین(سن)؟ (آیا تو از آن کسانی هستی که نتوانسته بودیم آنها
را تدریجاً بیگانه پرستشان کنیم؟)
اؤزگه چی لشدیره
ن مه دیکلریمیزدن می سین + یز(سیز)؟ (آیا شما از آن کسانی هستید که نتوانسته بودیم
که تدریجاً آنها را بیگانه پرستشان کنیم؟)
اؤزگه چی لشدیره
ن مه دیکلریمیزدن می سینیز؟
❇️البته که در صورت حذف چند حرف صدادار #تورکی و فرض کردنشان بصورت حرکه(همانند
نوشتار کنونی فارسی) این کلمه کوتاهتر نیز خواهد بود.!
«ئزگچیلشدیرنمدیکلریمیزدنمیسینیز؟»
❇️به این ترتیب هر ریشه فقط در زمان حال توانایی
پذیرش حدود17پسوند "پشت سر هم" را دارد(که در زمانها و حالات دیگر
افزایش و یا کاهش می یابد) و با افزودن این17پسوند هنوز یک کلمه محسوب می شود
اما معادل معنایی
آن در زبانی دیگر باید جمله ای طولانی باشد.
❇️ #هومل #زبانشناس_آلمانی که به32زبان زنده دنیا تسلط دارد می
گوید:
در زبان #تورکی با استفاده از سیستم کامپیوتری می
توانم از هر ریشه هزاران کلمه بسازم،
این زبان نمی
تواند ساخت بشر باشد
زیرا مغز انسان
قادر به تجزیه و تحلیل چنین فرآیندی نیست.
س
21:26
سؤزلوک
✅
#آنا_دیلیمیزی قوریاق
#استراحت_کردن : #دینجلمک
#استعفا : #ایشدن_چیخما
#استفاده_کردن : #قوللانماق
#استقامت : #دایانیش
#استقبال_کردن : #قارشیلاماق
#اسیر : #توتسا #توتوقلو
#اشاره : #گؤسترمه #بئلگی
#اشتباه : #یالنیش ، #یانلیش
5 September 2017
س
14:54
سؤزلوک
س
سؤزلوک 12.03.2017 13:28:07
ترجمه کلمات فارسی به تورکی
باید : گرک
ببخشید :
باغیشلایین
ببر : توغای
بحث : دارتیشما
بحران : بونالیم
بخت : یازی ،
ایریس
بختیار : موتلو
بخش : بؤلوک ،
بؤلوم
بخشنامه : گئنلگه
بخصوص : آیریجا ،
اؤزللیکله
بخیل : قیسقانجلی
بخیه : سیریق
بد : پیس
بد اخلاق : تؤرل
سیز
بدبخت : قارا گون
، اوغورسوز
بدبین : قارامسار
، اومودسوز
بد حال : پیس
آیاقدا
بدرقه کردن : یول
اؤتورمک ـ سالماق
بدهی : وئره جک ،
اؤدونج
برای همیشه : بیر
یوللوق
برتر : اوستون
برتری :
اوستونلوک
برشته : قیزارمیش
برعکس : ترسینه ،
ترسه سینه
برکت : بوللوق
برگشت : قاییدیش
برنده : اودان ،
آپاران
بریدگی : دؤنگه
بستر : یاتاق
بستر رود :
چایلاق
بستنی : دوندورما
بسته : قاپالی
باغلی
بشر دوستانه:
اینسان سئور
بعضی : بیر پارا
، بیراز
بلا : قادا
بلند گو : سس
اوجالدان
بن بست : چیخماز
بنده : کؤله ،
قول
بنیانگذار :
قوروجو
بوته : کول
بوسه : اؤپوجوک ،
اؤپوش
بومی : یئرلی
به جا : یئرینده
به اضافه : آرتیم
به اندازه کافی :
یئترلی
به خاطر:
اوغروندا ، اوچون
بهره : فاییز
به عهده گرفتن :
بویونا آلماق
به قول..:دئمیشکن
بهمن ماه :
دوندوران آی
بی امان :
آجیمادان
بی اهمیت : اؤنم
سیز
بی تفاوت :
سایماز
بی چاره : یازیق
بی حیا :
اوتانماز ، ییرتاق
بی سرپرست : باش
سیز
بی سلیقه ، شلخته
:پینتی
بیشتر: چوخراق
بی شرم :
اوتانماز
بی فایده :
یاراماز
بی عرضه :
باجاریق سیز ، افل
بی غیرت :
دامارسیز
بیکار : ایش سیز
بیگانه : یاد ،
اؤزگه
بیمار : آلیز
بی میل : کؤنول
سوز
بی نمک : شیت
بیننده : باخان
بی نهایت: اوج
سوز ،
بینوا : یازیق ،
یوخسول
ائتلاف کردن :
آنلاشماق ، بیرلشمک
ابتدا : اؤنجه ،
ایلک
ابتکار : یئنیلیک
ابر : بولود
ابریشم : ایپک
ابزار : یاراق ،
دیلک
ابطال : پوزما
ابلاغ کردن :
چاتدیرماق
ابهام :
آنلاشیلماز
اتحاد : بیرلیک
اتصال دادن :
بیتیشدیرمک
اتفاق : اولانیش
اتوبان : گئن یول
اثر : ایز ،
قالیق
اثر انگشت :
بارماق یئری
اجتماع :
توپلانتی
اجنبی : یابانجی
احترام : سایغی
احتیاج : ایستک
احساس : دویغو
احضاریه : چاغریش
ورقه سی
احیاء کردن :
ساملا ماق ، جانلاندیرماق
اختتامیه :
قورتولوش
اختلاف :
قارشیلیق ، اویوشمازلیق
اجازه ، دئم آلیش
، بوشوق
اختیاری :
کؤنولجه
اخفال کردن :
قورشاماق
اخلاق : تؤرل
اخیرا : بو
یاخیندا ، تزه لیکده
ازدواج : ائولنمه
اداره : باخانلیق
، ایش یئری
اداره کردن :
دولاندیرماق
ادامه ، دنباله :
آرد ، اوزانتی
ادب : قاناجاق
ادبیات شفاهی :
ائل سؤزو
ادعا : اؤز
سؤزلوک
ادویه : تاملیق ،
دادیم
اذیت شدن :
اینجیمک
اراده : ایستنج
ارتباط :
باغلانتی ، ابلگی
ارث رسیدن :
آتادان چاتماق
اردیبهشت ماه :
قیزاران آی
ارزان : اوجوز
ارزش : دیر
ارزیابی : دیرله
مه
ارسال کردن :
گؤندرمک
ارشد : ایلکین
ارره : میشار ،
بوخچو
ازدحام : باساباس
، اؤیکوم
از صمیم قلب :
اورکدن
از قبل :
قاباقجادان ، اؤنجه دن
اسارت :
توتساقلیق
اساس : تمل ،
دوزگو ، باشقی
اسباب بازی
:اویونجاق ، قولچاق
استاندارد :
اؤلچونلو ، دوزگو
استبداد :
ایتکلیک ، زورلوق
استخر : گؤلمه جه
، چیمریک
استراحت کردن :
دینجلمک
استعفا : ایشدن
چیخما
استفاده کردن :
قوللانماق
استقامت :
دایانیش
استقبال کردن :
قارشیلاماق
اسفند ماه :
بایرام آیی
اسیر : توتساق ،
توتوقلو
اشاره : گؤسترمه
، بئلگی
اشتباه : یالنیش
، یانلیش
اشتباه کردن ،
یانیلماق
اشتراک کردن :
قاتیلماق
اصلیت : کیملیک
اصول : یؤندم
اضافه : آرتیق
اضطراب : بون ،
تؤکونتو
اطاعت کردن :
بویون اگمک
اظهار نظر : سؤز
اوزه چیخارتما
اعتباری :
سایماجا
اعتراض ،
قارشیلیق ، دیللنمه
اعتراض کردن :
دیللنمک
اعتراف کردن :
کؤنمک
اعتقاد : اینام
اعتقاد داشتن :
اینانماق
افتخار : اونور
افسانه : آنیز ،
اولامیش
افسرده :
اؤزگونلو ، سولموش
افشا : آچیقلاما
افقی : یاتای
اقامت : دوشرگی
اقلیت : آزغینلیق
، آزینلیق
اقیانوس : تالای
اکثریت : چوخلوق
التماس کردن :
یالوارماق
امتحان : سیناق
امر : بویوروق ،
یارلیق
امکان ، احتمال :
اولاناق
امتنماع کردن :
ال چکمک
امتیاز :
اوستونلوک ، اردم
امداد : یاردیم
امروزی : بوگونکو
امضا ء کردن :
قول چکمک
https://t.me/suzluk
س
23:44
سؤزلوک
#آنا_دیلیمیز
#نامساوی()
: #بیریکسیز، #اولماز_قارشیت
#خط (__): #جیزیق، #جیزگی
#مثلث : #اوچ_قول، #اوچ_گئن
#گوشه : #بوجاق
#مربع : #دورد_قول، #دؤرد_گئن
#مستطیل : #جوت_قول_اوزون_دورد_قول، #دؤردگئن
#زاویه : #آچیقآچی، #آچی
#دایره : #یووارلاق، #قوشاق
8 September 2017
س
13:31
سؤزلوک
ریاضی ده تورکجه واژه لر
____________________
معادل ترکی کلمات
متداول در ریاضیات
ریاضیات : سای
بیل
( say bil )
بیضی : یاستیْق
اوُشاقyastıquşaq
)
دایره :
یوُوارلاق
( yuvarlaq )
مثلث : اوچ گِن-
اوچ بوُجاق ( üçgen – üçbucaq )
مربع : دؤرد گِن ( dörd gen )
مستطیل : جوت
قوْل دؤرد گِن (
cütqol dördgen )
شش ضلعی : آلتیْ
بوُجاقلیْ
(altı bucaqli )
زاویه : آچیْ ( açı )
صفر : صیْفیْر (sıfır )
عرض : اِئن ( en )
طول : بوْی ( boy )
ساییلار : اعداد
عدد- شماره- رقم
: سای
( say )
قائم الزاویه :
دوز بوُجاق ( düzbucaq )
گوشه – زاویه : آچش، بوُجاق ( bucaq )
پایه – مخرج : پایدا ( payda )
درصد : یوزدَه ( yüzdə )
افقی : یاتای ( yatay )
عمودی : دیک ( dik )
جمع ( + ) :
آرتیْ
(artı )
منها (- ) تفریق
: اِکسی، چیْخیْ ( çıxı, eksi )
ضرب ( × ) :
چارپیْ
(çarpı )
تقسیم (÷) : بؤلو (bölü )
مساوی (=)، تساوی
: اِئشیت
( eşit )،
اِشیتلیک
چیزگی : خط
اِری : منحنی
سُون سوز : بی
نهایت
تورِو : مشتق
اؤلچولر( ölçülər ) : واحدهای اندازه گیری
اوزونلوق، بوی {uzunluq-boy} : طول -دراز
حوندورلوک ( hündürlük ) : ارتفاع
آرا ( Ara ) : مسافت، فاصله
یاریم باتمان ( Yarim batman) : نیم من
بئش آغاج ( beş ağac ) : سی کیلومتر (هر آغاج 6 کیلومتر)
بیر گیروانکا (Bir girvanka ) : یک لیتر
بیر چه رک( bir çərək ) : یک چهارم
اون آددیم (On addım ) : ده قدم
بیر قاریش ( Bir qarış) : یک وجب
بیر چووال ( Bir çuval ) : یک گونی
ایکی تلیس (iki təlis ) : دو گونی
بیر آووج ( Bir avuc ) : یک مشت
بیر اتک (bir ətək ) : یک دامن
دونیالارجا ( Dünyalarca ) : به اندازه دنیا
یئترینجه ( yetərincə ) : به اندازه کافی
یوزلرجه (yüzlərcə ) : صدها
سایسیز ( Saysız ) : بی شمار
قالیق ( Qalıq ) : باقیمانده
بیر-بیر(Bir-bir) : یکی - یکی
ساحه (Sahə ) : مساحت
قیرام ( Qıram ) : گرم
آغاج (Ağac ) : شش کیلومتر
قاریش ( Qarış ) : وجب
ایاق: پا (واحد
اندازه گیری طول و عرض قالی و فرش در قدیم)
دگر، ده یر :
ارزش، قسمت
پای : قسمت غذا
پای : سهم(عربی)!
چکی : وزن
اؤلچو : اندازه
اؤلچمک : اندازه
گرفتن
باتمان (چکی ده)
: (در وزن) در تبریز 5 کیلو در شهر های مختلف متفاوت مثلا مرند 10 کیلو
باتمان (اؤلچوده)
: (در اندازه) در تبریز 157.5 متر
پونزا : 250گرم
لای : یک دور
کامل در فرش بافتن
جوتلوق : به
اندازه شخم زدن دو گاو در یک روز
یوک : به اندازه
باری که یک انسان بتواند بردارد
دگیرمان، دییرمان
: آبی که بتواند یک آسیاب را بگرداند (باغداری)
سورو : گله
بؤلوک : قسمت
(عربی) (در انگلیسی تبدیل به " بلوک " شده است)
آدام : نفر(واحد
شمارش انسان و شتر)
گیروَنکه :
400گرم
کؤووز : ایکی
چاناق
گیری : ایگیرمی
چاناق
9 September 2017
س
14:28
سؤزلوک
لینقویستیک: زبانشناختی
تئرمین: ایصطیلاح
جالاق: هیبرید،
چند رگه
تملچیلیک:
بنیادگرایی
اؤزچولوک: ذات‌گرایی
نورماتیو: هنجاری
وارلیغین پوزیتیو
اینتیظامی، وارلیغین اولوملو دوزه‌نی: نظم ایجابی وجود (مسامحتا: وضع موجود)
بئشیک: گهواره
/بئشییی: گهواره‌اش
آجیناجاقلی:
اسفبار
بایاغی: از مد
افتاده
اؤزلم: حسرت
منیمسه‌مک: از آن
خود کردن
توپلوم‌بیلیم:
جامعه‌شناسی
ائورنسل:
اونیوئرسال، جهانی، کلی
قاورام: مفهوم
سووئت‌لر
بیرلییی: اتحاد جماهیر شوروی
تپکی: واکنش
بوروالغان: گرداب
نوستالگییا،
نوستالژی، غمیاد
ماغارا: غار
گؤوده: جسم، بدن،
لاشه
سیمگه‌سل:
نمادین، سمبلیک
گؤزه: سلول
کونکرئت:
انضمامی، عینی
اورون:محصول
/اوره‌تمک: تولید ائتمک
ایستئحصال: تولید
ائتکن: عامیل
گئنللیک‌له: به
طور کلی
زادگان: اشراف
کوتله: توده
آشاما: مرحله
گلیشدیرمک: تکامل
بخشیدن، متحول کردن
مومکونسوز:
ناممکن
عیرقچی: نژادپرست
آشیری: افراطی
قورال: قائده
سرت: محکم، خشن
دوستاق: زندانی
قورولوش: ساختار
گؤره‌و: وظیفه
بؤلگه: منطقه
گرگینلیک: بحران
10 September 2017
س
19:01
سؤزلوک
#ضرب_المثل، #تمثیل ، #کنایه
ضرب‌المثل با
تمثیل فرق دارد و این دو با کنایه فرق دارند.
#تمثیل:
سخن معروفی است
که داستانی دارد و بدون نقل داستان، آن سخن دارای ابهام است.
اؤرنک: "خان
دا من‌له دولانار"
روزی خانی از دست
یکی از رعایایش به خشم آمد و بین روستائیان گفت:
شیطان دئییر
یاپیشام قولاغیندان، دورهادور، کندی دولاندیرام.
رعیت زیرک و همه‌چیزدان
بلافاصله به خان گفت:
خانین جانی سلامت
اولسون دولاندیر، سن ده من‌له دولانارسان!
#ضرب_المثل:
اگر چه ممکن است
داستانی در پشت سر خود داشته باشد، لکن آن قدر گویاست که شنونده بدون داستان هم به
منظور پی خواهد برد. تصور میشود که بعضی از تمثیل‌ها در طول زمان و در اثر تکرار
به ضرب‌المثل تبدیل شده‌اند.
اؤرنک:
آرابانی آت
آپارماز، آرپا آپارار
آغیر قازان، گئج
قاینار
ائل گوجو، سئل
گوجو
تورپاقدان پای
اولماز
قارا تورپاق اوز
آغاردار
#کنایه:
یا همان #آتماجا، نوعی اصطلاح نیشدار و کوبنده است و
حتما دارای دو بعد ظاهری و باطنی یا دور نزدیک میباشد که البته منظور گوینده‌ی
کنایه، معنی دور و باطنی آن است.
مثلا وقتی میگوییم:
"فلان کس، ساری قولاق دیر" نه این که فلان کس گوشش واقعا زرد است بلکه
منظور آن است که فلانی، آدمی حرف نشنو و آب زیر کاه و دغل‌باز است.
اؤرنک:
آرادا یئییب،
اوجدا گزمک: کنایه دیر، فرصت طلب‌لیک‌دن یا ایش آلتیندان قاچان آدام
باشی سویوق:
کنایه دیر بی‌توجه آدامدان
گؤزو قان‌سیز:
کنایه دیر قورخماز و خطرلی آدامدان
گؤزه گیرن: کنایه
دیر سیرتیق و اوزلو آدامدان
اَلی سولو: کنایه
دیر باجاریقلی آدامدان
قایناق(منبع):
بئله اوخو بئله یاز، علی محمد بیانی
11 September 2017
س
21:21
سؤزلوک
حالت و انواع پخت غذاها در زبان تورکی
🥘qovurma
قووورما(قورمه)
🥘cığırtma
جیغیرتما
مثال(تفت دادن
گوشت در روغن)
🥘qızartma
قیزاتما(سرخ
کردنی)
🥘süzmə
سوزمه(آبکش)
🥘daşma
داشما(کته)
🥘qaynatma
قایناتما (آب پز)
🥘dolma
دولما(دولمه)
🥘döymə
دؤیمه(کوبیده)
🥘 küftə
کوفته(کوفته)
🥘basdırma
باسدیرما
مثال(قرار دادن
سیب زمینی در خاکستر آتش)
🥘dağlama
داغلاما
مثال(داغ کردن
سنگ و انداختن در شیر)
🥘buğlama
بوغلاما(بخار پز)
🥘şişlik
شیشلیک(کبابی)
🥘coşma
جوشما(جوشانده)
🥘ovma
اووما
(وز دادن ، یا
خرد کردن نان خشک)
16 September 2017
س
01:34
سؤزلوک
همیشه QوĞ،
KوYیه چئویریر آمما اوچونجو حرف همیشه‌لیک بوجور
دئیل❗️
همیشهQوK به ĞوY تبدیل
می شوند اما حرف سوم گاهی تبدیل میشود و گاهی نه❗️
اوچونجو حرف:T
ایکی سسلی
آراسیندا
Dیه چئویریر و
بعضاً همان T قالیر.
حرف سوم:T
وقتی بین دو حرف
صدادار قرارگرفت،گاهی به D تبدیل
میشود و بعضاً همان T میماند.
🔵بیر هجادان چوخلو کلمه‌لرده T چئویریب اولورD.
🔵در کلماتی که بیشتر از یک هجا داشته باشند،TبهDتبدیل میشود:
1.Unut→Unudur
2.Qayıt→Qayıdır
3.Parıldat→Parıldadır
🔴تک هجالی کلمه‌لرده TهمنT قالیر.
🔴در کلمات تک هجاییTهمانTمی ماند:
1.Sat→Satır
2.Bat→Batır
3.Çat→Çatır
01:35
#وجه_تمنا
این حالت زمانی
در فارسی وجود ندارد
در این حالت
زمانی با شک و تردید چیزی بیان میشود ( ممکن است انجام شود! ) و یا اینکه آرزوی
انجام آن را داریم
علامت پسوند =a-ə
بن فعل+ علامت
پسوند+ضمیر
Bax+a+am = baxam کاش
نگم کنم
Bax+a+san = baxasanکاش
نگاه کنی
Bax+a =baxa کاش
نگاه کند
bax+a+q=baxaq کاش
نگاه کنیم
Bax+a+sınız=baxasınız کاش
نگاه کنید
Bax+a+lar=baxalar کاش
نگاه کنند
Gəl+ə+əm=gələm ممکن
است بیایم
Gəl+ə+sən=gələsən ممکن
است بیایی
Gəl+ə=gələ ممکن
است بیاید
Gəl+ə+k=gələk ممکن
است بیاییم
Gəl+ə+siniz=gələsiniz ممکن
است بیایید
Gəl+ə+lər=gələlər ممکن
است بیایند
—------------------------------------------------------
حالت #گذشته این! نیز با افزدون پسوند idi -ıdıپس از علامت پسوند اصلی بدست می آید
a+ıdı+aydı
ə+idi=əydi
💯ضمایر نیز به گذشته تغییر می یابند ( حرف
"ی" میانجی آمده است ) 💯
Bax+aydı+m=baxaydım کاش
( ممکن است ) نگاه میکردم!
Bax+aydı+n=baxaydın کاش
( ممکن است ) نگاه میکردی
Bax+aydı=baxaydı کاش
( ممکن است ) نگاه میکرد
Bax+aydı+q=baxaydıq کاش
( ممکن است ) نگاه میکردیم
Bax+aydı+nız=baxaydınız کاش
( ممکن است ) نگاه میکردید
Bax+aydı+lar=baxaydılar کاش
( ممکن است ) نگاه میکردند
Gələ+ydi+m=gələydim کاش
( ممکن است ) می آمدم
Gələ+ydi+n=gələydin کاش
( ممکن است ) می آمدی
Gələ+ydi=gələydi کاش
( ممکن است ) می آمد
Gələ+ydi+k=gələydik کاش
( ممکن است ) می آمدیم
Gələ+ydi+niz=gələydiniz کاش
( ممکن است ) می آمدید
Gələ+ydi+lər=gələydilər کاش
( ممکن است ) می آمدند
س
13:54
سؤزلوک
🔴 #اسامی_تورکی اعضای بدن:
❇️جمجه ⇦ کله ⇦ kəllə
❇️مغز ⇦ بِیین ⇦ beyin
❇️گلو ⇦ بوغاز ⇦ boğaz
❇️رگ ⇦ دامار ⇦ damar
❇️استخوان ⇦ سوموک ⇦ sümük
❇️ماهیچه ⇦ کاس ⇦ kas
❇️پوست ⇦ دری ⇦ dəri
❇️مغز استخوان ⇦ سوموک ایلیگی
⇦
sümük
iligi
❇️عصب ⇦ سینیر ⇦ sinir
❇️کام ⇦ داماخ ⇦ damax
❇️شش ⇦ آغ جیگر ⇦ ağ
jigər
❇️قفسه سینه ⇦ قابیرقا ⇦ qabirqa
❇️قلب ⇦ اورَک ⇦ürək
❇️کبد ⇦ قارا جییگر ⇦ qara jigər
❇️طحال ⇦ دالاق ⇦ dalaq
❇️کلیه ⇦ بؤیرَک ⇦ böyrək
❇️صفرا ⇦ اؤد ⇦öd
❇️معده ⇦ قورساق ⇦ qursaq
❇️لوزالمعده⇦ قورساق آلتی وزی
⇦
qursaq alti vəzi
❇️روده کوچک ⇦ اینجه (بالا) باغیرساق
⇦
incə bağirsaq
❇️روده بزرگ ⇦ بویوک باغیرساق
⇦
böyük
bağirsaq
❇️راست روده ⇦ گؤدَن ⇦ gödən
@suzluk
13:55
✅
#آنا_دیلیمیز
#بیشتر: #چوخراق
#بی_شرم : #اوتانماز
#بی_فایده : #یاراماز
#بی_عرضه : #باجاریق_سیز ، #افل
#بی_غیرت : #دامارسیز
#بی_حیا : #اوتانماز ، #ییرتاق
#بی_سرپرست : #باش_سیز
#بی_سلیقه ، #شلخته : #پینتی
@suzluk
17 September 2017
س
17:47
سؤزلوک
çanaq =کاسه
17:49
17:49
19 September 2017
س
20:38
سؤزلوک
مصنوعی: یاپایYapay-
مطمئن: آرخایینArxayın-
معادله: دنکله‌م Dənkləm-
معاش: ترگهTərgə-
معاینه کردن:
وارلاماقVarlamaq-
معاینه: وارلاماVarlama-
معتبر: گئچه‌رلی Geçərli-
معجزه: تانسیقTansıq-
معدن: ارگه‌نهƏrgənənə-
معده: قورساقQursaq-
معرفی کردن:
تانیتماقTanıtmaq-
معرفی: تانیتیمTanıtım-
معطر: ییپارلی Yıparlı-
معطوف: دؤنوکDönük-
معلم: اؤیره‌تمه‌نÖyrətmən-
معلول: دیلده‌کلیDildəkli-
معلوم: بللیBəlli-
معنا: آنلام Anlam-
معنی کردن:
آنلاملاندیرماقAnlamlandırmaq-
معنی: آنلامAnlam-
معنیدار: آنلاملیAnlamlı-
معیار: اؤلچونÖlçüt-
معین کردن:
بلیرتمه‌کBəlirtmək-
،
بلیرله‌مه‌کBəlirləmək-
معین: بللیBəlli- ، بلیرلیBəlirli-
مغز: بئیینBeyin-
مغنی: ییرچیYırçı- ، ییرلاییچیYırlayıçı- ، ییرامانYıraman- ، ییراوYırav- ، ییرار Yırar-
مفرد: تکیلTəkil-
مقاطعه کار:
اوسته‌نجیÜstənci-
مقاله نویس:
یازقاچیYazqaçı-
مقاله: یازقاYazqa-
مقدمه گفتار:
اؤنسؤزÖnsöz-
مقصد: آماجAmac- ، اره‌کƏrək-
مقطع: کسیتKəsit-
مقننه: یاساما Yasama-
مکاتبه کردن:
یازیشماقYazışmaq-
مکاتبه: یازیشماYazışma-
مکافات: اؤدول Ödül-
مکتب فلسفی:
بوشقوتBoşqut-
مکتب: اوخولOxul-
مکتوب (هر چیز
نوشته شده، اعم از ادبی و یا غیر ادبی): یازینYazın-
ملودی: ازگیƏzgi-
ممانعت کردن:
تییماقTıymaq-
ممانعت نمودن:
تییماقTıymaq-
ممانعت: تیییشTıyış-
ممکن: اولاناقلیOlanaqlı-
ممنوع (الوصول-با
گذاشتن حصار دور چیزی): قاداغانQadağan-
22 September 2017
س
00:58
سؤزلوک
در ترکی فعل یوکونمک(yükünmək) وجود داد که به معنای سجده، عبادت و احترام است و
از آن واژه یوکونچ(yükünç) به
معنای #نماز مصطلح بوده و لفظ نماز مورد استفاده
فعلی ماخوذ از فارسی است.
@suzluk
26 September 2017
س
20:46
سؤزلوک
#کل : ======== #گاومیش_نر_بزرگ
کلچه : ========
گامیش نر جوان
پوتاخ: ========
گاومیش کوچک
بالاخ؛=========بچه
گاومیش
_
دونوز:=========
#خوک
قابان:
=========خوک نر
مکچین: =======
خوک ماده
چوتخا: ========بچه
خوک
_
اوکوز:=========گاو
نر
اینگ
:=========گاوشیرده
#جونگه:======= #گاو_نر_جوان
دوگه؛
=========گاو ماده جوان
داانا : ؟
بوغالان: ؟
قیسرامه ن: ؟
اوچدوغان: ؟
بیزو:
=========بچه گاو
__
#دوه :=========
#شتر
بوغور-ارکک دوه: ==
شتر ماده
دایلاق:
========= بچه شتر
آروانا:==========هاجا
دوه
__
#آت:
========== #اسب
آیغیر:
==========اسب نر
مایدان :
========اسب ماده
#دایچا:
======== بچه اسب
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
س
21:00
سؤزلوک
س
سؤزلوک 30.05.2017 23:24:12
✅آنا دیلیمیزی قوریاق
✅معادل ترکی کلمات رایج در مدرسه:
مدرسه: اوخول
نویسنده: یازیچی
معلم:اویرتمن
استاد:خوجا
دانش
آموز:اویرنجی
امتحان: سیناق
تاریخ:ایلای
خوانا: اوخوناقلی
کیف:چانتا
ناخوانا:جیزما
قره
درس: اوخو
مقدمه: سوزباشی
پرسش: سورو
عدد: سای
میز:ماسا
فعل:ائلیم
مداد:کارانداش
فعالیت: چالیشما
مثال: اورنک
کلمه:سوز
جایزه: اؤدول
لغت نامه:سوزلوک
خط:چیزگی
ضمیر:یئرلیک
انشاء:یازی
صفت: نئجه لیک
پیشوند:اونک
پسوند:اک
30 September 2017
س
02:07
سؤزلوک
⭕️حیوان لارین آدلاری:
جئیران =آهو
مارال= گوزن
اسلان/آسلان =
شیر
قافلان = پلنگ
توغای = ببر
بارس =ببر
پورسوق = سمور
دونقوز = خوک
چاققال = شغال
کافتار = کفتار
قورد = گرگ
تولکو = روباه
دووشان = خرگوش
دگن = سنجاب
سووسار = راسو
کرتنکله = سوسمار
اوغلان یولداشی =
مارمولک
ایلانا زهر وئرن
= آفتاب پرست
بؤجوک = حشره
گووه = موریانه
بیره = کک
چکیره / چکوکگه =
ملخ
هورومجک = عنکبوت
تور آتان =
عنکبوت
کپنک = پروانه
قون قون = سنجاقک
کیرپی = جوجه
تیغی
توسباغا = لاک
پشت
باغا = لاک پشت
قیرخ آیاق = هزار
پا
بؤو / بؤی = رتیل
یان قیلیج =
خرچنگ
ایری قویروق =
عقرب
قولاغا گیرن =
گوش خیزک
قورداق = کرم
یرگوردی = کرم
خاکی
ایپک قوردو = کرم
ابریشم
قولا گیرن = گوش
خیزک
ننم اوغلو = کفش
دوزک
فاطما ننه = کفش
دوزک
قیققی = کفش دوزک
پاپیش تیکن = کفش
دوزک
اینک = گاو ماده
اوکوز = گاو نر
کل = گاو نر بزرگ
جونگه = گاو نر
جوان
دانا = گوساله
بیزوو = گوساله
دوه = شتر
قویون =
گوسفندماده
قوزو = بره
قوچ = گوسفند نر
گئچی = بز
چپیش = بزغاله
سولوک = زالو
یاغان = فیل
پیشیک = گربه
سیچان = موش
ایت = سگ
حلزون=آیلان گوز
س
21:29
سؤزلوک
این لغات زیبا ورساچندی پیش جزءواژگان اصلی زبان
مادریمان بودند که متاسفانه الان تنها درصدناچیزی از آنها برای خیلی ها آشناست
وبقیه فراموش شده یا می شوند واگر هم اندک کسانی در روستاها ویا افرادمسن استفاده
می کنند کسی نمی خواهد آنها را محافظت کرده وبه نسل بعد بسپاردخوانید ولی با صبر
چون شاید خیلی از این کلمات برایتان آشنا نباشد، لغات فراموش شده و در حال فراموشی
زبان مادری ما:
ﮔﺌﺪﻳﺶ: ﺭﻭﻧﺪ
ﮔوﺭﺗﻮﮔﻪ: ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ،
ﻓﺮﻡ، ﺯﻳﺮﺑﻨﺎ، ﻃﺮﺡ
ﮔوﺭﻛﻢ : ﻇﺎﻫﺮ،
ﻧﻤﺎ
ﮔوﺭکملی : ﺧﻮﺵ
ﻣﻨﻈﺮ
ﮔوﺭﻣﻪﻣﻴﺶ : ﻧﺪﻳﺪ
ﺑﺪﻳﺪ
ﮔوﺭﻣﻪﻣﻴﺶ : ﻧﺪﻳﺪ
ﺑﺪﻳﺪ
ﮔﺆﺭﻩﺟﻚ: ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ
ﮔوﺭﻭ : ﻭﻇﻴﻔﻪ
ﮔوﺭﻭﺵ : ﺑﻴﻨﺶ،
ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ
ﮔوﺭﻭﺵ : ﺩﻳﺪﺍﺭ
ﮔﺆﺭﻭﻧﺘﻮ: ﭘﺪﻳﺪﻩ،
ﻓﻨﻮﻣﻦ
ﮔﺌﺮی: ﻋﻘﺐ
ﮔوﺯﺩﻩﻥ ﺩﻭﺷﻤﻮﺵ :
ﻣﻐﻀﻮﺏ، ﺩﻝﺁﺯﺍﺭ
ﮔوﺯﻟﻪﻣﻚ : ﻣﻮﺍﻇﺐ ﺑﻮﺩﻥ، ﻫﺎﺩﻳﺮ ﺍﻭﻟﻤﺎﻕ، ﺍﻳﺮﻩﻟﻴﮓ
ﺍﻭﻟﻤﺎﻕ
ﮔﺆﺯﻟﻪﻳﻴﻦ : ﻣﻮﺍﻅ
ﺑﺎﺷﻴﺪ
ﮔوﺯﻟﻮﻙ : ﻋﻴﻨﻚ
ﮔوﺯﻩﻟﻠﻤﻪ :
ﺗﻮﺻﻴﻒ، ﻣﺪﺡ
ﮔوﺳﺘﺮﻳﺶ : ﻧﻤﺎﻳﺶ
ﮔﺌﻦ : ﺍئنلی،
ﮔﺸﺎﺩ
ﮔﺌﻨﺌﻞ : ﻋﻤﻮﻣﻲ
ﮔوندﻩﺭﻥ :
ﻓﺮﺳﺘﻨﺪﻩ
ﮔﺌﻨﻴﺶ :
ﻭﺳﻴﻊ،ﭘﻬﻨﺎﻭﺭ
ﮔوﻭﺩﻩ : ﺑﺪﻥ
ﮔوﻳﻪﺭتی : ﺳﺒﺰی
ﮔوﻳﻪﺭﭼﻴﻦ: ﻛﺒﻮﺗﺮ
ﮔﺒﺰﻩ، ﺁﺩﻡ ﭼﺸﻢ
ﺯﺍغی
ﮔﺌﻴﻴﻢ : ﭘﻮﺷﺎﻙ،
ﻟﺒﺎﺱ
ﮔﺪﻳﻚ : ﮔﺮﺩﻧﻪ
ﮔﺮﭼﻚ : ﺣﻘﻴﻘﺖ
ﮔﺮﺩﻩﻙ : ﺣﺠﻠﻪ
ﮔﺮﮔﻴﻦ : ﺑﺤﺮﺍﻥ
ﮔﺮﻩﻙ : ﺑﺎﻳﺪ،
ﻻﺯﻡ، ﻧﻴﺎﺯ، ﻭﺍﺟﺐ، ﺑﺎﻳﺴﺘﻪ
ﮔﺮﻩکلی : ﻻﺯﻡ
ﮔﺰﻩﮔﻦ : ﺳﻴﺎﺡ،
ﺳﻴﺎﺭﻩ، ﺗﻮﺭﻳﺴﺖ
ﮔﺰینتی: ﺳﻴﺎﺣﺖ
ﮔﻠﻪﺟﻚ : ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﮔﻠﻪﺟﻪیی : ﺳﺎﻝ
ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﮔﻠﻪﻧﻚ : ﺩﺏ، ﺭﺳﻢ،
ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊی
ﮔﻠﻴﺮ : ﺩﺭﺁﻣﺪ
ﮔﻠﻴﺸﻤﻪ : ﺷﻜﻞ
ﮔﻴﺮی، ﺗﺒﻠﻮﺭ، ﺭﻭﻧﺪ
ﮔﻠﻴﻦ : ﻋﺮﻭﺱ
گمی : کشتی
ﮔﻤﻴﺮﮔﻪﻥ : ﺟﻮﻧﺪﻩ
ﮔﻪﻣﻴﺮﭼﻚ : ﻏﻀﺮﻭﻑ
ﮔﻪﻳﻴﺶ : ﻣﺸﻮﺭﺕ
ﮔﻪﻳﻴﺸﻤﻪﻙ : ﻣﺸﻮﺭﺕ
ﻛﺮﺩﻥ
ﮔﻪﻳﻴﺸﻤﻪﻥ :
ﻣﺸﺎﻭﺭ، ﺭﺍﻳﺰﻥ
ﮔﻮﭘﻮﻥ : ﭘﺘﻚ
ﺳﻨﮕﻴﻦ
ﮔﻮﺟﻮﺭﻩﻣﻪ : ﺗﺠﺎﻭﺯ
ﺑﻪ ﻋﻨﻒ
ﮔﻮﺩﺍﺯ : ﻟﻮ
ﮔﻮﺩﺍﺯﺍ ﻭﺋﺮﻣﻚ :
ﺑﻪ ﺑﺎﺩ ﺩﺍﺩﻥ
ﮔﻮﺩﻛﭽﻮ : ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ،
ﺩﻳﺪﻩﺑﺎﻥ
ﮔﻮﺭﻧﺞ: ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ،
ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ
ﮔﻮﺯﮔﻮ : ﺁﻳﻨﻪ
ﮔﻮﺯﻟﻮﻙ : ﭘﺎﻳﻴﺰﻩ
ﮔﻮﻛﺴﻞ : ﺁﺳﻤﺎنی
ﮔﻮﻟﻤﻪﺟﻪ : ﻟﻄﻴﻔﻪ،
ﺟﻮﻙ
ﮔﻮﻟﻪﺵ : کشتی
ﮔﻮﻟﻪﺷﻤﻪﻙ : کشتی
ﮔﺮﻓﺘﻦ، ﺯﻭﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﻲ ﻛﺮﺩﻥ
ﮔﻮﻟﻪﮔﻦ : ﺧﻨﺪﻩﺭﻭ
ﮔﻮﻟﻮﻧﺞ : ﻣﻀﺤﻚ،
ﺁﺩﻡ ﻣﺴﺨﺮﻩ
ﮔﻮﻥ ﺁﺷﻴﺮی : ﻳﻚ
ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ
ﮔﻮﻥ ﺁﻳﺪﻳﻦ : ﺭﻭﺯ
ﺑﺨﻴﺮ
ﮔﻮنئی : ﺟﻨﻮﺏ
ﮔﻮﻧﺪﻡ : ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﻛﺎﺭ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ
ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺎﺧﺎﻥ:
ﺁﻓﺘﺎﺏ ﮔﺮﺩﺍﻥ
ﮔﻮﻭﺷﻪﻳﻦ : ﻧﺸﺨﻮﺍﺭ
ﻛﻨﻨﺪﻩ
ﮔﻮﻭﻩﻧﺠﻪ: ﻛﻔﺎﻟﺖ،
ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻣﺎلی
ﮔﻮﻭﻩﻧﻤﻚ : ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ
ﻛﺮﺩﻥ، ﺑﺎﻟﻴﺪﻥ
ﮔﻴﺮﺩﻩ، ﮔﺮﺩ
ﮔﻴﺮﻳﺶ : ﻭﺭﻭﺩ
3 October 2017
س
00:55
سؤزلوک
اوخویالاییم،اؤیره نه‌لیم
حاضیرلایان:"سوسن
نواده رضی
"
آیرینتی=شرح،بسط
آیرینتیلی=مشروح،مبسوط
آزدیرماق=منحرف
کردن
آیراج=جدا کننده
آیلاق=بیکار،معطل
آیقیری=مغایر،مخالف،ضد
آیریجالیق=تبعیض
آیقیت=ابزار
آنتولوژی=گلچین
ادبی
آنیت=بنا و آثار
یادگار
آنی=خاطره،یاد
مانده
آلینقان=زودرنج
آلیملی=گیرا،جذاب
آلان=میدان،سطح
آلقی=ادراک،فهم
آلقیلاماق=درک
کردن
آتلاتماق=پشت
ِسرگذاشتن
آلت‌یاپی=زیربنا
اوست‌یاپی=روبنا
آیاقچی=پادو
آللیق=شفق
آتکی=شال
آراچی=واسطه،میانجی
آراچیلیق=وساطت،میانجیگری
آجینماق=به حال
کسی دل سوختن
آجیما=ترحم کردن،دل
سوخت
آجیماسیز=بیرحم
آجیماسیزجا=بیرحمانه
4 October 2017
س
00:16
سؤزلوک
ساخین=برحذر باش!دوری (احتیاط) کن!
ساخینماق=دوری
جستن،پرهیز کردن
ساخینجا=محذور،اجتناب
انگیز
ساخینجالی=چیزی
یا امری که باید از آن پرهیز نمود
ساخینتی=احتیاط
دوناتماق=مجهز
کردن
دوناتیم=تجهیز
دونانما=ناوگان
دونانمیش=مجهز
ایشلتمک=به کار
بردن
قوللانماق=به
خدمت درآوردن
یارارلانماق=بهره
دؤزمک=صبر کردن
دؤزوم=صبر
دؤزوملو=صبور
دؤزگو=تساهل،تلرانس،مدارا
دؤزگولو=تلرانت،مدارا
کننده
یئنیلمک=شکست
خوردن
یئنمک=شکست دادن
یئنیلگی=شکست
یئنیلمز=شکست
ناپذیر
5 October 2017
س
12:23
سؤزلوک
#صفت
#صفت_خفیف یا تقریبی
Düşürmə necəlik 👇👇👇
—-------------------------
برخی پسوندها
هستند که شدت صفت ها را کاهش میدهند به نوعی آن لار ملایم میکنند چنین ساختاری
مختص زبان ترکی است
مثال
👇👇👇
آلا ala
ala نیمه! ملایم
ala bişmiş (pişmiş) نیمه
پخته
ala çiy نیمه خام
ala göy آبی
ملایم
ala göz کسی که
چشمان به رنگ روشن دارد
آلا سؤزو نئچه
بویالی بیر زادا دئییلر!
آلا بولا =
رنگارنگ
آلا داغلار =
کوههای رنگارنگ
Ala bulud آلا
بولود
نیمه ابری .
________
Ala bulanlıq آلا
بولانلیق
نیمه زُلال .
________
Ala pörtü آلا
پؤرتو
نیمه خام .
______
@ana_dili_ana_yurdum
9 October 2017
س
15:47
سؤزلوک
#قوشا_سٶزجوک‌لر
🔹آل-سات (خرید و فروش)
🔹اٶلوم- ایتیم (مرگ و میر)
🔹دییه - گوله ( همرا با خنده و دلخوشی)
🔹گٶی_گٶیرتی(سرسبزی)
🔹یول - یولاق (راه و ..)
🔹هوشلو- باشلی (باهوش)
🔹چال- چاغیر (دعوت برای مهمانی و جشن)
🔹چکیش- برکیش (قید و بند)
🔹وور - سیندیر (بزن بکوب)
🔹اود -الوو (آتش پاره)
🔹یاشیت-بویداش (همسن و سال)
🔹آلا- بولا ( رنگ به رنگ)
🔹سَره - سَمه (گیج و گنگ)
🔹قارا -قورخو (تهدید و ترعیب)
س
20:01
سؤزلوک
خانواده=اوغوش
کاشانه=باراق
گرفتن=توتماق
ریشه
دواندن=توتونماق
بازداشت
کردن=توتوقلاماق
دستگیر
کردن=یاخالاماق
زندانی
کردن=توتساقلاماق
اسیر
کردن=بولناماق
سلب آزادی به طور
موقت=آلی‌قویماق
مسامحه،صعه
صدر=یئی‌گؤرو
خائن=دؤنک
خیانت=دؤنکلیک
معطوف=دؤنوک
معطوف به
آینده=گله‌جه‌یه دؤنوک
تکامل=ائوریم
انقلاب=دئوریم
تحوّل=دؤنوشوم
مهم=اؤنملی
مطمئن=آرخایین
اطراف=چئوره
حرمت=سایقی
حادثه=اولای
پرستش کردن=تاپینماق
معبد=تاپیناق
عابد=تاپقان
فرقه دینی=تاپینج
س
22:27
سؤزلوک
س
سؤزلوک 09.10.2017 15:47:30
#قوشا_سٶزجوک‌لر
🔹آل-سات (خرید و فروش)
🔹اٶلوم- ایتیم (مرگ و میر)
🔹دییه - گوله ( همرا با خنده و دلخوشی)
🔹گٶی_گٶیرتی(سرسبزی)
🔹یول - یولاق (راه و ..)
🔹هوشلو- باشلی (باهوش)
🔹چال- چاغیر (دعوت برای مهمانی و جشن)
🔹چکیش- برکیش (قید و بند)
🔹وور - سیندیر (بزن بکوب)
🔹اود -الوو (آتش پاره)
🔹یاشیت-بویداش (همسن و سال)
🔹آلا- بولا ( رنگ به رنگ)
🔹سَره - سَمه (گیج و گنگ)
🔹قارا -قورخو (تهدید و ترعیب)
12 October 2017
س
23:37
سؤزلوک
دؤزونج=مدارا
دؤزومله‌مک=مسامحه
کردن
دؤزونجلو=تلرانت،مدارا
کننده
ساخیندیرماق=برحذر
کردن،دعوت به احتیاط کردن
ساخیناجاق=حذر
کردنی،چیزی که مورد اجتناب باشد
ساخلانج=آرشیو
ساخلی=نهان،محفوظ
ساخینیم=تدبیر
ساخینتی=احتیاط
ساخینجالی=محذور
ساخینقان=محتاط
آندلاشماق=هم
عهدشدن،هم قسم شدن، پیمان بستن
آندیر=ماترک،مال
بی صاحب
آزای=گله،شکایت،گلایه
آزایلاله کردن
ایز
آزدیرماق=سردر گم کردن
آزغین=گمراه،منحرف
آزغین=وقیح و
بیشرم
آزغین=شرور،خیره
سر
آزغینلیق=شرارت،خشونت،انحراف
آشیریم=گذرگاه،تنگه
آشیریم=کمره
کوه،تپه،تیغه کوه
آشیلماز=صعب
العبور
آشیندیریجی=دارای
خاصیت سایندگی، خورندگی
آشینماق=فرسوده
شدن و تحلیل شدن
آشینماق=استهلاک
آنسیزین=ناگهانی،غفلتا
آندیرماق=تداعی
کردن،به یادآوردن
13 October 2017
س
22:05
سؤزلوک
#طنز
⚽️اصطلاحات فوتبال در تورکی:
1. زوللاماخ:
ارسال سانتر بلند
2. دیمیخ: ضربه
غیر قابل مهار با نوک پا، شوت ممنوعه
3. پوتدوخ:
بازیکن بی‌خاصیت و معمولا به دروازه بانان بی خاصیت گفته میشود
4. بادام ایچی:
پاس طلایی و دقیق در موقعیت بسیار مناسب برای گلزنی
5. قیچ آراسی:
عبور دادن توپ از بین دوپای حریف با هدف تضعیف روحیه که قیمتی برابر با ١٥ ریال
دارد
6. قئییدین
قئییدین: تاکتیک و آرایش دفاعی در زمان ضد حمله حریف
7. موفته خور:
فوروارد فرصت طلب و گلزن که در محدوده دفاعی حریف مستقر میشود و توپ‌های ارسالی
را تبدیل به گل میکند
8. سیش قوتار:
درخواست از هم تیمی برای حرکت و تصمیم‌گیری سریعتر به نحوی که در روند هجومی یا
دفاعی تیم خللی ایجاد نشود
9. فینجان
اوینادان: بازیکنی که از روحیه کارِ گروهی برخوردار نیست و با حرکت‌های انفرادی و
دریبل‌های بی‌مورد در نهایت همراه با توپ به اوت میرود
10. ناللاماخ،
زیپلاماخ: شوت محکم و سرکش
11. قودورماخ:
بازی خشن و فیزیکی
12. قانجیخلانماخ:
انجام حرکات غیر ورزشی
13. آلا دینسیز:
شوت بسیار سرکش و محکم که با بی دقتی و اختلاف فراوان به بیرون میرود
14 October 2017
س
22:58
سؤزلوک
فوتبال، بازی هزار ساله ترکان: با استناد به کتاب هزار ساله دیوان لغات
التورک محمود کاشغری، ترک ها نزدیک به هزار سال قبل، نوعی از بازی فوتبال به نام
تپوک را انجام می داده اند. تپوک (تپیک) از فعل تپمک بمعنای (لگد زدن)
آمده است.
بنا به کتاب
دیوان لغات الترک، ترک ها در حدود هزار سال قبل با ذوب کردن سرب و تبدیل آن به
جسمی کروی کوچکی به نام "آغیرشاق" و پیچیدن آن در موی بز
یا پوشش های نرم، جسمی شبیه توپ فوتبال درست کرده و با آن بازی می کرده اند.نکته
دیگر اینکه واژه " ایدمان /Idman " در زبان ترکی به معنای "تمرین و
ورزش" می باشد .
اصطلاح در بازی : تورکی (فارسی)
فوتبال: آیاق توپو (فوتبال)
اُووت: یان دیش(بیرون)
فول: یانیلقی (خلاف، جر زنی)
هَند: کول (دست)
کرنر: بوجاق ووروشو (گوشه)
پنالت: جزا ووروشو (جریمه، جزا)
پاس: اورتا (رد کردن؛ گذر دادن)
گولِر: قاپیجی (دروازه بان)
هافبک: یان قاناد (بازیکن میانه)
دریبل: چلیم (پابه پا کردن)
فوروارد: ایلری اویونجو (بازکن جلو، جلودار)
استادیوم: اویون آلانی (میدان ورزش، ورزشگاه)
کاپپتان: تاخیم اؤنجوسو (سر گروه)
تیم: تاخیم (دسته گروه)
مَچ: اویوملولوق (مسابقه)
15 October 2017
س
22:34
سؤزلوک
Video file
Not included, change data exporting settings to download.
02:54, 3.3 MB
16 October 2017
س
22:33
سؤزلوک
خیلی از مواقع دیده می شود به دلیل عدم اطلاع از
نوشتار ترکی خطاهای نوشتاری ناشی از لهجه نگاری دیده می شود. خواهیم کوشید نکات
نوشتاری را به طور سریالی خدمتتان ارائه کنیم.
درس اول:
صداها در ترکی دو
قسمت هستند:
1- مصوت
(صدادار): 9 صدادار
آ ا عا - A a مثل کلمه ی آغاج ağac : درخت
اَ َ (فتحه)، ه
ـه، عَـ
Ə ə
مثل کلمه ی ال
əl : دست
اُو و، عُ - O o
مثل کلمه ی اُتاق otaq : اتاق
او و، عو - U u
مثل کلمه ی اوشاق uşaq : کودک
او و، عو - Ü ü
تلفظ در کلمه
گوموشو
gümüşu : نقرهای
اؤ ؤ - Ö ö
تلفظ در کلمه گؤز göz : چشم
ائـ ئـ ئ، عِـ
(کسره)
- E e
مثل کلمه ی ائل el : مردم
ایـ یـ ی - I ı
تلفظ در کلمه
ساری
sarı : زرد
ایـ یـ ی - İ i
فقط صدای «ای» می
دهد در کلمه ی » ایلان» (صدای «ی» نمی دهد مثل «یار» )
22:33
درس دوم:
2- صامت (بی صدا):
بـ ب - B b
پـ پ - P p
تـ ت، ط - T t
جـ ج - C c تلفظ در کلمه جان can : جان
چـ چ - Ç ç
تلفظ در کلمه چای çay : رود، چای
هـ ـهـ ، حـ ح - H h
خـ خ - X x
د ـد - D d
ر ـر - R r
ز ـز، ضـ ض، ظ - Z z
ژ - J j
سـ س، صـ ص، ثـ ث - S s
شـ ش - Ş ş
غـ ـغـ ـغ غ - Ğ ğ
فـ ف - F f
قـ ق - Q q
تلفظ در کلمه
قیزیلی
qızılı : طلایی
کـ ک - K k
گـ گ - G g
لـ ل - L l
مـ م - M m
نـ ن - N n
و - V v
یـ ی - Y y فقط صدای «ی» می دهد در کلمه ی » یار»
(صدای «ای» نمی دهد مثل «ایش» )
17 October 2017
س
09:07
سؤزلوک
Animation
Not included, change data exporting settings to download.
75.6 KB
گون ☀️
آیدین🙏
دوسلار🌹
09:08
❌آللاتما
❌آللاتماخ!
❌آللاتدی
✅آلداتما = فریب دادن
✅آلداتماق =فریب دادن
✅آلداتدین =فریب دادی
❌آنناماق
❌آننا
✅آنلاماق = درک کردن
✅آنلا=بفهم
❌آتتیل
✅آتیل =بپر
❌دوزت
✅دوزلت = درست کن
❌قارات
✅قارالت = سیاه کن
❌قوپات
✅قوپارت = بکن
❌چیخات،چیخالت!
✅چیخارت = بیرون بیاور
دوزیازاق،دوز اوخویاق
19 October 2017
س
00:49
سؤزلوک
آشیری=زیاده از حد،افراطی
داغ آشیری=آنطرف
کوه
گون آشیری=یک روز
در میان
آشاغیلاییجی=تحقیرکننده
آبارتماق=غلو
کردن،مبالغه گویی کردن
آغارتماق=افشاگری
آچیب
آغارتماق=افشاگری،علنی کردن، برملا ساختن
آچیق-ساچیق=صریح
و بی پروا
آخار=جاری
آخارسیز=راکد،ساکن
قوشقو=شک
قوشقولانماق=شک
کردن،تردید
بورکو=شرجی
جامسیرچا=شیشه
دوغو=شرق
باتی=غرب
قوزئی=شمال
گونئی=جنوب
قوزئی‌دوغو=شمال
شرقی
قوزئی باتی=شمال
غربی
تانیق=شاهد
تانیقلیق
ائتمک=شهادت دادن
آتار
دامار=سرخرگ(شریان)
آللیق=شفق
یاریم‌آدا=شبه‌جزیره
آیرینتی=شرح و
بسط
آیرینتیلی=مشروح،مبسوط
چات=شکاف
چاتلاماق=شکاف
برداشت
آنا یول=شاهراه
آنا یاسا=قانون
اساسی
س
09:02
سؤزلوک
09:02
🌺تورک دیلینده اونودولموش کلمه لر،
ائلیمیزین سوز خزینه لریندن:
آویز🚫آسقی✅
رخت آویز🚫پالتار آسقی سی✅
روبرو🚫قانشار✅
نی🚫قارغی،قامیش،قمیش✅
کیسه🚫توربا✅
هاون🚫دیبک✅
هاون دسته سی🚫دیبک داشی✅
کشک🚫قورود✅
شاخه🚫بوداق✅
ملاغه🚫چومچه✅
پیتی🚫بارداق✅
صافی🚫سوزگج✅
سقف🚫تاوان✅
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
22 October 2017
س
14:05
سؤزلوک
تورک دیلینده اونودولموش کلمه لئر، ائلیمیزین سؤز
خزینه لریندن:
مقاومت🚫دیره نیش
تبر🚫بالتا
تیر🚫دیره ک
تیر ِکمان🚫اوخ
پرچم🚫بایراق
مشروب🚫چاخیر
حلاج🚫آتیجی
رقیق ⭕️دورو
غلیظ⭕️قُوی
غار⭕️کوهول،کاها،ماغارا
شمال⭕️قوزئی
جنوب⭕️گونئی
شرق⭕️دوغو،گون
دوغان
غربباتی⭕️،گون
باتان
س
22:25
سؤزلوک
Ağ ürək آغ اوره ک . ترسو
Ağ urkar آغ
اورکار . سرا پرده
Ağ orman آغ
اورمان . بیشه وسیع, جنگل سپیدار
Ağ batan آغ
باتان . سفید رو
Ağ bator آغ
باتور . غیرتمند
Ağ basma آغ
باسما . آب مروارید چشم
Ağ basmaq آغ
باسماق . مبتلا شدن به بیماری آب مروارید
Ağ öddək آغ
اؤدده ک . ترسو, بزدل
#شاهمرسی
23 October 2017
س
09:47
سؤزلوک
بدون تعریف و اشاره به زمان ها مصدر آلماق را به
چند زمان منتقل می کنیم تا تنوع و جذابیت زمان در تورکی را بیشتر احساس کنیم:
#آلیم (بگیرم)
#آلام (باید بگیرم)
#آلدیم (گرفتم)
#آلاجام (خواهم گرفت)
#آلمیشام (گرفته ام)
#آلمیشدیم (گرفته بودم)
#آلمالییام (حتما باید در آینده گرفته باشم)
#آلاجاقیمشیام (بایستی در گذشته می گرفته ام)
#آلاجاقیدیم (اشتباه کردم نگرفتم باید می گرفتم)
#آلیردیم (می گرفتم)
#آلاردیم (همواره تا امروز می گرفته ام)
#آلارمیشام (نمی دانستم که همواره می گرفته ام)
#آلایدیم (ای کاش می گرفته ام)
#آلیناجاق (گرفته خواهد شد)
#آلیناجاقیمیش (بایستی گرفته می شده است)
#آلسایدیم (اگر قبلا می گرفته ام)
#آلمالیمیشام (بایستی قطعا قبلا می گرفته ام ولی
نگرفتم)
#آلمیشیمیش (نگو که قبلا گرفته بوده است)
#آلدیقیم (آنچه را که گرفته ام)
#آلدیردیم (با واسطه آنرا گرفتم)
#آلدیرتدیم (با واسطه مجبور کردم که بگیرند)
س
21:02
سؤزلوک
💯چند نمونه از اسامی اصیل #تورکی
با معنی و طرز
صحیح تلفظ
تاتلی = خوشبخت ،
خوش
= tatli
تایماز = بینظیر = taymaz
تایلان = قد بلند = taylan
تورال = همیشه
زنده = پهلوان = toral
تورهان = مرد
اصیل
= torhan
تورخان = خان
جوان ، خان تازه به دوران رسیده = torxan
تغرول(طغرول) =
مرغ شکاری
= toğrol
پینار = چشمه
جوشان
= pinar
جوشار =
جوشان،تلاشگر = COŞAR
چاغلار = متلاتم = ÇAĞLAR
چیلغین = عاشق
مجنون
= ÇILĞIN
چیچک = شکوفه،گل = ÇIÇƏK
دالغا = موج = DALĞA
داملا = قطره = DAMLA
دورنا = درنا = DURNA
دویغو = احساس = DUYĞU
دورو = شفاف = DURU
دیلر = آرزومند = DILƏR
دنیز = دریا = DƏNIZ
فیدان =
شکوفه،غنچه = FIDAN
قارتال = عقاب = QARTAL
گورسئل = سیل
خروشان
= GURSEL
گول آی = ماه گل = GÜLAY
گول اؤز = گل رخ = GÜLÜZ
گول سان = گلی = GÜLSAN
گول شن = گلشن = GÜLŞEN
گول گون = گل روز = GÜLGÜN
گولنار = گل انار = GÜLNAR
گولناز = گلناز = GÜLNAZ
گول یاناق = گل
رخ
= GÜLYANAQ
گول یانار = گل
آتشین
= GÜLYANAR
گول یاز = گل
بهار
= GÜLYAZ
گوموش تئل = نقره
فام
= GÜMÜŞTEL
گون آی = ماه و
خورشید
= GÜNAY
گون ار = همیشه
قهرمان
= GÜNƏR
گونش = آفتاب = GÜNƏŞ
گونئی = جنوب = GÜNEY
گوندش = همتای
خورشید
= GÜNDƏŞ
گونده یاز =
همیشه بهار = GÜNDƏYAZ
همرسین = نسترن = HƏMƏRSIN
کونول = قلب ، دل = KÖNÜL
کپنک = پروانه = KƏPƏNƏK
کوسمَز = گشاده
رو
= KÜSMƏZ
کَسکین = بُرنده
، تیز
= KƏSKIN
کوزی = شمال = KÜZEY
کیوانچ = مغرور _
قابل اعتماد = kivanç
کوکسَل = ریشه
دار
= köksəl
گونشن = خوشبخت ،
شاد
= günşən
یاکان = سوزاننده = yakan
ییگیت_ ایگید =
جوانمرد
= yigit _ igid
لاچین = شاهین = LAÇIN
لاله = لاله = LALƏ
لیلپار = گل چشمه = LILPAR
لیمان = بندر = LIMAN
مارال = غزال = MARAL
ماوی = نیلی ،
آبی
= MAVI
ماراقو = علاقه = MARAQ
ناردانا = دانه
انار
= NARDANA
نارگیله = دانه
انار
= NARGILƏ
ناریش = نارنجد = NARIŞ
نازلی = پر عشوه = NAZLI
پارلار = نورانی = PARLAR
یاغمور = باران = yağmur
تارکان = پراکنده = tarkan
توپراک = خاک = toprak
تیمور = آهنی ،
غیر شکننده = teymur
چاووش = راهنما ،
گروهبان در ارتش = çavüş
سئوینج = خوشحال = sevinc
سالار = سردار ، رهبر = salar
سهند = پر اُبُهت = səhənd
21:02
#پسوند_صفت_ساز 👇👇👇
çil-çıl-çül-çul
cil-cıl-cül-cul
عمدتاً برای
افاده علاقه‌مندی شدید به یک شیئ و یا برای افاده تشابه به کار میرود:
قانچیل qançıl(خونمردگی)
بالیقچیلbalıqçıl (ماهی خوار)
دووشانجیل dovşancıl(خرگوش خوار)
اورتانجیل ortancıl (متوسط)
آدامجیل adamcıl(حیوان آدمخوار)
یئییمجیل yeyimcil (پرخور)
اولومجول ölümcül(مردنی-ضعیف)
امروزه از این
پسوند در برخی اصطلاحات علمی و غیره استفاده شده‌است:
آردیجیل ardıcıl (پیاپی-مسلسل)
قاباقجیل qabacıl (پیشرو)
انسانچیلinsançıl (انسانگرا)
اوتجول otcul(گیاهخوار)
سوچول suçul(آبدوست)
دنه چیلdənəçil (دانه خوار)
اتجیل
ətcil(گوشتخوار)
بوجکچیلböcəkçil (حشره خوار)
اؤنجولöncül (پیشرو)
بوتونجول bütüncül(جامع)
27 October 2017
س
18:19
سؤزلوک
گلمئک(آمدن)
گئل(بیا)
گئل-گئت(آمد و
رفت)
گلئن-گئدَن(آنچه
می آید و می رود)
گئلدی گئدر
(ماندگار نیست)
گئلدی
گئدرگی(ماندگاری ندارد)
گئل گئل(بیا،بیا
دعوت برای آمدن)
گئل ها گئل(هجوم
جمعیت)
گلجئک(آینده )
گئللی (درآمدش)
گئلیم(در آمد)
گئلیملی(پر در
آمد)
گئلیر(مى آید،در
آمد)
گئلیری (در
آمدش،سودش)
گئلیرسیز(بدون
سود)
گئلین(عروس)
گئلینلیک (لباس
عروس )
گئلینجیک(عروسک)
گئلیش(آمدنش)
گئلسه(اگر بیایی)
گئلسنه(اگر
بیایی)
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
س
23:31
سؤزلوک
فرهنگ ترکی شاهمرسی
23:31
فرهنگ ترکی شاهمرسی
23:32
ShahmarsiTurkishPersianDictionary (2).apk
Not included, change data exporting settings to download.
4.7 MB
فرهنگ ترکی شاهمرسی( برای اولین بار به صورت نرم
افزار)
با کمک فعالان
ملی مدنی تهیه شد برای شما
سایین شاهمرسی
جنابلارین دان تشکور ائدیریک 🙏🏻🌺😊
کپی اجباری
👍🏻
31 October 2017
س
10:29
سؤزلوک
1. قارغییب یا قارغاییب = نفرین کرده
و قارقیش ائلمک
یعنی نفرین کردن
2. بوغرا = شتر
نر
3. آیغیر(آیقیر)
آت = اسب افسانه ای که از دریا طبق اساطیر تورک در فصل بهار میاید
4. هوندور یعنی
بلند _ مرتفع
5. دیرنمیشدی =
برپا کرده بودند
دیکتمک = بر پا
کردن _ بلند کردن
6. شامی گونلو
گونو = شباهنگام
7. ایپک = ابریشم
8. اوزان = عاشیق
9. تورغای = کاکل
_ یک نوع پرنده با کاکل
#سوزلوک
س
12:49
سؤزلوک
کئچه = نمد
دؤشه دیلر = پهن
کردند
قوورما = گوشت کز
داده و پخته شده
اؤنونه = در
مقابلش
اکسیک = کم ، کم
ارزش
قیلینجیمدان= از
شمشیرم
یئرلش دیر دی =
جا کرد
بویروق = امر ؛
دستور
قارغاییب = نفرین
کرده است
سارماشیق =وقتی
که میپیچد
ساچ = زلف
قوشا = جفت
سیغمایان = جا
نشونده
یای = کمان
آل - قرمز
یاناق = گونه
دؤل = جنین ،
فرزند
2 November 2017
س
15:15
سؤزلوک
🖍آموزش زبان تورکی
#اشخاص
س
18:19
سؤزلوک
#یئمک و پیشرمک سوزلوک لری
قایغاناق =تخم
مرغ نیمرو
یخنی = آبگوشت
شوربا = آبگوشت
بوز باش = نوعی آبگوشت
بیبر = فلفل
ایستی اوت =فلفل
سیاه
قاباق = کدو
سوزگج = صافی
چرک = آبکش
توتقال = دستگیره
توتقاج = دستگیره
پارچه ای
قولوپ = دستگیره
ظروف آشپزخانه
قاشیق = ؟
قابلاما = ؟
قازان = دیگ
قازماق = ته دیگ
بوشقاب = ؟
منده = سفره /
دستمال
بال = عسل
دیشلمه = قند پهلو
دیشلمه چای = جای
قند پهلو
دامازدیق = مایه
/ ذخیره برای تکثیر
بوغازجیل = پرخور
یئییمجیل = پرخور
قایماق = سر شیر
آیران / ائیران =
دوغ
ساریمساق = سیر
مرجی = عدسی
مرجیمک = ماش
قوروت = کشک
قارا قوروت = قره
قوروت
یوقورت =ماست
قاتیق = ماست
سوت = شیر
https://t.me/suzluk
س
18:42
سؤزلوک
ایلمک
ilmak
گره
س
19:10
سؤزلوک
#پسوند_اسم_صفت
#پسوند_دوتایی
#پسوند_صفت_ساز
اَک = al-əl
قاعده qural
عمومی genəl
محلی yerəl
شفاهی sözəl
جنسی cinsəl
مجازی sanal
ابتدایی ilkəl
س
21:01
سؤزلوک
یئرلی سؤزلر
کورنش : kürnəş
حالت تجمعی و سر
زیر هم رفتن گله گوسفندان
کوُروُش : kürüş
محل تجمع مارها
کوروک. : kürük
کره اسب تازه به
دنیا آمده
کورئک : kürək
پشت، بین دو کتف
کوروشنه : kürüşnə
غذای مخصوص گاو،
گاودانه
3 November 2017
س
12:58
سؤزلوک
پئره‌مئس
دوغال گاز اوئلره
گلمه‌میشدن اونجه پئره‌مئس ائولرده پیک‌نیک یئرینه ایشله‌نئردی -و یاناجاقی‌دا نفت‌ائیدی.
6 November 2017
س
18:38
سؤزلوک
🔹اوتانقاج = خجالتی- کم رو
🔹اَرینگج-اَرینگش = تنبل
🔹کٶنَز -کٶنس = لجوج
🔹سیرتیق = آدم پرو
🔹ائمین - وام = انسان آرام و بی سرو صدا
🔹دیللی-باشلی = کسی نیت درونی خود را براحتی بر
زبان بیاورد
🔹قارنی زیغلی = حسود
🔹اَله باخان = گدا - محتاج
🔹مایماق = گیج - نفهم
🔹بیلیجی = دانا - کسی که خیلی زیرک و داننده هست
🔹بوغازجیل = انسانی که همیشه در فکر خوردن هست،
شکمو
🔹اَلی آچیق = دست و دل باز
🔹گٶزو آچیق = آدم دنیا دیده
🔹قانماز = نفهم
🔹قاناجاقلی = فهمیده
🔹سٶزه باخان = آدم حرف گوش کن
🔹ساری‌شین = آدم موی زرد- بور
🔹قارا شین - اسمر = سبزه
🔹الی یونگول=خوش دست
🔹سٶز باز - سوز دولاندیران = فضول و کسی حرف دیگران
را میزند
🔹داش اوره‌ک = سنگدل
🔹قلبی قارا=سیاه دل
🔹زَله-وَشیر = دست و پا چلفتی
🔹چوغول = سخن چین
🔹یالانچی = دروغگو
🔹هاشاری = هشری - افراطی
🔹یئییمجیل = پرخور
🔹گای = دیرفهم
🔹اوره‌کلی = دل و جرات دار - شجاع
🔹دلی قانلی = باغیرت ،نترس
8 November 2017
س
16:49
سؤزلوک
آذربایجان تورکجه سؤزلوک.
آنا دیلیمیزی
یاخشی بیلیب و دانیشاق.
ناخیر: گله، رمه
نارین: ریز، خرد
ناققا: نهنگ
نوختا: افسار،
دهنه
نینیق: کسی که تو
دماغ حرف می زند
نیسگیل: حسرت،
آمال
نیمچه: سینی،دیس
وابال: گناه،
عذاب
وارلیق: هستی،
وجود
وورغون: عاشق،
دلباخته
وولکان: آتش فشان
هاچا: دوشاخه، دو
شاخه درخت
هارای: فریاد،
غریو، جار
هده: تهدید،خوف
هنده ور: اطراف،
حواشی، دور و بر
هرجئیره: سلول،
یاخته
هؤروک:
بافته،گیسو
هورومجک: عنکبوت
هیجقیرتی:هق هق
گریه
هیجقیریق: سکسکه
هیریلتی: قهقهه،
خنده بلند
هیز: چشم چران
یاپیشیق: چسبیده
یاخین: نزدیک
یادیرغاماق:
فراموش کردن
یارار: کار آمد،
به درد بخور
یاراشیق: برازنده
یارپیز: پونه
یاردیم:
کمک،مدد،یاری
یارغان: پرتگاه،
دره
یارما: بلغور
یارما: شکافتن
یاریماز: نا
موفق،ناکام
یاز: بهار
یاسا:
قانون،قوانین
یاساق: ممنوع،
قدغن
یاستی: پهن
یاش: سن
یاش: خیس
یاشار:جاویدان
یاشیل: سبز
یاغیش: باران
یاغمور:باران
یالاق:
حریص،شکمو، آزمند
یالتاق:
چاپلوس،متملق
یالچین: صخره
بلند
یالخی:فقط
یالقیز: تنها
یالنیز: فقط، تنها،
مگر
یالین: لخت،عریان
یاماج:
سرازیری،نشیب، پرتگاه
یاماق: پینه،
وصله
یانار: مشتعل،
فروزان
یاناشماق:نزدیک
شدن
یاناق:گونه، لپ
یانبیز: نشیمنگاه
یانلیش: اشتباه،
غلط،خطا
یاوان: خالی
یای: تابستان
یای: فنر
یای:زه،کمان
یایلا: فلات،جلگه
مرتفع
یایلیق: روسری
یئتر: کافی،بس
یئلبیز: گیسوی
زن،زلف
یئلپیک: باد بزن
یئلکن: بادبان
یئیی: بهتر، خوب
یوبانما: تاخیر
یوخو:خواب
یورد: وطن،مسکن
یوروش: حمله،هجوم
یوکسک: بالا،
والا
یولاق: کوره راه
یوماق: کلاف
یوماق:شستن
یومماق: بستن
یوموروق: مشت
یون: پشم
یؤن:جهت، سو
ییرتیق: دریده،
پاره
ییرغالاماق: تکان
دادن، جنباندن
ییغجام: منسجم
یییه: صاحب، مالک
9 November 2017
س
17:45
سؤزلوک
چای"یا ایرماق🔹گوزه یه ده بولاق دییئریک
زئغلی باتاغان
یئره باتلاق🔹آز اولورسا باتاق دییئریک
سوْل جناحلی
اولانا سولچو🔹سول اَللیه ده سولاق دییئریک
گیج آداما مایماق🔹اَل ایاق سیزا سالاق دییئریک
سوت قاتیق اوزونه
قایماق🔹اوزون قیزاران یئرینه یاناق دییئریک
آغیزین دامینا
داماق🔹آخسییانا چولاق دییئریک
سوْ اؤزونده
بیتگی یه زاباق🔹بیر بیتگی یه ده قاباق دییئریک
یاغیش سیزلیقا
قوراق🔹/ سویوقلوقا سازاق دییئریک
آغاجین خوْلونا
بوداق🔹بوغدانین باشینا باشاق دییئریک
پالتارا بیر
پارچاجیق تیکیلیرسه یاماق 🔹
قالین قییم
کوینگه ده قازاق دییئریک
هر اوْچان نئسنه
یه ده اوْچاق🔹آلوری قاداغا اولان مال لارا قاچاق دییئریک
یووارلاق اوت
بیچه نه اوراق🔹 گؤیده یارانان گؤزللیگه قوشاق دییئریک
اَل چاتمایان
یرلره اوزاق🔹بیر بلا گلیرسه سنن ایراق دییئریک
بدنین دایاقینا
آیاق🔹وجودیمیزده اولانا دالاق دییئریک
اؤگوْیندن سونرا
واردیر بیر قوساق🔹 گیریلمئز یئره ائدیلمز ایشلره یاساق دییئریک
بیر آز اؤنجه یه
بایاق 🔹 چوخ اؤتمیش ایللره قاباق دییئریک
ساپی سئرییرسن
اولور یوماق 🔹یئمگین چاشنی سینه سوماق دییئریک
ایستییر اوشاق هر
زامان قوجاق 🔹ایستی نین اؤزونه ده سیجاق دییئریک
سئچمه لیسن بیر
آداق 🔹 امتحانا دا بیز سیناق دییئریک
دوشونجه وباشا
دوشمگی قاناق 🔹 یئمک کاسا سینادا چاناق دییئریکک
چور چوجوقا اوشاق
🔹اَل آغاجینا چوماق دییئریک
یوک داشیان
ائششگه اولاق 🔹 آتین گؤنن اولان زین ینه یاراق دییئریک
سؤیکنه
جک،دایاناجاغا دایاق 🔹یول یولاقا سایاق دییئریک
باشیمیزدا کی
بؤرکه پاپاق 🔹 باش توْکو نه نظام وره نه داراق دییئریک
گئجه یاتدقیمیز
یره یاتاق 🔹 ائوی ایشیق ائدنه چیراق دییئریک
دیر دیبه،دینج
یئره بوجاق 🔹 هر زادین گوشه سینه قیراق دییئریک
مترو،یاتاکسی
دوران یئرلره دوراق 🔹 گئزیب سروشماقا سوراق دییئریک
آغیز عضوی دیر
دوداق 🔹اشیدن سیستمه ولی قولاق دییئریک
گیج و قولاغی
توْکلو اینسانا ماماق 🔹 سوروب سورانا گزیب تاپانا ماراق دییئریک
بیر قابین آغزینی
باغلایانا قاپاق 🔹 آلتینداکی یانان اودا اوجاق دییئریک
آسلان کیمی
اوغلانا قوچاق 🔹 ایتی بیر کَسَره پیچاق دییئریک
ائوده واردیر بیر
نئچه اوتاق 🔹 انبار ائتدیگیمیز شئی لره قالاق دییئریک
قورولموش بیر کلک
ده اولور دوزاق🔹 ائویمیزه گئلن آیری بیر کسه قوناق
دییئریک
10 November 2017
س
11:56
سؤزلوک
بخاری
peç
pınc
pöskə
soba
س
12:49
سؤزلوک
In reply to this message
12:50
بخاری
peç
pınc
pöskə
soba
13 November 2017
س
02:21
سؤزلوک
سارسینتی‌سی
تیتره‌مه‌سی
ترپَنتی
دئپرم
زلزله
#تورکجه
س
12:14
سؤزلوک
#اونودلموش سٶزجوک‌لر
(کلمات و
اصطلاحات فراموش شده)
🔹گلَاوا = بویوک سبد ،سامان داشییاردیلار
🔹قیسیر = نازا
🔹پییَه = تندیرین قیراغی
🔹یاناش = ایکی داوار سوروسو اگر یان-یانا
یاییلسایدی دئیه‌ردیلر یاناش یاییرلار - ایَر بیر سٶرودن بیر داوار او بیری سورویه گئدسه‌یدی
،دئیه‌ردیلر یاناش گئدیب
🔹کٶپوک = کف
🔹یاشماق = بیر نوع چارقات کی خانیملار آغیزلارین
توتاردیلار و بیر نوع حجاب حسابلانیر
🔹یوبانماق = گئج قالماق
🔹کالاوا =خارابا بیر دورد دووار کی دامی اولمییا
14 November 2017
س
23:29
سؤزلوک
موشتولوق = مژده
بوجاق = گوشه
قوتور = بیماری
قارچی در صورت و بدن انسان یا حیوان
دَمیرو = نوعی
بیماری قارچی
قولپ = دستگیره
ساپ = دسته
قور = جرقه
قورجاناق = اخگر
قاش - اوزوگون
قاشی = نگین انگشتر
سیندیرمک = هضم
کردن
#کَلَته_دارتماق
کلته چوخ ائیشین
ایچینده آز ائیش گورمئگه دئییرلر.
قدیم دئیرماندا
بوغدالاری چووالدا گتیریب ییغاردیلار دییرمانین بیر طرفینده نوبت توتاردیلار، هر
کیمین نوبه‌سی یئتیش سه ئیدی دئیرمانچی اونون بوغداسین دارتاردی.
آرادا آز بوغداسی
اولان آداملار گئلیب نوبه‌ده دورمادان بوغدالارین دارتدیراردیلار، بونلارین
بوغداسی بیر تای یادا یاریم تای اولاردی ،
بو بوغدانی (نوبه
آراسیندا) دارتماقا "کَلَته :::دارتماق" دئیردیلئر
15 November 2017
س
19:05
سؤزلوک
💎💎💎اصطلاحات تورکی مربوط به اوقات #شبانه_روز
💢اشاره : عبارات و اصطلاحات تورکی اوقات شبانه
روز، قبل ازاختراع ساعت به معنی امروزی بین مردم ترکان معمول بوده و در محاورات
بکار می بردند. ازآنجاکه این زمانها تقریبی و درنقاط مختلف و در طول فصل های مختلف
متفاوت هستند، بهتر دیدیم فقط اصطلاحات در نظر گرفته شوند و از ذکر ساعت صرف نظر
شده است.🔻🔻🔻
✅دان یئری سؤکولنده : هوا هنوز تاریک است و ستارگان
درآسمان هستند و اثری از روشنایی نیست. اما زمان بطرف پایان شب و سپیدی سحر می رود
که آنرا صبح کاذب گویند و با صبح صادق فاصله دارد.
✅خوروزون اول بانی : اولین باری که خروس بانگ می
زند ولی هوا هنوز تاریک است و خبری از روشنایی نیست.
✅شفق آتاندا : زمانی که فقط درافق شرق نوری پدیدار
می شود.
✅خوروزون سون بانی : بانگ دوم خروس که اینبارخروس
بدرستی آغاز شفق را اعلام می کند و صبح صادق است و اندکی بعد هوا روشن می شود.
✅شفق آتاز- شفق آتماز : شفق تاریک و روشن است
✅شفق سکولنده : شفق رو به روشنایی است
✅دان اولدوزو چیخاندا : طلوع این ستاره نشان این
است که شب رو به پایان است ولی هوا هنوز روشن نشده است.
✅اوباشدان چاغی : شب پایان یافته ولی هوا هنوز هم
تاریک است.
✅سحر اذانی دی ییلنده : وقت شرعی برای اذان صبح.
✅سحر تئزدن : اول صبح که هوادارد روشن می شود.
✅هاوا ایشقلاندا : هوا کاملا روشن شده است.
✅صوبحه یاخین : هوا تاریک روشن است که اصطلاحا
"آلاتوران" گویند. که درتاریکی و بفارسی به آن "گرگ و میش"
نیز گویند.
✅سحر چاغی : اول صبح وقت سحر، سپیده دم
✅گون چیخاندا : وقتی که آفتاب سرزده است.
✅گون چیرتلایاندا (گون چیتدیاندا) : زمانی که یک
قسمت خورشید از افق نمایان شده است.
✅گون جیخا – چیماز : خورشید از افق درحال بالا آمدن است
✅گون چیخاننان سورا : زمان که آفتاب از افق
بالاآمده است.
✅گون یاییلاندا : آفتاب تازه پهن شده و سایه ها
بلتد هستند.
✅نشتاولیق چاغی (قلیان نهاری) : بین صبح و ظهر که
کارگران نیمه چاشت و چای می خورند.
✅ناهار اوستی : نزدیک ظهر و وقت نهار.
ناهارا یاویق :
وقت آماده شدن برای نهار خوردن.
✅ناهارباشی : هنگام نهار خوردن.
✅ناهاردان سونرا : اندکی بعداز صرف نهار.
✅ایکیندی باشی : حدود دوساعت بعداز نهارکه کارگران
یا کشاورزان در صحرا نفسی می کشند و چایی می خورند./ عصرانه
✅ایکیندیدن سورا : پس از عصرانه
✅آخشام یاخین : نزدیک شب
✅آخشام اوستو : بعد از شروع شب
✅گون باتان یاخین : نردیک غروب
✅گوباتان چاخی : دم غروب
✅گون باتار-باتماز : آستانه غروب
✅مغرب قاویشاندا : شروع مغرب
✅ایلک آخشام : قبل از شب
✅ازل آخشام : اول شب
✅گونون یورقون وخدی : بعد از اینکه آفتاب کاملا
غروب کرد
✅گون باتاندا : هنگام غروب آفتاب
✅مغرب دوشنده : زمانی که آفتاب رو به افول است و
سایه ها درازتر شده اند.
✅قاش قره لنده : هنگامی که افق روبه تاریکی است
✅اوخ قراوول دان دوشنده : زمانی که هوا رو به
تاریکی است و چشم هدف را تشخیص نمی دهد.
✅شام ییلنده : هنگام صرف شام
✅قوناق گلن زامان : هنگام آمدن مهمان
✅گئجه چاغی : زمانی که هوا تاریک شده است.
✅ائل یاتان زامان : چراغ ها خاموش شده و مردم خفته
اند.
✅ائل یاتاندا : نزدیک نیمه شب.
✅ائل یاتاندان سورا : حدود یک ساعت بعداز نیمه شب.
✅آی چیخاندا : زمان آن بسته به فصول مختلف سال فرق
می کند. درگذشته کارگران و کشاورزان درفصل تابستان به ویژه درزمان آبیاری شبانه و
شبکاری مورد استفاده قرار می دادند.
✅آی باتاندان سورا : بعد از غروب ماه
✅گئجه یاری سی : نیمه شب.
✅گئجه یاری سیننان سورا : بعد از نیمه شب
✅گئجه نین لاپ قراننیغیندا : هنگامی که کاملاشب و
تاریک شده است
✅دان اولدوزو چیخاندا : ستاره ای که قدیمی ها می
شناختند. گویا ستاره روشن صبحگاهی است.
✅کاروان قیزن چیخاندا : یک ستاره دیگر صبح گاهی که
قدیمی ها می شناختند.
16 November 2017
س
21:43
سؤزلوک
اَسکی (قدیمی)
کوپ=کوزه سفالی
بو قابلاردا
اَسکی زامانین اینسانلاری یئیینتی لَری ییغیب ،ساخلاردیلار
ساری یاغ- دوشاب- ....
21:43
#اونودولموش سٶزجوک لئر
🔹قونداراما = جعلی ، ساختگی
🔸بیلَرزیک -قول‌باغی = النگو، دستبند
🔹بویماق-بویون باغ = گردنبند
🔸اِنیش = سرازیری
🔹یوققوش = سربالایی
🔸قوو- قوواق = کاه بسیار نرم که در هنگام خرمنکوبی
همراه باد میرود یا هر چیز بسیار سبک
🔹آیاق قابی -باشماق = کفش
🔸قاخینج = مایه سرکوفت و طعنه
بو سٶزو باشیما قاخینج ائله‌مه = این حرف را
بهانه سرکوفت به من قرار نده
🔹قیسماق = دست را در حالت بسته فشار دادن
اَلیمی قیسدیم =
بیر قیسیم بوغدا
🔸قیسقانچ = حسود
🔹آووج = به اندازه کف دست
بیر اووج توپراق
= یک مشت! خاک
🔸قیماق = معنای اول: من گٶزومو قییدیم = من چشمم را در حالت نیمه
باز و بسته قرار دادم
🔹معنای دوم : من سنه قیمارام : من به تو حیفم می‌آید!!
🔸معنای سوم : فلانی قیمامازدی : قیتمیر- خسیس
🔹چانقیل = شن
17 November 2017
س
22:20
سؤزلوک
✔️ غرب ---> باتی
✔️ شنبه ---> یئلگونو
✔️ راست ---> ساغ
✔️ یکشنبه ---> سودگونو
✔️ چپ ---> سول
✔️ دوشنبه ---> دوزگونو
✔️ مجری ---> آپاریجی
✔️ سه شنبه ---> آراگون
✔️ کشور ---> اؤلکه
✔️ چهارشنبه ---> اودگونو
✔️ مبارک ---> قوتلو
✔️ پنجشنبه ---> سوگونو
✔️ اتحاد ---> بیرلیک
✔️ جمعه ---> آینی
✔️ همسایه ---> قونشو
✔️ دانشگاه ---> بیلییورد
✔️ دریا ---> دنیز
✔️ دانشجو ---> اویرنجی
✔️ جزیره ---> آدا
✔️ مدرسه ---> اخول
✔️ زمان ---> چاغ
✔️ خوابگاه ---> یاتاق
✔️ طول ---> بوی
✔️ امتحان ---> سیناق-سیناو
✔️ عرض ---> ان
✔️ کیف ---> چانتا
✔️ ارتفاع ---> اوجالیق
✔️ پاک کن ---> سیلگی
✔️ بهار ---> یاز
✔️ جامعه ---> توپلوم
✔️ تابستان ---> یای
✔️ رنگ ---> بویا
✔️ پاییز ---> گوز
✔️ قرمز ---> آل
✔️ زمستان ---> قیش
✔️ آبی ---> گؤی
✔️ فروردین ---> آغلار گؤلر
✔️ سبز ---> یاشیل
✔️ اردیبهشت ---> گؤلن آی
✔️ زرد ---> ساری
✔️ خرداد ---> قیزاران آی
✔️ طلایی ---> قیزیلی
✔️ تیر ---> قورا پیشیرن
✔️ نقرهای ---> گوموشی
✔️ مرداد ---> قویروق دوغان
✔️ صورتی ---> پنبهای
✔️ شهریور ---> زومار آیی
✔️ خاکستری ---> بوز
✔️ مهر ---> خزل آیی
✔️ سیاه ---> قارا
✔️ آبان ---> قیروو آیی
19 November 2017
س
20:42
سؤزلوک
در زبان تورکی حالت های مختلف خواب و بیداری
دارای اصطلاحات مخصوصی است. به اصطلاحات زیر توجه کنید:
👇👇👇
یوخلامیشام yuxlamışam: خوابیده ام
یاتمیشام yatmışam : دراز کشیده ام به قصد خواب
اوزانمیشامuzanmışam : دراز کشیده ام به قصد استراحت نه خواب
مورگولورم (mürgülürəm): چرت می زنم
اویانمیشام oyanmışam: کاملا بیدارشده ام
آییلمیشام ayılmışam : از خواب بیدار شده ام ولی هنوز دراز
کشیده ام
(یوخودان)
دورموشام
yuxudan durmuşam: (از
خواب) بیدار شده و سرپا هستم
20 November 2017
س
11:22
سؤزلوک
#_اَله باقلی اولان سوزلوک لئر
✅اَل اَله وئرمئک =
متحد بودن
🔹اَل اوزمئک=
نا امید شدن
✅اَل آیاقا دوشمئک=
در مقابل وقوع یک
اتفاق غافلگیرانه به کارهایی دست زدن
🔹اَل ایاغینی ایتیرمئک=
دست و پای خود را
گم کردن
✅اَل به یاخا اولماق =
درگیر شدن با کسی
🔹اَل بیر اولماق
متحد شدن بر علیه
کسی=
✅اَل آیاغینی ییغیشدیرماق=
جمع و جور شدن
برای دفاع از خود
🔹اَلدن اله دوشمک=
دست به دست شدن
چیزی
✅اَلدن گئلمئک=
انجام کاری را
بلد بودن
🔹اَلدن گئتمک =
چیزی را از دست
دادن
✅اَله داغ باسماق=
عهد کردن برای
انجام ندادن دوباره کاری
🔹اَله سالماق=
مسخره کردن کسی
✅اَله گئلمئک=
حاصل شدن چیزی یا
محصولی
🔹اَلی آغیر اولماق=
در باور بعضی ها
صبح اول وقت اگر اولین مشتری پولی را به کاسب میدهد اگر تا آخر وقت کاسب معامله
خوبی نداشته باشد این اصطلاح را به کار میبرد
✅اَلی یونگول=
اصطلاحی در مقابل
الی آغیر
🔹اَلی ائیری اولماق=
دزد بودن
✅اَلینه ائیش وئرمئک=
دسته گل به آب
دادن
🔹اَلینی کسمئک=
کوتاه کردن دست
دخالت مداخله‌گر
✅اَل سویا یئتیرمک=
قضای حاجت کردن
🔹اَل منیم - اتئک سنین=
دست به دامان کسی
شدن
✅اَلی قوینوندا قالماق=
بیچاره شدن
🔹اَلیندن گله‌نی مین قابا چئک=
هر کاری میتوانی
بر علیه من انجام بده
✅اَلینی دالدان باغلاماق=
کسی در امری بدتر
از فردی که در این امر شهره است باشد این اصطلاح بکار میرود.
24 November 2017
س
11:35
سؤزلوک
سوزلوکلر:
@suzluk
👇👇👇👇👇👇👇👇👇
صنایع ظریفه:
گؤرکلو اوزلوقلارGörklü
uzluqlar
صورت فلکی: تاخیم
اولدوزTaxım
ulduz-
ضبط صوت: اونآلقیÜnalqı
ضرر: ایته‌مİtəm-
طب: اونوم Onum-
طبیب: ساغینSağın ، ساغالتمانSağaltman
طبیعت: دوغا Doğa -
طبیعتا: دوغالینDoğalın
طبیعی: دوغالDoğal-
طنز: هنه‌ک Hənək-
طنزگو: هنه‌کجیHənəkci-
طیاره: اوچاقUçaq-
ظرفیت: سیغاSığa-
ظفر: اوتقوUtqu-
عافیت باشد:
سینسین!Sinsin، یاراسین!Yarasın
عالم: بیلگین Bilgin-
عرصه: آلانAlan-
عرضه کردن:
سونماقSunmaq-
عرضه: سونومSunum-
عرفه: ائشیکEşik-
عزرائیل: آلداچیAldaçı-
عصری: چاغجیلÇağcıl- ٬
چاغسالÇağsal-
عضو: اویه Üyə-
عطرآگین: ییپارلیYıparlı-
عقب نشینی کردن:
دالیقماقDalıqmaq
- ،
قیچینلاماقQıçınlamaq-
عقبگرد: دالیقماDalıqma- ، قیچینلاماQıçınlama-
عقل سلیم: ساغلام‌اوسSağlamus-
عکاس: گؤروتچوGörütçü-
عکس: گؤروتGörüt-
علاج: امƏm-
علامه: بیلگه- Bilgə
علم (سیستم
دانائیها): بیلیمBilim-
عموم: قاموQamu-، گنه‌لGənəl-
عموما: گنه‌للیلکهGənəlliklə ، گنه‌لدهGənəldə
عمومی: گنه‌لGənəl-
عهد: دؤنه‌مDönəm-
غریب: ائلگینElgin-
غلبه: اوتقوUtqu-
غیرت کردن:
دوروشمه‌ک
Dürüşmək-
غیرت: دوروشمهDürüşmə-
غیردینی: بوته‌م‌دیشیBütəmdışı-
غیرضروری: گره‌کسیزGərəksiz-
غیرنرمال:
دوزگولسوزDüzgülsüz-
فاخته: قالینجاQalınca-
فاز: ائورهEvrə-
فائض: یوزده Yüzdə-
فتحه: اوسترهÜstrə-
فردا: یارینYarın-
فردی: بیرئیسله‌لBireysəl-
فرمان دولتی:
یارلیقYarlıq-
فرمت: بیچیتBiçik-
فرهنگ لغت:
سؤزلوکSözlük-
فرهنگ: اکینجƏkinc-
فرهنگی: اکینجسه‌ل Əkincsəl-
فست فود: یئ‌گئتYeget-
فسیل: داشیلDaşıl-
فلسفه: بؤگوشBögüş-
فلسفی: بؤگوشسه‌لBögüşsəl-
فلوچارت: ایزله‌نجİzlənc-
فلیسوف: بؤگوشچوBögüşçü-، بؤگوBögü-
فناوری:
قوراشدیریم Quraşdırım-
فنومن: اولونتوOluntu-
فهرست: دیزینDizin-
فوآر: سونالقاSunalqa-
فوریه: بوزBoz-
قابل: یئته‌نه‌کلیYetənəkli-
قابلیت: یئته‌نه‌کYetənək-
قاعده: قورال Qural-
قافیه: اویاقUyaq-
قانون اساسی:
آنایاساAnayasa-
قانون: یاساYasa-
قانونمند: یاسالیYasalı-
قانونی: یاسالYasal-
قدمگاه: آددیملاقAddımlamaq-
قرص: تکه‌ره‌کTəkərək-
قرنطینه: قاپانتیQaoantı-
قرون وسطی:
اورتاچاغOrtaçağ-
قسمی: تیکه‌لTikəl-
قطعه: تیکهTikə- ، تیکه‌مTikəm-
قمری (سال):
آیسال ایلAysal
il-
قید (دستور
زبان): بلیرته‌جBəlirtəc-
کاریزما: گیزه‌مGizəm-
کاریزماتیک:
گیزهملیGizəmli-
کامپیوتر: بیلگی‌سایارBilgisayar-
کتاب: پیتیکPitik-
کتابچه: پیتیکجیکPitikcik-
کتابخانه: پیتیک‌ائویPitikevi-
کتابفروشی:
پیتیکچیPitikçi-
کسره: آستراAstra-
کشور: اؤلکه Ölkə-
کلاسیک: کؤکله‌شیک Kökləşik-
کمال گرا: لاپچیLapçı-
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
س
15:53
سؤزلوک
دوغایا ایلگی‌‌سی اولان#سٶزلوک لر
🔹دوغا=طبیعت
✅کٶهول = غار
🔹داغلیق = کوهستان
✅گٶزه = چشمه کوچک
🔹توز-توپراق = گرد و خاک
✅شپه-لپه-دالغا = موج
🔹قایا-قَیه-یالچین = صخره
✅کورفئز= خلیج
🔹مئشَه-اورمان= جنگل
✅یورد = سرزمین
🔹تپه-گئدیک = تپه
✅دَرین = عمیق
🔹دایاز = کم عمق
✅گٶل = دریاچه-استخر
🔹کهریز = قنات
✅قنوو-آرخ = آبراه
🔹زیروَه = قله
✅دوُش = سینه کوه
🔹دورو = زلال
✅دونگه = پیچ تند راه
🔹یاماج = دامنه کوه یا زمین با شیب کم
✅کویر = خاک ضعیف
🔹کورومئک = ضعیف شدن
✅آران = دشت نسبتا گرم
🔹کووشئن = زمینهای زراعی
26 November 2017
س
10:44
سؤزلوک
نام های #فارسی و #ترکی گیاهان دارویی ؛
نسترن : گیلدیک
گزنه : گیجیرتکان
بومادران :
بویمدرن
آویشن : کهلیک
اوتی
پونه : یارپوز
شاهی : بلاغ اوتی
شاهتره :آجی تره
کاسنی : چیرتیق
چوپی
درمنه : یوشان-
پنیرک : همکومنجی
گاوزبان :
سورماگولی
بابونه : ببنک
خاکشیر : شیورن
کلاه عموحسن :
چوبان یاستیقی
رزماری :
قارغادیلی
مرغ : چاییر
گل محمدی : قیزیل
گول
چوبک : چوغان
تربچهء وحشی :
تورپک. ساری چیچک.
گون : گون
شِنگ : یئملیک
ریواس : اوشگون
خُرفه : بستان
تره سی. تَرتَر
پیچک صحرایی :
سارماشیق
کنگرصحرایی :
ساری قانقال
یولاف وحشی :
وَله میر
تاجریزی : قوش
اوزومو
پنجه واش : دیل
قانادان
گل ماهور :
سییریک قویروغو
شبدر : اوچ قولاق
گلپر : بالدیر
قان
پونه : یارپوز
سلمه تره :
یاغلیجا
تلخه : آجی کنگر
تاج خروس : بِچه
قیزدیران
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
@suzluk
س
15:13
سؤزلوک
#اونودلموش سٶزلوک‌لئر
🔹چَگیردک-چییردک = هسته خرما و سنجد
♦️کٶمه‌لئک = خانه محقر
🔹کٶشه‌نک = خمیدگی پشت انسان
♦️کٶشه‌نکلی = گوژ پشت
🔹گویشه‌مئک = نشخوار کردن حیوانات
♦️ته‌تواز = نانی که در موقع پختن درون تنور بیفتد،
در اصطلاح : مثال، ته‌تواز ائله‌مه : اینقدر بیقراری و عجله نکن .
🔹گوُن = چرم
♦️درمئک = چیدن محصول کشاورزی، در معنای دیگر :جذب
کردن چیزی
بو باشماق سویو
جانینا دَریب= کفش آب را جذب خود کرده
🔹دَرگی : نشریه، مجله - جایی که اخبار و اطلاعات
جذب و پخش شود.
♦️ گییشمئک = مشورت کردن
🔹دیره‌نمک = پافشاری کردن
آیاقلارووی چوخ
دیره‌مه: زیاد پافشاری نکن
♦️دیره‌نیش = ایستادگی
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
@suzluk
28 November 2017
س
21:16
سؤزلوک
قدرت زبان #تورکی
استفاده کلمه
"داش" در تورکی
کلمه داش اگر
اسم باشد به معنی "سنگ"
اگر فعل باشد فعل
امر مفرد است به معنی "فوران کن"
و اگر به عنوان
پسوند به اسم اضافه شود به معنی "هم" می باشد
برخی واژه ها در
ترکیب با پسوند داش
یولداش (yoldaş): همراه، دوست، رفیق
قارینداش، قارداش (qardaş): هم شکم، برادر (کسی که در شکم مادر
همراه بوده است)
سویداش (soydaş): همریشه، همنژاد
امک داش (əməkdaş): همکار
آرخاداش (arxadaş): هم پشت، دوست
آیاقداش (ayaqdaş): هم پا، هم راه
آداش (adaş): همنام
سیرداش (sırdaş): همراز
دیلداش (dildaş): هم زبان
پایداش (paydaş): هم سهم ویا شریک
یانداش (yandaş): هم سنگر، طرفدار
ائلداش (eldaş): هم وطن
یوردداش (yurddaş): همشهری
بویداش (boydaş): هم خواب، زوج، شریک زندگی
یاسداش (yasdaş): زوجه، هم خوابه
یؤنداش (yöndaş): هم سو، هم جهت
قاتداش (qatdaş): هم ردیف، هم سطح، همطبقه
چاغداش (çağdaş): هم زمان
یاشداش (yaşdaş): هم سن
ساپاقداش (sapaqdaş): هم کلاسی
قارشیداش (qarşıdaş): رقیب و حریف
29 November 2017
س
22:47
سؤزلوک
این لغات زیبا و رسا چندی پیش جز واژگان اصلی
زبان مادریمان بودند که متاسفانه الان تنها درصد ناچیزی از آنها برای خیلی ها
آشناست و بقیه فراموش شده یا می شوند و اگر هم اندک کسانی در روستاها و یا افراد
مسن استفاده می کنند کسی نمی خواهد آنها را محافظت کرده و به نسل بعد بسپارد
شما هم بخوانید
ولی با صبر چون شاید خیلی از این کلمات برایتان آشنا نباشد، لغات فراموش شده و در
حال فراموشی زبان مادری ما:
ﮔﺌﺪﻳﺶ: ﺭﻭﻧﺪ
ﮔﺆﺭﺗﻮﮔﻪ: ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ،
ﻓﺮﻡ، ﺯﻳﺮﺑﻨﺎ، ﻃﺮﺡ
ﮔﺆﺭﻛﻢ : ﻇﺎﻫﺮ،
ﻧﻤﺎ
ﮔﺆﺭﻛﻤﻠﻲ : ﺧﻮﺵ
ﻣﻨﻈﺮ
ﮔﺆﺭﻣﻪﻣﻴﺶ : ﻧﺪﻳﺪ
ﺑﺪﻳﺪ
ﮔﺆﺭﻣﻪﻣﻴﺶ : ﻧﺪﻳﺪ
ﺑﺪﻳﺪ
ﮔﺆﺭﻩﺟﻚ: ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ
ﮔﺆﺭﻭ : ﻭﻇﻴﻔﻪ
ﮔﺆﺭﻭﺵ : ﺑﻴﻨﺶ،
ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ
ﮔﺆﺭﻭﺵ : ﺩﻳﺪﺍﺭ
ﮔﺆﺭﻭﻧﺘﻮ: ﭘﺪﻳﺪﻩ،
ﻓﻨﻮﻣﻦ
ﮔﺌﺮﻱ: ﻋﻘﺐ
ﮔﺆﺯﺩﻩﻥ ﺩﻭﺷﻤﻮﺵ :
ﻣﻐﻀﻮﺏ، ﺩﻝﺁﺯﺍﺭ
ﮔﺆﺯﻟﻪﻣﻚ : ﻣﻮﺍﻇﺐ
ﺑﻮﺩﻥ، ﻫﺎﺩﻳﺮ ﺍﻭﻟﻤﺎﻕ، ﺍﻳﺮﻩﻟﻴﮓ ﺍﻭﻟﻤﺎﻕ
ﮔﺆﺯﻟﻪﻳﻴﻦ : ﻣﻮﺍﻅ
ﺑﺎﺷﻴﺪ
ﮔﺆﺯﻟﻮﻙ : ﻋﻴﻨﻚ
ﮔﺆﺯﻩﻟﻠﻤﻪ :
ﺗﻮﺻﻴﻒ، ﻣﺪﺡ
ﮔﺆﺳﺘﺮﻳﺶ : ﻧﻤﺎﻳﺶ
ﮔﺌﻦ : ﺍﺋﻨﻠﻲ،
ﮔﺸﺎﺩ
ﮔﺌﻨﺌﻞ : ﻋﻤﻮﻣﻲ
ﮔﺆﻧﺪﻩﺭﻥ :
ﻓﺮﺳﺘﻨﺪﻩ
ﮔﺌﻨﻴﺶ :
ﻭﺳﻴﻊ،ﭘﻬﻨﺎﻭﺭ
ﮔﺆﻭﺩﻩ : ﺑﺪﻥ
ﮔﺆﻳﻪﺭﺗﻲ : ﺳﺒﺰﻱ
ﮔﺆﻳﻪﺭﭼﻴﻦ: ﻛﺒﻮﺗﺮ
ﮔﺒﺰﻩ، ﺁﺩﻡ ﭼﺸﻢ
ﺯﺍﻏﻲ
ﮔﺌﻴﻴﻢ : ﭘﻮﺷﺎﻙ،
ﻟﺒﺎﺱ
ﮔﺪﻳﻚ : ﮔﺮﺩﻧﻪ
ﮔﺮﭼﻚ : ﺣﻘﻴﻘﺖ
ﮔﺮﺩﻩﻙ : ﺣﺠﻠﻪ
ﮔﺮﮔﻴﻦ : ﺑﺤﺮﺍﻥ
ﮔﺮﻩﻙ : ﺑﺎﻳﺪ،
ﻻﺯﻡ، ﻧﻴﺎﺯ، ﻭﺍﺟﺐ، ﺑﺎﻳﺴﺘﻪ
ﮔﺮﻩﻛﻠﻲ : ﻻﺯﻡ
ﮔﺰﻩﮔﻦ : ﺳﻴﺎﺡ،
ﺳﻴﺎﺭﻩ، ﺗﻮﺭﻳﺴﺖ
ﮔﺰﻳﻨﺘﻲ: ﺳﻴﺎﺣﺖ
ﮔﻠﻪﺟﻚ : ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﮔﻠﻪﺟﻪﻳﻲ : ﺳﺎﻝ
ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﮔﻠﻪﻧﻚ : ﺩﺏ، ﺭﺳﻢ،
ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱ
ﮔﻠﻴﺮ : ﺩﺭﺁﻣﺪ
ﮔﻠﻴﺸﻤﻪ : ﺷﻜﻞ
ﮔﻴﺮﻱ، ﺗﺒﻠﻮﺭ، ﺭﻭﻧﺪ
ﮔﻠﻴﻦ : ﻋﺮﻭﺱ
ﮔﻤﻲ : ﻛﺸﺘﻲ
ﮔﻤﻴﺮﮔﻪﻥ : ﺟﻮﻧﺪﻩ
ﮔﻪﻣﻴﺮﭼﻚ : ﻏﻀﺮﻭﻑ
ﮔﻪﻳﻴﺶ : ﻣﺸﻮﺭﺕ
ﮔﻪﻳﻴﺸﻤﻪﻙ : ﻣﺸﻮﺭﺕ
ﻛﺮﺩﻥ
ﮔﻪﻳﻴﺸﻤﻪﻥ :
ﻣﺸﺎﻭﺭ، ﺭﺍﻳﺰﻥ
ﮔﻮﭘﻮﻥ : ﭘﺘﻚ
ﺳﻨﮕﻴﻦ
ﮔﻮﺟﻮﺭﻩﻣﻪ : ﺗﺠﺎﻭﺯ
ﺑﻪ ﻋﻨﻒ
ﮔﻮﺩﺍﺯ : ﻟﻮ
ﮔﻮﺩﺍﺯﺍ ﻭﺋﺮﻣﻚ :
ﺑﻪ ﺑﺎﺩ ﺩﺍﺩﻥ
ﮔﻮﺩﻛﭽﻮ : ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ،
ﺩﻳﺪﻩﺑﺎﻥ
ﮔﻮﺭﻧﺞ: ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ،
ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ
ﮔﻮﺯﮔﻮ : ﺁﻳﻨﻪ
ﮔﻮﺯﻟﻮﻙ : ﭘﺎﻳﻴﺰﻩ
ﮔﻮﻛﺴﻞ : ﺁﺳﻤﺎﻧﻲ
ﮔﻮﻟﻤﻪﺟﻪ : ﻟﻄﻴﻔﻪ،
ﺟﻮﻙ
ﮔﻮﻟﻪﺵ : ﻛﺸﺘﻲ
ﮔﻮﻟﻪﺷﻤﻪﻙ : ﻛﺸﺘﻲ
ﮔﺮﻓﺘﻦ، ﺯﻭﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﻲ ﻛﺮﺩﻥ
ﮔﻮﻟﻪﮔﻦ : ﺧﻨﺪﻩﺭﻭ
ﮔﻮﻟﻮﻧﺞ : ﻣﻀﺤﻚ،
ﺁﺩﻡ ﻣﺴﺨﺮﻩ
ﮔﻮﻥ ﺁﺷﻴﺮﻱ : ﻳﻚ
ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ
ﮔﻮﻥ ﺁﻳﺪﻳﻦ : ﺭﻭﺯ
ﺑﺨﻴﺮ
ﮔﻮﻧﺌﻲ : ﺟﻨﻮﺏ
ﮔﻮﻧﺪﻡ : ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﻛﺎﺭ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ
ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺎﺧﺎﻥ:
ﺁﻓﺘﺎﺏ ﮔﺮﺩﺍﻥ
ﮔﻮﻭﺷﻪﻳﻦ : ﻧﺸﺨﻮﺍﺭ
ﻛﻨﻨﺪﻩ
ﮔﻮﻭﻩﻧﺠﻪ: ﻛﻔﺎﻟﺖ،
ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻣﺎﻟﻲ
ﮔﻮﻭﻩﻧﻤﻚ : ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ
ﻛﺮﺩﻥ، ﺑﺎﻟﻴﺪﻥ
ﮔﻴﺪﻱ: ﭘﺴﺖ، ﺭﺫﻝ،
ﺑﻲﺍﻋﺘﺒﺎﺭ
ﮔﻴﺮﺩﻩ، ﺩﻳﻐﻴﻠﻤﺎﺯ،
ﺗﻮﭘﭙﺎﺥ: ﻣﺪﻭﺭ، ﮔﺮﺩ
ﮔﻴﺮﻳﺶ : ﻭﺭﻭﺩ
ﮔﻴﺮﻳﻨﺞ : ﺑﻪ ﺗﻨﮓ
ﺁﻭﺭﺩﻥ، ﺫﻟﻪ ﻛﺮﺩﻥ، ﺑﻴﺰﺍﺭ ﻛﺮﺩﻥ
ﺷﺌﻪ : ﺷﺒﻨﻢ، ﻧﻢ،
ﺭﻃﻮﺑﺖ
ﺷﺎﭘﺎﻻﻕ : ﺳﻴﻠﻲ،
ﭼﻚ
ﺷﺎﺧﻠﻮﻭ : ﺗﺎﺑﻨﺪﻩ،
ﺳﻮﺯﺍﻥ
ﺷﺎﻧﻠﻲ : ﺫﻱ ﺷﺎﻥ،
ﻋﻈﻴﻢ، ﻣﺤﺘﺮﻡ
ﺷﻼﻟﻪ : ﺁﺑﺸﺎﺭ
ﺷﻠﻪ : ﺑﺎﺭ، ﻛﻮﻟﻪ
ﺷﻨﻪ : ﭼﻬﺎﺭ ﺷﺎﺥ
ﺷﻮ : ﺍﻳﻦ
ﺷﻮﻣﻼﻣﺎﻕ :
ﺧﺎﺭﻻﻣﺎﻕ
ﺷﻮﻧﻘﺎﺭ : ﻣﺮﻍ
ﺷﻜﺎﺭﻱ، ﻋﻘﺎﺏ
ﺷﻮﻭﻩﺭﻩﻙ : ﺑﺎﺭﻳﻚ
ﺍﻧﺪﺍﻡ
ﺷﻴﺸﻤﺎﻥ : ﭼﺎﻕ،
ﺗﻨﻮﻣﻨﺪ
ﺷﻴﻐﻴﺠﻲ ﻃﻴﺎﺭﻩ: ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﻱ
ﺷﻜﺎﺭﻱ
ﺷﻴﻐﻴﺠﻲ : ﺷﻜﺎﺭﻱ
ﺷﻴﻠﻼﻕ : ﺳﻮﻧﺠﻮﻕ،
ﺟﻔﺘﻚ
ﺿﻴﺎ : ﺍﻳﺸﻴﻖ
ﻓﻴﺮﺗﻴﻨﺎ : ﺗﻮﻓﺎﻥ،
ﮔﺮﺩﺑﺎﺩ
ﻗﺌﻴﺠﺎﺝ : ﻣﻮﺭﺏ،
ﻛﺞ
ﻗﺎﺑﺎﺭﻣﺎﻕ :
ﺷﻴﺸﻤﻚ، ﻏﺮﻭﺭﻻﻧﻤﺎﻕ، ﺑﺎﺩ ﻛﺮﺩﻥ، ﻣﻐﺮﻭﺭ ﺷﺪﻥ
ﻗﺎﺑﺎﺭﻳﻖ: ﻭﺭ
ﺁﻣﺪﻩ، ﻗﻠﻤﺒﻪ، ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ
ﻗﺎﺑﺎﻗﺠﻴﻞ : ﭘﻴﺸﺮﻭ
ﻣﺘﺮﻗﻲ
ﻗﺎﺑﺎﻥ : ﮔﺮﺍﺯ
ﻗﺎﭘﺎﺯ : ﺳﺮﻛﻮﻓﺖ
ﻗﺎﭘﺎﻕ: ﺩﺭﭘﻮﺵ
ﻗﺎﭘﺎﻟﻲ : ﺑﺴﺘﻪ
ﻗﺎﺗﻲ: ﺷﺪﻳﺪ،
ﺩﻭﺁﺗﺸﻪ
ﻗﺎﭼﺎﺭ : ﺩﻭﻧﺪﻩ،
ﺣﻴﻮﺍﻥ ﺩﻭﻧﺪﻩ
ﻗﺎﭼﺎﺭﻏﻲ : ﻓﺮﺍﺭﻱ،
ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ
ﻗﺎﭼﺎﻏﺎﻥ : ﻓﺮﺍﺭﻱ
ﻗﺎﭼﺎﻱ : ﺩﻭﻧﺪﻩ
ﻗﺎﭼﻴﻨﻴﻠﻤﺎﺯ :
ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ
ﻗﺎﺧﻴﻨﺞ : ﺑﺎﺷﺎ
ﭼﺎﻟﻤﺎﻕ، ﺷﻤﺎﺗﺖ، ﺳﺮﺯﻧﺶ، ﻣﻨﺖ
ﻗﺎﺩﺍ : ﺩﺭﺩ ﻭ ﺑﻼ
ﻗﺎﺩﺍﻕ : ﺑﻨﺪ، ﻗﻔﻞ
ﻗﺎﺩﻳﻦ : ﺧﺎﻧﻴﻢ،
ﺧﺎﻧﻢ
ﻗﺎﺭﺍﻟﺘﻲ : ﺳﻴﺎﻫﻲ،
ﺷﺒﺢ، ﺳﺎﻳﻪ
ﻗﺎﺭﭘﻴﺰ : ﻫﻨﺪﻭﺍﻧﻪ
ﻗﺎﺭﺕ : ﺳﺨﺖ،
ﺯﻣﺨﺖ، ﺯﺑﺮ، ﺳﻔﺖ
ﻗﺎﺭﺗﺎﻝ : ﻋﻘﺎﺏ
ﻗﺎﺭﺳﻴﻠﻦ : ﺑﺮﻑ
ﭘﺎﻙ ﻛﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ
ﻗﺎﺭﺷﻮ : ﻗﺎﺭﺷﻲ،
ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﻗﺎﺭﺷﻲﻟﻴﻖ :
ﻗﺎﺭﺷﻴﻠﻴﻖ : ﺟﻮﺍﺏ
ﻗﺎﺭﻏﻲ : ﻧﻔﺮﻳﻦ
ﻗﺎﺭﻣﺎﻕ : ﭼﻨﮕﺎﻝ،
ﻗﻼﺏ
ﻗﺎﺭﻳﺶ : ﻭﺟﺐ
ﻗﺎﺭﻳﺸﻴﻖ : ﺩﺭ ﻫﻢ،
ﻣﺨﻠﻮﻁ
ﻗﺎﺭﻳﻦ : ﺷﻜﻢ
ﻗﺎﺯﺍﻻﻕ: ﭼﻜﺎﻭﻙ
ﻗﺎﺯﺍﻥ : ﺩﻳﮓ
ﻗﺎﺯﺍﻧﺞ : ﺳﻮﺩ،
ﺩﺭﺁﻣﺪ
ﻗﺎﺯﻣﺎ : ﻛﻠﻨﮓ
ﻗﺎﺯﻳﻨﺘﻲ : ﺣﻔﺮﻳﺎﺕ
ﻗﺎﺳﻴﺮﻏﺎ : ﺗﻮﻓﺎﻥ
ﻗﺎﺳﻴﻖ : ﺷﺮﻣﮕﺎﻩ
ﻗﺎﺵ : ﺍﺑﺮﻭ
ﻗﺎﻓﻼﻥ : ﭘﻠﻨﮓ
ﻗﺎﻻﺑﺎﻟﻴﻖ : ﺷﻠﻮﻍ،
ﭘﺮ ﻫﻴﺎﻫﻮ
ﻗﺎﻻﺭﻏﻲ : ﺟﺎﻭﻳﺪ،
ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ، ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ
ﻗﺎﻻﻕ : ﭘﺸﺘﻪ
ﻗﺎﻟﺨﺎﻥ : ﺳﭙﺮ
ﻗﺎﻟﺪﻳﺮﺍﺝ : ﺍﻫﺮﻡ،
ﺟﺮﺛﻘﻴﻞ
ﻗﺎﻟﺪﻳﺮﻣﺎﻕ :
ﻗﻮﻭﺯﺍﻣﺎﻕ، ﺩﻳﻜﻠﺘﻤﻚ، ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ، ﺑﺎﻻ ﺁﻭﺭﺩﻥ
ﻗﺎﻟﻴﺠﻲ :
ﻭﺍﻣﺎﻧﺪﻩ، ﭘﺲﺭﻭ
ﻗﺎﻟﻴﻦ : ﺿﺨﻴﻢ
ﻗﺎﻣﭽﻲ : ﺷﻠﻼﻕ
ﻗﺎﻧﺎﺕ : ﺑﺎﻝ
ﻗﺎﻧﭽﻴﻞ: ﺧﻮﻧﻤﺮﺩﮔﻲ
ﻗﺎﻧﺪﺍﻝ : ﺯﻧﺠﻴﺮ
ﻗﺎﻧﺪﻳﺮﻳﺠﻲ : ﺟﻮﺍﺏ
ﻗﺎﻧﻊﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻗﺎﻧﺸﺎﺭ : ﺭﻭﺑﺮﻭ،
ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﻗﺎﻧﻘﺎﻝ : ﻛﻨﮕﺮ
ﻗﺎﻧﻴﻖ: ﺳﻴﺮﺍﺏ، ...
ﻗﺎﻫﻤﺎﺭ: ﺁﺭﺧﺎ،
ﭘﺸﺖ
ﻗﺎﻭﻭﻥ : ﺧﺮﺑﺰﻩ
ﻗﺎﻳﺪﺍ : ﻗﺎﻋﺪﻩ
ﻗﺎﻳﺮﻳﻠﻲ :
ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ، ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ، ﺟﻌﻠﻲ
ﻗﺎﻳﻐﻲ : ﻓﻜﺮ،
ﺍﻧﺪﻭﻩ، ﻏﻢ، ﺗﻌﺼﺐ
ﻗﺎﻳﻨﺎﻕ : ﻣﻨﺒﻊ
ﻗﺎﻳﻨﺎﻗﭽﻲ :
ﺟﻮﺷﻜﺎﺭ
ﻗﺮﻩﻗﺌﻴﻴﺪ : ﺷﻮﻣﻲ،
ﺑﺪ ﻳﻤﻨﻲ
ﻗﺰﺋﺖ : ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ
ﻗﻨﻴﻢ : ﺩﻭﺷﻤﻦ
ﻗﻮْﭘﻮﺯ : ﺳﺎﺯ،
ﺳﺎﺯ ﺁﺷﻴﻘﻬﺎ
ﻗﻮْﭘﻮﻕ : ﻛﻨﺪﻩ
ﺷﺪﻩ
ﻗﻮﺗﺴﺎﻝ : ﻣﻘﺪﺱ
ﻗﻮﺗﻠﻮ : ﻣﺒﺎﺭﻙ
ﻗﻮْﺗﻮﺭ: ﮔﺮ
ﻗﻮْﺟﺎﻣﺎﻥ : ﺑﺰﺭﮒ،
ﺳﺘﺮﮒ، ﻛﻬﻨﺴﺎﻝ
ﻗﻮْﺧﻮ : ﺑﻮ،
ﺭﺍﻳﺤﻪ
ﻗﻮْﺧﻮﻣﻮﺵ : ﮔﻨﺪﻳﺪﻩ
ﻗﻮﺩﻭﺭﻏﺎﻥ :
ﺳﺮﻣﺴﺖ، ﻫﺎﺭ ﺷﺪﻩ
ﻗﻮﺩﻭﺯ : ﻫﺎﺭ
ﻗﻮْﺭ : ﺍﺧﮕﺮ، ﮔﺮ
ﻗﻮْﺭﺍﺟﺎﻧﺎﻕ :
ﺷﺮﺍﺭﻩ
ﻗﻮﺭﺍﻝ : ﻗﺎﻋﺪﻩ،
ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﻗﻮﺭﺍﻥ : ﻣﻌﻤﺎﺭ
ﻗﻮﺭﺗﻮﻟﻮﺵ :
ﺁﺯﺍﺩﻱ، ﺭﻫﺎﻳﻲ
ﻗﻮﺭﺗﻮﻡ: ﺍﻳﭽﻴﻢ،
ﺟﺮﻋﻪ
ﻗﻮْﺭﺧﺎﻕ : ﺗﺮﺳﻮ
ﻗﻮْﺭﺧﻤﺎﺯ : ﻧﺘﺮﺱ،
ﺷﺠﺎﻉ
ﻗﻮْﺭﺧﻮ : ﺧﻮﻑ
ﻗﻮْﺭﺧﻮﻧﺞ :
ﻭﺣﺸﺘﻨﺎﻙ
ﻗﻮﺭﺷﺎﻳﻴﺠﻲ :
ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺟﺮﻡ، ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻛﻨﻨﺪﻩ، ﻭﺳﻮﺳﻪ ﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻗﻮْﺭﻗﭽﻮ : ﻣﺤﺎﻓﻆ.
س
23:10
سؤزلوک
✅پئشَری = یئرآلما ، سوغان و یا ...
محصولون چٶلدن گٶتوردوکدن سورا اوشاقلار گئدیب قالانلارین تاپاردیلار،
بو ایشه پئشری دئییردیلر
✅بارماقچیل = دَری‌دن تیکیلمیش بارماق قابی، بیچین‌چیلر
بارماقچیلی گئیه‌ردیلر بارماقلارینا تیکان باتماسین
✅قیرچا = قدیم زامان ائولرین دامی سوواق اولاردی ،
قار، یاغیش چوخ یاغسایدی داماردی ، دامین تیرلری ائوده همشه تندیر یاندیقینا گٶره قارالاردی ، بو قارا لکه‌لر دامین دامچی‌لارینا
قاریشیب ، داماردی ائوه، اونا قیرچا دییه‌ردیلر
✅کَره‌لیک = بعضی قابلاری اَسکی زامانلاردا مال
حئیوان آزاسی‌لا دوزَلده‌ردیلئر،اونا کره‌لیک دییه ردیلر
2 December 2017
س
23:38
سؤزلوک
☑️برخی از واژگان نظامی
✅
سرباز: قیزیل باش
سرباز پیاده:
قاراچی
نگهبان: کئشیک
دژبان: قورقانچی
آجودان: آغا
یاماغی
سرجوخه: اون باشی
گروهبان: ار باشی
سرگروهبان: وکیل
باشی
استوار: سیرا
باشی
خمپاره انداز :
اوتوز باشی
ستوان: اللی باشی"
افسر: سوبای
سروان: یوزباشی
سرگرد: باشقورد
سرهنگ: مین
باشی-بیگ باشی
سرتیپ: مین بای
سردار: پاشا
ارتشبد: اوردو
بیگی
سرلشگر:
امیرتومان
ارتشتار:
اوردوچوی
اطلاعات ارتش:
قارا قولاق
فرمانده توپخانه:
آتاش بیگ
ستاد ارتش: گئنل
قورمای
سواره نظام:
قاراخیل
نیروهای مسلح:
قورالتای
نیروهای زمینی:
قارا قوشون
نیروهای هوایی:
اوچاق قوشون
نیروهای دریایی:
دنیز قوشون
ارتش:
اوردو-قوشون
ارتشی: اوردوچو
ارتش سرخ: قیزیل
اوردو
ارتش مردمی:
قاراقوشون-قارا چور
پادگان: ساخلوو
اردوگاه: قوران
سردسته: قول باشی
گروهان: بولوک
گردان: قوردان
تیپ:
مینلیک-توغای-تیپ
لشگر: تومان
توپ: توپ
قاضی نظامی:
توتوق
🔶فرهنگ جامع(ترکی-فارسی)نشر آزرمیدخت قزوین۱۳۹۴
@suzluk
4 December 2017
س
18:42
سؤزلوک
💠فرهنگ زبان ترکی
🍀کلمات ترکی رایج در زبان فارسی🍀
در زیر بعضی از
راه های تشخیص کلمات تورکی که در فارسی کاربرد دارند را آورده شده است امید که
مورد توجه و استفاده قرار گیرد:
1 .......کلماتی
که به « مه » ختم میشوند مانند:
🔺گزمه ، ساچمه ، دیشلمه ، دولمه ، چکمه ، قابلمه ،
قیمه ، سرمه ، سورتمه ، یورتمه ، تخمه ، کرشمه ، چمباتمه ، تکمه (تیکمه تیکماق
دوختن) , و ......🔻
2 .... کلماتی که
به پسوند« چی» ختم می شوند مانند :
🔺سورچی، قیچی، قاچاقچی ،شکارچی ،قهوه چی ،ایلچی،
جارچی، توپچی ، یالانچی ,انزلیچی و ......🔻
3.... کلماتی که
به « چه » یا « جه » ختم می شوند ( چه پسوند تصغیر در زبان تورکی است مانند ک در
فارسی) مانند :
🔺تانریجه ( تانری+جه : الهه) ، بچه ، گوجه (گوی
" سبز" +جه) بوقچه (بوق " چمدان "+چه) طاقچه ، باغچه و کوچه
(کوی " روستا " +چه) غنچه (غونچا)، سئرچه ، تپانچه ، یونجه و....🔻
4 .....کلماتی که
به « اق »ختم می شوند مانند :
🔺قاچاق ، چلاق ، قالتاق ، ییلاق ، قشلاق ، الاق ،
یراق ، چماق ، قنداق ، باتلاق ، چخماق ، سنجاق ، بایراق (بیرق) ، چراق ، ( چیرماق
یعنی سوسوکردن ) ، سراغ (سوراق سوروماق یعنی پرس وجو کردن) و ....🔻
5 ... کلماتی که
به « ک » ختم می شوند :
🔺مانند تشک ، اوردک ، الک ، یدک ، ببک ، کولاک (
کوللاماق یعنی مدفون کردن)، بلوک ( از بولماق به معنای بخش کردن) ، کمک(کٶمک ) و ....🔻
6 ...کلماتی دو
قسمتی مانند:
🔺ده ده ، به به ، په په ، نه نه ، قاغا (کاکا) ،
چیل چیل (به صورت چلچله وارد فارسی شده ) ،سلانه سلانه (ساللانا ساللانا) و ...🔻
7 ... کلماتی که
به « ار »ختم می شوند:
🔺مانند چاپار ، دمار (دامار) ، قاجار ، سالار( از
فعل سالماق بر زمین زننده ، پهلوان) ، تومار ، اچار ، افشار(اٶوشار) و....🔻
8 ...کلماتی که
به «اج » ختم می شوند مانند :
🔺تاراج ، آماج ، اوماج ، دیلماج ، تیماج و....🔻
9...فعل هایی
مانند:
🔺قاطی کردن ، چلاندن ، قرتاندن ، قردادن ،قِر امدن
،چاپیدن ، چروکیدن ، کیپ کردن ، قاپید و....🔻
10...ابزار الات
جنگی و اصطلاحات مانند :
🔺توپ ، تپانچه ، تفنگ ، ماشه ، گلن گدن ، گلوله ،
فشنگ ، قشون ، قپوز چاووش ( از چو به معنای خبر) ، باروت ، یاقلوی ، فانوسقه ،
قمقمه ،اوردو و.... 🔻
11...نام بسیاری
از پرنده ها و جانوران مانند :
🔺قرقی ، بالابان ، دورنا ،طرلان ، بلدرچین ، لاچین
و بایقوش ، قورباغه ، مارال و .... 🔻
12...نام
ابزارالات موسیقی مانند :
🔺دهل (دوول به معنای کوبیدن) ، باغلما ،تنبک ،
بالابان ، و....🔻
13...عوارض طبیعی
مانند:
🔺تپه ، دره ، جلگه (چولگه به معنای صحرا) کویر (کو
+ یئر) ، لوت و ....🔻
14...ابزار الات
غذاخوردن مانند :
🔺بشقاب ، چنگال ، قاشق ، قابلمه ، سفره ، قزان ،
ملاقه و....🔻
15...نسبت های
فامیلی مانند :
🔺داداش ، ابجی ، قاین ، دایی ، نه نه ، آقا ،خانم
، خان ، بیگ و ....🔻
16...کلماتی
مانند
:
🔺پالتو، پلاس ، پالان ازترکی گرفته شده اند
(پالتار در ترکی به معنای پوشاک می باشد:پال = کاور ، پوشش دهنده)، قالی و....🔻
8 December 2017
س
17:26
سؤزلوک
قدرت زبان_تورکی
اندام های برجسته
بدن در زبان تورکی با حرف "د" شروع میشوند :
دیل ✅
زبان
دیش ✅دندان
دوداق ✅
لب
داماق ✅(دیلچک)،
کام
دیرناق✅
ناخن
دیرسک ✅آرنج
دیز ✅زانو
دابان✅
پاشنه
دالاق ✅طحال
(در حالت بر جستگی و التهاب)
دوش ✅سینه
مخصوصا در مورد زنان
دیمدیک ✅منقار
پرندگان
و...
اندام های گرد و
لوله ای بدن در زبان تورکی با حرف "ب" شروع میشوند :
باش ✅سر
بئین ✅مخ
بویون ✅گردن
بنیز (یاناق)✅
:گونه
بورون ✅بینی
بئل ✅کمر
بیلک ✅مچ
دست
بوخوم ✅مفصل
بالدیر ✅ران
باجاق ✅کل
پا
بارماق ✅انگشت
باغیرساق ✅روده
بویرک ✅کلیه
10 December 2017
س
13:32
سؤزلوک
در زبان تورکی چشم و مشتقات آن با حرف
"گ" شروع میشوند :
گؤز ____چشم
گیپریک _مژه
گیله __مردمک
گاش (قاش) __ابرو
موارد نحس که در
تورکی با حرف "ق" شروع میشوند :
قارا __سیاه
قارانلیق
____تاریکی
قورخو __ترس
قودوز ____هار
قیرغین ____کشتار
از طریق سرما
قیزغین __کشتار از طریق گرما
قایغی _نگرانی
قنیم _دشمن
قورغو __توطئه
قاری __عجوزه
قاریماق __پیر شدن
قادا _درد و بلا
قوراقلیق __خشکسالی
قیش ________زمستان
قار __برف
قیرو ____برف
دانه های گرد و سفت
قارغی __نوک تیر، پیکان
قارغیش ____نفرین
قارانات ____شومی
قاران ____آخرین
نوبت
و... و...
11 December 2017
س
12:00
سؤزلوک
بخش معادلات ✅
چرم 🔹 گون
پیام 🔹 ایلتی - گوندری
خبر 🔹 ساو
تاثیر 🔹 کار کسیم - اتکی
توجه 🔹وج - باخیم - باخیج
توجه کردن - دقت
کردن 🔹باخماق وج ورمک
زلزله 🔹 ترپم - (از فعل ترپتمک) یر گورولتوسو
رضایت نشان دادن
- راضی بودن 🔹 قییماق
متهم کردن 🔹 قیناماق
خسیس 🔹قیتمیر
شلخته 🔹 پینتی
سرایت کردن 🔹 بولاشماق
پولدار 🔹ثروت مند: وارلی -زنگین
ثروت 🔹دارایی : وار
فقیر 🔹 یوخسول
ساحل 🔹 قیی - قیراق
النگو 🔹بیلرزیک - النگی
گوشواره 🔹 سیرقا - (به همین صورت وارد زبان روسی شده پرویز شاهمرسی) کوپه
دست بند 🔹قولباق
دست بند زدن 🔹قولباقلاماق
رایج 🔹 ایشلک
گرد باد 🔹 قاسیرقا
طوفان 🔹 فیرتینا
کتاب 🔹پیتیک
تعمیر کردن 🔹 قاییرتدیرماق - اونارماق
شوخی🔹اویو-اویونلاما-اویونلاییش
شوخلوق🔹شوخی واژه ای روسی
شوتقا به معنی
"جک"است که درترکیه بصورت شاکا استفاده میشوددربین اکثریت تورک زبانها
اویون رایج است در واقع درقدیم اویناماق به معنی شادی وجنبیدن بوده است.
شوخی کردن🔹اویونلاماق
13 December 2017
س
11:57
سؤزلوک
💢تورک ائللَریندە یئددیجە {هفت روز هفته} نین ائتومولوژوسو.
اَن اَسکی
چاغلاردان بئری، تورک ائللرینده یئددی لیک (هفته) گونلئرینین آدلاری، 4عونصور
(سو-اود-یئل -توپراق=آب-آتش-باد-خاک) دان توتولوب.
دئمه لی دَرین
بیر باخیشلا آیدینجاسینا گورونور؛ آتا-آنالاریمیز ایلک وارلیقدان یاشاییشا تام
فلسفی بیر گوزویله باخیرمیشلار.
آردیجیل گئلئن
یئددیلیک {هفته} آدلارینا یئنی بیر باخیش👇
#یئل گونو -Yel günü(شنبه)
:یئل دَبَریش و
چالیشماق سیمگَه سی [سمبل] اوْلاراق هفته نین بیرینجی گونو اینسانلار ایشه
باشلاییرلار.
#سوت گونو -Süt günü (یکشنبه):
ائلیمیزین
عَنعَنه سیندَه، چوبان حاققی اولاراق، بو گونده ساغیلان سوت لئر، ائلین خان
چوبانینا یئتیشرمیش و خان چوْبانین نظارتیله، چوبانلار آرا عدالتله بولونئرمیش.
#دوز گونو-Duz günü (دوشنبه)
: مال داوارلار،
کوپمَه سین دئیه، آرخاج لار ایلە
یاتاقلاردا داشلارین اوستونه دوز تؤکلئرمیش و حئیوانلاری بوراخارمیشلار، او دوزلاری
یالاسینلار.
#توپراق گونو-Topraq günü (سه شنبه)
: بو گونَه ،آرا
گون دَه دئییلیر، یئددیلیک یا هفته نین تام اورتاسی. آنجاق آنا توپراق اینسانلارین
اَن قوتسال (مقدس) وارلیغی اولاراق یاشاییشدا اونو اورک سایاغی اورتادا بئسلییب
لئر.
#اود گونو- Od günü (چهارشنبه)
: بو گونده ،باش
اوجاقدان بوتون ائولئرده، کؤز پایلانارمیش.
#سو گونو-Su günü (پنجشنبه)
: سو گونو ائلین
قیز گلین لئری، بولاق باشینا توپلاشاراق، یئددیلیک بویو باتیق پال -پالتارلاری
یووارکئن، سهنگ(کوزه) لرین دوْلدوروب ائولرینه دونرمیشلر، بیرداها گئنج(جوان)
آنالار ائله جه قیزلار، سوبای اوغلان یا قارداشلارینا، بولاق باشیندا اوز تای
-توشلاریندان گوز آلتی، آداخلی سئچئر میشلر.
#آینی گون -Aynı gün (جمعه)
: بو گونو، آلتی
گون ایش دَن سوْنرا، دینجَلمئک اوچون، نئجه دیلئر؛ باش آینییان گونو ده دئییلیر.
بیرده، آینی
گونونه، گون گونوده دئییلیرمیش. بو اۆزدن اینسانلار بیر -بیرینه خوش گونلئر دیلئه یئرک،
دئییرلئر: گوروم سنی آغ گونَه و داها دوغروسو آینی گونە چیخاسان. یانی یاشاییشیندا قارا گون اولماسین.
سایین آزربایجان
اولوسو-Ulusu
گورون مینلئر ایل
اؤنجه بیزیم آتا -آنالاریمیز یاشاییشا نئجه درین و تام فلسفی ایناملا باخیب و هر
شئیه یئترینجه آد -سان سئچیرمیشلر.
آراشدیران و
یازیچی #حبیب_ساسانیان
14 December 2017
س
20:26
سؤزلوک
چغلی یا چقلی در اصل یک کلمه ترکی است
چوغول çuğul به معنی جاسوس، خبر چین
چوغوللوقçuğulluq و چوغولچولوق = çuğulçuluqجاسوسی، خبر چینی
چوغولچو çuğulçu= جاسوس، خبر رسان، فتنه گر
چوغوللاماق çuğullamaqبه معنی جاسوسی کردن، لو دادن کسی،
اسرار کسی را به کسی رساندن (کنایه از فروختن شخصی ، آدم فروختن)
16 December 2017
س
10:44
سؤزلوک
#چیلله_یوخسا_یلدا؟؟؟
"ﯾﻠﺪﺍ
" ﻭﺍﮊﻩﺍﯾﺴﺖﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ « ﺗﻮﻟﺪ » ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺷﺎﺧﻪﻫﺎﯼ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ ﺯﺑﺎﻥ
« ﺁﺭﺍﻣﯽ
» ﺍﺳﺖ. ﺯﺑﺎﻥ "ﺁﺭﺍﻣﯽ " ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎﯼ ﺭﺍﯾﺞ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪﺧﺎﻭﺭﻣﯿﺎﻧﻪ
ﺑﻮﺩﻩﺍﺳﺖ. ﺑﺮﺧﯽ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﻋﻘﯿﺪﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻭﺍﮊﻩ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺳﺎﺳﺎﻧﯿﺎﻥ ﮐﻪ ﺧﻄﻮﻁ ﺍﻟﻔﺒﺎﯾﯽﺍﺯ ﺭﺍﺳﺖ
ﺑﻪ ﭼﭗ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪﻩ، ﻭﺍﺭﺩ ﺯﺑﺎﻥ ﭘﺎﺭﺳﯽ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ .
واژه چیلله :
" چیلله
" اسمی است که از فعل " چیلمک " به معنای (زدنِ پرتابیِ توام با
ضربه) ساخته شده است.
در ترکی یای یعنی
کمان، چیلله نیز یعنی زه (در اینجا زه کمان) و نیز محل زه برای گذاشتن تیر در موقع
انداختن تیر، اوخ یعنی تیر (تیرِ کمان).در ترکی به تابستان نیز " یای" (در ترکی خراسان : تموز) گفته می شوداز این رو وقتی گفته می شود "یایین چیلله سی " یا "چیلله تموز
" (چلّه تابستان)، تداعی کننده ی کشیدگی نهایی کمان به هنگام انداختن
تیر) یعنی نهایت و اوج کشیدگی تابستان که چهل و پنج روز رفته از تابستان است.
چیلله گئجه سی :
چیلله گئجه سی
برگرفته از مفهوم تورکی آن " نهایت کشیدگی شب " می باشد نه برگرفته
از مفهوم فارسی " شروع چهل روز زمستان ".
قیشین چیلله سی :
قیشین چیلله سی (چلّه ی زمستان) نیز به معنای کشیدگی
نهایی سرما است که دو تا است یکی چهل روزه (بؤیوک یا کاتا چیلله) یکی بیست روزه
(کیچیک چیلله). یعنی زمستان دو بار به اوج می رسد.
چیلله گئجه " شب دارای کشیدگی نهایی"،
وقتی گفته می شود "چیلله گئجه سی" (شب چلّه) در واقع یعنی نهایت
کشیدگی شب. ولی _تحت تأثیر تفسیرهای رایج_ به معنای شروع چلّه ی زمستان تلقی می شود که البته اینگونه نیست.
اینکه چرا "
چیلله " یا " چِلّه" که معنای " زه کمان " و " محل نشستن
ته تیر در کمان " و مآلا مفهوم نهایت کشیدگی را در مورد " بلندترین شب
"، " شدت تابستان " و " شدت زمستان " (که دقیقا معادل “ climax” _ نقطه ی اوج_ آمده از زبان های یونانی و لاتین است) بایستی با عدد " چهل " توجیه
و تفسیر نمود کاری است که روشنفکران پرداخته اند و خود نیز بایستی جوابگو باشند.
قایناق :گونشلی
خوی
17 December 2017
س
20:38
سؤزلوک
اوخویالیم،اؤیره نه‌لیم
حاضیرلایان:سوسن
نواده رضی
✅اَسنله‌مئک:::::::سلام دادن
✅اَسن:::::::: سلام ،سالم،تندرست
✅اَسن قال :::::::خیر پیش
✅اَسنلشمئک:::::::سلام دادن به همدیگر
✅اَسنلیک ::::::سلامت
✅اَسنَه‌مئک ::::::خمیازه کشیدن
✅ایتکله مئک:::::::مجبور کردن
✅ایچدنسیزلیک:::::::عدم صداقت
✅ایچه‌ریک:::::::مضمون
✅ایرده‌له‌مک:::::::زیر ذره بین گذاردن،به دقت
بررسی کردن
✅ایریم:::::دقت
✅ایشلتمئک::::::بکار بردن
✅ایشلئک::::::رایج
✅ائل ارک؛:::::دمکراسی
✅ائل ارکیل:::::دمکراتیک
✅ائلده‌م:لائیک
✅ایلکه ::::::اصل
✅ایله‌تیشیم ::::::ارتباط،رابطه متقابل
✅ایله‌ریجی:::::::مترقی
✅ایلیملی::::::میانه رو
19 December 2017
س
18:03
سؤزلوک
🔹چرا در #شب_چله #هندوانه میخورند و این رسم متعلق به کدام #ملت است.!؟
🔸ﻗﺎﺭ : " ﻗﺎﺭ " ﺩﺭ #ﺯﺑﺎﻥ_تورﮐﯽ ﯾﻌﻨﯽ " ﺑﺮﻑ " ، "پوز
" بمعنی " ﺧﺮﺍﺏ ﮐﺮﺩﻥ " ﯾﺎ " ﻧﺎﺑﻮﺩﮐﺮﺩﻥ.(پوزماخ)
🔹ﻗﺎﺭﺑﻮﺯ ﯾﺎ #ﻗﺎﺭﭘﻮﺯ ﯾﻌﻨﯽ ﻫﻨﺪﻭﺍﻧﻪ،
ﭘﺲ ﻣﻌﻨﯽ ﺁﻥ ﻣﺷﻮﺩ
ﺍﺯ ﺑﯿﻦ ﺑﺮﻧﺪﻩی ﺑﺮﻑ.
🔸قارپوز یئمه‌ک :
قارپیز " یئمه ک (هندوانه خوردن)
چرا در " #چیلله_گئجه "
قارپوز (هندوانه)
خورده میشود.!؟
🔹بررسی نامهای " هندوانه "
در اغلب زبانهای
این منطقه #آزربایجان و #اروپا نشان میدهد که
نام مورد استفاده
در #تورکی قابل استنادترین کلمه در بررسی مفهومی
نام این صِیفی است.
🔸برای مثال در فارسی، " هندوانه " (چیزی
که " ره آوردی از هند " است).
🔹در انگلیسی(water melon) (صیفیِ آبکی) گفته میشود.
🔸ملاحظه میکنید که هر دو توضیحی هستند و معنای
مستقیمی ندارند که رابطه اسطوره‌ای این صیفی را با آن مورد بررسی قراردهیم.
این بررسی و مرور
رابطه هندوانه را با " قار " (برف) محرز میسازد.
🔹پس نگهداری " قارپوز " تا شروع زمستان
(که از #شب_چله شروع میشود)
🔸حلقه‌ای از زنجیره‌ی تفکر اسطوره‌ای ماست و در
این حین نام " قارپوز " کاملا با مسما است.
🔹اسم خوردنی مورد نظر، خود گویای کاربرد آن است.
🔸یعنی بایستی به فصل برف و یخ رسانده شود.
🔹اما آیا کلمه " قارپوز " با " قار
" صرفا دارای همین ارتباط است.!؟
🔸در جواب این سوال باید گفته شود که مسأله کمی عمیق تر از این ارتباط است.
🔹عیمق بودن مسأله به سیستمی برمیگردد که کلمات
اینچنینی را در بر میگیرد :
🔸قیش : زمستان / قار : برف
🔹قاری : عجوزه / قاریماق :پیر شدن
🔸قارتیماق : پیر شدگی بافتهای گیاهی که توأم با
سفت شدگی آن ها است.
🔹قارغیش :نفرین / قارغی : پیکان، نوک تیر
🔸قیرماق : کشتار کردن / قوْرخو : ترس
🔹قیشقیرماق : فریاد کشیدن شدید
🔸قیرو : برفی که به شکل گِرد بوده و سفت است.
🔹قارپیز :هندوانه / قوتلو : مبارک، خوش یُمن
🔸حالا معلوم میشود که چرا این کلمات دارای ارتباط
سیستماتیک با یکدیگر بوده و توجیه دقیق اسطوره‌ای دارند.
🔹ﭘﺮﻭﺗﻮ تورکها و قارپوز :
🔸تورﮐﺎﻥ_ﺑﺎﺳﺘﺎﻥ
ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﻋﻘﯿﺪﻩ
ﺑﻮﺩﻩاﻧﺪ ﮐﻪ ﺷﺐ ﺁﺧﺮ ﭘﺎﯾﯿﺰ ﺭﺍ ﺍﮔﺮ " ﻗﺎﺭﭘﻮﺯ " ﺑﺨﻮﺭﻧﺪ،
ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺑﺮﻑ ﻭ
ﺳﺮﻣﺎﯼ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ﺍﯾﻤﻦ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ.
🔹ﺍﯾﻦ ﺭﺳﻢ ﺍﺯ ﺩﯾﺮ ﺑﺎﺯ ﺗﺎالان ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ #ملت_تورک ﺭﻭﺍﺝ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ دارد.
22 December 2017
س
15:57
سؤزلوک
اداره کردن = کوندتمک - (واژه کوند در ترکیه به
صورت - یون استفاده میشود و به معنی جهت است در آذربایجان به معنی جهتی برای نگه
داری بکار میرود که به صورت فعل به صورت کوند ورمک و یا به صورت کوندتمک استفاده
میشود و دقیقا معنی اداره کردن را دارد
کوندتمک : جهت
دادن برای نگه داری که همان معنی اداره را دارد
در ترکیه به صورت
یونتمک -استفاده میشود)
توجه = وج - vec باخیم - قایقی - ( قایقی به معنی
نگرانی هم هست و از جمله معنی آن دریافت میشود)
مصنوعی : قاییرما - ( در ترکیه به صورت yapay مورد استفاده واقع میشود)
طبیعی : دوغال
نصب کردن :
تاخماق
وصل کردن :
بیتیشدیرمک - ایلیشدیرمک - قوشماق
قطع کردن : کسمک
- قیرماق ( کسمک به حالت کلی قطع کردن گفته میشود قیرماق اکثرا به رشته و حالتی
رونده ای که مانع دار شود گفته میشود
مثال سوی قیرماق
: نسل کشی کردن)
باهم : بیرلیکده
- بیرگه
احساس : دویقو
سابقه : کچگی
خلوت : سایخاش
ساکت : سسیز
سکوت : سسیزلیک
بنا - سازه :
تیکی
ساختمان :
تیکینتی - تیکیلیم - تیکیلیش -
پیر شدن :
قاریماق - قوجالماق -
مسخره کردن :
لاغلاماق - لاغ اتمک - لاغا قویماق- آلایلاماق
24 December 2017
س
10:17
سؤزلوک
🔵آیا میدانید
برای"دعوا.کردن"
نوزده فعل تورکی
وجود دارد.!؟
1. دویوشمئک ::::
همدیگر را کتک زدن
2. وُوروشماق
::::: همدیگر را زدن
3. ساواشماق ::::
با یکدیگر دعوا و جنگ کردن و گلاویز شدن
4. دیدیشمئک ::::
دعوا همراه با چنگ زدن یکدیگر
5. چارپیشماق
::::: دعوا و برخورد به همدیگر - تصادم
6.دالاشماق ::::
با هم دعوای لفظی کردن
7. دارتیشماق
:::: باهم مشاجره کردن
8. چاختاشماق
::::: باهم سرشاخ شدن
9. توتوشماق
::::: دعوا با گرفتن یکدیگر
10. بوغوشماق
:::: دعوا همراه با گرفتن یقه وخفه کردن
11. تپیشمک ::::
دعوا همراه لگد انداخت به هم
12. تپیکلشمئک::::
دعوا همراه لگد انداختن به هم
13. قیرتلاشماق
:دعوا همراه با گرفتن گلوی همدیگر
14. سویوشمئک
:::: همدیگر را دشنام دادن
15. دیرشمئک ::::
دعوا کردن - مقابل هم ایستادن
16. بوغازلاشماق
:::: گلوی همدیگر را گرفتن -مقابل هم قرار گرفتن - دعوا کردن
17. چیرپیشماق
::::: زد و خورد
18. دُوروشماق
::::: مناقشه - مجادله - رو در رو شدن
19. سوپورلشمئک
::::: گلاویز شدن - در هم آویختن
@suzluk
25 December 2017
س
00:17
سؤزلوک
آب داغ : sıcak su
آب دهن : tükürük
آب زیر کاه : sinsi
آب گرم : sıcak su
آب گرم کن : şofben
آب لیمو : limonata
آب و هوا : iklim
آباد: bayındır, imar
آباژور : abajur
آبجو : bira
آبدارچی : çaycı
آبدوغ خیار : cacık
آبدوغ خیار : cacık
آبرومند : onurlu
آبستن : hamile-gebe
آبشار : çağlayan-şelale
آبونه : abone
آبی : mavi
آخرت : âhiret
آخر : son
آخرین بار : son kez
آخور : ahır
آخوند : hoca
آداب : adab
آدامس : sakız- çiklet
آدم : adam, insan
آدم کشی : cinayet
آرام : sessiz
آرد : un
آرزو : arzu- istek
آرزومند : arzulu
آرمان : ideal, hedef
آره : evet
آزار : azar- eziyet
آزمایش : deney-deneme
آزمایشگاه: laboratuvar
آسان : kolay
آستین : elbise kolu
آسمان : gök-gökyüzü
آسیاب : değirmen
آشامیدن : yutmak
آشپز : aşçı
آشپزخانه: mutfak
آشتی : barış
آشنا : alışık
آشیانه : yuva
آفت : afet
آفتاب : güneş
آفتابه : ıbrık
آفریدگار : yaratıcı
آفریدن : yaratmak
آقا: efendi
آگاه : haberdar
آگهی : ilan, reklam
آلبالو : vişne
آلو : alo, erik
آلودگی : kirlilik
آلوده : bulaşık
آلیاژ : alşım
آمادگی : hazırlık
@suzluk
26 December 2017
س
21:24
سؤزلوک
نام های #فارسی و #ترکی گیاهان دارویی ؛
@SUZLUK
نسترن : گیلدیک
گزنه :
گیجیرتیکان
بومادران : بؤیمه‌درن
آویشن : کهلیک
اوتو؟
کاکوتی: کهلیک
اوتو
پونه : یارپیز
شاهی : بولاق
اوتی
شاتره :آجی تره
کاسنی : چیرتیق
چوپی
درمنه : یوشان
پنیرک : امه‌کؤمه‌جی/امن‌کؤمه‌جی
گل گاوزبان :
سوْرما گولو/سوْمورغان گولو/سیغیر دیلی
@SUZLUK
بابونه : به‌به‌نک
خاکشیر : شیورن
کلاه عموحسن : چوبان
یاستیغی
رزماری : قارغا
دیلی
گل محمدی : قیزیل
گول
چوبک : چوغان
تربچه وحشی :
تورپک
گون : گون
شِنگی : یئملیک
ریواس : اوشغون
خُرفه : بستان
تره‌سی. تَرتَر
پیچک صحرایی :
سارماشیق
کنگر صحرایی :
ساری قانقال
یولاف وحشی :
وَله‌میر
تاجریزی : قوش
اوزومو
پنجه واش : دیل
قانادان
گل ماهور :
سییریک/سیییر/سیغیر قویروغو
شبدر : اوچ قولاق
گلپر : بالدیرقان
سلمه تره :
یاغلیجا
تلخه : آجی کنگر
تاج خروس : بئچه
قیزدیران
بنگ دانه: باتبات
هفت بند: قیرخ
بوغوم
زالزالک (کویج):
یئمشان
درختچه گز:
یولغون
@SUZLUK
27 December 2017
س
12:37
سؤزلوک
✅آذربایجان تورکجه سؤزلوک:✅
"آنا
دیلیمیزی یاخشی بیلیب یاخشی دانیشاق"
✅گئج:::: دیر
🔹گئرچک::: حقیقت، واقعی، صحیح
✅گئری::::: پشت سر، عقب
🔹گئن:::::گشاد، فراخ
✅گئنیش::::: وسیع، پهناور
🔹گئییم:::::: لباس،جامه،پوشاک
✅گبه::::: کناره، قالیچه
🔹گتیرمئک::::::فعل آوردن
✅گدیک::::: گردنه کوه
🔹گردک::::: حجله،حجله عروس
✅گرنشمئک::::: خمیازه
🔹گلین::::: عروس
✅گمی::::: قایق، کشتی
🔹گنج::::: جوان
✅گؤبئک:::::: ناف
🔹گؤبلئک::::: قارچ
✅گوج::::: نیرو،توان
🔹گوداز::::: عذاب، جزا، تله، دام
✅گودک::::: گوده:کوتاه، کوتوله
🔹گودمئک::::: پاییدن، مراقب بودن
✅گؤر::::: قبر
🔹گؤر:::: دخمه
✅گؤروشوک:::: دیدار، ملاقات
🔹گؤره:::: بخاطر، برای
✅گؤز:::: چشم
🔹گؤوز:::::: پاییز
✅گوزگو::::: آئینه
🔹گؤزلوک:::: عینک
✅گؤزل::::: زیبا
🔹گول::::::: گل
✅گؤل::::: برکه، استخر، آبگیر
🔹گول::::: بخند
✅گؤی:::::: سبز
🔹گؤی::::: آسمان
✅گؤی::::: روییدنی
🔹گؤی::::: کبود، کوفته
✅گؤی::::: نارس
🔹گؤی::::: خسیس،
✅گوُن:::: پوسته، چرم
🔹گون::::: آفتاب
✅گون:::: روز
🔹گون:::::گیاه گون، گون کتیرایی
✅گونئی:::::: جنوب
🔹گون اورتا:::::: ظهر، نیم روز
✅گونش::::: خورشید،آفتاب
🔹گونو:::::: هوو، زن دوم
✅گؤوشئک::::: نشخوار
🔹گووه:::::: بید لباس
✅گؤینمئک:::::: سوزش، درد
🔹گه ییرمئک::::: آروغ زدن
✅گیج::::: خنگ، احمق
🔹گیر:::::: توان، قدرت
✅گیزلتمئک::::: پنهان کردن
🔹گیزلنپاچ:::::: قایم باشک
✅گیزلی::::: مخفی ،پنهان
🔹گیلئی::::: گلایه، شکایت
✅گیله::::: دانه، قطره
🔹گیله::::: مردمک چشم
✅گیجیشمئک::::: خارش گرفتن، تحریک شدن
@suzluk
س
18:45
سؤزلوک
✅بخش معادل کلمات✅
🔸تعجب کردن ::::چاشماق- çaşmaq
🔹عادت کردن ::::آلیشماق- alışmaq
🔸شهرت ::::::اوُن-آد- ün-ad
🔹مشهور ::::اونلو-آدلی adlı-ünlü
🔸پراکنده شدن ::::داقیلماق dağılmaq
🔹پاک کردن ::::سیلمئک silmək
🔸اشتباه یا چیز ریز را پاک کردن-نوشته را پاک
کردن::::پوزماق-سیلمئک-silmak pozmaq
🔹پاک کن ::::پوزیجی pozqu
🔸دستمال ::::سیلگی silgi
بیز پوزقو ایله
پوزاریق سیلگی ایله سیلریک
این فعل در ترکیه
فقط در حالت سیلمک به کار میرود
که در ترکیه به
پاک کن
silgi و به
دستمال واژه ی عربی مندل را بکار میبرند اما میتوان سیلگی هم به معنی پاک کن و هم
دستمال بکار برد
🔹خراب کردن ::::کورلاماق körləmək-korlamaq-pozmaq
🔸بهم ریختن ::::پوزماق pozmaq
🔹باده :::::چاخیر çaxır
🔸نوشابه - مشروب-نوشیدنی ::::ائیچگی içqi-içəcək
🔹مجرد ::::سوبای subay
🔸متاهل :::::ائولی evli
🔹لخت ::::یالین yalın
🔸فریب دادن-پیچاندن ::::توولاماق tovlamaq
🔹فریب دادن :::::آلداتماق aldamaq-aldatmaq
🔸دفاع کردن ::::::ساوونماق sovunmaq
🔹مدافع :::::ساوونجی sovunucu
🔸پنالتی(جریمه) ::::کی'ین qıyın
🔹انتقال یا پاس ::::اوتورمه، ötürmə
🔸سانتر ::::::آشیرما aşırma
🔹حوصله::::::::داماق damaq
🔹کر ::::::ائشیتمین -eşitməz-qarang -kar
🔸کور ::: گورمیئن- görməz-görməyən -kör
🔹لال ::: دیلسیز:::: lal -dilsiz
@suzluk
2 January 2018
س
20:27
سؤزلوک
Voice message
Not included, change data exporting settings to download.
01:46, 244.7 KB
سوز:حسین مصری
سس:پریسا
حیدری(گونش)
@suzluk
20:31
بئله ایتمیشم
هئچ بیلمیره م
دونیانین
هاراسیندایام.
سنی دوشونمک
اوقدر دوغمادیر
منه
سانکی
"آ"حرفی دیر
آغلار سوزجویونون
باشلانیشیندا.
سنه قووشماق
آنجاق
پست مدرن رومان
لارینین
سونوکیمی
گیزلی
قاپالی .
آه !
تاپیلا بیلسیدیم
بیرده
.
حسین مصری
3 January 2018
س
12:36
سؤزلوک
نمونه ای از پسوند کلمه (7یئددی)
🔹yeddi
یئددى(هفت)
🔹yeddi lik
یئددى لیک(هفت
تایی)
🔹yeddi lə
یئددیله(هفت تایی
کن)
🔹yeddicə
یئددیجه(هفته)
🔹yeddinci
یئددینجى(هفتم)
🔹yeddi-yeddi
یئددى-یئددى(هفتا
هفتا)
🔹yeddiyə
یئددىیه(براى
هفت)
🔹yeddi qat
یئددى قات(هفت
لا)
🔹yeddi yer
یئددى یئر(هفت
جا)
🔹yeddi baş
یئددى باش(هفت
سر)
🔹yeddi göz
یئددى گؤز(هفت
چشم)
🔹yeddi söz
یئددى سؤز(هفت
حرف)
🔹yeddi qardaş
یئددى قارداش(هفت
برادر)
🔹yeddi bacı
یئددى باجى(هفت
خواهر)
یازار:آیدین @suzluk
12:50
🔹ما را رها کنید، همان بهتر که خراسان
سر ایران باشد نه آزربایجان
#محمدرضا_لوایی
اشتباه مشروطه
تکرار نخواهد شد. آزربایجان براى ایرانیّت نخواهد جنگید. شعارها و شعور سیاسى ما
با هم در تفاوت است.
ما آریایى نیستیم
انسان را مى
پرستیم
کجا بودید وقتى
ملت آزربایجان در خرداد بر علیه تبعیض و ستم به پا خواست؟
نه تنها با ما هم
آواز نشدید که بر ما شدید.
کجا بودید وقتى
زلزله ما را فرو ریخت؟
کجا بودید وقتى
قاراباغ را ارامنه اشغال کردند؟ نه تنها دفاع نکردید که به داشناک ها پیوستید.
آن روز چرا شعار
ندادید که؛
قره باغ را رها
کن
فکرى به حال ما
کن.
این جنگ، جنگ ما
نیست. جنگ در سوریه و لبنان و دیگر کشورها هم مال ما نیست.
مگر ما با شما در
حکومت و اداره ى این جغرافیاى آشفته سهیم هستیم که الان برایش بجنگیم؟
اگر دهه ها قبل
به ما مى پیوستید و طرد و دفع و انکارمان نمى کردید شاید به شما مى پیوستیم.
کجا بودید وقتى
سهم ما را از بودجه کسر کردند و بر مالیاتمان افزودند؟
کجا بودید وقتى
دریاچه ى اورمو را خشک کردند؟ نه تنها با ما همصدا نشدید بلکه به جوکسازى در مورد
دریاچه پرداختید.
اصلاً من چرا مى
پرسم که کجا بودید؟ مگر شما در تلخترین و حساس ترین وقایع سیاسى و اجتماعى کنار ما
بودید؟
کلاً مگر شما با
ما بودید و با ما هستید؟
حالا چرا باید ما
با شما باشیم؟
یک دلیل قانع
کننده بیاورید تا برایتان جانفشانى کنیم.
همین الان
روزنامه ى ایران دارد هویت و هستى و تاریخ ما را مى کوبد و یک نفر از درون شما در
رد این انسان ستیزى یک سطر ساده حتى به خاطر رفع مسئولیت نمى نویسد.
ما از چه چیز شما
دفاع کنیم وقتى از سر تا به پا بر ما مى تازید؟
از شما دزدى شده
است؟ کجا بودید وقتى داد مى زدیم که معادن و انرژى و هویت و زبان و میراث فرهنگى
آزربایجان را مى دزدند؟ که دزد، خود شما بودید.
آزربایجان تصمیم
خود را گرفته است. آزربایجان براى ایرانیت و باستانگرایى و براى تقویت اشغالگرى و
آسیمیلاسیون مبارزه نخواهد کرد. آزربایجان براى خودش خواهد جنگید.
در مشروطه براى
شما جنگیدیم. خوش به حالتان شد. رضا پالانى آمد. زبان و فرهنگ و هویتمان را سرکوب
کردید.
تبریز در بیست و
نه بهمن به پا خواست. حکومت را قبضه کردید. بدتر از رضاخان به جان فرهنگ و هویتمان
افتادید.
آزربایجان دیگر
به شما اعتماد ندارد.
از این سر و
سوداى دردسرساز دست بردارید. قبلاً هم گفته ام، آزربایجان سرِ ایران نیست سرِ خودش
است.
قبلاً نوشته ام،
تبریز دیگر برایتان نخواهد جنگید.
شما ارزش هاى
دموکراسى و مدرنیسم را بلد نیستید و نشدید. شما دیگرى دوستى را به دیگرى ستیزى
ترجیح دادید.
شما وقتى سرتان
درد مى گیرد به گلایه و آخ و اوخ مى افتید که چرا ما برایتان نوازش و التیام
نداریم اما وقتى جان ما را مى گیرند همصدا با حکومت و فاشیسم و راسیسم به رقص و
شادمانى بر مى خیزید.
شکل و جنس مبارزه
ى ما آزربایجانى است نه خراسانى و کرمانشاهى و غیره.
شکل تبعیضى که
شما از آن حرف مى زنید با شکل تبعیضى که ما مى گوییم زمین تا آسمان متفاوت است.
شما از موضوع و
موضع اشغالگرى دفاع مى کنید. تنها دغدغه ى شما این است که شکل حکومت اشغالگرى را
مطابق خواست خویش نقاشى کنید. شما براى شکست تخت اشغالگرى خیز برنداشته اید بلکه
قصد تصاحب و مالکیت آن را دارید.
شما دغدغه ى زبان
و فرهنگ و نسل کشى ندارید.
شما در
شعارهایتان از دست شمر به یزید پناه مى برید. از حکومت سنتى و رادیکال و ستمکار به
سمت سلطنت بى پایه و اساس و مرتجع پناه مى برید.
شما در پى تغییر
نیستید، در پى گردش و چرخش حکومت هاى " دیگرى ستیز " و مستبد هستید.
ماهیت و شکل مبارزه ى شما مدرن و دموکرات نیست.
شکل مبارزه ى شما
ایرانیت آخوندى و سلطنتى و غیره است اما شکل مبارزه ى ما آزربایجانچیلیق و
تورکچولوک مى باشد.
بروید و از کوروش
کبیرتان بخواهید که آسوده نخوابد و نعشش را بتکاند و نجاتتان دهد.
تکانى به خودتان
بدهید. ما مثل شما نیستیم که در سرکوب انسان با حکومت و فاشیسم همصدا باشیم.
هر وقت حکومت، ما
را در تنگاى سرکوب و ستم قرار داد از سلطنت طلب و اصلاح طلب و دیگر سه نقطه طلب ها
آشکارا طرف حکومت را گرفتید و بر ما تاختید. ما اما نه طرف حکومت را مى گیریم و نه
طرف شما را. بر شما هم نمى تازیم بلکه اگر براى تغییر بجنگید تحسینتان خواهیم کرد.
شاید باید دیگر
زمان فهم این حقیقت رسیده باشد که بدانید و بفهمید از امروز، خراسان سر ایران است
نه آزربایجان.
باقى بقایتان.
جانمان نیست
فدایى تان.
4 January 2018
س
10:10
سؤزلوک
تورکجه دوزگون سوزلئر✅
✅چالیش دونیادا ایسته دیگین دئیشیکلیگ اول!
✅نفس چکیرسن سه، یئنی دن باشلاماقا گئج دئییل!
✅هر شئی واختین دا گلجئک! دوزوملو اولون
✅یاشاییش چتین گلیرسه، گولمه یی اونودوبسوز!
✅یاشاییش دان بونو اویره نین:!!
"بودا کئچه
جک"
✅هرزامان قورخماق یاخجی دئییل! یولا توشسئک؛
قورخوموز توکولئر!
✅یاشاییش قیسادیر! دیش لریز واردیسا! گولون...
✅دورمایین! هر یئرده یاشاییش وارسا؛ اومود وار...
✅گول! سنین آغلاماقین دونیانی دئیشدیرمئز
✅بویوک ائیشلری گوره بیلمسئک ده؛ کیچیک ائیشلری
بویوک اورگینن گورئک!
✅گولمه یینیزله دونیانی ده ییشدیرین؛ قویمایین
دونیا سیزین گولمه یینیزی دئیشسین
✅گؤز یاشلاریزی سیلمئک یئرینه، گؤزلریزدن یاش
آختارانلاری سیلین!
5 January 2018
س
14:41
سؤزلوک
خیاوان یا خیابان؟
هردو یکی است در
ترکی قدیم ب=و
هردو یک حرف
بودند این واژه تلفظش از هردو نظر درست است
مثلا ائو= ائب ev=eb
sav=sab
6 January 2018
س
13:45
سؤزلوک
س
سؤزلوک 27.02.2017 19:34:33
ارشیلیقلیQarşılıqlı : متقابل
قارشینQarşın : علی رغم
قانیتQanıt : ثبوت
قانیتلاماقQanıtlamaq : اثبات کردن
قاورامQavram : مفهوم
قاووشماقQavuşmaq : واصل شدن
قوشارQoşar : شاعر
قوللانماقQullanmaq : به خدمت در آوردن
قونوQonu : موضوع
قونوشماQonuşma : گفتگو
قونومQonum : موقعیت
کسینلیکلهKәsinliklә : قطعیا
کؤتوKötü : بد
کؤکده‌ن بوته‌مچیKökdәn bütәmçi : بنیادگرا
کؤکلوKöklü : ریشه دار
کؤکه‌نKökәn : ریشه
کیتلهKitlә : توده
کیچیمسه‌مه‌کKiçimsәmәk : تحقیر کردن
کیملیکKimlik : هویت
گرچه‌کله‌شمه‌کGәrçәklәşmәk : متحقق شدن
گرچه‌کلیکGәrçәklik : واقعیت
گره‌کسیزGәrәksiz : غیرضروری
گره‌کلیGәrәkli : لازم
گله‌نه‌کGәlәnәk : سنت
گنه‌لدهGәnәldә : عموما
گؤبودGobud : خشن، بی کیفیت
گوجونGücün : مجبوری، تحمیلی
گؤرکسؤزGörksöz : ادبیات
گؤرکولGörkül : ادبی
گؤره‌وGörәv : وظیفه
گؤرونمه‌زGörünmәz : نامرئی
گؤرونوشGörünüş : ظاهر
گؤزله‌مله‌نمه‌کGözlәmlәnmәk : مشاهده شدن
گونلوکGünlük : روزمره
گؤودهGövdә : بدن
گووه‌نمه‌کGüvәnmәk : اعتماد کردن
ماراقلیMaraqlı : جالب
نده‌نNәdәn : علت
نسنهNәsnә : شئی، چیز
وارساییمVarsayım : فرض
وورقوVurqu : تاکید
یاپیلاندیرماقYapılandırmaq : برپاساختن، سازماندهی کردن
یارارYarar : فایده
یاراشماقYaraşmaq : برازنده بودن
یازارyazar : نویسنده
یازقاYazqa : مقاله
یاساYasa : قانون
یالینیقYalınıq : انسان، بشر
یانسیتماقYansıtmaq : منعکس کردن
یانسیرYansız : خنثی، بی طرف
یانسیماYansıma : انعکاس
یایینYayın : نشر
یوکله‌مه‌کyüklәmәk : بار کردن
یؤنYön : جهت
یؤنته‌مYöntәm : روش
یؤنه‌تگیYönәtgi : سیاست
یؤنه‌تگیلYönәtgil : سیاسی
یؤنه‌تیمYönәtim : مدیریت
یئته‌رلیYetәrli : کافی
یئرسوYersu : وطن
یئنیجیلyenicil : مدرن
یئیله‌مه‌کyeylәmәk : ترجیح دادن
یییهYiyә : صاحب
داورانیشDavranış : رفتار
دریمDәrim : اصطلاح
دنلیDәnli : به آن درجه
ده‌یه‌رله‌ندیرمه‌کDәyәrlәndirmәk : ارزیابی کردن
ده‌ییش توخوشDәyiş toxuş : بده بستان
ده‌ییشگهDәyişgә : واریانت
ده‌یینمه‌کDәyinmәk : اشاره کردن
دورومDurum : وضعیت
دوزه‌نDüzәn : سیستم، نظم
دوزئیDüzey : سطح
دوشونگهDüşüngә : ایدئولوژی
دوغالینDoğalın : البته، طبیعتا
دوغرولتوDoğrultu : راستا، استقامت
دؤنه‌مDönәm : دوره، عهد
دویارلیلیقDuyarlılıq : حساسیت
دویقوسالDuyqusal : احساساتی
دویوروجوDoyurucu : تطمین کننده
دیشDış : خارج
دیشیDişi : مونث
دیشیلDişil : مونث
دئگیDegi : سخن
دیل بیلگیسیDil bilgisi : دستور زبان
دیلده‌کDildәk : استدلال
دیلده‌مDildәm : منطق
دیلسه‌لDilsәl : زبانی
دئنه‌تله‌مهDenәtlәmә : کنترل
دئییمDeyim : اصطلاح
ساغلاماقSağlamaq : تامین کردن
سالدیرقانSaldırqan : متهاجم
سانکیSankı : تو گوئی
سانیلماقSanılmaq : گمان شدن
سوبایSubay : مجرد
سوره‌جSürәc : روند
سوره‌کلیSürәkli : متمادیا، پیوسته
سورونلوSorunlu : مساله دار
سونماقSunmaq : تقدیم کردن، عرضه نمودن
سونوجلانماقSonuclanmaq : منتهی شدن
سوی آدSoyad : نام خانوادگی
سؤیوشSöyüş : فحش
سئچیمSeçim : انتخاب
سیلیکSilik : غیرمهم، غیربرجسته
سلهکSәlәk : سخاوتمند
سئیره‌کSeyrәk : نادر، به ندرت
قاباQaba : خشن
قاپساییجیQapsayıcı : شامل
قاتقیQatqı : سهم
قاتیQatı : سرسخت
قاچینیلیرQaçınılır : آنچه از آن اجتناب می شود
قارشیتQarşıt : ضد، مقابل
قارشیلیقQarşılıq : معادل
تؤره‌ن: مراسیم، Törən
تاپماجا: معما، Tapmaca
تاپچاق: آدرس، Tapçaq
تؤشگومه‌ک: نفس
نفس زدن، Töşgümək
تؤکونتو:چیزی که
ریخته شده باشد، مثل ریز مانده ها از قیچی کردن لباس
تاپینتی‌لار:
کشفیات، Tapıntılar
تانری: الله، Tanrı
س
13:57
سؤزلوک
13:57
7 January 2018
س
19:28
سؤزلوک
✅بخش معادلات ✅
بیهوده 🔹 بوشونا
کل 🔹 بوتوو - بوتون
کلا 🔹 بوتونلوکله
در کل 🔹 اوست اوسته
تنبلی کردن 🔹 ارینمک
تنبل 🔹 ارینگج
لباس 🔹 گییم
مژه 🔹 کیرپیک
پلک 🔹 گوز قاپاقی
یا 🔹یوخسا
چشم بادامی 🔹 قیپیق گوز( قیپیق چشم نیمه باز)
قیرپماق 🔹 پلک ها را تند تند بستن و باز کردن
رنگ 🔹 بویا
رنگ کردن 🔹 بویاماق
جلسه 🔹اوتوروم
روش 🔹 کوندم
فرصت🔹دوشَرجه - گیره وه
به درد خوردن 🔹 یاراماق
خوش تیپ 🔹 یاراشیقلی
لیاقت 🔹 چیخار
استعداد -
توانایی 🔹 یتنئک
توان 🔹 چکیم - گوج
موفق شدن 🔹 باجارماق -اوغور قازانماق
تلاش 🔹 چابا- تالاش - امئک
همکار 🔹 ائمکداش
شاگرد 🔹 کومکچی - یانچی
فراخوان 🔹 دعوت : چاغیریش
8 January 2018
س
14:41
سؤزلوک
✅اوغورلو اینسانلارین اؤنملى اؤزلیکلری
وار!✅
🔹🔹سیزده بو اینسانلاردان سیز؟!!!🔹🔹
🍃اونلار گیروه لری گوروب یاخشی فایدالانیرلار.
🍂چتینلیکلردن درس آلیرلار.
🍃چوزوم لرین اوستونده فیکیرلشیرلر
🍂فیکیرلرینن و متدلا اوغورلارین تیکیرلر.
🍃ایزن وئرمیرلئر قورخو اونلاری کنترل ائدسین،
لیمیت لشدیرسین.
🍂چوخ آز بیر زادان گیلئی لنیرلئر و منفی
فیکیرلشمیرلر.
🍃بوتون ائیشله رینین مئسولیتن بویونلارینا آلیرلار.
🍂اوزلرین او اینسانلارینان کی اونلارلا بیر فیکرده
دیرلر، متحد ائدیرلر.
🍃ائیشله رینی باشلاماقدا بوگون صاباح ائتمیرلر.
🍂یئنه ده اویرنمئک اوچون اوزلرینین اوستونده
ائیشلیرلر.
🍃یاشاییشدا بو بوداقدان او بوداقا کوچمئزلر
🍂چتینلیکلرین قارشیسیندا باشلارینی قارا سوخمورلار.
🍃حیسسیلرین کنترل ائدیرلر.
🍂یاخشی ایلگی قوراندیلار، ایلگی لری اوسته
ایشلیرلر.
🍃یاشاییشلارینا پراقراملاری وار.
🍂چتین دوروملاردا ایشله مگین دئیرین و قدرین
بیلیرلر.
🍃اؤزگورلوک لری وار.
🍃🍂🍃🍂🍃🍂🍃🍂🍃🍂🍃🍂🍃🍂🍃
1_اوغور:::::
موفقیت
2_اونملى:::::
مهم
3_اوزل لیک:::::
ویژگی، خاصیت
4_چوزوم:::: راه
حل
5_متد:::: روش
6_ایزن:::: اجازه
7_لیمت:::::
محدود
8_بوداق:::::::
شاخه
9_ایلگی::::::
ارتباط
10_پراقرام:::::::
برنامه
11_دوروم:::::::
وضعیت
12_دئیر::::::::
ارزش
13_اوزگورلوک:::::::
استقلال، آزادی
14_گیروه:::::فرصت
13 January 2018
س
23:57
سؤزلوک
هندوانه = قارپیز در لهجه های مختلف ترکی در
کشورهای مختلف
🇦🇿Qarpız
🇹🇷 Karpuz
🇰🇿 Qarbız
🇰🇬 darbız
🇹🇲 garpyz
🇺🇿Tarvuz
23:59
14 January 2018
س
19:27
سؤزلوک
✅ریشه یابی واژه ی #چاره #چیراق ✅
واژه ی چاره جز
واژگانی است که به اسم فارسی نوشته شده است.
واژه ی چار هم بن
با واژه ی چیراق است و عموما به معنی ایشیق یولو است واژه ی ایشیق یولو را میتوان
به جای چاره استفاده کرد.
چارا از ریشه ی
چار و از بن چاغ است
که متصل به فعل
چاخماق است.
که عموما ریشه ی
ترکی آن معلوم است همچنین این واژه هم بن با فعل چارپماق است که به صورت چیرپماق
هم استفاده میشود.
چار و چاخماق
عموما به عملی که سرعتمند است گفته میشود و که به نور هم اطلاق شده.
فعل واژه ی چار
احتمالا همان جیرماق به معنی پاره کردن است.(احتمال دارد جیرماق صدا هم باشد اما
چون مشتقاتی چون چارپماق ، چیرپماق ، چیرمالاماق در ترکی موجود است قدرت این نظر
ضعیف است.)
واژه ی چیراق در
سومری به صورت sır و
در عربی به صورت سراج موجود است.
@suzluk
19:30
«استاد»، واژه‌ای ترکی است.
هرگز جمع آن،
«اساتید» نمیشود!
«اوستا» به معنای
«بالا» و برتر است (آستر: زیرین)
--
مهارت، سه مرحله
دارد: (ترکی)
1- چراغ (آنکه
شاگرد است و تازه‌کار)
2- کالفا (نیمه‌ماهر، گذشته از مرز شاگردی؛ شاید
همان
Qualify باشد)
3- اوستا (برترین
رتبه در مهارت)؛ Top
#کلمات
@suzluk
15 January 2018
س
15:07
سؤزلوک
س
سؤزلوک 16.09.2017 13:54:00
🔴 #اسامی_تورکی اعضای بدن:
❇️جمجه ⇦ کله ⇦ kəllə
❇️مغز ⇦ بِیین ⇦ beyin
❇️گلو ⇦ بوغاز ⇦ boğaz
❇️رگ ⇦ دامار ⇦ damar
❇️استخوان ⇦ سوموک ⇦ sümük
❇️ماهیچه ⇦ کاس ⇦ kas
❇️پوست ⇦ دری ⇦ dəri
❇️مغز استخوان ⇦ سوموک ایلیگی
⇦
sümük
iligi
❇️عصب ⇦ سینیر ⇦ sinir
❇️کام ⇦ داماخ ⇦ damax
❇️شش ⇦ آغ جیگر ⇦ ağ
jigər
❇️قفسه سینه ⇦ قابیرقا ⇦ qabirqa
❇️قلب ⇦ اورَک ⇦ürək
❇️کبد ⇦ قارا جییگر ⇦ qara jigər
❇️طحال ⇦ دالاق ⇦ dalaq
❇️کلیه ⇦ بؤیرَک ⇦ böyrək
❇️صفرا ⇦ اؤد ⇦öd
❇️معده ⇦ قورساق ⇦ qursaq
❇️لوزالمعده⇦ قورساق آلتی وزی
⇦
qursaq alti vəzi
❇️روده کوچک ⇦ اینجه (بالا) باغیرساق
⇦
incə bağirsaq
❇️روده بزرگ ⇦ بویوک باغیرساق
⇦
böyük
bağirsaq
❇️راست روده ⇦ گؤدَن ⇦ gödən
@suzluk
16 January 2018
س
20:31
سؤزلوک
ریشه یابی واژه ی #گروه ✅
این واژه در زبان
های اروپایی هم رایج است و در انگلیسی به صورت group رایج هست
که هیچ بنی در
زبان های هند و اروپایی وجود ندارد .❇️
گروه در ازبک ها
هم رایج است و از فعل قورماق ترکیست.
عواما در بین
ازبک ها به صورت قوروخ تلفظ میشود میشود اما در نوشتار به صورت قوروه نوشته میشود.
که احتمال میرود
واژه ی قوروق باشد به معنی تاسیس شده ، قاعده مند شده ، برپا شده ، تاسیس شده .♦️
واژه ی رایج دیگر
به معنی گروه در بیان ترکان واژه ی توپار است که به معنی گروه است.
17 January 2018
س
09:57
سؤزلوک
✅ریاضی و هندیسه ایصطیلاحلاری✅
حساب ::::: سای
بیل
منها (-) :::::
چیخی
جمع (+) ::::::
آرتی
ضرب (×)
::::::چارپی
تقسیم (÷) ::::::
بؤلو
مساوی (=) :::::
ائشیت
نامساوی() ::::
قارشیت
خط
(__):::::جیزگی
مثلث :::::: اوچ
گئن
گوشه ::::::
بوجاق
مربع ::::: دؤرد
گئن
مستطیل ::::::
جوت قول دؤردگئن
زاویه ::::: آچی
دایره ::::::
یووارلاق،قوشاق
بیضی ::::: یاستی
قوشاق
برای تبدیل اعداد
به حالت ترتیبی ازیکی پسوند های ( ı ئینجی ) - ( i ینجی ) – ( u ونجو ) – ( ü ونجو ) استفاده میکنیم.
مثال :
بیر + ینجی =
بیرینجی (اول)
ایکی +ینجی =
ایکینجی (دوم)
اوچ + ونجو =
اوچونجو (سوم)
خواندن اعداد
اعشاری و کسری و درصدها:
( / ) علامت
تقسیم است.
مثال:
۱/۵ = بئشدن بیر /یا بئشده بیر
100/ 10= یوزده
اون یا اون فاییز 10%
2.4 = ایکی اوندا
دؤرد
(% )= فاییز یا
یوزده
...
(÷) بؤلو
(÷) علامت تقسیم
تورک دیلینده
ریاضیاتین 4 اصلی عملیاتین آشاغیداکی کیمی دئیه بیلریک:
بئش اوسته گل اوچ
اولار سگگیز 8=3+5
سگگیزدن چیخ اوچ
قالار بئش 5=3ـ8
اوچو وور بئشه
اولار اون بئش 15=5×3
اون بئشی بؤل
اوچه اولار بئش 5=3÷ 15
دورد اوچه چالی =
اون ایکی 12=4×3
حساب :::: سایان
حسابدار :::
سایمان
منها :::: چیخیش
جمع :::: آرتی
ضرب:::: چالماق
تقسیم :::::
بولوش
مساوی:::::بیریک
-اولار
نامساوی ::::
بیریکسیز-اولماز
خط ::: جیزیق
مثال ، من بوردا
بیر جیزیق چکدیم
مثلث ::: اوچ قول
-سه بازو
گوشه :::: بوجاق
مربع
"""" دورد قول
مسطتیل ::::
اوزون دورد قول
زاویه ::::: آچی
-آچیق
نکته ۱: دایره =
"تاییرماق" = این کلمه خودش تورکی است - حتی کلمه انگلیسی
"تایر" ماشین نیز از این کلمه گرفته شده است بهمعنی هل دادن چیزی که در
زمین می گردد و حرکت می کند.
حتی کلمات"
توولانماق" یعنی گرد چیزی گشتن و "دولانماق" یعنی گردش کردن نیز از
این مصدر "توولانماق" گرفته شده است .
نکته ۲: بیضی =
یاستی دایره / یاستی دایرا . درست تر می باشد / و" ه " آخر در دایره در
تورکی با فتحه خوانده می شود .
۳-گئن در ترکیه و قول(ضلع یا بازو)
درآذربایجان و ایران کاربرد دارند
@suzluk
س
19:51
سؤزلوک
👩
نام های #فارسی و #ترکی گیاهان دارویی ؛
نسترن : گیلدیک
گزنه :
گیجیرتیکان
بومادران : بؤیمه‌درن
آویشن : کهلیک
اوتو؟
کاکوتی: کهلیک
اوتو
پونه : یارپیز
شاهی : بولاق
اوتی
شاتره :آجی تره
کاسنی : چیرتیق
چوپی
درمنه : یوشان
پنیرک : امه‌کؤمه‌جی/امن‌کؤمه‌جی
گل گاوزبان :
سوْرما گولو/سوْمورغان گولو/سیغیر دیلی
بابونه : به‌به‌نک
خاکشیر : شیورن
کلاه عموحسن :
چوبان یاستیغی
رزماری : قارغا
دیلی
گل محمدی : قیزیل
گول
چوبک : چوغان
تربچه وحشی :
تورپک
گون : گون
شِنگی : یئملیک
ریواس : اوشغون
خُرفه : بستان
تره‌سی. تَرتَر
پیچک صحرایی :
سارماشیق
کنگر صحرایی :
ساری قانقال
یولاف وحشی :
وَله‌میر
تاجریزی : قوش
اوزومو
پنجه واش : دیل
قانادان
گل ماهور :
سییریک/سیییر/سیغیر قویروغو
شبدر : اوچ قولاق
گلپر : بالدیرقان
سلمه تره :
یاغلیجا
تلخه : آجی کنگر
تاج خروس : بئچه
قیزدیران
بنگ دانه: باتبات
هفت بند: قیرخ
بوغوم
زالزالک (کویج):
یئمشان
درختچه گز:
یولغون
20 January 2018
س
22:37
سؤزلوک
💠کلمات اصیل تورکی👇👇👇
❌نگوییم⏬✅بگوییم⏬
دمپایی. »» آیاق
آلتی
کت. »» آرخالیق
زیرپیراهن. »»
ترکوینگی
بلوز. »» جان
کوینگی
جلیقه. »» کؤرک
دستکش. »» الجک
کمر. »» قورشاق
کمربند. »» قاییش
مچ بند. »»
قولباق
النگو. »»
قولباق،بیلک لیک(بیلرزیک)
گوشواره. »»
سیرغا
کیف »» چانتا
برکه. »» قوبا
آشبازخانا آویزی
»» آسمالیق
آویز. »» آسقی
رخت آویز »»
پالتار آسقی سی
روبرو. »» قانشار
نی »»
قارغی،قامیش،قمیش
کیسه »» توربا
هاون. »» دیبکdibək
هاون دسته سی »»
دیبک داشی
کشک. »» قورود
شاخه. »» بوداق
ملاغه. »» چومچه
پیتی. »» بارداق
صافی. »» سوزگج
سقف. »» تاوان
کف. »» تابان
لبنیات. »»
آغارتی
جو. »» آرپا
برابر،مساوی »»
آربا
کاکل. »»
تئل،جیغا
مقاومت. »» دیره
نیش
تبر. »» بالتا
تیر. »» دیره ک
تیر ِ کمان »»
اوخ
پرچم. »» بایراق
مشروب. »» چاخیر
حلاج. »» آتیجی
رقیق. »» دورو
غلیظ. »» قُویْ qoy
غار. »»
کوهول،کاها،ماغارا
شمال. »» قوزئی
جنوب. »» گونئی
شرق. »» دوغو،گون
دوغان
غرب. »» باتی،گون
باتان
صخره. »» قایا
قوجا آرواد »»
قاری
نوزاد. »» کؤرپه
لوبیا. »» ماش
بوسه. »» اوپوش
گونه. »»
یاناق،یایاق،بنیز
رد. »» ایز
خط. »» جیزگی
خراش. »» جیزیق
بربری. »»
کوکه،ال چؤره گی
زنگار. »» پاخیر
زنگ آهن »» پاس
لکنت زبان »»
پلتکpəltək
کمین. »» پوسقو
حمله. »» آخین
زندان. »»
دوستاق،دوتساق
موسیقی »» چالغی
آهنگ. »» هاوا
راه راه. »»
زولاقلی
چشمه. »»
بولاق،پینار
محبت. »» سئوگی
خون گرم »» ایستی
قانلی
تفت »» پورتله
تمکن
نرده. »» چَپَر
گله. »» سورو
نژاد. »» سوی
رنگ. »»
بویا،بویاق
درشت »» ایْری
خوانا »»
اوخوناقلی
نارسایی »»
چاتیشمازلیق
احترام »»
حئورمت،سایغی
21 January 2018
س
14:42
سؤزلوک
"آق" پسوندیست در تُرکی / به سفید هم
"آق" می گوییم👇
🌺🌺🌺🌺🌺
رودخانه را اگر #ایرماق / چشمه را ولی #بولاق می گوییم
ما به مرداب گِلى #باتلاق / کوچکش را #باتاق مى گوییم
آدمی اگر چپی
باشد #سولچو / چپ دست را ولی #سولاق مى گوییم
شخص گیج و نادان
را #مایماق / دست و پا چلفت را #سالاق مى گوییم
کام دلبر خامه
گون را #قایماق / گونه را ولی #یاناق می گوییم
سقف کام و دهان
را #داماق / لنگ لنگان را #چولاق می گوییم
جلبک روی آب را #زاباق / کدو تنبل را #قاباق می گوییم
خشکسالی را اگر #قوراق / زمهریر را #سازاق می گوییم
شاخۀ درختان را #بوداق / سنبل گندم را #باشاق می گوییم
وصلۀ لباس کهنه
را #یاماق / پیرهن کلفت را #قازاق می گوییم
هر وسیلۀ پرواز
را #اوچاق / هر وثیقۀ ممنوع را #قاچاق می گوییم
داس قوسی شکل را
اگر #اوراق / قوس رنگین کمان را #قوشاق میگوییم
برمسافت های دور #اوزاق / دورتر اگر باشد #ایراق می گوییم
عضو پایۀ بدن را #آیاق / عضو توی بدن را #دالاق می گوییم
گلاب به رویت
تهوع را #قوساق / هرچه ممنوع شود اگر #یاساق میگوییم
اندکی قبل را بیر
آز #اؤنجه / قبل تر را ولی# بایاق می گوییم
کلاف و نخ توپی
را #یوماق / چاشنی غذا را #سوماق می گوییم
آغوش گرم و صمیمی
را #قوجاق / خود گرما را #سیجاق می گوییم
نام و نشان کردن
کسی را #آداق / آزمودنش را ولی #سیناق می گوییم
درک و فهم آدمی
را #قاناق / کاسۀ غذا را #چاناق می گوییم
کودک و بچه را
گاهی #اوشاق / چوبدستی را ولی #چوماق می گوییم
خر بارکش را
ائششک و #اولاق / زین و چرم اسب را #یاراق می گوییم
تکیه گاه و حامی
را #دایاق / روش و سبک و راه را #سایاق می گوییم
کلاه-خود و سرپوش
را #پاپاق / شانۀ موی سر را #داراق می گوییم
تخت خواب شبانه
را #یاتاق / روشنی بخش شب را #چیراق میگوییم
گوشه و جای دنج
را #بوجاق / گوشه و کنار چیزی را #قیراق می گوییم
ایستگاه نقلیات
را #دوراق / پرس و جوی نشانی را #سوراق میگوییم
لب و لوچۀ انسان
را #دوداق / گوش شنوایش را ولی #قولاق می گوییم
شخص بسیار ابله و
گیج را #ماماق / کنجکاوی را #ماراق می گوییم
درب و درپوش ظرف
را #قاپاق / آتش زیر آن را #اوجاق می گوییم
شیر مرد دلیر را #قوچاق / چاقوی تیز را #پیچاق می گوییم
خانه های کوچک
سرا را #اوتاق / بخش انباریش را #قالاق می گوییم
تله و دام ترکی
را #دوزاق / میهمان خانه را #قوناق می گوییم
@suzluk
29 January 2018
س
09:55
سؤزلوک
بخش معادلات ✅
دفعه : سیرا - sıra دونه - dönə کره - kərə
درباره - برای :
گوره
- görə
دستور زبان : دیل
بیلگیسی
- dil bilgisi
دل آزرده شدن :
گوجنمک
- gücənmək
اجتناب کردن :
قاچینماق
- qaçınmaq
احتمال :
اولاسیلیق
- olasılıq
احتمال داشتن :
اولا بیلمک - ola bilmək
سمت مسیر : ال - əl
طرف : تای - tay
هوشیار : آییق - ayıq
31 January 2018
س
22:21
سؤزلوک
#آموزش_لغات_ترکی
ﻣﺎ ﺑﻪ ﮔﺮﺑﻪ «
ﭘﻴﺸﻴﻚ» ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻴﻢ
ﺑﻪ «ﻧﻨﻮ » ﻫﻢ «
ﺑﺌﺸﻴﻚ » ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻴﻢ
ﺳﻴﻠﯽ ﺁﺑﺪﺍﺭ ﺭﺍ «
ﺷﺎﭘﺎﻻﻕ
»
ﺑﻪ ﻟﮕﺪ ﻫﻢ « ﺗﭙﻴﻚ
» ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻴﻢ
ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺟﻴﺐ ﺗﻮ ﻣﯽ
ﺷﻮﺩ «ﺳﻮﺭﺍﺥ»
ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ « ﺩﻟﻴﻚ
» ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻴﻢ
ﺑﭽﻪ ﻫﺎ ﺭﺍ« ﺟﻮﺟﻮﻕ
» ،« ﺍﻭﺷﺎﻕ »،"نارین"
ﺭﻳﺰﻩ ﺭﺍ ﻫﻢ
«ﻛﻴﭽﻴﻚ» ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻴﻢ
ﭘﺸﻢ ﻫﺎ ﺭﺍ ﭼﻮ ﻣﯽ
ﺯﻧﺪ ﺣﻼﺝ
ﻣﺎ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ «
ﺩﻳﺪﻳﻚ » ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻴﻢ
ﺩﺭ ﻋﺮﻭﺳﯽ ﺑﻪ ﻭﻗﺖ ﺭﻗﺼﻴﺪﻥ
«ﻛﻒ ﺯﺩﻥ » ﺭﺍ
«ﭼَﻪ ﭘﻴﻚ» ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻴﻢ
آﺏ ﺭﺍ « ﺳﻮ »،ﺑﻪ
ﮔﺎﻭ ﻧﺮ « ﺟﺆﻧﮕﻪ »
ﻛﻮﺯﻩ ﺭﺍﻫﻢ «
ﺗﻴﻠﻴﻚ » ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻴﻢ
ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﺩﺷﺖ
ﺳﺎﻳﺒﺎﻥ ﺩﻳﺪﻳﻢ
ﺷﺎﺩﻣﺎﻥ « ﻛﻮﻟﮕﻪ
ﻟﻴﻚ » ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻴﻢ
ﻗﻠﻪ ﻫﺎﯼ ﺑﻠﻨﺪ ﺭﺍ
« ﺯﻳﺮﻭﻩ
»
ﮔﺮﺩﻧﻪ ﺭﺍ « ﮔﺪﻳﻚ
» ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻴﻢ
ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻣﻐﺰ
«ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ ﺩﻳﺪﯼ»
ﻣﺎ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻫﻢ « ﺍﻳﻠﻴﻚ
» ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻴﻢ
ﻗﺮﺹ ﻭ ﻣﺤﻜﻢ ﺑﻪ
ﺍﻧﺪﺭﻭﻥ «ﺍﻳﭽﺮﯼ»
ﻭ ﺑﻪ ﺑﻴﺮﻭﻥ «
ﺍﺋﺸﻴﻚ » ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻴﻢ
ﭼﻮﻥ ﺑﺮﻳﺪﻧﺪ
ﮔﻮﺷﻬﺎﻳﯽ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﺑﺮﻳﺪﻩ « ﻛﺴﻴﻚ
» ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻴﻢ
ﻣﻴﻮ ﻩ ﺍﯼ ﺭﺍ ﻛﻪ
ﻫﺴﺖ "ﺯﺭﺩ ﺁﻟﻮ"
ﻣﺎ ﺑﻪ ﺗوﺮﻛﯽ
"ﺍﺭﻳﻚ"ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻴﻢ
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺍﮔﺮ ﻛﻪ
ﻣﯽ ﺧﻮﺍﻧﯽ
ﻣﺎ ﺑﻪ ﺁﻥ « ﮔﻮﻧﺪﻩ
ﻟﻴﻚ » ﻣﯽ ﮔﻮییم
#آموزش_لغات_ترکی
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
1 February 2018
س
15:56
سؤزلوک
✅اولچولر ölçülər
اوزونلوق، بوی Uzunluq-Boy: طول،درازا
اَئن Ən: عرض
حوندورلوک Hündürlük: ارتفاع
آرا Ara: مسافت، فاصله
یاریم باتمان Yarım batman: نیم من
بئش آغاج Beş Ağac :پنج کیلومتر
بیر گیروانکا Bir qırovanka: یک لیتر
کسیر Kəsir: کسر
بیر چرک Bir çərək: یک چهارم
اون آردیم On ardım: ده قدم
بیر قاریش Bir qarış: یک وجب
بیر چووال Bir çuval: یک گونی
ایکی تلیس İki təlis: دو گونی
بیر آووجئ Bir ovuc: یک مشت
بیر اتک Bir ətək: یک دامن
یئترینجه Yetərincə: به اندازه کافی
یوزلرجه Yüzlərcə: صدها
سایسیز Saysiz: بی شمار
قالیق Qalıq: باقیمانده
ساحه Sahə:مساحت
قیرام Qıram:گرم
آغاج Ağac: شش کیلومتر
ایاق Əyaq: پا(واحد اندازه گیری طول
و عرض فرش در
قدیم)
دَیَر Dəğər: ارزش، قسمت
پای Pay: سهم، قسمت غذا
چکی Çəki: وزن
اؤلچو Ölçü: اندازه
لای Lay: یک دور کامل در فرش بافتن
جوتلوق Cütlüq: به اندازه شخم زدن دو گاو در یک روز
دگیرمان Dəğirman: آبی که بتواند یک آسیاب را بگرداند (باغداری)
سورو Suru: گَلّه گوسفند و بز
ناخیر Naxır: گَلّه گاو
ایلخی İlxı: گَلّه اسب
بؤلوک Bölük: یک قسمت (مالدارلیقدا سورودن آیریلان
لار) اؤرنک (مثال): بیر بولوک قوزو
بؤلوک Bölük: قسمت (در انگلیسی تبدیل به
"بلوک" شده است.
گؤندرن : فرزان
لاهوت
@suzluk
2 February 2018
س
13:11
سؤزلوک
7
بو گئجه بولود
بیاز ایزله‌ریله چکیلیب
سنه فریاد چکیر
گؤیلرده ایزیم
یاغیش
داملالاریلا
یئرین اوزونو
اورتور
سنین اوره‌یین
منه گلسین دئیه
بو گئجه بولود
فریااااااااد
چکیر
اوره‌یینه
دوغرو...
#پریسا_حیدرى(گونش)
4 February 2018
س
00:17
سؤزلوک
Çırpılmaq
چیرپیلماق=کوبیده
شدن از بیرون 🎊
.
.
.
.
.
Çırpınmaq
چیرپینماق
=کوبیده شدن از درون 💓
س
17:49
سؤزلوک
🔢واحدهای اندازه‌گیری تورکی
🔢
💹واحد طول:
آرشین: 115 سانتی
متر
یاریم آرشین: 57.5
سانتی متر
چَرَک: 29 سانتی
متر
سییه: 14.5 سانتی
متر
پونزا: 7.2 سانتی
متر
💹واحدهای اندازه گیری طول مسافت درمقیاس بزرگتر
"آغاج" بود
آغاج = 6 کیلو
متر
منزل= 6 آغاج
در زمان های قدیم
حد فاصل هرآغاج قهوه خانه‌ای جهت استراحت وجود داشت
معمولا یک فرد
معمولی روزانه دو آغاج راه می‌رفت
یک مسافر تنبل یک
آغاج راه می‌رفت
و آدم های خیلی
تنبل طوری مسافرت میکردند که اگر مسافت 10 روز را جمع میکردی از 9 آغاج هم کمتر
میشد.
این موضوع برای
اینکه میزان تنبلی شخصی را مشخص کنند، می‌گفتند فلانی خیلی زرنگ است "اون
گونده دوققوز آغاج یول گئدیر" (در 10 روز 9 آغاج راه می رود)
💹واحدهای پول:
قیران: 100
دینار:بیست شاهی
ده شاهی: 50
دینار
چهار شاهی: یک
عباسی
یک منات: 3.5
قیران
یک پنابت: 50
دینار
اؤچ پنابت: 1.5
قیران
قارا پول (پشیز):
سکه کم ارزشتر از برنز و یا روی
"تومان"
واحد پولی ۸۰۰ ساله درفرهنگ و ادب و تاریخ ترکان نیز همواره به جای عدد ده هزار
استفاده شده است. این واحد پولی را بخاطر برابری آن با ۱۰۰۰۰ دینار چنین نامی را
نهاده‌اند. «سکه صد دینار» یا همان «صنار» را سلطان محمود غزنوی ضرب کرد و بعدها
به « محمودی » معروف شد. دینار واحد پول روم و برگرفته ازنام امپراتور روم
دیناریوس بوده است. همزمان شاهان سامانی ماوراءالنهر سکه‌های نقرهای معروف به
«شاهی» را ضرب کردند که ارزش آن نصف محمودی بود. بعداً ۱۰۰۰ دینار را «قران» و
۱۰۰۰۰ دینار را «تومان» گفتند. در اواخر دوره قاجار سکه‌های ۱۰۰۰ و ۲۰۰۰ دیناری
ضرب شد که به یک «قران» و «دو قران» یا دوهزار (اصطلاحاً دوزار و دو قرون) معروف
شدند.
💹واحدهای وزن:
درم: 10 مثقال:
15.5 دانگ
یک چتوه‌ر: 22
مثقال
چئت : 11 مثقال
یک مثقال: 24
نخود: 4.68 گرم
باتمان: 5 کیلو (
دربازارتبریز 4.440 کیلو گرم/ درخراسان 3.330 کیلوگرم )
یک نخود: چهار
گندم
پونزا: 250 گرم
هفدرم: 125 گرم
سیر: 80 گرم: 16
مثقال
واحد اندازه گیری
محصولات کشاورزی درمیان اقوام تورک و کسانی که با تورکها داد و ستد داشته اند
باتمان بوده است. مقدار باتمان در مناطق مختلف و نیز بر حسب جنسی که توزین می شد
متغیر بود. در ترکیه هر باتمان 6 اقه (اقیه) است که هر اقه 400 درهم یا 1283 گرم و
بنابراین هر باتمان معادل 7.698کیلوگرم است .
💹واحد اندازه گیری زمین های
کشاورزی"دنؤم" بوده است و دؤنگ، دؤنگه، دؤنرگه و دؤنوم کلمات تورکی به
معنای "محل دور زدن" می باشد و برای قطعه زمین بکار میرفته است.
یک دنوم به
اندازه 900 مترمربع است.
هر دنؤم به
واحدهای کوچک تر تقسیم می شود.
مثل: دؤرد دؤنگه
(چهاردانگ) ، آلتی دؤنگه (شش دانگ) ، اوچ دؤنگ (سه دانگ).
فرزان لاهوت
@suzluk
5 February 2018
س
01:04
سؤزلوک
طبیعت سؤزجوک لری:
توز = #گَرد
توز تورپاق = #گرد و خاک
یانار داغ = #کوه آتشفشان
ایلغیم = #سراب
دنیز = #دریا
دالغا = #موج
شَپه = #موج و برف انباشته روی هم در اثر باد که
شکل موج به خود می گیرد
لپه = #موج
سیلدیریم = #صغره ,
پرتگاه
قایا = #صخره
یالچین = #صخره
آدا = #جزیره
کؤرفَز = #خلیج
کؤهول = #غار
داغ = #کوه
داش = #سنگ
کسسک = #کلوخ
کپیر = #سنگ بی حاصل
داغلیق = #کوهستان
چای = #رود
ایرماق = #چای
اؤزن = #چای
بولاق = #چشمه
پینار =#چشمه
گؤزه = #چشمه کوچکی که از داخل سنگ سرازیر شود
زینه بولاق = #چشمه بسیار کوچک
دوز = #زمین هموار
مئشه = #جنگل
شلاله = #آبشار
زیروه= #قله کوه
01:18
لایق = یارار
کمک = یاردیم
مسابقه = یاریش
جزیره = آدا
شبه جزیره =
یاریم آدا
بهاره = یازلیق
قانون = یاسا
قانونمند =
یاسالی
یاغی = یالتاق
برهنه = یالین
وصله = یاماق
هم سن , همتا =
یاشیت
غلط , اشتباه =
یانلیش
فقیر = یوخسول
هم وطن = یورداش
س
17:18
سؤزلوک
✅ریشه یابی واژه ی #عصب ✅
این واژه یک واژه
ای با بن ترکیست از فعل اسمک به گونه ای که به بیماری عصبی اسمجه - əsməcə گویند.♦️
"اَسمئک"
در معنی خود به معنی وزیدن است که به نوعی لرزیدن و حرکت کردن است این فعل مستقیما
در ترکی به اتفاق عصبی میگونید
الی اَسیر - əli əsir
دستش به "به
علت عصبی " میلرزد.
کلمه ی عصب را به
اسم عربی ثبت کرده اند و از وزن عربی برای اثبات ادعا کرده اند.🔻
از جمله کلمه ها
با این ریشه میتوان به واژه اسن əsən
به معنی سلامت
نام برد که به هم گویند وزا باش که از خصوصیت وزیدن باد چنین حرفی گفته شده.🔺
متن زیر را
بخوانیم ^متن زیر نقل قول است^:((
لغت ئسبasab که عرب آنرا عصب مینویسد به معنای
برانگیخته شونده هیجانی شونده است که در سنسکریت به شکلआसवAsava به معنای برانگیخته شونده exciting آمده است. همتاهای لغت عصب به معنای
برانگیختن
excite در زبانهای
دیگر:
در متن بالا چون
در سانسکریت موجود است پس سانسکریت است با این استدلال کلمات را به ثبت رسانده اند
شکی در واژه ی
اسمجه و اسب وجود ندارد که به اسم عربی یا سانسکریت میزنند.
همچنین واژگانی
مانند تعصب ، متعصب... همگی جعل مطلق هستند.
#_əsəb
#_əsməcə
#_əsən
#_əsmək
@suzluk
7 February 2018
س
12:43
سؤزلوک
#آتالار_سوزو
Fərə çıxdığı qabığı tanıyar.
Fərsiz oğuldan bir qara daş əfzəldir.
Fərsiz övlad altıncı barmaq kimidir, kəsərsən ağrıdar, saxlarsan - eybəcər göstərər.
Fikri nəysə, zikri də odur.
Filin gücü xortumundadır, dəvənin gücü - dizində.
Fırtdayıb burnundan düşüb.
Füzulu atdılar cəhənnəmə, dedi: - Odunu yaşdır!
Fürsət əldə ikən yaxşılıq eylə.
Fürsət hər zaman ələ düşməz.
Fürsəti fot eyləyən aqil deyil, divanədir.
Fikirdən iti gedən şey yoxdur
فلگه بئل
باغلاماق اولماز
فلگین بئله-بئله
ائیش لئری چوخ ،آسلانی آج تولکونو توخ گئزدیرر.
فلگه بئل باغلاما
،فلک قویو قازان دیر.
فلگین قایداسی
دیر داغی چئکئر داغ اوستونه.
فلگین زورونا هئچ
بیر شئی کار ائدمز
فلگین چارخی
دونئر
فلگین ائیشینه
باخ،آییا قاوال چال دیریر
فلک بیرین قورار
بیرین ییخار
فلک گوجلی ،من
گوج سیز
@suzluk
9 February 2018
س
23:53
سؤزلوک
✅حواس 5گانه = 5دویقو
Beş duyğu
Beş duyu
🔹بینایی-چشایی-بویای - لامسه - شنوایی
🔸görmək👁- dadmaq👅- iyləmək👃 - toxunmaq👋- eşitmək👂
🔸گورمک - دادماق - اییله مک - توخونماق - ایشیتمک
10 February 2018
س
14:53
سؤزلوک
🔸🔸🔸🔸🔸
dəyərli دَیه‌رلی
با ارزش -----------------
🔸🔸🔸🔸🔸
dəyərsiz دَیه‌ر
سیز
بی ارزش ----------------
🔸🔸🔸🔸🔸
Az dəyərli آز
دیه‌رلی
کم ارزش ----------------
🔸🔸🔸🔸🔸
çox dəyərli چوخ
دیه‌رلی
پر ارزش ------------------
🔸🔸🔸🔸🔸
@suzluk
11 February 2018
س
20:18
سؤزلوک
✅بخش معادلات ✅
بار - دفعه :::::
یول
فروش :::::
ساتلیق- ساتیش
خرید ::::: آلیش
هوا - آب و هوا
::::: تنگک ( از فعل
تنگیمک به معنی
نفس کشیدن که کاشغری بیان نموده)
سودجو :::::
چیخارچی
شرط ::::: قوشول
شرط بستن :::::::
توتوشماق - چکیشمک "قوروشماق" دا دئمک اولار
تحریک کردن::::
قورشالاماق
شیب :::::: اَییم
چاپ کردن :::::
باسماق
چاپ ::::: باسقی
فشار :::::::
باسینج
تبسم :::::::
گولومسه مه
تبعیض :::::::
آیریمچیلیق
فرق - تفاوت
::::::: آیریم
تحمل کردن
:::::::: قاتلانماق
تربیت کردن -
پروردن ::::::: اییتمک
مربی ::::::
اییتمن
تربیت ::::::
اییتمه
تکذیب کردن
:::::: یالانلاماق
تکلیف ::::::
اودو
توافق کردن
::::::: باغداشماق
توزیع کردن
:::::: داغیتماق
توزیع ::::::
داغیتیم
توسط ::::::::
آراچیلیق
باد بزن ::::::
یلپیک
باطل::::::
کچرسیز
بد قول ::::::::
دونک
بر این
اساس::::::: بونا گوره -بونا دایاناراق
@suzluk
س
23:37
سؤزلوک
🔹🔸کلمات ترکی رایج در فارسی🔹🔸
✅قاشق
یا قاشیق از ریشه
کلمه‌ی "قاشیماق"
✅بشقاب
که از دو کلمه
"بُش+قاب" تشکیل شده به معنی ظـرف خالی.
✅سورتمه
از ریشه کلمه
"سوریتداماق" به معنی راندن و سردادن.
✅چکمه
از ریشه کلمه
"چَکماق" به معنی کشیدن (به پا کشیدن یا پوشیدن).
✅ییلاق_قشلاق
(یایلاق
قیشلاق)برگرفته ازکلمه "یای" (تابستان)و "قیش" (زمستان).
✅آچار
از ریشه
"آچماق" به معنی باز کردن.
✅سنجاق
یا سانجاق از
ریشه کلمه "سانجماق" به معنی فرو کردن.
✅سلانه_سلانه
یا ساللانا
ساللانا(آویخته آویخته) از ریشه کلمه "ساللانماق" به معنی آویزان.
✅چالش
از ریشه کلمه
"چالیشماق" به معنی در گیری.
✅اردو
برگــرفته از
کلمه "یورد" به معنی منزل گاه.
✅دلمه
یا دولاما
برگرفته از کلمه "دولاماق" به معنی پیچاندن چیزی به وسیله چیز دیگر.
✅قشقرق
یا قیشقیریق به
معنی جیغ و داد زدن از ریشه "قیشقیرماق".
✅یالقوز
یا یالقیز به
معنی تنها ، مجرد
✅باتلاق
یا باتلاق (محل
فرو رفتن)از ریشه کلمه "باتماق" به معنی فرو رفتن.
✅النگو
یا النگی به معنی
دست، قولباقی ویا بیلک لیک (اَل=دست)
✅قاپیدن
از ریشه کلمه
"قاپماق" به معنی ربودن.
✅قاتی کردن
از ریشه
"قاتماق" به معنی هم زدن با آمیختن.
✅قاچاق
یا قاچاق از ریشه
"قاچماق" به معنی فرار کردن.
✅قالپاق
یا قالپاخ یا
قاپاخ به معنی درپوش و هم خانواده قاپی به معنی در.
@suzluk
16 February 2018
س
11:28
سؤزلوک
✅تورکجه ده نئچه خسته لیک لئرآدی✅
🔸ستلجم ::::: ذات الریه
🔹قارابوغما :::: دیفتری
🔸سو چیچگی:::: آبله مرغان
🔹قیزیلجا::::: سرخک
🔸آلا:::: پیسی
🔹آغوق -آغیق ::::: مسموم
🔸چالما ::::: مسمومیت
🔹قارا سو :::: آب مروارید
🔸قارا موق :::: آبله سیاه
🔹وورغون -اورک بحرانی:::: سکته
🔸اوچوق::::: تب خال
🔹ایت دیرسگی :::: گل مژه
🔸ساریلیق :::: یرقان ،زردی
@suzluk
19 February 2018
س
11:03
سؤزلوک
ائ/ئ👈e
دئ /de 👈بگو
دئییر/deyir :میگوید
دییر/ dəyir : برخورد میکند
دئییل/ deyil: گفته شو
دییل/ دگیل/ dəyil-dəgil : نیست
لوطفن بو دییر
سوزلوگون دئییل یئرینه ایشلتمه یک🙏🙏🙏
@suzluk
21 February 2018
س
08:51
سؤزلوک
ج
جبدره‌سسی 21.02.2018 08:50:52
Sticker
Not included, change data exporting settings to download.
⚪️, 45.1 KB
س
09:33
سؤزلوک
✍دوزگون یازاق
❌سایقی، دویقو، قورقو، قارقا
✅سایغی، دویغو، قورغو، قارغا
✅sayğı, duyğu, qurğu, qarğa
❌جوشغو، آسغی، توتغو، باسغی
✅جوشقو، آسقی، توتقو، باسقی
✅ coşqu, asqı, tutqu, basqı
جینگیلتیلی سس
لردن سونرا، "غ"،
کار سس لردن
سونرا "ق".
22 February 2018
س
09:42
سؤزلوک
زمان ها مصدر «آلماق »را به چند زمان منتقل می
کنیم تا تنوع و جذابیت زمان در ترکی را بیشتر احساس کنیم:
آلیم :::بگیرم
آلام :::باید
بگیرم
آلدیم :::گرفتم
آلاجام :::خواهم
گرفت
آلمیشام :::گرفته
ام
آلمیشدیم
:::::گرفته بودم
آلمالییام
:::::حتما باید در آینده گرفته باشم
آلاجاغیمشیام
::::بایستی در گذشته می گرفته ام
آلاجاغیدیم
::::اشتباه کردم نگرفتم باید می گرفتم
آلیردیم :::::می
گرفتم
آلاردیم
:::همواره تا امروز می گرفته ام
آلارمیشام
:::::نمی دانستم که همواره می گرفته ام
آلایدیم :::::ای
کاش می گرفته ام
آلیناجاق
:::::گرفته خواهد شد
آلیناجاغیمیش
:::::بایستی گرفته می شده است
آلسایدیم
:::::اگر قبلا می گرفته ام
آلمالیمیشام
:::::بایستی قطعا قبلا می گرفته ام ولی نگرفتم
آلمیشیمیش
:::شایدقبلا گرفته بوده است
آلدیغیم
::::::آنچه را که گرفته ام
آلدیردیم
::::::با واسطه آنرا گرفتم
آلدیرتدیم
::::::با واسطه مجبور کردم که بگیرند
@suzluk
س
23:19
سؤزلوک
آزربایجان تورکجه الفباسی
@suzluk
24 February 2018
س
17:15
سؤزلوک
👇ضمایر اصلی در زبان تورکی
👇
ترکی👇 فارسی👇
من من
سن تو
ٱ او
بیز ما
سیز شما
ٱول لار آنها
@suzluk
17:16
شب،گجه
روز،گونوز
روز= گونْ
امروز= بو گونْ
فردا= ساباخْ
دیروز= دو نَنْ
پریروز= ایسْرا
گونْ
پس فردا= بیری سی
گونْ
شب= گِجَه
امشب= بو گِجَه
دیشب= دونَنْ
گِجَه
پری شب= ایس را
گونْ گِجَه
فردا شب= ساباخْ گِجَه
پس فردا شب = بی
ری سی گونْ گِجَه
@suzluk
25 February 2018
س
01:15
سؤزلوک
مهندس
مۆهَندیس؛ اینجینار؛اؤلچمَن
Ölçmən
🇹🇷:
mühendis, ölçmen
🇬🇧🇺🇸:
engineer
26 February 2018
س
10:35
سؤزلوک
کؤکه‌نلیKökǝnli : دارای ریشه
دئگیDegi : سخن
چاغÇağ : زمان
آنلامAnlam : معنی
بیرئیBirey : فرد
توپلومToplum : جامعه
بوته‌مBütǝm
تانیمTanım : تعریف
#کلمات
س
12:23
سؤزلوک
اعضای بدن
✔صورت : اینک ink , بنیز bəniz , اوز üz
✔چشم : گؤز göz
✔چپ چشم : اگری گؤز əyri göz ✔پلک : کیپریک kiprik , کؤبه köbə
✔ابرو : قاش qaş
✔گونه : اینک ink , اووورد ovurd , دولوم dulum
✔گیجگاه : شاقاق şaqaq , دولوم dulum
✔شقیقه : شاقاق şaqaq , دولوم dulum
✔بینی : بورون burun
✔سوراخ بینی : سونقاق sonqaq
✔گوش : قولاق qulaq
✔چانه : انگ əng
✔دهان : آغیز ağız
✔لب : دوداق dodaq
✔زبان : دیل dil
✔دندان : دیش diş
✔سر : باش baş , اوججوق uccuq ، تپه təpə
✔گوشت : ات ət , آلجاقیر alcaqır
✔پوست : دری dəri
✔موی سر : ساچ saç
✔سبیل : بیغ bığ
✔ریش : ساققال saqqal
✔موی بدن : قیل qıl , توک tük
✔بازو : قول qol
✔ساعد : آرش areş
✔آرنج : دیرسک dirsək , چاغاناق çağanaq
✔دست : ال əl
✔چپ دست : سولاخای solaxay , سولققی soləqqəy , سولاموق solamuq , سولاق solaq
✔مچ دست : بیلک bilək
✔کف دست : آیا aya
✔انگشت : ارناک ərnak , ارنک ərnək , بارماق barmaq , موجوق mucuq
✔ناخن : دیرناق dırnaq
✔سینه : کؤکس köks , دؤش döş , اؤگ öy
✔شانه : اوموز omuz
✔کتف : اوشون uşun , چیگین çiyin
✔کمر : بئل bel , قورشاق qurşaq
✔پهلو : بؤیور böyür , بیق bıq , یان yan
✔شکم : قارین qarın , گؤدن gödən
✔ناف : گؤبک göbək , کیندیک kindik
✔ران : اویلوق uyluq , بود bud , بالدیر baldır
✔زانو : دیز diz , چؤک çök
✔ساق پا : باجاق bacaq , بالدیر baldır
✔مچ پا : توپوق topuq
✔قوزک پا : توپاق topaq , آغیم ağım
✔پاشنه پا : دابان daban
✔پاشنه کفش : اؤکجه ökcə
✔پاشنه بلند : دیک دابان dikdaban ✔گردن : بویون boyun
✔پشت گردن : پئیسر peysər , انسه ənsə , سؤگسون söysün
✔گلو : بوغاز boğaz
@Suzluk
س
13:16
سؤزلوک
سیرتیقSIRTIG (تبریز-اورمو و...) ادبسیز،
بؤیوک یانیندا
یئرینی تانیمایان، چوخ گولوب، چوخ آغلاییب، آتا- آناسینا اؤجشن اوشاق. سؤزه
باخمایان ارکؤیون اوشاق، بو صفت بعضا بؤیوکلره ده ایشلنر : لوس، ننر، سرتق
سیرتیلماق SIRTILMAG (تبریز-اورمو و...)
شیتلنمک، فا: لوس شدن
{ آداما اوز
وئرسه لر آستار ایسته مز، چوخ دا سیرتیلماز}
سیرتیخلانماقSIRTIGLANMAG (تبریز-اورمو و...) قصدا
اؤزونو سیرتیقلیقا وورماق
@Suzluk
27 February 2018
س
21:37
سؤزلوک
💥اسامی حیوانات ترجمه تورکی
جئیران، مارال،
قیزال، کوپکر آهو:
آهو بره (بچه):
جویور، اه یلیک
آهو ماده: ینک
اردک: ؤردک، بیلی
اردک ماهی: دورنا
بالیغی
اردک نر: سونا
اردک وحشی: چؤل
ؤرده یی
از انواع اردک
ها: آینالی، گوله ین قوش، فیتله ین جوره، جوره
اسب: آت
اسب ابلق: گه ین
آت
اسب اصیل: جنیس
آت
اسب باری
(بارکش): انک، یابی، یوک آتی
اسب به رنگ زرد و
روشن: قولا
اسب بور: آل آت
اسب پروار: کوهلن
آت
اسب رام نشده:
قارا یهر، قولان، داش تولک
اسب آبی: دنیز
آیغیری، دنیز آتی
اسب سرخ موی:
کهر، کورن آت
اسب گاوی: قوشقو
اسب ماده: قولون
لو
اسب مسابقه:
جیدیر آتی
اسب نر: آیقیر
اسب یدک: کوتل
کره اسب: دایچا،
قولون
الاغ: ئششک،
ولاق، وزون قولاق
باز: توغان
(دوغان)، سونقور، شونقار، شاهباز، قیرغی، قیزیل قوش، ال قوشو، ووچوقوش، لاچین،
ترلان، باز
ببر: قاپلان
بز: کئچی
بز شش ساله:
آزمان
بز کوهی: الیک،
گییک، قارپاچا، داغ کئچی سی
بز نر: تکه،
سییز، ئرکج
بز یکساله: چپش
بزغاله: کئچی
جیک، وْغلاق
بلبل: بولبول
بلدرچین:
بیلدیرچین
جغد: بایقوش،
یاپلاق، گئجه قوشو، بایقو، یاراسا
گنجشک: سئرچه
جوجه: تویوق
بالاسی، یاورو، قوش جوغاز، جوجه
جوجه پر در
نیاورده: اتنه، اتجه، اتجه بالا، زیلغا، اتمتن، توکلسه میس قوش بالاسی
جوجه خروس: بئچه،
چورپا، چولپا
جوجه مرغ: فره
جوجه تیغی: کیرپی
خروس: خوروز
خروس جنگی:
دالاشقان خوروز
خرگوش: دووشان
خرگوش اهلی: آدا
دووشانی
بچه خرگوش:
دووشان جیق
خرمگس: موزالان،
بویه لک، آت میلچه یی، گیگووون
خفاش: یاراسا،
پالاز قولاق، گئچه قوشو
خوک: دونوز،
دونقوز، پورسوق، قانماز
خوک آبی: سو پیشی
خوک بچه: چوشقا
خوک وحشی: قابان
روباه: تولکو،
شله قویروق
راسو: میشووول
شاهین: یتی
قانادلی، آلیجی، ییرتیجی، قوش
از انواع شاهین
ها: قاراقوش، قارتال، قیرغی، توغان، دوغان، ترلان، سونقور، شونقار، کرکینجک، لاچین
شتر: ده وه
شتر ماده:
آروانا، دیشی ده وه، هاچامایا
شتر نر: ئرکک ده
وه
شتر نر جوان:
بوغور
شترمرغ: ده وه
قوشو
طاووس: توووز
عقاب: قارتال،
قیزیل قوش، قارا قوش
قوچ: ئرکک قویون
قوچ وحشی:
آرغالی، آرخا
قورباغه: قورباغا
قورباغه خشکی‌زی:
قورقور باغالاری
بچه‌ی قورباغه:
چومچه قویروق
کلاغ: قارغا
کلاغ رنگی: زیبیل
لیک تویوقلاری
کلاغ زاغی:
دولاش، دولاشا
کلاغ سیاه: زاغ،
قارقارغا، قوزغون
کلاغ سیاه و
سفید: آلا قارغا
کبک: ککلیک، چیل
کبوتر: گویرچین
کبوتر چاهی
(صحرایی): آلاباختا
کبوتر حرم: مچید
و زییارت خانالاردا یاشایان گویرچین
کرکس: لئش
قارتالی، ساققاللی قارتال، توغلو گورتون، چالاغان، قوزغون
گاو میش: جامیش،
گامیش، کل
گاومیش دو ساله:
آوارا، بالاق
گاومیش نراخته
نشده (تخمی): کله، کل
نوزاد گاومیش:
پوتوق
گربه: پیشیک،
مستان
گربه آبی: سو
پیشی یی
گربه پوست پلنگی:
تکیر پیشیک
گربه کور: نانکور
گربه ماهی: خول
بالیغی، ناققا، ناخا
گربه وحشی: قامیش
پیشی یی، دله، واشاق، مییو پیشی یی، یابانی پیشیک
گرگ: جاناوار،
قورد، قارا آغیز
گوساله: بوزوو
گوساله گاومیش:
پوتوق، آوارا، خوتک / گوساله ماده: دوگه
گوساله نر:
جونگه، دانا
گوسفند: قویون
گوسفند پشمی:
یونلوق، یون وئرن قویون
گوسفند دنبه دار:
دیمیق
گوسفند دو ساله:
دویج
گوسفند گوش دراز:
کوره قویون
گوسفند نر: قوچ
موش: سیچان
موش آبی: سو
سیچانی
موش صحرایی:
سیچووول، چول سیچانی، چول کسه نه یی
@Suzluk
28 February 2018
س
11:50
سؤزلوک
✅بخش معادلات ✅
شکنجه کردن -
عذاب دادن : قینماق - qınmaq (یکی از معانی واژه ی قین شکنجه و عذاب است معانی همچون غلاف ، دسته
و... را داراست در بین مردم به صورت یاندی قیندی - yandı qındı رایج است ازبک ها به صورت قیناق تلفظ
میکنند که احتمالا از ترکیب قیماق و پسوند *ن* به وجود آمده و به صورت قین در آمده
است.)
شکنجه - عذاب :
قین
- qın
الکی :
یالانچیلیق - yalançılıq
سرکوفت - شماتت :
قاخینج -
qaxınc
دعوا : قوغا - qovğa (از فعل قووماق به معنی دور کردن از
خود دور کردن به صورت غوغا وارد فارسی شده در ترکیه به صورت kavga تلفظ میشود.)
مشورت کردن :
گییشمک
- gəyişmək ( به
احتمال بسیار زیاد همان واژه ی قونوشماق است و مکسر شده قونوشماق - قوئوشماق - گییشمک)
قونوشماق - qonuşmaq
( رایج بودگی این
واژه را از لغت قونشو میتوان مطلع شد.)
@suzluk
11:56
نسبت های خویشاوندی:👨👩👧👦👩👧👧
آبجی: باجی
آقا پسر: خان
اوْغلان
ازدواج: ائولنمه
ازدواج کردن:
اوْیلانماق.
بچه: اوشاق (به
ترکی استانبولی جوجوخ) کورپع
برادر : قارداش
(گارداش)
برادرزاده یا
خواهرزاده : قارداش اوشاخی،باجی اوشاخی
برادرزن: قایین. ghe,ein انگار میخواین تلفظ کنید ع غ (غین)
منتها با یه فاصله بین ی
برادر شوهر:
قایین.
ghe,ein
برادر ناتنی:
قارداشلیق
برادری:
قارداشلیق
پدر: آتا. دده. dadah (آتا به ترکی استانبولیشه)
پدر بزرگ: بویوک
دده
boyok dadah
پدرخوانده: دده
لیک.
dadah lik (معنیش
یعنی پدری کردن)
پدر زن - قایین
آتا
پدر شوهر:
قایناتا.
gheynata
پدر و مادر: آتا
آنا. . دده ننه.
پسر : اوْغلان. اوْغول. oghlan
پسربچه: اوْغلان
اوشاغی
پسر برادر:
قارداش اوْغلو.
پسر خاله : خالا
اوْغلو. خال اوغلو
پسرخواهر: باجی
اوْغلو
پسردایی: دایی
اوْغلو
پسرعمو : عمو
اوْغلو.
پسرعمه: بی بی
اوْغلو.
پیرزن: قوجا
آرواد
پیرمرد: قوْجا
کیشی. (گوجا: پیر کیشی: مرد)
خواهر: باجی.
خواهر زن: بالدیز.
خواهر شوهر-:
بالدیز.
خواهر و برادر :-
باجی قارداش.
خواهری: باجیلیق.
داماد: گووئی.
کوره کن.
gouni (خداییش
سخته نوشتنش ولی اکثرا همون کوره کن kurakan میگن
دختر: قیز. ghiz یا گیز
دختر ترشیده:
قارتیمیش
ghartimish
دخترخاله: خالا
قیزی.
دختر خانم: خانیم
قیز.
دختر خواهر: باجی
قیزی.
دختر دایی- دایی
قیزی.
دختر دم بخت:
ارلیک قیز
دختر عمو :
عموقیزی.
دختر عمه: بی بی
قیزی.
زن: آرواد arvad
زناشویی: ائولنمه. evlanmah (همون ازدواج)
زن داداش: قارداش
آروادی
ghardash arvadi (البته
مودبانش قرداش خانیمیسی یعنی خانومه برادر
زن دایی: آغ
باجی.بیشتر مواقع همون زن دایی گفته میشه
زن و بچه: آرواد
اوشاق.
زن و شوهر: ار
آرواد. قاری قوجا ar arvad
شوهر- ار ar (عَر) فتحه روی ع
شوهر خواهر :
باجیعری.
baji aari
یا همون داماد که
بهش میگن کوره کأن
عروس: گلین. galin (فتحه روی گ)
عروس خانم: گلین
خانیم.
عروسی: توْی. toy
عمو: عمی
عمّه: بی بی.
هئوو : گونو. gunu
خانواده:عایله
@suzluk
1 March 2018
س
23:15
سؤزلوک
واژگان اداری✅
پاک کن- سیلگیج.
سیلن.
پاداش پایان کار-
آرپالیق.
پاراف- تورغای.
پاک نویس- دوز
یازیم.
پاکت- قاپیت.
باغلی. چولغام.
پانچ- تیکیت.
پروانه- کئچر.
کئچیت. یئنگیک.
پرونده- بورگه.
پوشه- بوکمه.
قاپتا.
پیش نویس- قارا
یازی. قارازی.
تدارکات- آزیق.
ساغلامیق. گؤتورگو.
تدارکاتچی-
آزیقچی.
تشویق- آلقیش.
تشویق کردن-
آلقاماق. آلقیشلاماق.
تشویق نامه-
قیلاولیق. آلقیشلیق.
تنخواه- قارا
آغجا. خرجلیق.
توبیخ- قیناق.
توبیخ شدن-
قینانماق.
توبیخ کردن-
قیناماق.
توبیخ نامه-
قیناقلیق.
چرکنویس-
تاسالاق. قارازی.
حسابدار- سایمان.
ساییشچی. ساناقچی. ساناوچی.
حسابداری-
سایمانلیق.
@suzluk
6 March 2018
س
11:43
سؤزلوک
Video file
Not included, change data exporting settings to download.
03:30, 5.3 MB
Türkcədə Boyalar
رنگها در ترکی
@suzluk
11:46
سؤزلوک
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
https://t.me/suzluk
7 March 2018
س
12:25
سؤزلوک
ضمایر استفهام :
کیم kim = چه کسی؟
نه = nə = چه؟
هارا= کجا؟
هایان hayan= کجا؟
هانسی hansı —--- هانکی hankı= کدام
هاچان haçan---------- هاواخت havaxt - نه واخت nə vaxt ؟ نه زامان؟ nə zaman= چه وقت؟
هانی ؟ hanı = کو؟
نئجه؟ necə = چطور
نئچه؟ neçə = چند؟
نئچه نجی ؟ neçənci = چندم؟
نجور؟ nə cür چطور؟
نیه؟ niyə چرا؟
نه قدر؟ nə qədər چه قدر؟
#ضمیر
@suzluk
9 March 2018
س
23:01
سؤزلوک
✅بخش معادلات✅
مسئله - مشکل
::::: سورون - sorun
سوال : سورو - soru سورغو - sorğu
پاسخ - جواب
:::::: یانیت - yanıt های
ورمه
- hay vermə های - hay ( در مغولی هارایو گویند که همان واژه ی
هارای هست)
پاسخ دادن - جواب
دادن ::::: یانیتلاماق - yanıtlamaq های ورمک - hay vermək
اشتباه :::::
یاوا
- yava (کلمه
ی بسیار رایج دوز ائیش دئییل یاوا ائیشدی) یانلیش - yanlış یانیلقی - yanılqı ^هر سه کلمه از یک بن یاخماق و یانماق هستند واژه
ی اشتباه کردن در ترکی آذربایجانی به صورت یاهالماق یاالماق هم رایج است واژه ی
یاوا (از فعل یاخماق) یاوا یاخا هم از این بن هست از سری تبدیل های *و* به *غ* یا
*خ* و یا برعکس میتوان به قووماق قوغماق اشاره کرد.^
چاشما - çaşma
خطا کردن ::::
کاریخماق
- karıxmaq قاریخماق - qarıxmaq
خوب ::::: ائی - eyi ( در ترکیه به صورت iyi استفاده میشود در آذربایجان در بعضی
از روستاها به صورت eyi استفاده
میشود.)
عمر ::::: یاشام yaşam
یاشاییشyaşam
مطالعه کردن
::::: چالیشماق - çalışmaq
حفظ کردن :::::
بللمک
- bəlləmək
حافظه ::::: بللک - bəllək
@suzluk
11 March 2018
س
20:33
سؤزلوک
صفت_خفیف یا تقریبی
Düşürmə necəlik
—-----------------------
صیفت لرده بعضی
اَکلر واردیر بونلار صیفتی بیراز یوموشادار . آزالدار! ملایم ائدر
اؤرنک
آلا ala
ala نیمه! ملایم
ala bişmiş (pişmiş) نیمه
پخته
ala çiy نیمه خام
ala göy آبی
ملایم
ala göz کسی که
چشمان به رنگ روشن دارد
آلا سؤزو نئچه
بویالی بیر زادا دئییلر!
آلا بولا =
رنگارنگ
آلا داغلار =
کوههای رنگارنگ
Ala bulud آلا
بولود
نیمه ابری .
____________
Ala bulanlıq آلا
بولانلیق
نیمه زُلال .
____________
Ala pörtü آلا
پؤرتو
نیمه خام .
20:42
Aşağılamaq=آشاغیلاماق=تحقیر کردن
20:42
Yaltaqlıq=یالتاقلیق=چاپلوسی
12 March 2018
س
12:33
سؤزلوک
✅آتا سوزلری✅
🔹آجینی دادمایان، شیرینین قدرینی بیلمز
🔸آدامی غیرت ایشله‌دَر، دییرمانی سو
🔹آد منیم اولدو، یار اٶزگه‌نین
🔸آتا اولمایان، آتا قدرینی بیلمز
🔹اوزگه، آدامین نامازین، دستمازسیز قیلار
@suzluk
13 March 2018
س
14:46
سؤزلوک
بئیه ن 👍 Az-Türkcə : Bəyən
بئیه نمه
👎🏽 Bəyənmə
بئیه ندیم
👍 Bəyəndim
بئیه نمه دیم
👎 Bəyənmədim
فارسی : پسندیدن
- لایک 👍
نپسندیدن
👎🏽
پسندیدم
👍
نپسندیدم
👎
English : like 👍
Dislike 👎🏽
Deutsch : Gefällt mir 👍
Gefällt mir nicht 👎
@suzluk
عزیز و شرفلی
آزربایجان میلتی لوطفن بو کانالین گوجلنمسینه بیزه دستک اولون
🌹🙏
@suzluk
14:48
آلمانجا- آلمان دیلی : زبان آلمانی - آلمانی
تؤرکجه- تورک
دیلی: زبان ترکی -ترکی
اینگلیسجه-
انگلیس دیلی : زبان انگلیسی - انگلیسی
فارسجا- فارس
دیلی : زبان فارسی- فارسی ژاپنجا- ژاپن دیلی : زبان ژاپن - ژاپنی
روسجا - روس
دیلی: زبان روسی - روسی
(جا و
جه ) یکی از پسوند های ترکی هستند
و پسوند زبان ساز
وبرای ابراز زبان ملتی و قومی به آخر اسم آن ملت (جه و جا) اضافه میشود و افاده ی
زبان آن ملت رو میکند
اگر به مثال ها
دقت کرده باشید معادل (جا و جه) در فارسی پسوند (ی)هست
ترک+ی
تؤرک+ جه
آلمان+ی
آلمان+جا
پس فراموش نشود
در زبان تورکی نباید از پسوند (ی) فارسی استفاده کرد
یعنی اگر با یک
ترکیه ای و یا آزربایجانی مشغول صحبت شوید و میخواهید بگویید من آلمانی و انگلیسی
میدونم
اگر بگویید :
(من آلمانی
بیلیرم و یا من اینگلیسی باشاریرام)
در کمال تعجب او
منظور شما رو متوجه نخواهند شد که مقصود شما از آلمانی و یا انگلیسی ، زبان آنها
بوده است
چون در زبان
تورکی ترکیه و ترکی آزربایجانی به انگلیسی و آلمانی ، اینگیلیسجه و آلمانجا
میگویند و همان طور زبانهای دیگر
یعنی (ی) نسبت
مربوط به فارسی هست البته از عربی وارد فارسی شده است
البته تورکهای
ایران نیز شاید به خاطر زندگی با فارسها در یک کشور ماهیت اصلی زبان خود رو فراموش
کرده اند
و با برگزیدن (ی)
نسبت عربی علنا زبان خود را فلج کرده اند به این خاطر هست بعضی مواقع میخواهند
تورکی حرف بزنند آما چون گرامر فارسی در مغزشان هست عاجز از گفته ی خود میشوند
چون اگر پسوندهای
(جه- جا- چه - چا- چی-جی ) از زبان ترکی خارج شوند قدرت تورکی از بین میرود
این پسوندها
انقدر قدرتمند هستند که به زبان فارسی هم وارد شده اند
حال چرا فارسها
از پسوندهای ترکی استفاده کنند اما تورکها از پسوند زبان مادری خود غافل شوند
مثال:
باغچه-تربچه- کوچه- بیلچه(این پسوند چه برای فرم کوچک یک جسم وشئی استفاده میشود)
بوقچه- یونجه- پست چی(پسوند شغل ساز) - دروشکه چی- آبدار چی و....
🌸🌸🌸
پسوند: اَک(ترکی)
معادل پسوند در
ترکی اَک هست از فعل (اَکله مک و اَکمک) یعنی اضافه کردن و کاشتن
پسوند (لاق و آق
و آغ ) ترکی در فارسی
یعنی کلماتی که
به لاق و ق ختم میشوند همگی ترکی هستند
ییلاق (یای +لاق)
محل تابستان
باتلاق (بات
+لاق) محل فرو رونده
قشلاق (قیش+لاق)
محل زمستان
شلاق (شال +لاق)
معنی(؟)
قالتاق(قالت +آق)
اتراق (اُتور+آق)
اتاق (اُت(اود) +
آق)
سراق(سراغ)
(سور+آق) از فعل سروشماق
سوراخ(سوراق و یا
سولاق) : (سو +لاق)
چراغ (چیر + آغ)
چیل آغ یعنی سفید سفید نه کمی چیل : چیل تورکی در فارسی یعنی لکه دار و حتی در
تورکی به کسی که چشمانش چپ هست چئر گفته میشود
یعنی کمی از
روشنایی و براقی چشمش کم شده
چماق (چوم+آق)
قاچاق(قاچ + آق)
قلچماق (قولچوم
+آق)قول یعنی بنده و کل یعنی بنده ی که چوم(چوب) به دست هست
البته چومو در
تورکی امروزی منسوخ شده و استفاده نمیشود ولی به شکل چؤپ استفاده میشود چؤرچؤپ
چوب تورکی هست نه
فارسی
یاتاق(یات+آق)
اصطلاح مکانیکی ترکی در فارسی
و یک #تذکر به دوستان گرامی؛ از به کار بردن #آخ به جای #آق دوری کنید و زبان خود را با این
اصطلاح ضعیف نکنید
مثال:
اوشاق✅اوشاخ❌
یاساق✅یاساخ❌
یاتاق✅
یاتاخ❌
شاللاق✅شاللاخ❌
ساتاق✅ساتاخ❌
یاتماق✅یاتماخ❌
قوشماق✅قوشماخ❌
سوروشماق✅سوروشماخ❌
@suzluk
س
21:11
سؤزلوک
Lapatgə لاپاتگه
Kürək کوٓره-ک
21:11
Balta بالتا
21:14
جغرافی یؤن لری
Nord قوزئی. شمال
Süd گوْنئی. جنوب
Ost دوغو. شرق
West باتی. غرب
21:15
آتوشگه - آچیشقا - پنجره
س
23:02
سؤزلوک
آزربایجان تورکجه سینده سایی لار
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
سایی لار : Sayılr
0️⃣
sıfır ------------------ صفیر
1️⃣
bir ------------------- بیر
2️⃣
iki ------------------- ایکی
3️⃣
üç ------------------- اوْچ
4️⃣
dörd ------------------- دورد
5️⃣
beş -------------------- بئش
6️⃣
altı -------------------- آلتی
7️⃣
yeddi ----------------- یئددی
8️⃣
səkkiz --------------- سئککیز
9️⃣
Doqquz --------------- دوققوز
10 on -------------------- اوْن
11 on bir ----------------- اوْن بیر
12 on iki ---------------- اوْن ایکی
13 on üç ---------------- اوْن اؤچ
14 on dörd -------------- اوْن دؤرد
15 on beş ---------------- اوْن بئش
16 on altı ---------------- اوْن آلتی
17 on yeddi اوْن
یئددی
18 on səkkiz ------------اوْن سئککیز
19 on doqquz اوْن
دوققوز
20 iyirmi ------ -- اییرمی-ایگیرمی
21 iyirmi bir ------------ اییرمی بیر
:
30 otuz ------------------ اوْتوز
:
32 otuz iki ------------- اوْتوز ایکی
:
40 qırx ------------------ قیرخ
:
43 qırx üç --------------- قیرخ اوْچ
:
50 əlli -------------------- اَللی
:
55 əlli beş --------------- اَللی بئش
:
60 atmış ------------------- آتمیش
:
66 atmış altı ----------- آتمیش آلتی
:
70 yetmiş --------------- یئتمیش
:
78 yetmiş səkkiz -----یئتمیش
سئککیز
:
80 səksən --------------- سئکسئن
81 səksən bir --------- سئکسئن
بیر
:
88 səksən səkkiz----سئکسئن
سئککیز
:
90 doxsan --------------- دوْخسان
:
99 doxsan doqquz---- دوْخسان
دوققو
:
100 yüz -------------------- یوْز
101 yüz bir -----------------یوْز بیر
:
110 yüz on -----------------یوْز اوْن
:
114 yüz on dörd -------- یوْز اوْن دؤرد
:
123 yüz iyirmi üç ----- یوْز
اییرمی اوْچ
:
185 yüz səksən beş یوْز
سئکسئن بئش
:
200 iki yüz --------------- ایکی یوْز
300 üç yüz ------------- اوْچ یوْز
:
1000 min ------------------ مین
@suzluk
23:04
The Numbers in English 🇬🇧
Numbers ساییلار
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
1 one
2 two
3 three
4 four
5 five
6 six
7 seven
8 eight
9 nine
10 ten
11 eleven
12 twelve
13 thirteen
14 fourteen
15 fifteen
16 sixteen
17 seventeen
18 eighteen
19 nineteen
20 twenty
21 twenty-one
22 twenty-two
23 twenty-three
24 twenty-four
25 twenty-five
26 twenty-six
27 twenty-seven
28 twenty-eight
29 twenty-nine
30 thirty
31 thirty-one
40 forty
50 fifty
60 sixty
70 seventy
80 eighty
90 ninety
100 one hundred
500 five hundred
1,000 one thousand
1,500 one thousand five hundred, or fifteen hundred
100,000 one hundred thousand
1,000,000 one million millionth
23:05
İnanc=اینانج=باور، ایمان، اعتقاد
Özgürlük=اؤزگۆرلۆک=آزادی، حریت
@suzluk
15 March 2018
س
09:14
سؤزلوک
Uzman=اۇزمان=متخصص، کارشناس
Özəllik=خصوصیت،
ویژگی=اؤزه‌للیک
@suzluk
س
21:50
سؤزلوک
دوستلار دیققت الیین
قوروپ ✅
قوروپداش ✅ قوروپداش لار
گروپ ، گوروپ ،
گورپ ، ❌❌❌
16 March 2018
س
17:15
سؤزلوک
چرا سال 1397 ایت ایلی( سال سگ ) می باشد؟ دکتر
توحید ملک زاده
برخلاف تبلیغات
مغرضانه، این نوع تقویم که در ایران بطور رسمی کاربردی حداقل ششصد ساله دارد پایه¬ای ترکی دارد. قدیمی ترین اثر دال بر استفاده
از این سیستم تقویمی در سنگنوشته های اورخون نوشته شده به زبان ترکی قدیم در 1300
سال قبل ، موجود است. پس از اسلام در آثار ابوریحان بیرونی نیز به این سیستم تقویم
اشاراتی شده ولی شرح آن به طور کامل در کتاب مشهور دیوان لغات الترک محمود کاشغری
آمده است: یکی از خاقانهای ترک میخواهد که تاریخ وقوع جنگی را بداند، ولی ممکن
نمیشود. از اینروی با ملتش مشورت میکند و در قورولتای اعلام می‌دارد که همانطور
که ما درباره تاریخ وقوع این جنگ دچار سردرگمی شدیم آیندگان نیز سردرگم خواهند شد.
بنابراین ما اکنون به تعداد دوازده (ماه و) برج آسمان دوازده سال را نامگذاری میکنیم،
تا سالهایمان را از گذر این تقویم بفهمیم. این در میانمان یادگاری باشد. ملّت هم
پیشنهاد خاقان را تأیید میکند.
خاقان به این
مناسبت به شکار میرود و فرمان میدهد که حیوانات را به سوی رود «ایلا» برانند.
مردم حیوانات را به تنگنا انداخته به سوی رودخانه می‌رانند. بعضی از این حیوانات
را شکار میکنند و تعدادی از آنها خود را به آب میزنند. دوازده حیوان از آن میان از
آب می‌گذرند. نام هر یک از این حیوانات به سالی داده میشود. نخستین این حیوانات
سیچان (موش) بوده ... نام نخستین سال «سیچغان ییلی» (سال موش) گذاشته میشود. بعد
نام حیواناتی که یکی بعد از دیگری از آب گذشته بودند به ترتیب به سالها داده میشود:
«اود ییلی» (سال گاو) و ...
ترکمنها نیز
روایت پند‌آمیزی در مورد پیدایش سالشمار حیوانی دارند. روزی تمامی حیوانات به
پیشواز سال جدید می‌روند. شتر که به قد و بالای خودمغرور شده بود گفت: «حتماً پیش
از همه سال جدید را خواهم دید.» امّا موش کوچک با زرنگی تمام روی سر شتر جهیده و
پیش از همه، سال جدید را می بیند. شتر که مات و مبهوت مانده بود، از تمامی دوازده
حیوان دوره که موفق به مشاهده سال جدید شده بودند عقب میماند و بدین ترتیب غرور
شتر باعث می شود که جایی در دوره سالها نداشته باشد .این روایت به مدد مایه اخلاقی
و پندآمیز آن که نهی از غرور است، در میان ترکمنها نسل اندر نسل نقل شده و بصورت
ضرب‌آلمثل درآمده است: «دویه بوینونا بویسانیپ ییلدان کور قالیپدیر!» یعنی (شتر به
علّت مباهات به گردنش از مشاهده سال جدید محروم ماندهاست).
عموما اعتقاد بر
این است که سالها با ویژگی هر یک از حیوانات همراه می باشد.
نام سال‌های
دوازده‌گانه حیوانی ترکی که در ایران به کار میرفته به ترتیب عبارت بوده است از:
سیچقان ایل (سال
موش)
اود ایل (سال
گاو)
بارس ایل (سال
پلنگ)
توشقان ایل
(خرگوش)
لوی ایل (سال
نهنگ(
ایلان ایل (سال
مار(
یوند ایل (سال
اسب(
قوی ایل (سال گوسفند(
بیچین ایل (سال
میمون(
تخاقوی ایل (سال
مرغ )
ایت ایل (سال سگ)
تنغوز ایل (سال
خوک)
این سیستم تقویمی
از دوران صفویه رسما در تقویم ایران بکار رفت. در سال 1304 شمسی با آغاز سلطنت
پهلوی و در راستای ترکی ستیزی و مقابله با نشانه های ترکی در ایران ممنوع اعلام
گردید. از تحریفات جالب اینکه در سال 1396 سال مرغ به یکباره با تبلیغات تفکری خاص
در ایران تبدیل به خروس شد.
@suzluk
19 March 2018
س
10:11
سؤزلوک
❓هفت سین اصطلاحی کاملا اشتباه و جعلی
است که توسط پان ایرانیستها کلمه یئددی‌سین به فارسی ترجمه شده و بصورت گسترده بین
مردم تبلیغ شده است.❗
❓از این که تاریخ همه اقوام ایران از ملت_تورک و
فرهنگ غنی آنها تاثیر پذیرفته است به هیچ عنوان نمیتوان چشم پوشی کرد.
🔹حالا هفت سین یا #هفت_برکت
🔸تانری‌نین برکت لردن یئدی سین(هفت تا از برکت های
خدا)
❓<سین > پسوند تورکی و بمعنای تعدادی یا قسمتی از یک
تعداد و... است که به اشتباه به حرف سین(س)معنی و تعبیر شده است.❗
✅و اما تورکان_باستان برکت لردن یئدی سین (هفت
برکت) را این گونه معرفی میکردند 👇👇
1_گؤی برکتی و
آیدینلیق
🔹_برکت آسمان و روشنایی
🕯⬜️🕯(آتش یا نور که شمع باشد، #آزربایجان در باستان #سرزمین_آتش نامیده میشود، آینه و قرآن، آینه
بعنوان روشنای و قرآن پس از اسلام هم بعنوان برکت آسمان)
2_سو برکتی
🔸_برکت آب 💦🐟(آب و ماهی به عنوان برکت آب ، البته آب
را نیز میتوان بعنوان برکت آسمان نام برد)
3_یئر برکتی
🔹_برکت زمین 🌾🌾(گندم)
4_حئیوان برکتی
🔸_برکت حیوان🐓(تخم مرغ)
5_آغاج برکتی
🔹_برکت درخت 🍎(سیب )
6_آل-وئر برکتی
🔸_برکت داد و ستد 💰(سکه، حتما سکه پس از ضرب سکه نمادی از
دادوستد شده است)
7_گؤیَرمک برکتی
🔹_برکت رویش 🌱(سبزه نیز نماد برکت رویش و سرسبزی و نوید
بهار است
✅توضیح اول 👇👇
❓لازم به ذکر است هفت سین نامی کاملا اشتباه است،
چرا که ما این رسم را متعلق به زمان باستان میدانیم و اگر دقت کنیم متوجه میشویم
که در دوره باستان به هیچ عنوان رسم الخط عربی رایج نبوده که هفت سین نامیده شود.!❗
🔹پس این خود، درستی اصطلاح " تانری‌نین برکت
لردن یئدی سین " را ثابت میکند که هیچ ارتباطی به خط نوشتاری و صدای اول
کلمات ندارد.❗
✅توضیح دوم 👇👇
❓حتما میدانید که باستانیان تمام عناصر و موجودات
را دارای خدای جداگانه میدانستند.❗
❓بی‌شک ، گرد هم جمع کردن این اقلام آن هم در آن
زمان که پیدا کردنشان در بعضی از مناطق و در آخر زمستان بسیار دشوار بوده است، در
سفره ای به نام تانری‌نین برکت لردن یئدی سین (هفت برکت خدا) تشکر و قدردانی از
خدای این نعمات بوده است.❗
✅توضیح سوم 👇👇
❓شما اگر از تاریخدانان و محققین پارسی سوال کنید
که علت گذاشتن سیر _ سمنو _ سرکه _سنجد _ سماق در سفره هفت_سین چیست.!؟ آنها هیچ
جوابی برای توضیح نخواهند داشت.❗
❓و همچنین چرا تخم مرغ را که با حرف سین شروع
نمیشود را چرا در سفره هفت سین قرار میدهند.!؟
@suzluk
20 March 2018
س
10:33
سؤزلوک
یئنی ایل》》》سال نو
یئنی ایلیز قوتلو
اولسون💐
@suzluk
س
12:01
سؤزلوک
Animation
Not included, change data exporting settings to download.
67.7 KB
بو گون
بایرام آینین سون
گونی
آرزولارزی قاصدک
لئره تاپشرین.
تانرنین اللری
منتظیر دیر
تا بیر گوزل
وخوشبختلیک ایللی
سیزعزیز لئر
اوچون یازسین.
تانرنین گوزل
ایمضاسی هر بیرنیز اوچون اولسون 🙏
@suzluk
25 March 2018
س
00:40
سؤزلوک
کنایه واستعاره لر؛
تورک دیلینده
استعاره و تمثیل و کنایه اوقدر غنی دیر و چوخدور کی حتی اونلاری بیر بیریندن
گاهدان آییرماق اولمور. تصمیم بئله اولدی کی بیر نئچه سی بوردا گلسین و نه معنا و
هدف داشیییر ،معلوم اولسون
۱_ازیلمک =کنایه دیر لوس اولماقا
۲_قدوقلانماق=هم ازیلمک وهم لوس اولماق
واؤزون یوخاری توتماق
۳_ ائشیک یولونا دوشمک=ظاهیر معنا اسهال
واما کنایه ده ،بیر آدام کی بیر مساله یه نیگران، یا منتظردیر ،هی دورار گئدر
،قئییدیب گلر. دییرلر نه خبردی ائشیک یولونا دوشموسن ؟
۴_آچیلا قالماق=چوخ یورولان و یئره
سریلنه دییرلر
۵_دالی سی گئدمک =بیر نفرکی کی بیر خطا
ائدیر، همیشه قورخارکی معلوم اولسون .اودییرلر
۶_شالوارا وئرمک =قورخودان شالواری
باتیرماق
۷_هودی گئدمک=بیر شئیه چوخ علاقه نیشان
وئرمک
۸_فینجیدماق=شادلیقدان اویناماق، و هم
بورجودماق کی، بیر نوع ادواطوار لا یول گئدمک دیر
۹_شیر قیزدیرماق=تملق وچاپلوسلوق ،هم ده
یالتاقلانماق، شوربا قیزدیر ماق
۱۰_اوسدورتماق =پوزوافاده وئرمک، هم نئچه
نوع دئییلر، چئزدیردمک، دیزقیردماخ و...
۱۱_آتیلیب،دوشمک =یالان یئره ها هوی
سالماق
۱۲_قیراقین قاتلاماق=اؤلمک
۱۳_سانجیلانماق=پاخیلیق
۱۴_هدیکلنمک=بونئچه جوردور، دوشابلانماق،
دیشیلنمک شوربالانماق ،دوزسوزلانماق
۱۵_شورگؤزلوک ائدمک=حیزلیک
۱۶_انگوولاماق،یا سؤوسه مک=بیخود یئره
چوخ دانیشماق
۱۶_قیزاریب ،بوزارماق=بیر مساله دن
اوتانیب،خجالت چکمک ،یادا معذور حالا دوشوب،آما جاوابی اولمایان
۱۷_بورنی یئل لی لیک=مغرورلوق، بورنی
جیریلمامیش دا دئیر لر
۱۸_گؤت یئلی وئرمک=پوزوافاده وئرمک
۱۹_دینقیلی وورماق=یاکیفی دینقلی ووران،
شاد و خوشحال اولانا دئییرلر
۲۰_دالیدان آییلماق=صونرادان اشتباهی
تشخیص وئرمک
@Suzluk
00:46
ﮔﺌﺪﻳﺶ: ﺭﻭﻧﺪ
ﮔﺆﺭﺗﻮﮔﻪ: ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ،
ﻓﺮﻡ، ﺯﻳﺮﺑﻨﺎ، ﻃﺮﺡ
ﮔﺆﺭﻛﻢ : ﻇﺎﻫﺮ،
ﻧﻤﺎ
ﮔﺆﺭﻛﻤﻠﻲ : ﺧﻮﺵ
ﻣﻨﻈﺮ
ﮔﺆﺭﻣﻪﻣﻴﺶ : ﻧﺪﻳﺪ
ﺑﺪﻳﺪ
ﮔﺆﺭﻣﻪﻣﻴﺶ : ﻧﺪﻳﺪ
ﺑﺪﻳﺪ
ﮔﺆﺭﻩﺟﻚ: ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ
ﮔﺆﺭﻭ : ﻭﻇﻴﻔﻪ
ﮔﺆﺭﻭﺵ : ﺑﻴﻨﺶ،
ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ
ﮔﺆﺭﻭﺵ : ﺩﻳﺪﺍﺭ
ﮔﺆﺭﻭﻧﺘﻮ: ﭘﺪﻳﺪﻩ،
ﻓﻨﻮﻣﻦ
ﮔﺌﺮﻱ: ﻋﻘﺐ
ﮔﺆﺯﺩﻩﻥ ﺩﻭﺷﻤﻮﺵ :
ﻣﻐﻀﻮﺏ، ﺩﻝﺁﺯﺍﺭ
ﮔﺆﺯﻟﻪﻣﻚ : ﻣﻮﺍﻇﺐ
ﺑﻮﺩﻥ، ﻫﺎﺩﻳﺮ ﺍﻭﻟﻤﺎﻕ، ﺍﻳﺮﻩﻟﻴﮓ ﺍﻭﻟﻤﺎﻕ
ﮔﺆﺯﻟﻪﻳﻴﻦ : ﻣﻮﺍﻅ
ﺑﺎﺷﻴﺪ
ﮔﺆﺯﻟﻮﻙ : ﻋﻴﻨﻚ
ﮔﺆﺯﻩﻟﻠﻤﻪ :
ﺗﻮﺻﻴﻒ، ﻣﺪﺡ
ﮔﺆﺳﺘﺮﻳﺶ : ﻧﻤﺎﻳﺶ
ﮔﺌﻦ : ﺍﺋﻨﻠﻲ،
ﮔﺸﺎﺩ
ﮔﺌﻨﺌﻞ : ﻋﻤﻮﻣﻲ
ﮔﺆﻧﺪﻩﺭﻥ :
ﻓﺮﺳﺘﻨﺪﻩ
ﮔﺌﻨﻴﺶ :
ﻭﺳﻴﻊ،ﭘﻬﻨﺎﻭﺭ
ﮔﺆﻭﺩﻩ : ﺑﺪﻥ
ﮔﺆﻳﻪﺭﺗﻲ : ﺳﺒﺰﻱ
ﮔﺆﻳﻪﺭﭼﻴﻦ: ﻛﺒﻮﺗﺮ
ﮔﺒﺰﻩ، ﺁﺩﻡ ﭼﺸﻢ
ﺯﺍﻏﻲ
ﮔﺌﻴﻴﻢ : ﭘﻮﺷﺎﻙ،
ﻟﺒﺎﺱ
ﮔﺪﻳﻚ : ﮔﺮﺩﻧﻪ
ﮔﺮﭼﻚ : ﺣﻘﻴﻘﺖ
ﮔﺮﺩﻩﻙ : ﺣﺠﻠﻪ
ﮔﺮﮔﻴﻦ : ﺑﺤﺮﺍﻥ
ﮔﺮﻩﻙ : ﺑﺎﻳﺪ،
ﻻﺯﻡ، ﻧﻴﺎﺯ، ﻭﺍﺟﺐ، ﺑﺎﻳﺴﺘﻪ
ﮔﺮﻩﻛﻠﻲ : ﻻﺯﻡ
ﮔﺰﻩﮔﻦ : ﺳﻴﺎﺡ،
ﺳﻴﺎﺭﻩ، ﺗﻮﺭﻳﺴﺖ
ﮔﺰﻳﻨﺘﻲ: ﺳﻴﺎﺣﺖ
ﮔﻠﻪﺟﻚ : ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﮔﻠﻪﺟﻪﻳﻲ : ﺳﺎﻝ
ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﮔﻠﻪﻧﻚ : ﺩﺏ، ﺭﺳﻢ،
ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱ
ﮔﻠﻴﺮ : ﺩﺭﺁﻣﺪ
ﮔﻠﻴﺸﻤﻪ : ﺷﻜﻞ
ﮔﻴﺮﻱ، ﺗﺒﻠﻮﺭ، ﺭﻭﻧﺪ
ﮔﻠﻴﻦ : ﻋﺮﻭﺱ
ﮔﻤﻲ : ﻛﺸﺘﻲ
ﮔﻤﻴﺮﮔﻪﻥ : ﺟﻮﻧﺪﻩ
ﮔﻪﻣﻴﺮﭼﻚ : ﻏﻀﺮﻭﻑ
ﮔﻪﻳﻴﺶ : ﻣﺸﻮﺭﺕ
ﮔﻪﻳﻴﺸﻤﻪﻙ : ﻣﺸﻮﺭﺕ
ﻛﺮﺩﻥ
ﮔﻪﻳﻴﺸﻤﻪﻥ :
ﻣﺸﺎﻭﺭ، ﺭﺍﻳﺰﻥ
ﮔﻮﭘﻮﻥ : ﭘﺘﻚ
ﺳﻨﮕﻴﻦ
ﮔﻮﺟﻮﺭﻩﻣﻪ : ﺗﺠﺎﻭﺯ
ﺑﻪ ﻋﻨﻒ
ﮔﻮﺩﺍﺯ : ﻟﻮ
ﮔﻮﺩﺍﺯﺍ ﻭﺋﺮﻣﻚ :
ﺑﻪ ﺑﺎﺩ ﺩﺍﺩﻥ
ﮔﻮﺩﻛﭽﻮ : ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ،
ﺩﻳﺪﻩﺑﺎﻥ
ﮔﻮﺭﻧﺞ: ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ،
ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ
ﮔﻮﺯﮔﻮ : ﺁﻳﻨﻪ
ﮔﻮﺯﻟﻮﻙ : ﭘﺎﻳﻴﺰﻩ
ﮔﻮﻛﺴﻞ : ﺁﺳﻤﺎﻧﻲ
ﮔﻮﻟﻤﻪﺟﻪ : ﻟﻄﻴﻔﻪ،
ﺟﻮﻙ
ﮔﻮﻟﻪﺵ : ﻛﺸﺘﻲ
ﮔﻮﻟﻪﺷﻤﻪﻙ : ﻛﺸﺘﻲ
ﮔﺮﻓﺘﻦ، ﺯﻭﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﻲ ﻛﺮﺩﻥ
ﮔﻮﻟﻪﮔﻦ : ﺧﻨﺪﻩﺭﻭ
ﮔﻮﻟﻮﻧﺞ : ﻣﻀﺤﻚ،
ﺁﺩﻡ ﻣﺴﺨﺮﻩ
ﮔﻮﻥ ﺁﺷﻴﺮﻱ : ﻳﻚ
ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ
ﮔﻮﻥ ﺁﻳﺪﻳﻦ : ﺭﻭﺯ
ﺑﺨﻴﺮ
ﮔﻮﻧﺌﻲ : ﺟﻨﻮﺏ
ﮔﻮﻧﺪﻡ : ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﻛﺎﺭ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ
ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺎﺧﺎﻥ:
ﺁﻓﺘﺎﺏ ﮔﺮﺩﺍﻥ
ﮔﻮﻭﺷﻪﻳﻦ : ﻧﺸﺨﻮﺍﺭ
ﻛﻨﻨﺪﻩ
ﮔﻮﻭﻩﻧﺠﻪ: ﻛﻔﺎﻟﺖ،
ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻣﺎﻟﻲ
ﮔﻮﻭﻩﻧﻤﻚ : ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ
ﻛﺮﺩﻥ، ﺑﺎﻟﻴﺪﻥ
ﮔﻴﺪﻱ: ﭘﺴﺖ، ﺭﺫﻝ،
ﺑﻲﺍﻋﺘﺒﺎﺭ
ﮔﻴﺮﺩﻩ، ﺩﻳﻐﻴﻠﻤﺎﺯ،
ﺗﻮﭘﭙﺎﺥ: ﻣﺪﻭﺭ، ﮔﺮﺩ
ﮔﻴﺮﻳﺶ : ﻭﺭﻭﺩ
ﮔﻴﺮﻳﻨﺞ : ﺑﻪ ﺗﻨﮓ
ﺁﻭﺭﺩﻥ، ﺫﻟﻪ ﻛﺮﺩﻥ، ﺑﻴﺰﺍﺭ ﻛﺮﺩﻥ
ﺷﺌﻪ : ﺷﺒﻨﻢ، ﻧﻢ،
ﺭﻃﻮﺑﺖ
ﺷﺎﭘﺎﻻﻕ : ﺳﻴﻠﻲ،
ﭼﻚ
ﺷﺎﺧﻠﻮﻭ : ﺗﺎﺑﻨﺪﻩ،
ﺳﻮﺯﺍﻥ
ﺷﺎﻧﻠﻲ : ﺫﻱ ﺷﺎﻥ،
ﻋﻈﻴﻢ، ﻣﺤﺘﺮﻡ
ﺷﻼﻟﻪ : ﺁﺑﺸﺎﺭ
ﺷﻠﻪ : ﺑﺎﺭ، ﻛﻮﻟﻪ
ﺷﻨﻪ : ﭼﻬﺎﺭ ﺷﺎﺥ
ﺷﻮ : ﺍﻳﻦ
ﺷﻮﻣﻼﻣﺎﻕ :
ﺧﺎﺭﻻﻣﺎﻕ
ﺷﻮﻧﻘﺎﺭ : ﻣﺮﻍ
ﺷﻜﺎﺭﻱ، ﻋﻘﺎﺏ
ﺷﻮﻭﻩﺭﻩﻙ : ﺑﺎﺭﻳﻚ
ﺍﻧﺪﺍﻡ
ﺷﻴﺸﻤﺎﻥ : ﭼﺎﻕ،
ﺗﻨﻮﻣﻨﺪ
ﺷﻴﻐﻴﺠﻲ ﻃﻴﺎﺭﻩ:
ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﻱ ﺷﻜﺎﺭﻱ
ﺷﻴﻐﻴﺠﻲ : ﺷﻜﺎﺭﻱ
ﺷﻴﻠﻼﻕ : ﺳﻮﻧﺠﻮﻕ،
ﺟﻔﺘﻚ
ﺿﻴﺎ : ﺍﻳﺸﻴﻖ
ﻓﻴﺮﺗﻴﻨﺎ : ﺗﻮﻓﺎﻥ،
ﮔﺮﺩﺑﺎﺩ
ﻗﺌﻴﺠﺎﺝ : ﻣﻮﺭﺏ،
ﻛﺞ
ﻗﺎﺑﺎﺭﻣﺎﻕ :
ﺷﻴﺸﻤﻚ، ﻏﺮﻭﺭﻻﻧﻤﺎﻕ، ﺑﺎﺩ ﻛﺮﺩﻥ، ﻣﻐﺮﻭﺭ ﺷﺪﻥ
ﻗﺎﺑﺎﺭﻳﻖ: ﻭﺭ
ﺁﻣﺪﻩ، ﻗﻠﻤﺒﻪ، ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ
ﻗﺎﺑﺎﻗﺠﻴﻞ : ﭘﻴﺸﺮﻭ
ﻣﺘﺮﻗﻲ
ﻗﺎﺑﺎﻥ : ﮔﺮﺍﺯ
ﻗﺎﭘﺎﺯ : ﺳﺮﻛﻮﻓﺖ
ﻗﺎﭘﺎﻕ: ﺩﺭﭘﻮﺵ
ﻗﺎﭘﺎﻟﻲ : ﺑﺴﺘﻪ
ﻗﺎﺗﻲ: ﺷﺪﻳﺪ،
ﺩﻭﺁﺗﺸﻪ
ﻗﺎﭼﺎﺭ : ﺩﻭﻧﺪﻩ،
ﺣﻴﻮﺍﻥ ﺩﻭﻧﺪﻩ
ﻗﺎﭼﺎﺭﻏﻲ : ﻓﺮﺍﺭﻱ،
ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ
ﻗﺎﭼﺎﻏﺎﻥ : ﻓﺮﺍﺭﻱ
ﻗﺎﭼﺎﻱ : ﺩﻭﻧﺪﻩ
ﻗﺎﭼﻴﻨﻴﻠﻤﺎﺯ :
ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ
ﻗﺎﺧﻴﻨﺞ : ﺑﺎﺷﺎ
ﭼﺎﻟﻤﺎﻕ، ﺷﻤﺎﺗﺖ، ﺳﺮﺯﻧﺶ، ﻣﻨﺖ
ﻗﺎﺩﺍ : ﺩﺭﺩ ﻭ ﺑﻼ
ﻗﺎﺩﺍﻕ : ﺑﻨﺪ، ﻗﻔﻞ
ﻗﺎﺩﻳﻦ : ﺧﺎﻧﻴﻢ،
ﺧﺎﻧﻢ
ﻗﺎﺭﺍﻟﺘﻲ : ﺳﻴﺎﻫﻲ،
ﺷﺒﺢ، ﺳﺎﻳﻪ
ﻗﺎﺭﭘﻴﺰ : ﻫﻨﺪﻭﺍﻧﻪ
ﻗﺎﺭﺕ : ﺳﺨﺖ، ﺯﻣﺨﺖ،
ﺯﺑﺮ، ﺳﻔﺖ
ﻗﺎﺭﺗﺎﻝ : ﻋﻘﺎﺏ
ﻗﺎﺭﺳﻴﻠﻦ : ﺑﺮﻑ
ﭘﺎﻙ ﻛﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ
ﻗﺎﺭﺷﻮ : ﻗﺎﺭﺷﻲ،
ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﻗﺎﺭﺷﻲﻟﻴﻖ :
ﻗﺎﺭﺷﻴﻠﻴﻖ : ﺟﻮﺍﺏ
ﻗﺎﺭﻏﻲ : ﻧﻔﺮﻳﻦ
ﻗﺎﺭﻣﺎﻕ : ﭼﻨﮕﺎﻝ،
ﻗﻼﺏ
ﻗﺎﺭﻳﺶ : ﻭﺟﺐ
ﻗﺎﺭﻳﺸﻴﻖ : ﺩﺭ ﻫﻢ،
ﻣﺨﻠﻮﻁ
ﻗﺎﺭﻳﻦ : ﺷﻜﻢ
ﻗﺎﺯﺍﻻﻕ: ﭼﻜﺎﻭﻙ
ﻗﺎﺯﺍﻥ : ﺩﻳﮓ
ﻗﺎﺯﺍﻧﺞ : ﺳﻮﺩ،
ﺩﺭﺁﻣﺪ
ﻗﺎﺯﻣﺎ : ﻛﻠﻨﮓ
ﻗﺎﺯﻳﻨﺘﻲ : ﺣﻔﺮﻳﺎﺕ
ﻗﺎﺳﻴﺮﻏﺎ : ﺗﻮﻓﺎﻥ
ﻗﺎﺳﻴﻖ : ﺷﺮﻣﮕﺎﻩ
ﻗﺎﺵ : ﺍﺑﺮﻭ
ﻗﺎﻓﻼﻥ : ﭘﻠﻨﮓ
ﻗﺎﻻﺑﺎﻟﻴﻖ : ﺷﻠﻮﻍ،
ﭘﺮ ﻫﻴﺎﻫﻮ
ﻗﺎﻻﺭﻏﻲ : ﺟﺎﻭﻳﺪ،
ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ، ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ
ﻗﺎﻻﻕ : ﭘﺸﺘﻪ
ﻗﺎﻟﺨﺎﻥ : ﺳﭙﺮ
ﻗﺎﻟﺪﻳﺮﺍﺝ : ﺍﻫﺮﻡ،
ﺟﺮﺛﻘﻴﻞ
ﻗﺎﻟﺪﻳﺮﻣﺎﻕ :
ﻗﻮﻭﺯﺍﻣﺎﻕ، ﺩﻳﻜﻠﺘﻤﻚ، ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ، ﺑﺎﻻ ﺁﻭﺭﺩﻥ
ﻗﺎﻟﻴﺠﻲ :
ﻭﺍﻣﺎﻧﺪﻩ، ﭘﺲﺭﻭ
ﻗﺎﻟﻴﻦ : ﺿﺨﻴﻢ
ﻗﺎﻣﭽﻲ : ﺷﻠﻼﻕ
ﻗﺎﻧﺎﺕ : ﺑﺎﻝ
ﻗﺎﻧﭽﻴﻞ: ﺧﻮﻧﻤﺮﺩﮔﻲ
ﻗﺎﻧﺪﺍﻝ : ﺯﻧﺠﻴﺮ
ﻗﺎﻧﺪﻳﺮﻳﺠﻲ : ﺟﻮﺍﺏ
ﻗﺎﻧﻊﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻗﺎﻧﺸﺎﺭ : ﺭﻭﺑﺮﻭ،
ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﻗﺎﻧﻘﺎﻝ : ﻛﻨﮕﺮ
ﻗﺎﻧﻴﻖ: ﺳﻴﺮﺍﺏ، ...
ﻗﺎﻫﻤﺎﺭ: ﺁﺭﺧﺎ،
ﭘﺸﺖ.
ﻗﺎﻭﻭﻥ : ﺧﺮﺑﺰﻩ
ﻗﺎﻳﺪﺍ : ﻗﺎﻋﺪﻩ
ﻗﺎﻳﺮﻳﻠﻲ :
ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ، ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ، ﺟﻌﻠﻲ
ﻗﺎﻳﻐﻲ : ﻓﻜﺮ،
ﺍﻧﺪﻭﻩ، ﻏﻢ، ﺗﻌﺼﺐ
ﻗﺎﻳﻨﺎﻕ : ﻣﻨﺒﻊ
ﻗﺎﻳﻨﺎﻗﭽﻲ :
ﺟﻮﺷﻜﺎﺭ
ﻗﺮﻩﻗﺌﻴﻴﺪ : ﺷﻮﻣﻲ،
ﺑﺪ ﻳﻤﻨﻲ
ﻗﺰﺋﺖ : ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ
ﻗﻨﻴﻢ : ﺩﻭﺷﻤﻦ
ﻗﻮْﭘﻮﺯ : ﺳﺎﺯ،
ﺳﺎﺯ ﺁﺷﻴﻘﻬﺎ
ﻗﻮْﭘﻮﻕ : ﻛﻨﺪﻩ
ﺷﺪﻩ
ﻗﻮﺗﺴﺎﻝ : ﻣﻘﺪﺱ
ﻗﻮﺗﻠﻮ : ﻣﺒﺎﺭﻙ
ﻗﻮْﺗﻮﺭ: ﮔﺮ
ﻗﻮْﺟﺎﻣﺎﻥ : ﺑﺰﺭﮒ،
ﺳﺘﺮﮒ، ﻛﻬﻨﺴﺎﻝ
ﻗﻮْﺧﻮ : ﺑﻮ،
ﺭﺍﻳﺤﻪ
ﻗﻮْﺧﻮﻣﻮﺵ :
ﮔﻨﺪﻳﺪﻩ
ﻗﻮﺩﻭﺭﻏﺎﻥ :
ﺳﺮﻣﺴﺖ، ﻫﺎﺭ ﺷﺪﻩ
ﻗﻮﺩﻭﺯ : ﻫﺎﺭ
ﻗﻮْﺭ : ﺍﺧﮕﺮ، ﮔﺮ
ﻗﻮْﺭﺍﺟﺎﻧﺎﻕ :
ﺷﺮﺍﺭﻩ
ﻗﻮﺭﺍﻝ : ﻗﺎﻋﺪﻩ،
ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﻗﻮﺭﺍﻥ : ﻣﻌﻤﺎﺭ
ﻗﻮﺭﺗﻮﻟﻮﺵ :
ﺁﺯﺍﺩﻱ، ﺭﻫﺎﻳﻲ
ﻗﻮﺭﺗﻮﻡ: ﺍﻳﭽﻴﻢ،
ﺟﺮﻋﻪ
ﻗﻮْﺭﺧﺎﻕ : ﺗﺮﺳﻮ
ﻗﻮْﺭﺧﻤﺎﺯ : ﻧﺘﺮﺱ،
ﺷﺠﺎﻉ
ﻗﻮْﺭﺧﻮ : ﺧﻮﻑ
ﻗﻮْﺭﺧﻮﻧﺞ :
ﻭﺣﺸﺘﻨﺎﻙ
ﻗﻮﺭﺷﺎﻳﻴﺠﻲ :
ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺟﺮﻡ، ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻛﻨﻨﺪﻩ، ﻭﺳﻮﺳﻪ ﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻗﻮْﺭﻗﭽﻮ : ﻣﺤﺎﻓﻆ
@Suzluk
س
01:15
سؤزلوک
س
سؤزلوک 08.03.2017 10:08:09
آراچی: میانجی، واسطه، Araçı
آراشدیرما:
پژوهش، تحقیق، جستجو، Araşdirma
آراشدیریجی:
محقق، Araşdirıcı
آراماق:
آختارماق، Aramaq
آران: دشت، مقابل
کوهستان، Aran
اربه: تراز،
مبنا، Ərbə
آرتیرما: مزایده،
Artirma
آرتیقلاشا:
تصاعدی، Artiqlaşa
https://t.me/suzluk
26 March 2018
س
22:12
سؤزلوک
بخش معادلات ✅
نیلی :::: توخ
گوی
- tox göy
صورتی :::: اوزو - üzü
نقره ای ::::
گوموشو
- gümüşü
طلائی :::: قیزیلی - qızılı
خاکی ::::
توپراغی
- torpağı
شیری :::: سودو - südü
استخوانی :::::
سومویو
- sümüyü
کرمی :::: آچیق
ساری
- açıq sarı
قرمز کدر ::::
کاس قیرمیزی - kas
qırmızı
قرمز به رنگ
آلبالو :::: گیلاناری - gilanarı
زرد کدر :::: کاس
ساری
- kas sarı
@suzluk
28 March 2018
س
11:37
سؤزلوک
#ata_baba_sözü
آلدیقی بیر ایینه‌دی،
دَمیرین باتمانین
یوخلاییر
(آتا بابا سوزو)
@suzluk
29 March 2018
س
17:57
سؤزلوک
ابتکار : یئنیلیک
اَبر : بولود
ابریشم : ایپک
ابزار : یاراق ،
دیلک
ابطال : پوزما
ابلاغ کردن :
چاتدیرماق
ابهام :
آنلاشیلماز
اتحاد :
دایانیشما، بیرلیک
اتصال دادن :
بیتیشدیرمک
اتفاق :اولای،
اولانیش
اتوبان : گئنیش
یول
@Suzluk
2 April 2018
س
01:57
سؤزلوک
Uluslar arası بین الملل
4 April 2018
س
13:02
سؤزلوک
✅بخش معادلات ✅
غایب ::":
یاییق
- yayıq
غیبت :::
یاییقلیق
- yayıqlıq
حاضر - آماده
:::: آنیق
- anıq
حضور ::: آنیقلیق - anıqlıq
آماده کردن -
حاضر کردن :::: آنیقلاماق - anıqlamaq
موقعیت - جایگاه
- محل :::: قونوم - qonum یر - yer
نسبت - تناسب -
قرابت - نسبیت - سنخیت :::: گورللیک - görəllik یاخینلیق - yaxınlıq یاووقلوق - yavuqluq توتدوروش - tutduruş
مناسب - مطابق :
اویغون
- uyğun
مطابقت دادن -
نسبت دادن - منسوب کردن ::::: اویماق - uymaq توتوشدورماق - tutuşdurmaq
مناسبت ::::
اویغونلوق
- uyğunluq
منعکس کردن ::::
یانسیماق
- yansımaq
انعکاس - واکنش
:::: یانسی - yansı تپکی - təpki
جواب دادن - پاسخ
دادن :::: یانیتلاماق - yanıtlamaq ( فعل مرکب سوز یانیشدیرماق هم در آذربایجان رایج است - سن منیم سوزومو
یانیشدیرا بیلمیرسن)
جواب :::: یانیت - yanıt
تقلید کردن -
ادای کسی را در آوردن :::: یانسیلاماق - yansılamaq
تقلید :::::
یانسیلاما
- yansılama
@suzluk
س
13:55
سؤزلوک
انواع درد در زبان تورکی
🌞در زبان تورکی کلماتی با اختلاف جزیی در معانی
موجود است که در فارسی نیست. 👇
📝📌مثال برای انواع درد ها کلمات :
🌟آغری / آجی / سیزی / یانقی / زوققو / سانجی /
گؤینه_مک / گیزیلده_مک اینجیمک به کار می رود که هر کدام درد بخصوصی را بیان میکند .
✒️📌آغری : معادل درد در فارسی است . (درد
عضوی )
✒️📌سانجی : به درد داخلی بدن
احشاء تو خالی
گفته میشود مانند قولنج روده .
✒️📌آجی : به درد پروکه گفته میشود مانند
درد در موقع کشین دندان
✒️📌سیزی : به درد خفیف سوزش دار گفته
میشود
✒️📌یانغی : معادل سوزش میباشد
✒️📌زوققو : درد همراه ضربان است مانند
درد آبسه و درد عقربک انگشتان و امثال انها
✒️📌گؤینه_مک : شبیه سوختن است و در دقایق
اول سوختگی دیده میشود
✒️📌اینجیمک : درد موقع پیچ خوردگی مفاصل
و یا درد حاصل از ضربه و سقوط می باشد
✒️📌گیزیلده_مک : درد شبیه گزگز کردن
دردناک میباشد .
در فارسی برای
تمام حالات فوق لغت #درد بکار میرود
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
6 April 2018
س
15:38
سؤزلوک
اصلاحیه ی واژه ی #قلم ✅
و ریشه ی واژه ی #قالین ✅
این واژه از بن
ترکی قالاماق به معنی روی هم چیدن و انباشتن است که اکثرا با روشن کردن آتش توسط
هیزم بکار میرود.
قالاماق از *قا*
ی موجود ترکی که در اکثر کلمات وجود دارد به نسبت بزرگی و کلفتی معنی میدهد.
اکثرا کلماتی که
با قا شروع شده اند معنی کلفتی و بزرگی و اضافه شدگی دارند قالین هم نزدیک ترین
اسم به این واژه است در سومری به صورت قال معنی بزرگ است.
(قاریشماق-قاتماق-قاییم-قارتاماق-قارتال
و...)
واژه ی قلم در
عربی و فرم قالاما در سانسکریت نشانگر یک منشائی نبودن این واژه است حتی فرم پسوند
*لا* و *م* اسم ساز ترکی هم به عربی و سانسکریت نبودن این کلمه قوت میبخشد.
قالاماق در واقع
به ویژگی قلم به معنی جمع کننده و انباشته کننده ی کلمه و جمله اشاره دارد ،
و انواع فعل هایی
مثل قلم کردن - قلمه کردن از خصوصیت بعضی قلم ها که خصوصیت برندگی داشتند نسبت
داده شده و این قبیل چنین فعل هایی ساخته شده است.
@suzluk
15 April 2018
س
12:06
سؤزلوک
kalmak
ماندن
kapanmak
بسته شدن
kapatmak
بستن
karışmak
دخالت کردن
karıştırmak
هم زدن
karşılamak
استقبال کردن
katılmak
عضو شدن
kaybetmek
گم کردن
kaybolmak
گم شدن
kazanmak
برنده شدن
@suzluk
17 April 2018
س
00:16
سؤزلوک
Yaymaq=گستردن=یایماق
#کلمات
00:16
Adaqlı=نامزد شده=آداقلی
#کلمات
00:17
Yaşam=حیات، زندگی=یاشام
#کلمات
21 April 2018
س
12:55
سؤزلوک
تانری توم تورک لئره یاردیمچی اولسون:
گروه❌
قوروپ✅
هامیسه❌
هامیسی✅
تبریزلیدیلر❌
تبریزلی‌دیرلر✅
آچخدی❌
آچیقدی، آچیقـدیر✅
اعضا❌
اویه✅
گئتیرین❌
گتیرین✅
ائلیین❌
ائله‌یین✅
چشم❌
گؤز اوسته✅
دییرم❌
دئییرم✅
مایل اولسالار❌
ایسته‌سه‌لر،
ایستک‌لری اولورسا✅
دوسلارزی❌
دوست‌لارینیزی✅
اد ائلیین❌
أکله‌یین،
آرتیرین✅
لطفوزدن❌
لوطفونوزدن✅
یاشیاسیز❌
یاشییاسیز،
یاشایاسیز✅
دوسلارمز❌
دوست‌لاریمیز✅
سایین دوستلار
یازدیقلاریمیزا
دیقئت ائدیب، آنا دوغما دیلیمیزی گوزلجه سئویه ده، دوغرو دوزگون یازاق!
@suzluk
24 April 2018
س
01:42
سؤزلوک
Voice message
Not included, change data exporting settings to download.
01:08, 124.5 KB
هئجا:
سؤزلر
پارچا-پارچا دئییلیر ؛ هر پارچا بیر هئجادیر وهر هئجادا بیر سسلی واردیر :
#قواعد
01:43
Heca
Sözlәr parça-parça deyilir; hәr parça bir hecadır vә
hәr hecada bir sәsli vardır:
هئجا:
سؤزلر
پارچا-پارچا دئییلیر ؛ هر پارچا بیر هئجادیر وهر هئجادا بیر سسلی واردیر :
- birhecalı: od, quş,saç
- ikihecalı: ata, sulu, böyük
- üçhecalı: çörəkçi, barışıq,qardaşlıq
- dördhecalı: əkinçilik,alışdırmaq, sarışınlıq
ْ
- beşhecalı: Azәrbaycanlı,dərinləşdirmək, yaşıllaşdırmaq
-بیر
هئجالی:اوْد، قۇش، ساچ
-ایکی هئجالی:
آتا ، سۇلۇ، بؤیۆک
-اۆچ هئجالی:چؤرکچی،باریْشیْق، قارداشلیْق
-دؤرد هئجالی:
أکینچیلیک ،آلیْشدیْرماق ، ساریْشیْنلی
-بئش
هئجالی:آزربایجانلی، درینلشدیرمک ، یاشیللاشدیرماق
#قواعد
01:43
Voice message
Not included, change data exporting settings to download.
00:27, 51.5 KB
آزربایجان تۆرکجه سینین اصیل سؤزلرینده
بئش نؤو هئجا
واردیر
#قواعد
01:43
آزربایجان تۆرکجه سینین اصیل سؤزلرینده
بئش نؤو هئجا
واردیر
:
1. Tam açıq heca: sözün ilkində gәlәr vә yalnız
bir sәsli hərfdәn ibarət dir: örnәk: a + ta, a + rıq.
1-تام آچیق هئجا
:سؤزون ایلکینده گلر ویالنیز بیر سسلی حرفدن عیبارت دیر :
آ+تا ، آ+ریق
#قواعد
01:43
Voice message
Not included, change data exporting settings to download.
00:17, 32.1 KB
2-آچیق هئجا:بیر سسسیز و بیر سسلی حرفدن عیبارتدیر
وسؤزۆن هر یئرینده گله بیلر .
#قواعد
01:43
2. Açıq heca: bir sәssiz ilə bir sәsli
hərfdәn düzəlir,
sözün hәr yerindә gәlә bilәr,
örnәk: bi+bi , ba+la+ca
2-آچیق هئجا:بیر
سسسیز و بیر سسلی حرفدن عیبارتدیر وسؤزۆن هر یئرینده گله بیلر .
اؤرنک: بی+بی ،
با+لا+جا
#قواعد
01:43
Voice message
Not included, change data exporting settings to download.
00:17, 32.1 KB
3. Qapalı heca: bir sәsli ilә bir
sәssizhərfdәn qurulan
hecadır.
örnәk: ad , üç , on
3-قاپالی هئجا:
بیرسسلی وبیرسسسیز حرفدن قۇرۇلان هئجادیر.
اؤرنک: آد ، اۆچ، اوْن
#قواعد
01:43
Voice message
Not included, change data exporting settings to download.
00:25, 47.1 KB
4. Tam qapalı heca:
iki sәssiz hərfin arasında bir
sәsli hərf olaraq qurulan Bu heca sözün hәr
yerindә işlәnir,
örnәk: bal, daş+lıq , pal+tar
#قواعد
01:44
4. Tam qapalı heca:
iki sәssiz hərfin arasında bir
sәsli hərf olaraq qurulan Bu heca sözün hәr
yerindә işlәnir,
örnәk: bal, daş+lıq , pal+tar
4-تام قاپالی
هئجا :ایکی سسسیز حرفین آراسیندا بیر سسلی حرف اولاراق قۇرۇلان بۇ هئجا سؤزۆن هر یئرینده ایشله نیر .
اؤرنک: بال ،
داش+لیْق ، پال+تار
#قواعد
01:44
Voice message
Not included, change data exporting settings to download.
00:34, 64.6 KB
5. İkinci tam qapalı heca:
üç sәssiz vә birsəsli hərfdən ibarət dir
birinci sәssiz hərfdəndәn sonra gәlәn bir sәsli hərfdən qurulan
hecadır.
#قواعد
01:44
5. İkinci tam qapalı heca:
üç sәssiz vә birsəsli hərfdən ibarət dir
birinci sәssiz hərfdəndәn sonra gәlәn bir sәsli hərfdən qurulan
hecadır. Sonrakı iki sәssizdәn biri mütlәq cingiltili
olmalıdır,
örnәk: sәrt, qurd , dörd , borc,bərk
5-ایکینجی تام
قاپالی هئجا : اۆچ سسسیز وبیر سسلی حرفدن عیبارت دیر .
بیرینجی
سسسیزحرفدن سونرا گلن بیر سسلی حرفدن قورولان هئجا دیر .سونرا کی ایکی سسسیزدن
بیری موطلق جینگیلتیلی اولمالی دیر .
اؤرنک: سرت , قۇرد , دؤرد , بوْرج , برک.
#قواعد
26 April 2018
س
16:43
سؤزلوک
ShahmarsiTurkishPersianDictionary -V 2.apk
Not included, change data exporting settings to download.
6.1 MB
فرهنگ دو سویه تورکی - فارسی شاهمرسی
نسخه 2.0 ( یئنی 💯) جدید 💯
حاوی 40000 واژه
و اصطلاح رایج و متروک تورکی آزربایجانی و معادل فارسی آن ( همراه با تلفظ لاتین)
س
17:07
سؤزلوک
🔹در زبان تورکی برای دعوا کردن کلمات
متعددی بکار میرود که هر کدام شکل و حالت ویژه ای را از دعوا بیان میکنند
مانند:
دؤیوشمک: همدیگر
را کتک زدن
وورشماق: همدیگر
را زدن!
ساواشماق: با
یکدیگر گلاویز شدن
چارپیشماق: دعوا
و برخورد بهمدیگر
دالاشماق: دعوای
لفظی کردن
دارتیشماق:
مشاجره کردن
چاخناشماق: با هم
سر شاخ شدن
توتوشماق: دعوا
با گرفتن همدیگر
بوغوشماق: یقه
همدیگر رو گرفتن و خفه کردن
تپیشمک و
تپیکلشمک: دعوا همراه با لگد انداختن بهم
خیرتدکلشمک یا
قیر تلاکلاشماق: دعوا همراه گلوی هم رو گرفتن
سؤیوشمک: همدیگر
رو دشنام دادن
دیره شمک: روی در
روی هم ایستادن و دعوا کردن
بوغاز لاشماق:
گلوی هم را فشردن
چیرپیشماق: زد و
خورد
دوروشماق: مناقشه
مجادله
سوپورلشمک: در
آویختن.
🔹برای اینکه بگویند فلانی از در وارد شد بسته به
شخصیت فلانی و نحوه ورود و مناسبت گوینده با وی کلمات زیر بکار میرود:
قاپیدان گلدی =
از در آمد
قاپی دان ایچری
بویوردولار = از در تشریف فرما شدند
قاپیدان گیردی =
از در وارد شد بطور خودمانی
قاپی دان گئچدی =
از در گذشت
قاپی دان سوخولدی
= از در خودش را چپاند
قاپی دان تپیلدی=
از در خودش را بزور تو کرد
قاپی دان
دورتولدی= از در یواشکی تو آمد
قاپی دان
سوروشدو= از در سر خورد و آمد تو .
این است قدرت
زبان
30 April 2018
س
08:28
سؤزلوک
Əhəmiyyət=Önəm =اهمیت ،مهم
اونم
#کلمات
08:28
Əsinlənmək=الهام گرفتن=اسینلنمک
#کلمات
08:29
Əbədiyyet=Sonsuzluq =سونسوزلوق =ابدیت
#کلمات
3 May 2018
س
01:41
سؤزلوک
بخش معادلات ✅
امروز : بوگون - bugün
دیروز : دونن - dünən
پریروز : سیراغا
گون
- sırağa gün
فردا : یارین - yarın ( به صورت پسوند مانند به شکل لاریم -
لارین استفاده میشود - صاباحلارین که به صورت اشتباهی با پسوند مالکیت و نشانگر
زمان استفاده میشود. همچنین صاباح واژه ی عربی با بن فارسی پگاه است.)
پس فردا : بورو
گون
- bürü gün
صبح : گوندوز - gündüz ( صبح به معنی زمانی که آفتاب کامل در
آمده است.)
صبح - بامداد -
پگاه - فجر : دان - dan ارته - ertə
سحر : اوباشدان - obaşdan
سحرگاه - سحری :
اوباشدانلیق - obaşdanlıq
گرگ و میش -
تاریک و روشن : آلاتور - alator آلاجا قارانلیق - alacaqaranlıq تورانلیق - toranlıq ( توران به معنی گرگ و میش است.)
عصر : آخشام - axşam ایکیندی - ikindi
شب : گجه - gecə
@suzluk
10 May 2018
س
22:58
سؤزلوک
Sormaq=سوال کردن=سۏرماق
22:58
Qaynaq=منبع=قایناق
22:58
Qoruqçu=نگهبان=قورۇقچۇ
س
23:35
سؤزلوک
اودلک :::: بزدل، ترسو
اوده مه ::::
پرداخت کردن
اوده نیلمز ::::
جبران ناپذیر
اورتو :::: پوشش
اورنک :::: اسوه،
الگو
اوزه
ل :::: مخصوص،
ویژه
اوزه
للیکله ::::
خصوصا
اون :::: جلو،
پیش، قبل
اونجه :::: قبلا
اونملی :::
باارزش، مهم
ائرته ::::
زودهنگام
آتماجا ::::
کنایه، سخن گوشه دار
آخار ، آخیجی
:::: جاری، روان
آداخلی،نشانلی
:::: نامزد
آرخا :::: پشت،
ظهر
آزغین :::: گمراه
آسیلی ::::
وابسته
آلقیش ::::
تشویق، دعا
آنلام :::: معنی
آنلاییش ::::
ذهنیت، تفکر
اسیرگه
مه
ک :::: دریغ
داشتن، منع کردن
اُورتا ::::
میان، وسط، میانه
اوسانماق ::::
ذله شدن، بیزار شدن
اوستون ::::
برتر، بالاتر
اوغور :::: شانس،
موفقیت
اولو :::: مقدس،
بزرگ، متعال
اونودماق ::::
فراموش کردن
اویار ::::
متناسب
اویغون ::::
مناسب، درخور
ایچگی :::: مشروب،
نوشابه
ایره
لی :::: به سمت
جلو
ایز :::: اثر،
نشانه
ایگیت ::::
جوانمرد، قهرمان
ایلدیریم :::
آذرخش
اَیلهنجه ::::
مجلس، نشست
ایلیق :::: ولرم
اینام ::::
عقیده، باور
اینجه :::: ظریف،
نازک، باریک
بئشیک :::: مهد
بؤلگه ::::
منطقه، بخش
باغلام :::
پیوند، اتصال، علاقع
باغیرتی :::
فریاد
بایراق :::: پرچم
باییر ::::
بیابان
بری ::: به این
سو
بوتون ::::
تماما، کامل
بُوز ::::
خاکستری
بولود :::: ابر
بویاق :::: رنگ
کردن
بوینوز :::: شاخ
بیتیرمه
ک :::: به پایان
رساندن
پاریلتی :::
درخشش
پُوزغون :::
داغون، از هم پاشیده
پینتی ::::
شلخته، بی سلیقه
تاپماجا ::: معما
تالان :::: غارت
تانری ::::: الله
ترلان :::: عقاب،
شاهین
توپوق :::: مچ پا
توکنمز ::::
ماندگار، تمام نشدنی
@suzluk
11 May 2018
س
17:50
سؤزلوک
نام جریان‌های عمده #باد
#یئل
#آغ_یئل ağ
yel از سمت جنوب
به شمال می وزد
#مئه_یئلی meh
yeli این باد از
سمت شرق به غرب می وزد( شئه یئلی)
#کئچی_قیران keçi
qıran این باد از
سمت غرب به شرق می وزد
#قره_یئل qərə
yel بادی که از
شمال به طرف جنوب می وزد،دربرخی روستاها به اشتباه دره یئلی تلفظ می کنند
#توزاناغی şeytan
tozanağı همان
گردباد (بوغاناق)
#دان_یئلی dan
yeli نسیم خنکی
که هنگام سپیده دم و به هنگام نماز صبح می وزد.(دان=سپیده دم)
طبق یک عادت
قدیمی ،کشاورزان منطقه در خرمنگاه، هنگام (سامان سوورماق)، باد را فرا می خوانند و
مدام تکرار می کنند: (یئل بابا گَل آتووا سامان آپار) و معتقدند که با این حرف باد
شروع به وزیدن خواهد کرد.
همچنین در گذشته،
یکی از چهار چهارشنبه آخر سال، باعنوان (یئل چرشنبسی) نام گذاری می شد که قبل از
(توپراق چرشنبسی)، (سو چرشنبسی) و (اود چرشنبسی) قرار داشت. و در این روز دختران
جوان آذربایجان به زیر درخت بید(سویود آغاجی) می رفتند و در دل نیتی می کردند؛ اگر
باد شروع به وزیدن کرد و شاخه های درخت بید را تکان داد، به معنی برآورده شدن آرزو
و رسیدن به مراد بود.
*بر طبق اعتقاد
عامیانه، باد دارای بال می باشد که برای دعا و نفرین باد از
اصطلاحهای "یئل بابا قانادینا قوربان اولوم"قانادی قوروموش" نمود
پیدا می کند در داستان(فاطما و ساری اینک) هم این مورد وجود دارد:
فاطما باد را دعا
می کند که:
🔹یئل بابا قانادینا قوربان اولوم منیم یونومو وئر
آنام اوگئی دییر🔹
که خوشبخت می
گردد و در عوض دختر مادر ناتنی وی باد را نفرین می کند:
🔸آی قانادین قوروسون یئل بابا ،منیم یونومو هارا
آپاریسان
...🔸
*بر طبق باورهای
عامیانه یئل و اود (باد و آتش) جنسیت مذکر، توپراق و سو (خاک
و آب) جنسیت مؤنث دارند.
@Suzluk
13 May 2018
س
13:26
سؤزلوک
BOYALAR رنگها
⚪️🔴🔵⚫️
👇👇👇
@Suzluk
13:30
ﺭﻧﮕﻬﺎﯼ ﭘﺮ ﺭﻧﮓ ﺑﺎ ﺍﻓﺰﻭﺩﻥ ﯾﮏ #ﭘﯿﺸﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻉ ﺗﻠﻔﻆ ﺭنگ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ
ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯿﮑﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺯﯾﺮ ﺑﯿﺎﻥ ﻣﯿﺸﻮﺩ:
ﻗﯿﺮﻣﯿﺰ ---
ﺍﻓﺰﻭﺩﻥ ﭘﯿﺸﻮﻧﺪ "ﻗﯿﭗ "
ﺳﺎﺭﯼ ---- ﺍﻓﺰﻭﺩﻥ
ﭘﯿﺸﻮﻧﺪ " ﺳﺎﭖ "
ﻗﺎﺭﺍ ------
ﺍﻓﺰﻭﺩﻥ ﭘﯿﺸﻮﻧﺪ "ﻗﺎﭖ "
ﺁﻍ ---- ﺍﻓﺰﻭﺩﻥ
ﭘﯿﺸﻮﻧﺪ "ﺁﭖ "
یاشیل -----
ﺍﻓﺰﻭﺩﻥ ﭘﯿﺸﻮﻧﺪ "ﯾﭗ"،"ﯾﺎﻡ"
@Suzluk
13:32
ağ →سفید →آغ
🔰
ağ ap ağ→کاملاسفید→آغ آپ آغ
ağimtil→مایل به
سفید→آغیمتیل
düm ağ→سفید
برفی-سفید براق→دوُم آغ
@suzluk
13:34
qara→سیاه→قارا
🔰
qap qara→کاملا
سیاه→قاپ قارا
qaraşın→به کسی
که رنگ پستش کمی تیره باشد می گویم
qara gilə→به کسب
که رنگ چشمانش تیره باشد و همچنین به کسی که عزیز دو دونه باشد می گویم
qar göz→سیه چشم→قارا گوز
qaranlıq→تاریکی→قارانلئق
zil qara→سیاه
سیاه→زیل قارا
@suzluk
13:34
qırmızı→قرمز→قئرمزی
🔰
al→سرخ کم رنگ→آل
qıp qırmızı→کاملا
قرمز→قئپ قئرمزی
açıq qırmızı→قرمز
روشن→آچئق قئرمزی
tox qırmızı→قرمز
پر رنگ→توخ قئرمزی
gül sabahı→قرمز
به رنگ لاله عباسی→گول ساباحی
gilanari→قرمز به
رنگ آلبالو→گیلاناری
kas qırmızı→قرمز
کدر→کاس قئرمزی
@suzluk
13:35
sarı→زرد→ساری
🔰
sap sarı→کاملا
زرد→ساپ ساری
sarımtıl→مایل به
زرد→ساریمتیل
açıq sarı→زردکم
رنگ-کرمی→آچیق ساری
tox sarı→زرد پر
رنگ→توخ ساری
sarışin→به کسی
که رنگ مویش تقریبا
طلائی و رنگ
پوستش مایل به زرد باشد
saralmış→زرد شده→سارالمیش
kas sarı→زرد کدر→کاس ساری
@suzluk
13:35
göy-mavi→آبی→گوی-ماوی
🔰
göm göy→کاملا
آبی→گؤم گؤی
açıq göy→آبی کم
رنگ→آچئق گؤی
tox göy→آبی پر
رنگ→توخ گوی
göy göz→به کسی
که رنگ چشمانش آبی است می گوییم→گؤی
گؤز
@suzluk
13:35
yaşıl→سبز→یاشل
🔰
yam yaşıl→کاملا
سبز→یام یاشل
açıq yaşıl→سبز
روشن→آچئق یاشل
tox yaşıl→سبز پر
رنگ→توخ یاشل
@suzluk
13:37
mor→بنفش→مور
külü→خاکستری→کولو
boz→طوسی→بوُز
mor→کبود→مور
çəhrayi -pəmbə→صورتی→چهرایی
topraqi.→قهوه ای→کونوز-توپراقی
gümüşü→نقره ای→گوموشو
altin -qızılı→طلایی→آلتین-قئزلی
turuncu→نارنجی→ترونجی
@suzluk
س
13:53
سؤزلوک
ریشه ی واژه ی #هیچ ✅
این واژه در بین
نوغای ها به صورت eş بکار
میرود نمایانگر این است که اصل این واژه eş یا eç بوده که با اضافه شدن *ه* بخاطر لهجه همانند
هاچار - آچار بوده.✳️
و فعل آن در ترکی eşmək - اشمک است در واقع eş اسم این واژه است.
همانند گول گولمک
eşmək کندن سوراخ
کردن گودی ایجاد کردن
یا بنا بر اسم
هیچی در جایی ایجاد کردن که همان گودی و عدم وجود کردن یک جایی است.
متاسفانه این
واژه به اسم فارسی میانه یا پهلوی زده شده.
#eşmək
#heç
#hiç
@suzluk
14 May 2018
س
21:10
سؤزلوک
✅ریشه یابی کلمات تورکی✅
چاخماق-شاخماق
این دو فعل در بین مردم رایج است و به معنی درخشیدن (با سرعت) جرقه زدن
در پرانتز که با
سرعت را نوشتم مربوط به چاغ در ترکی است به معنی زمان
🔼بدین معنی است که چاغماق همان چاخماق-چاقماق است
ما در ترکی فعلی
به طور چاغلاماق چای(چاغ) به معنی رود و خروشیدن داریم
کم ارتباط نیست
با کلمه سرعت
و حتی چاخان به
معنی جفنگ هم با همین ارتباط دارد بدین شکل که تند تند حرف زدن ریشه ی چاخان باشد
به منبع الدار
فنی این کلمه در گذشته به معنی تبر را هم داشته
باز هم مرتبط
هستند لقبی است که به تبر دادند زود از بین بر
باز هم متصل به
سرعت است
چاخی(چاقو) که به
فارسی وارد شده و در گذشته به معنی تبر بوده به سرعت ربط دارد ینی چیزی که فوری
میبرد
حالا ربطش با چاق
(پوتا) چیست؟
بله این کلمه در
این تفسیر به کسی است که به سرعت بزرگ شده و پف کرده است
حتی کلمه چاخیر
به معنی باده هم بی ربط با زمان نیست
چیزی که زود عقل
را میپراند✳️
حتی این کلمه با
کلمه ی چاققال به معنی شغال هم هم ریشه هست به معنی اینکه این حیوان پر جست و خیز
است
حال کوته فکران
نه ریشه میابند نه تفسیر میکنند و فقط کارشان این است که بگویند کلمات دخیل در ما
ترکی نیست یک نوع حسادت زبانی است
#çağ
#çaxı
#چاقو
#caxmaq
#şaxmaq
#çağmaq
#çaxan
#çaqqal
#çaxan
#چاق
@suzluk
17 May 2018
س
19:29
سؤزلوک
Qarqış=لعنت-نفرین =قارقیش
Şölən=ضیافت-مراسم=شؤلن
İslanmaq=خیس
شدن=ایسلانماق
@suzluk
21 May 2018
س
23:56
سؤزلوک
س
سؤزلوک 09.06.2017 20:04:42
واژگان نظامی در زبان ترکی
حفاظت اطلاعات:
یومدار. یومقال.
حمله : باسقین.
حملة برق آسا :
شیغاما.
حملة شبانه:
باسیق. چاپقین.
خبردار: شاخلان
(فرمان نظامی).
خشاب: قاشاب.
ساداق.
خلبان: اوچاقچی.
اوچان.
خمپاره : قومپارا.
خمپاره انداز :
اوْتوزباشی.
دانشجوی دانشکدة
نظامی: قورسانت.
درجة نظامی:
اوْموزلوق. اوْرونتاق. قیرات.
درجه دار:
باسالی. آشامالی. باساقلی.
دژبان:
ساخلوْوچو. ساخلیج. قوْرقانچی.
دسته: اولام. زره
: بادانا. بوروگن. توْخوم.
زرهی : توْخوملو.
سان دیدن: ساناماق.
اوشهمک.
سپهبد : چئری
بیگی. امیر نوْیان.
سپهسالار:
آرتابای. اوْردو بیگی. بوروندوروق. مونقالیسان.
ستاد ارتش: گئنل
قورمای.
ستاد لشکر: اولوق
قوْل.
ستوان: آردالی.
اللی باشی.
ستوان یک: باش
آردالی.
سرباز : باش
وئرن. چئری. سالدات. سو. قیزیلباش.
سرباز پیاده:
قاراچی.
سرباز گماشته:
آردیل.
سرباز ساده :
اولان. قارا چیریک. سیراوی عسکر.
سرباز سوار
پیشقراول: ائراوول.
سرباز نیروی
زمینی: قاراچی.
سربازخانه:
ساخلوْو.
سربازصفر :
سیراوی عسکر. قارا چیریک.
سرتیپ : مین
باشی. مین بای.
سرجوخه : اوْن
باشی. مانقاباشی. اوْنبای.
سردار : یانال.
پاشا.
سردسته : بؤلوک
باشی. قوْل باشی. چئری باشی. اوْت آغاسی.
سرفرمانده: آپا
ترخان. باش شاد. بورقوچان. باش قوماندان.
سرگُرد: دالبای.
قوْل آغاسی. باشقورد.
سرگروهبان: وکیل
باشی. باش چاووش.
سرلشکر:
امیرتومان.
سروان : یوز
باشی. یوزبیگی.
سرهنگ : آلبای.
یاربای. مین باشی. بیگ باشی. قوْشون باشی. نویان.
سلام نظامی: چاس.
ساپارتا. سالیت.
سلحشور: سالجیق.
سالار. سالامیش. یارقاج. زوْرباچی.
سواره نظام: قارا
خیل. آتلی خیل.
ضامن اسلحه – قاریل. قوْروز. قییلاق.
ضدهوایی : اوچاق
ساوار.
طبل جنگی:
قوْپورقا.
عقب گرد : قانقور
(فرمان نظامی).
عقبة لشکر:
آرتقار. آرتقان.
عقبدار لشکر:
چانداوول. آردچی. سورقاوول.
فرمانده:
قوماندان. آلایلی. آغا. باشچی. شاد. باشقال. بویراج. سالقار. قاماندار.
فرمانده توپخانه:
آتاش بیگ.
فرمانده دژبان:
اوربیگی. باشقاریجی.
فرمانده سواره
نظام: خیلباش. قاراولی.
قاب اسلحه: ساواق.
قاضی نظامی:
توتوق.
قرارگاه: بولجار.
کلاه نظامی:
چالاچات. قازانیج.
کمانه کردن گلوله
: چوْووماق.
گارد ویژه: بؤرو.
هرباتان.
گردان: قوردان.
گروهان: بؤلوک.
گروهبان: چاووش.
قورباشی. ارباشی.
گروهبان یکم :
باش چاووش. وکیل باشی.
گشت: گزمه.
گشت شبانه:
توتقاق.
گلوله : قیریج.
قیریچقا. گولـله. توْپ داشی. چالتاش. قورشون. یوملوق.
لجستیک: سالقیت.
سورسات.
لشکر: تومان.
توْپلانق. توغ تولوب.
لشکرکشی:
آلانلاما. سوله مه. قوْشون کئچلیک. قوْلدورما.
مبادلة آتش: آتیش
توتوش.
مقدمة لشکر:
قیلاووز.
مهمات: اوْخ داری.
مهماتچی: اوْدچو.
قارایاراق.
میسره: جیوانقار.
سوْل قول.
میمنه: بیرانقار.
ساغ قول.
مین: یاتلاما.
ناو جنگی: چالقان.
ناو جنگی بزرگ:
گؤیه.
نگهبان: یاساقچی.
یاساوول. کئشیک.
نیروهای مسلح :
قوْرالتای.
نیروی زمینی:
قارا گوج. قارا قوْشون. قورو قوْشون.
نیروی دریایی:
دالای قوْشون. دنیز قوْشون.
نیروی کمکی:
چولقار.
نیروی هوایی:
اوچاق قوْشون.
همرزم: خیلتاش.
هنگ : مونقای.
هنگ کوهستانی :
داغ آلایی. داغ بیرلیگی.
هواپیما : اوچاق.
دمیرقوش.
هواپیمای شکاری:
قیریجی.
-فرهنگ جامع
(ترکی - فارسی). نشر آزرمیدخت. قزوین. 1394.
س
23:57
سؤزلوک
س
سؤزلوک 23.06.2017 13:46:15
#قارا سٶزجوگونون کاغذکناندا ایشلمی
+ قارا = رنگ ،
بویاق
+ قارا = بٶیوک ، یئکه
+ قاراچی = کولی
+ قاش قارالان =
گون باتاندان سونرا گئجه گوندوزه قاریشان زامان
+ قارانقولوق =
گئجه‌نین گٶز گٶرمه‌ین زامانی
+ قاپ-قارا = چوخ
قارا رنگلی ، زیل قارا
+ قارا قورخو =
بیرینی قورخوتماق
+ قاراجا = بیر
شئیین قارایا بنزَر رنگی اولسا - بوغدانین آفَتی
+ قاراما = ایکی
اَللی بیرینین تپه‌سیندن وورماق
+ قاراشین =
انسانین اوزونون رنگی آغ اولماسا، قارایا چالسا قاراشین دییرلر
+ قارانتول = بیر
شئیین رنگی قارایا چالسا
+ قارا یاخا =
یوخسول
+ قارا یازی =
بیر نفرین عاقبتی پیس اولسا ، اونا قارا یازی دییرلر
+ قارا دوغراماق
= قورخوتماق - گله‌جه‌گه بدبین اولماق
+ قارا مال =
اینکلر عاییله‌سی ، مجازا هئچ بیر شئی بیلمه‌ین اینسان
+قارا تپه‌دن یاس
گتیرمک = نا امید اولماق ، بدبین آدام دانیشاندا دییرلر : قارا تپه‌دن یاس گتیریر
+ قارا دوواق =
توی گئجه‌سی اَری اٶلن گلین
+ قاراسینا : بیر
ایشی اصول اوزینن گٶرمه‌مک ، شانسی
+قارا قانچیل =
فا : خون مردگی
+ قارا یول =
قارقیش ، بیرینه قارقیش ائله‌ینده دییرلر قارا یولدا اولاسان
+ قارا آغاج =
بیر نوع آغاج
+ قارا یاپراق =
بیر نوع علف
+قاراچوخا =
آذربایجان ناغیللاریندا افسانوی بیر شخصیت
+ قارا پول =
ارزشی - دَیَری اولمایان پول
+ قارا یاغ = فا
: روغن سوخته
+ قاراپبا = بیر
اَللی بیرینین تپه‌سیندن وورماق
+ قارا جییار =
فا: کبد
+ قاراجالار = کٶیشن - چٶل آدی
+ قارا قیز :
آندارری کندینده کٶیشن آدی
+قارا داش = چٶل آدی
+قارا دوز = کٶیشن آدی
+ قارا چیمن =
آقکندده کٶیشن آدی
+ قارا قانلی =
کند آدی
+ قارا آغاجلیق
کند آدی
+ قارا حاجی =
کند آدی
+ قاراجا آرباط =
کند آدی
+ قارا قایا =
کند آدی
+قارا بولاق =
کند آدی
22 May 2018
س
19:53
سؤزلوک
#آتالار_سوزو (یابان اولکه‌لردن)
✅آسلانلار اوز حیکایه‌لرینی اوزلری یازمازسا ،
اووچولارین ناغیللارینا اینانماق مجبوریتینده‌ییک (فرانسه)
✅آللاه اینسانی جزالاندیرماق ایسته‌ینده ، اول
عاغلینی آلیر (یونان)
✅آی گٶرموشون اولدوزا نه مینّتی! (عراق - کرکوک)
✅آغلارسا آنام آغلار ، باشقاسی یالان آغلار (
آنادولو)
✅آتاسیز اوشاق تاوانسیز (سقف) ائو کیمیدیر
(آفریقا)
@suzluk
س
22:34
سؤزلوک
✅#آتا_بابا_سوزلری✅
❇️ اوغورلوق یوخلوقدان اولار ، توبه توخلوقدان
❇️ وارلی‌یا قورود اَزَن لازیم اولسا ، یوخسول اوز
کوزه‌سین سیندیرار
❇️ بیتمه‌میش یووشانین دیبینده ، دوغولمامیش دوشان
آختاریر
❇️ هامی گئدیر مَرسینه ، بیز گئدیریک تَرسینه
❇️شیرین-شیرین اٶپمه‌ییر ، آجی-آجی دیشله‌ییر
@suzluk
28 May 2018
س
00:54
سؤزلوک
✅بخش معادلات ✅
گرسنه شدن :::
آجماق
- acmaq آجیخماق - acıxmaq آجالماق - acalmaq
رحم کردن :::
آجیماق
- acımaq یازیغی
گلمک
yazığı gəlmək
شفاف ::: سایدام - saydam
معلوم ::: بللی - bəlli
معلوم کردن :::
بللی اتمک
- bəlli etmək بیلندیرمک
آشکار شدن - دیده
شدن - نمایان شدن - عیان شدن :::: بیلیرمک - bəlirmək
معلوم شدن :::
بللی اولماق - bəlli olmaq بیلینمک - bilinmək
شاخص ::::
بلیرگین
- bəlirgin
معین ::: بلیرلی - bəlirli
معین کردن - مشخص
کردن - تصریح کردن :::: بلیرتمک - bəlirtmək
مشخص ::::
بلیرتیلی
- bəlirtili
علامت - نشان
:::: بلیرتی - bəlirti
اثر ::: ایز - iz
واضح - آشکار -
روشن
::: آیدین - aydın آچیق - açıq
@suzluk
س
11:33
سؤزلوک
جَله سورمک
نئچه
قارامالی(اینک ، اوکوز - دانا ) باش-باشا باغلاییب بوغدا - مرجی -آرپا اوستونده
دولاندیراردیلار ، حیوانلار دولاندیقجا دیرناقلارینین آلتیندا اونو ازیب سامانین
چیخارداردیلار .
@suzluk
س
19:53
سؤزلوک
19:57
آزربایجان ماحالیندا یای فصل لینه یاخین زامان
هاوالار ایستی اولان چاغ قویون قوزونو بیر یویوب یونون قیرخاللار.
@suzluk
29 May 2018
س
21:09
سؤزلوک
(آنجاق) دییه ک ، (ولی ،اما) دئمیه ک
(آنجاق)
دییه ک ، (ولی ،اما) دئمیه ک
(آنجاق)
دییه ک ، (ولی ،اما) دئمیه ک
21:16
قادین‌لارین(خانیم لارین) بزه‌ک اشیالاری
اۆزۆک = انگشتر
بویون باغی =
گردن بند
قول باغی ،
بیلرزیک = النگو
مینجیق = مروارید
ماققاج = انبر
سۆرمه = سرمه
خینا = حنا
اَنلیک - کیرشان
= سرخاب - سفیداب ،قادین‌لارین یاناق‌لارینا سۆرتدوک‌لری توز و یا یاغ حالیندا اولان کوسمئتیک ماده
سیرقا = گوشواره
@suzluk
30 May 2018
س
11:43
سؤزلوک
مساوی،برابر = آربا
س
22:15
سؤزلوک
درنده گان :::ییرتیجی لار
پرندگان::::قوشلار
،قانادلی لار
چرنده گان
::::اوتلایان لار
پستانداران
:::ائمجکلی لئر
دوزیستان:::ایکی
یاشایشلی اولان
خزنده گان
:::سورگون لئر
آبزیان::::سو
لولار (سودا یاشیانلار)
@suzluk
22:16
جَهره=ابزار نخ ریسی
@suzluk
1 June 2018
س
14:51
سؤزلوک
آواندآنلیق- آوادانلیق- دام داش
آواند به معنای
روی، روی آمده، روی لباس متضاد ترسه (برعکس)است، آن، هم به معنای، حال و لحظه است،
لیق پسوند در زبان ترکیست، به نظر می رسد اصل کلمه آوات بوده که نون زاییده است
مثل مملکت، مملکند.
آواندآنلیق به
معنای آبادی و ساختمان است که خود کلمه آباد ریشه تورکی دارد و برگرفته شده از
واژه آوات، آواند، است.
5 June 2018
س
20:58
سؤزلوک
✅بخش معادلات ترکی✅
محیط :::: چئوره - çevrə
طرف ::::: یان - yan
اطراف ::::
یانلار
- yanlar
جهت ::::یون-
کوند
- könd ساری - sarı
پیراهن ::::
کوینک
- köynək
لباس ::: پالتار - paltar گئییم - geyim
گئیسی - geysi
عدل ::: توره - törə توره - türə
عادل :::: تورل - törəl
پله :::: باساماق - basamaq ائنه‌جک - enəcək
نردبان ::::
چیخاناق
- çıxanaq
حمام ::::
یویوناق
- yuyunaq
یویوناجاق - yuyunacaq
ستون :::: دیرئک - dirək دیکه - dikə
طبقه ::: قات - qat
شتر مرغ :::: دوه
قوشو
- dəvə quşu
اصطلاح ::::
دئییم
- deyim
گفتار :::: دییش - deyiş
گویش - لهجه ::::
دئییلیش
- deyiliş
شیوه - اسلوب -
طرز :::: بیچم - biçəm
سبک :::: قیلیق - qılıq کوندم - köndəm
اجتناب کردن ::::
قاچینماق
- qaçınmaq
اجتناب ناپذیر
:::: قاچینیلماز - qaçınılmaz
حس ::: دویغو - duyğu
حساس ::: دویغولو - duyğulu
حساسیت :::
دویغولوق
- duyğuluq
احساسی :::
دویغوسال
- duyğusal
منطق ::: دوغرو - doğru دوغرو قانیت - duğru qanıt
اشاره کردن ::::
دیینمک
- dəyinmək
اشاره ::::
دیینمه
- dəyinmə
تقدیم کردن :::
سونماق
- sunmaq
تقدیم :::: سونوش - sunuş
تاکید -
اظهار:::: وورغو - vurğu
تاکید کردن -
اظهار کردن :::: وورغولاماق - vurğulamaq
جالب ::: ایلگینج - ilginc
@suzluk
6 June 2018
س
20:48
سؤزلوک
#دوغرو:
📋راست . مستقیم . درست . سو . طرف . جهت . سمت
#دوغور =دوغماق
📋زائیدن . بچه بدنیا آوردن . طلوع کردن . درآمدن .
ظاهر شدن . به وجود آمدن . پدید آمدن . آفریدن . یکباره افزایش یافتن
@suzluk
9 June 2018
س
23:08
سؤزلوک
✅آتالار سوزو کیشی حاق دا✅
۱-کیشی سئل دیر خانیم گُول
۲-کیشی سوزونون آغاسی دیر
۳-کیشی سئودگی نین نازینی چکئر
۴-کیشی سوزو اوزه دییه ر
۵-کیشی توپوردوگون یالاماز
۶-کیشی فهله دیر آرواد بننا
۷-کیشی صبیر داغی دیر
۸-بیر کیشی نین ائوینده چورگ یه چورگی
باشووا چالماسا کیشی دیر
۹-کیشی بوهتان دئسه اوزونو توتار
@suzluk
10 June 2018
س
12:49
سؤزلوک
12:52
14 June 2018
س
16:07
سؤزلوک
✅ریشه ی واژه ی #کوک کوک کردن ✅
این واژه همان
کوک
- kök به معنی
ریشه است و این واژه هم از فعل چوکمک به معنی فرو بردن است.
به کوک ساز kök گویند همه چیز عیان است.
در واقع کوک کردن
یعنی بیخ و ریشه دادن برای عملکرد دقیق و بهتر است
معادل این واژه
در ترکی قورماق است.
#kök
@suzluk
17 June 2018
س
12:54
سؤزلوک
✅ریشه ی واژه #بزه‌مک به معنی آراستن
✅
خیلی ریشه یابی
دقیق و سختی را میخواهد.
Eski Türkçe bedize- "süslemek" fiilinden +Ik sonekiyle türetilmiştir.
Daha fazla bilgi için beze- maddesine bakınız.
این واژه از بن bediz و از آن ریزتر در فرانسوی به صورت baiser به معنی شیرین و از فعل بوسیدن دیده
شده است.
~ Fr baiser 1. öpücük, 2. şeker ve kremadan yapılan bir tür tatlı << Lat
basiare öpmek
واژه ی بزه‌مک هم
بن با بویاماق به معنی رنگ کردن است.
از بن boy - bod به معنی اندازه است
و بویا به معنی
رنگ است و در حقیقت ریخت دادن به یک چیز است.
بویساماق
بوساماق
بزه‌مک
bod "aşiret, ulus, kavim " [ Orhun Yazıtları (735) ]
در کتیبه های
اورخون بوی به معنی طول به صورت bod دیده
شده است.
#bəzəmək
#bəzək
@suzluk
19 June 2018
س
11:46
سؤزلوک
✅ریشه ی واژه ی #تار (تار مو،سیم موسیقی)✅
این واژه از بن
تاراماق - داراماق به معنی شانه کردن و نظم دادن است.
فعل مشتق داراماق
از بن درمک به معنی چیدن است در واقع به معنی از درون بدون برش به طور منظم کندن
است.
واژه ی درین به
معنی عمیق و هم از این ریشه است.
با پسوند
"ا" ترکیب شده و تفسیر از بن و بیخ دادن فعل تشکیل داده است
و تاراماق یا
داراماق را ساخته است و اسمی مانند تار را ساخته است.
در واقع داراماق
معنی منظم کردن در یک مسیر و موازات قرار گرفتن را دارد همانند تاری که در آلت
موسیقی است.
در ترکی به صورت
تار
tar -تورtor- رایج است.
daramaq
daraq
tar
@suzluk
11:48
✅ریشه ی واژه #تار (به معنی تاریک و ناشفاف) #تیره #تاریک✅
از بن درمک به
معنیدن چیدن است (از درون کندن - به تفسیر چیدن دقت کنید به طور منظم بدون برش از
مکان صحیح کندن است. )
واژه ی درین به
معنی عمیق هم از این ریشه است.
واژه ی تاریق را
ساخته به فارسی به صورت تاریک رفته است واژه ی مخفف تار را ساخته و در ترکی به
صورت تور
- tor دیده شده
است
( alator = گرگ و
میش ، تورانلیق...)✅
از تفسیر تاریکی
در عمق زیاد مشتق شده است.
تاریک - تاریق :
جایی که دارای تار (درینلیک) و عمق است.
دار گورورم همان
معنی اینکه به صورت کمتری میبینم.
به معنی نا شفاف
هم استفاده میشود.
شارش معنی واژگان
شگفت آور است.
واژه ی dark در انگلیسی هم از این ریشه است.
#tar
@suzluk
21 June 2018
س
11:55
سؤزلوک
✅ریشه ی واژه ی #بخار ✅
این واژه از بن
بوغماق به معنی بستن و خفه کردن است.
بوغلاماق در ترکی
به معنی بخار شدن بخار دادن است.
واژه ی بوغ به
معنی سیبیل هم از شباهت بخار اطلاق شده است.
بوغار یا بوخار
خفه کننده یا
مانع تنفس شونده
وارد شده به عربی
به صورت بخار ، تبخیر ،...
boğ
buğ
buğlamaq
معادل واژه ی
بخار (پرویز شاهمرسی) :
بوغو - buğu بوغلانیش - buğlanış
#buxar
@suzluk
22 June 2018
س
13:34
سؤزلوک
چیزیم و تورکو دیل(زبان ترکی وفیزیک)تورکو دیلده
(درزبان ترکی) فارسی دیلده آچیقلاما(توضیح)
چیزیم = فیزیک
،فیزیک کلمه ای فرانسویست
چیزیمچی =
فیزیکدان، فیزیک+دان
چیزیمسال =
فیزیکی ،فیزیک+ی
آغرینماق =
اینرسی، اینرسی کلمه انگلیسیست
سورتوش = اصطکاک
،اصطکاک کلمه عربیست
توخوش = اصطکاک
سورتونمک =
اصطکاک داشتن
سورتونن =
اصطکاکی
اسنک = الاستیک
،الاستیک کلمه فرانسویست
ایکینجیک =
نوترون ،نوترون کلمه فرانسویست
دونرگه = مدار،
مدار کلمه عربیست
نئچم = کوآنتم
،کوآنتم کلمه فرانسویست
گیزیل = پتانسیل
،پتانسیل کلمه فرانسویست
یایما = کشش فلز
دوشوم = شیب
ائندریم = شیب
یونئی = بردار
اوخ = بردار
گوج = نیرو
تپر = نیرو
وارین = نیرو
گیزلی گوج =
پتانسیل
گریلیم = پتانسیل
آغیر = چگال
یوغون = چگال
برکین = چگال جسم
جامد
آخیم یوغونلوغو =
چگالی جریان
یوغونلوق اولچر =
چگالی سنج
آخیم = جریان
قیرنه = راستا
دوننگه = مدار
دولاناق = مدار
یورونگه = مدار
دونرلیک = گشتاور
چئکیش = کشش
دارتما = کشش
@suzluk
25 June 2018
س
17:06
سؤزلوک
✅ریشه ی واژه های #آهسته #آستا #ایستا #ایستادن پسوند #ستان (تورکوستان) #استان ✅
بن این واژگان از
آسماق ترکی هست.
آسماق - آسلاماق
آویزان کردن
آسلانا آسلانا
گلیر
یواش یواش می آید
آویزان و خسته مانند می آید.
آست در ترکی قدیم
و در آسیای میانه به معنی پایین است شاید نام آستارا هم از این بن باشد.
آستا آستا گلمئک
آستا گئت اوسته
گئت
واژه ای کاملا
ترکی در فارسی آهسته بخاطر بلند کردن مصوت "الف" بین "آ" و
"س" 'ه آورده شده است.
حال همین آستا به
شکل ایستا تبدیل شده است و از آن فعل ایستادن در فارسی ایجاد شده است.
در ترکی به شکل
ستان رایج است
ترکستان جایی که
توسط ترکان ایستا است یا ساکنین آن ترک هستند.
و واژه استان هم
همین واژه است.
#ustan
#asta
#asmaq
#aslanmaq
@suzluk
27 June 2018
س
15:36
سؤزلوک
✅ریشه ی کلمه ی #تبریز ✅
قبل از هر چیز
اعلام شود که نام های مناطق فقط یک احتمال هستند و ما بیشترین و قوی ترین احتمال
را منتشر میکنیم.
از این احتمالات
میشود هر چیزی را نوشت هر چیزی برای هر نامی میشود منطبق کرد مگر اینکه در تاریخ
آن نام مانند آذربایجان تفسیر شود.
و این تفسیر برای
تبریز بسیار بسیار نزدیک است و از نام ها و تفاسیری همچون چیزی که تب را میریزد
قوی تر است حتی تفسیر های مانند چشمه ی آب گرم که چشمه ی آب گرمی وجود ندارد یا
اینکه گرم بنامند مضحک است آنجا گرم و نیمه گرم نیست و مضحک ترین آن بند کردن به
پهلوی و امثالم بدون ریشه یابی و احتمالا آذری دادن به آن است که همگی ضعیف ترین
تفسیر به تبریز هستند و خنده دار این است که نام تبریز که شهر ترک نشین است را به
هر زبانی جز ترکی تفسیر کرده اند.
این پست صرفا
برای حل ابهامات است.
Dav
در فارسی به صورت
دیو
در ترکی به صورت
داغ به معنی کوه
هر چند در آسیای
میانه به داغ تاغ گویند.
در بازیدید شاه
آشور در قدیمی ترین منبع تبریز را قلعه ی بلند دانسته و این قوت بخش تفسیر داغ است
که به بلندی آن اشاره دارد که بعدا به شهر اطلاق شده است.
داغ از فعل
تاخماق اشاره به کوبش و قدرت کوه دارد این فعل بارها در اورخون تکرار شده
و احتمالا در نام
تبریز به صورت تاخار - داغار وجود داشته
واژه ی داغ در
فارسی به معنی بسیار گرم در سومری به صورت تاب است و همچنین واژه ی تب در فارسی از
این بن است و نشانگر تبدیل غ - ب - و است و از تخریب گرما به آن گفته شده و
مستقیما به تاخما در ترکی اشاره دارد. داغیلماق و داغان شدن همگی از این بن هستند.
ایز پسوند بزرگی
در ترکی
گلدین : آمدی
گلدین+ایز :
آمدید
دنیز
تنگ+ایز : نفس
تنگ گننده ی بزرگ
پسوند ایز در
مغولی به صورت آشکار چنگیز به معنی بزرگ جنگ وجود دارد.
در انتها جای
گفتن دارد که و - غ به صورت شبیه در عام تلفظ میشوند (کاوقا ترکیه قووقا
آذربایجانی - سووق - فعل سووماق که به صورت oo کشیده هستند و احتمال تبدیل بسیار بهم دارند در
ترکیه به صورت soğuk نوشته
میشود در آذربایجانی soyuq عواما
با گ کوچک که در آذربایجانی وجود دارد اما ثبت نشده استفاده میشود
باغلا - بااالا -
بائلا
از جمله بزرگترین
تبدیل این فرم میتوان به قووماق - qovmaq که در بعضی شهر ها قوغماق - qoğmaq تلفظ میشود.)
داغاریز :
جای بسیار بلند و
مستحکم همانند کوه ❇️
تفسیر دوم هم
میتوان گفت که اشاره به کوه ها ی اطراف تبریز اشاره کند
داغ + آراسی یا پسوند
های باستانی حذف شده و تغییر یافته.
@suzluk
7 July 2018
س
09:43
سؤزلوک
✅اورنک
✅اولچولر ölçülər
اوزونلوق، بوی Uzunluq-Boy: طول،درازا
اَئن Ən: عرض
حوندورلوک Hündürlük: ارتفاع
آرا Ara: مسافت، فاصله
یاریم باتمان Yarım batman: نیم من
بئش آغاج Beş Ağac :پنج کیلومتر
بیر گیروانکا Bir qırovanka: یک لیتر
کسیر Kəsir: کسر
بیر چرک Bir çərək: یک چهارم
اون آردیم On ardım: ده قدم
بیر قاریش Bir qarış: یک وجب
بیر چووال Bir çuval: یک گونی
ایکی تلیس İki təlis: دو گونی
بیر آووجئ Bir ovuc: یک مشت
بیر اتک Bir ətək: یک دامن
یئترینجه Yetərincə: به اندازه کافی
یوزلرجه Yüzlərcə: صدها
سایسیز Saysiz: بی شمار
قالیق Qalıq: باقیمانده
ساحه Sahə:مساحت
قیرام Qıram:گرم
آغاج Ağac: شش کیلومتر
ایاق Əyaq: پا(واحد اندازه گیری طول
و عرض فرش در
قدیم)
دَیَر Dəğər: ارزش، قسمت
پای Pay: سهم، قسمت غذا
چکی Çəki: وزن
اؤلچو Ölçü: اندازه
لای Lay: یک دور کامل در فرش بافتن
جوتلوق Cütlüq: به اندازه شخم زدن دو گاو در یک روز
دگیرمان Dəğirman: آبی که بتواند یک آسیاب را بگرداند
(باغداری)
سورو Suru: گَلّه گوسفند و بز
ناخیر Naxır: گَلّه گاو
ایلخی İlxı: گَلّه اسب
بولوک Bölük: یک قسمت (مالدارلیقدا سورودن آیریلان
لار) اؤرنک (مثال): بیر بولوک قوزو
بولوک Bölük: قسمت (در انگلیسی تبدیل به
"بلوک" شده است.
گوندرن : فرزان
لاهوت
@suzluk
8 July 2018
س
21:59
سؤزلوک
ﻛﺎﻭﺍﺭﭼﯽ ::::: ﺳﺒﺰﯼ ﻓﺮﻭﺵ
ﻛﺮﺗﯿﻚ ::::
ﺑﺮﯾﺪﻩ-ﻗﻄﻌﻪ-ﻛﻮﺗﺎﻩ
ﻛوﭘﻚ ﺑﺎلیقی :
ﻛﻮﺳﻪ
ﮔﻮﺯ : ﭘﺎﯾﯿﺰ
ﮔوﺭﻧﺠﯽ ::::
ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮ
ﮔوﺭﻭﻡ :::::
ﺳﻮﻏﺎﺗﯽ
ﮔوﺭﻭﻧﻮﺵ ::::
ﺷﻜﻞ-ﻇﺎﻫﺮ
گورنوم::::قیافه
ﮔوﺯَﺗﻤﻦ ::::
ﻧﺎﻇﻢ ﻣﺪﺭﺳﻪ
ﮔوﺯﻩ ﺗﭽﯽ :::::
ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ
ﮔوﺭﮔﻮ :::: ﺗﺠﺮﺑﻪ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ،-ﺗﺮﺑﯿﺖ
ﮔوﺯﻟﻮﻙ :::: ﻋﯿﻨﻚ
ﻗﺎﺩﯾﻦ :::::ﺯﻥ
ﻗﺎﻓﻼﻥ ::::: ﭘﻠﻨﮓ
گونئی::::جنوب
ﻗﻮﺯﺋﯽ ::::: شمال
ﻗﻮﺭﻭﻟﺘﺎﯼ :::
ﻣﺠﻠﺲ
ﻗوندﺍﺭﻣﺎ ::::
جعلی
ﻗﯿﺮﻧﺎ :::: ﺷﯿﺮ
ﺁﺏ
ﻗﯿﺰﯾﻞ ::::
ﻃﻼ،ﺭﻧﮓ ﺳﺮﺥ
ﻗﯿﻼﻭﻭﺯ :::: ﺭﻫﺒﺮ
ﻗﯿﻠﯿﭻ :::: ﺷﻤﺸﯿﺮ
ﻣﺎﻥ ::: ﺟﺮﻡ-ﮔﻨﺎه
ﻣﯿﻦ ﺑﺎﺷﯽ ::::
ﺳﺮﺗﯿﺐ،ﺳﺮﻟﺸﮕﺮ
ﻭﺍﺯﮔﺌﭽﻤَﻚ ::::
ﮔﺬﺷﺘﻦ-ﺭﻫﺎﻛﺮﺩﻥ
ﻭﺍﺭﺳﯿﻞ :::: ﺩﺍﺭﺍ
ﻭﺍﺭﻟﯽ :::: ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪ
ﻭﺍﺭﻟﯿﻖ ::::
ﻫﺴﺘﯽ-ﻭﺟﻮﺩ
ﻭﺍﺭﻟﯿﻖ ﺑﯿﺮﻟﯿﮕﯽ
:::: ﻭﺣﺪﺕ ﻭﺟﻮﺩ
ﻭﺍﺭﻟﯿﻠﯿﻖ ::::
ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪﯼ
ﯾﻮﺭﺩﺩﺍﺵ ::::
ﻫﻤﻮﻃﻦ
ﯾﺎﭘﯿﺸﻘﺎﻥ ::::
ﭼﺴﺒﻨﺎﻙ-ﭼﺴﺒﺎﻥ-ﭼﺴﺐ
ﯾﺎﭘﯿﻢ :::: ﺗﻮﻟﯿﺪ
ﯾﺎﭘﯿﻤﺠﯽ :
ﺗﻮﻟﯿﺪﻛﻨﻨﺪﻩ،ﺗﻬﯿﻪ ﻛﻨﻨﺪﻩ
ﯾﺎﭘﯽ :::
ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ،ﺑﻨﺎ
ﯾﺎﺩ ::::
ﺍﺟﻨﺒﯽ،ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ،ﻏﺮﯾﺒﻪ
ﯾﺎﺩﻻﺭ ::::
ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎﻥ
ﯾﺎﺯﻗﯽ :::: ﻗَﻠﻢ
ـ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ › ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ‹ ﻧﯿﺰ ﺁﻣده
ﯾﺎﺯﯾﻠﯽ :::: ﻛﺘﺒﯽ
ﯾﺎﺳﺎ :::: ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﯾﺎﺷﯿﻞ :::: ﺭﻧﮓ
ﺳﺒﺰ
ﯾﻮﺭﺩ ::::
ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ،ﻭﻃﻦ
ﯾﻮﺧﺴﻮﻝ :::: ﻧﺪﺍﺭ،ﻓﻘﯿﺮ
ﯾﻮﺧﻠﻮﻕ ::::
ﻋﺪﻡ،ﻧﯿﺴﺘﯽ
ﯾوغوﺭﺕ :::::
ﻣﺎﺳﺖ ( ﺍﯾﻦ ﻭﺍﮊﻩ ﺍﺯﺗﺮﻛﯽ ﻭﺍﺭﺩﺯﺑﺎﻧﻬﺎﯼ ﺍﺭﻭﭘﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ =)yogurt ﻗﺎﺗﯿﻖ ) ﮔﺮﺩﯾﺪﻩ ﺍﺳﺖ )
ﯾﻮﺯﺑﺎﺷﯽ ::::
ﺳﺮﻫﻨﮓ
ﯾوﻧَﺘﻤﻦ ::::
ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ
ﯾﯿﻠﻤﺎﺯ ::::
ﺷﺠﺎﻉ،ﻧﺘﺮﺱ،ﺩﻟﯿﺮ
ﯾﺌﺮﺁﻟﺘﯽ ﺳﻮﻻﺭ
:::: ﺁﺑﻬﺎﯼ ﺯﯾﺮﺯﻣﯿﻨﯽ
ﯾﺌﺮﭼﻜﯿﻤﯽ ::::
ﻧﯿﺮﻭﯼ ﺟﺎﺫﺑﻪ ﺯﻣﯿﻦ
ﯾﺌﺮﺩَﺵ::::
ﻫﻤﺸﻬﺮﯼ
ﯾﺌﺮﻛﺆﻛﻮ ::::
ﻫﻮﯾﺞ
ﯾﺌﺮﯾﻮﺯﻭ :::: ﻛﺮﻩ
ﺧﺎﻛﯽ،ﺟﻬﺎﻥ
ﯾﺌﺸﯿﻚ ::::
ﺻﻨﺪﻭﻕ،ﻗﻮﻃﯽ،ﺟﻌﺒﻪ
ﯾﻮﻛﻮﻧْﺞ ::::
ﻧﻤﺎﺯ،ﻋﺒﺎﺩﺕ
ﯾﻮﻛﻮﻧﺪَﺝ
:::ﻋﺎﺑﺪ،ﻧﻤﺎﺯﮔﺰﺍﺭ
ﺁﯾﺴﺎﻝ ::::
ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩ
ﺳویچو :::
ﻧﮋﺍﺩﭘﺮﺳﺖ
@suzluk
10 July 2018
س
21:35
سؤزلوک
✅ریشه ی واژه ی تا (تا خانه)
✅
و تفسیر دوم تا
به معنی تعداد دانه - دانا - تانه
تا اولی همان Değin - Teğim ترکی به معنی تا است.
evə dəğin
تا خانه
در انگلیسی به
صورت
to وارد شده است.
تا به تفسیر
شمارش
:
این واژگان از بن
تای به معنی لنگه - نظیر - کیسه و... به وجود آمده اند.
چند تا - نچه تای
که به شمارش
اطلاق شده و از آن تفسیر استفاده شده
تای از فعل
تاخماق به معنی اضافه - آرتیق به معنی نظیر استفاده شده به صورت تا وارد فارسی شده
حتی تا به معنی نشانگر اندازه است
و اما واژه ی
دانه (تاینا) همان سبکی از تا که در فارسی استفاده میشود در ترکی هم هست.
تاینا
تانا
تانا
دانا
دانه
اوچ تاینا (پسوند
*نا* حالت ساز است قایناماق حالتی از قاغماق)❇️
این تفسیر تفسیری
بسیار قدرتمند تر از تفسیر اول دانه است زیرا در حالت قرینه ی تا در فارسی به صورت
دانه در ترکی است که احتمالا مرتبط با تن نباشد.
@suzluk
12 July 2018
س
21:30
سؤزلوک
در برابر کلمه «کندن» فارسی شش کلمه تورکی موجود
است که هر کدام در محل و مورد خاصی بکار می رود:
🔸قازماق: بمعنی کندن زمین و امثال آن
🔸یولماق: بمعنی کندن مو و کندن از ریشه
🔸سویماق: بمعنی کندن پوست و رازهزنی
🔸اویماق: بمعنی کندن چوب و امثال آن برای منبت
کاری و در آوردن چشم بکار میرود.
🔸قوپارماق: برای کندن جزئی از چیزی
🔸قیرتماق: برای کندن و برداشتن جزئی از چیزی و
نشگون گرفتن است.
در صورتیکه در
فارسی برای همه این موارد فقط یک کلمه " کندن " موجود است
@Suzluk
21 July 2018
س
13:00
سؤزلوک
✅ریشه ی واژه ی #خواجه در فارسی #قوجا در ترکی ✅
❇️واژه ی قوجا که از قو - قا ی اول کلمه کاملا ترکی
بودن آن عیان است آن را بدون منطق فارسی نوشته است.❇️
حال به این کلمات
زیر دقت کنید :
قوشماق
قوشا
قوشون
قووشماق -
قاووشماق
قاچماق (بزرگ راه
رفتن)
قالین
قاری
قابیق
قاب
قارتاماق
قوخو
قالین
قاییم
قابان
قاتماق
قالخماق
قالماق
قاریشماق
قوروماق
قورا
قاجار
قوچ (گوسفند بالغ
و شاخدار)
قوچای (قهرمان)
خاقان (خان)
قاغان
قاغا
همگی این واژگان
با قا - قو شروع میشوند همگی به بزرگی کلفتی مربوطند.
آیا قا - قو در
ابتدای کلمات ترکی شانسی اند یا آقایان زبان شناس جعلی در کار دارند؟
قوجا یا به قول
خودشان خواجه
*و* میان واژه
خواجه نشانگر این است که قاو - قوو - خوو بن هستند و آن بن هم از ترکیست و اصلا
*ق* در فارسی وجود ندارد.
بن مستقیم از
قاچماق است(بزرگ راه رفتن ، بزرگی کردن)
بن اصلی از
قاپماق - قاغماق است
قاپماق - قاووماق
(به سمت خود کشیدن - بر خود اضافه کردن )
قاووشماق -
قوشماق - قوشا - قوشون (پسوند مفاعله *ش* بهم رسیدن - بهم چسبیدن - بر هم اضافه
شدن )
قاغماق (فریاد
کشیدن - کلفتی کردن)
قاووجا - قاغوجا
(بزرگ - پیر - سرور)
@suzluk
22 July 2018
س
12:24
سؤزلوک
✅باجادان باخان.
بیگانه، چشم چران
✅بوشقابا قویمالی
گل سر سبد
✅بیتدن سیرکه‌یه
از سیر تا پیاز
✅چٶپ اوزاتماق
انگولک کردن
✅گوز داغی
زهر چشم
✅جَلَه قیرمیش
افسار گسیخته
✅چکیش-برکیش
کمکش - بگومگو
✅آج قورساق
ندید بدید
@suzluk
27 July 2018
س
21:15
سؤزلوک
✅ریشه ی واژه ی #آغاز در فارسی #آغیز در ترکی✅
این واژه از بن
آخماق ترکیست
هم پسوند با کلمه
ی بوغاز است آن هم از فعل بوغماق است.
آخیز : به جایی
که آب دهان جاری است واژه ی #آب را بخوانید که از فعل آخماق ترکیست در
ترکی əx
گویند در کلمات
مشتق هم دیده شده است
ائو - ائوه‌دانلیق
- آبادانلیق به معنی خانه
در اسپانیایی به
آب آقووا گویند از آقووا آبووا - آب شده است (در لهجه های لاتین دیده شده است).
واژه ی آغاز کردن
هم از آغیز ترکی است
لب گشودن - شروع
کردن
@suzluk
30 July 2018
س
11:24
سؤزلوک
✅ریشه ی واژه ی #گلایه #گله در فارسی #گیلی در ترکی #کلید ✅
از بن گیلمک -
کیلمک به معنی بافتن - درهم شدن - گره زدن است (شاهمرسی)
کیلید در واقع با
پسوند اسم ساز *ت* به معنی گره زننده (وسیله ی بستن) است.
و همچنین واژه ی
گیلگه به معنی در هم در رفته گره خورده هم از این بن است (گیلگه‌لی باش)
اما واژه ی گیلی
در ترکی معادل واژه ی شکایت است همراه با پسوند اصیل ey است.
قوزی قوز+ای
(شمال) : در وضعیت قوز (قوزولموش - دور از دسترس - قوز به معنی برآمدگی اشاره به
دوری از نور خورشید در ارتفا)
گونی (جنوب)
گون+ای : در وضعیت آفتاب
بیری (فرد)
بیر+ای : در وضعیت یک نفره
اوزی - اوز+ای
(سطح) : در وضعیت رو
گیلی (شکایت)
گیل+ای ؟: در وضعیت گره ساز
دقیقا معنی شکایت
از فعل گیلمک را دارد در حقیقت اشاره به گره زدن و مانع شدن در روند را دارد.
سندن گیلیم
ازت شاکیم
بسیار تفسیر ساده
و راحتی دارد .
@suzluk
س
16:39
سؤزلوک
قویون قوزو قئرخماق
قویون توکو::یون
کئچی توکو:::قه
زیل
قوزوتوک:::
"گوزم" دئییریک،
آتالار سوزو
قویونا قرخلیق
قویسان
کئچینین جانی
تیتیرر
قرخلیق::قیچی پشم
چینی
@suzluk
5 August 2018
س
17:53
سؤزلوک
✅تیفاغی (توفاغی) داغیلمیش!!✅
این یک اصطلاح
برای نفرین کردن (قارغیماق، قارقیش دئمک) است.
حال معنی و مفهوم
آن چیست؟
عده ای که زبان
ترکی آزربایجانی را نمی شناسند و یا آنرا به قول خودشان ملغمه ای از فارسی و عربی
می دانند فی الفور می گویند توفاغ همان تفاق است که از حذف ا در ابتدای اتفاق
(متفق) به دست می آید؟
ولی آیا نفرین به
یک فرد که توفاغین داغیلسین اگر آنرا به معنی اتفاق(متفق) بدانیم معنی پیدا نی
چند؟ مسلم نه!
چون خطاب به جمع
نیست بلکه به فرد است.
در لغت نامه
گرانقدر سنگلاخ در ذیل کلمه توفوق، توفوغ می نویسد که قبه ای بوده در قسمت جلویی
بالای خیمه افراد نصب می کردند.
به عبارتی برای
نشان دادن مقام و جاه افراد
و چون کسی این
علامتش برمی افتاد و یا در جنگ مغلوب می شد آنرا برمی انداختند نشان از شکست و
هزیمت و نگون بختی فرد داشته است.
و درست از این
عمل نفرین توفاغی داغیلمیش برآمده است.
حالا چگونه از
توفوق به توفاغ و توفاق می رسیم؟
چنانچه می دانیم
کلمه قوناق، قوناغ در ترکی قونوق، قونوغ بوده است و تنها در ترکی آزربایجانی قوناق
تلفظ می شود.
توفوق، توفوغ هم
درست به همان قاعده در ترکی آزربایجانی توفاق، توفاغ گردیده است.
تیفاغ تلفظ دیگری
از توفاغ می باشد .
و این موارد
واقعا زیبایی و زنده بودن زبان مادری مان را نشان می دهد از کلمه ای بسیار کهن
اصطلاحی ساختند ماندگار که آن کلمه کهن را نیز محفوظ داشته است.
@suzluk
7 August 2018
س
22:02
سؤزلوک
✅آنا دیلیمیز✅
قیتمیر:::: خسیس،
الی باغلی
یازی-پوزو::::
سواد نوشتاری
المه‌شیک:::: بیش
فعال، چوخ ال‌له‌ین آدام
آجی::::: بویوک
ننه، آبا
آج‌قولو::: گدا و
گرسنه،کسی که همیشه حریص مال دیگران است
خیرداواتچی::::
خرازی
هیس:::: دوده،
تین‌دن یئره اوتوران قارا و ...
نین:::: تویوق
یاتان یئر
بیلرزیک:::::النگو،
دستبند، قول باغی
پورلنمک::::
جوانه زدن نوک شاخه
چرتمک::::چیخماق،
جایماق، از جا در رفتن، منحرف شدن
تئشی:::دوک نخ
ریسی دستی
چته‌نه:::::
شاهدانه
چیلپاق::::چیرپاق،
لوت، کوینکسیز، برهنه، لخت
سوچیچه‌گی:::::آبله
مرغان
چووان: دمل، آکنه
و جوش خیلی بزرگ
هامپا:::: ارباب،
ملک دار
هردن::::گاهی
خوخان:::: لولو خورخوره
@suzluk
11 August 2018
س
08:47
سؤزلوک
#آتالار_سوزو
🔹کوهنه دوشمان دوست اولماز ، اولسادا دۆروست اولماز
🔸گئچمیشینی بیلمه‌ین ، گله‌جه‌یینی گوره بیلمز
🔹کوپرونو کئچه‌نه قدر ،آیی‌یا دایی دئدیک
🔸آزا قناعت ائتمه‌ین ، چوخو تاپا بیلمز
🔹گون گیرمه‌ین ائوه ، داوا درمان گیرر
@suzluk
12 August 2018
س
14:39
سؤزلوک
سوزلوک
ﺣﺸﻮ - ﯾﺎﻣﺎﻕ .
ﺧﻄﺎﺑﻪ - ﺳﺆﯾﻠﻮ .
ﺁﯾﺘﺎﺷﯽ . ﺁﯾﺘﺎﯾﯿﺶ .
ﺧﻄﯿﺐ - ﺳﻮﯾﻼﻣﯿﺶ .
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ - ﺍﺅﺗﻮﮎ .
ﺍﺋﺮﺗﻪ ﮔﯽ . ﻧﺎﻏﯿﻞ . ﺍﺅﺗﮑﻮﻧﺞ . ﺍﺅﯾﮑﻮ . ﺳﺆﯾﻠﻨﺠﻪ . ﺑﻮْﯼ .
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ -
ﺑﻮْﯼ ﺑﻮْﯾﻼﻣﺎﻕ .
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺯ -
ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﭽﯽ . ﺑﻮﯾﭽﻮ .
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺗﻌﺮﯾﻒ
ﮐﺮﺩﻥ - ﺍﺅﺗﮑﻮﻧﻤﮏ .
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺳﺮﺍ -
ﺑﻮْﯼ ﺑﻮْﯾﻼﯾﺎﻥ .
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺳﺮﺍﯾﯽ -
ﺑﻮْﯾﻼﻣﺎ
.
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺳﺮﺍﯾﯽ
ﮐﺮﺩﻥ - ﺑﻮْﯾﻼﻣﺎﻕ .
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻃﻮﻻﻧﯽ -
ﺍﯾﻼﻥ ﺣﮑﺎﯾﻪ ﺳﯽ . ﺍﯾﻼﻥ ﺑﻮْﯼ .
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﮐﻮﺗﺎﻩ -
ﺑﻮْﯾﺠﻮﻕ
.
ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﯽ -
ﺍﺅﯾﮑﻮﺳﻞ
.
ﺩﻭﺭﺑﯿﻦ ﻋﮑﺎﺳﯽ -
ﺁﻟﯿﺠﯽ
.
ﺩﻭﺭﺑﯿﻦ
ﻓﯿﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﯼ - ﭼﮑﻪ ﻟﯿﺞ .
ﺭﺍﺩﯾﻮ – ﺳﺴﮕﯿﻦ . ﺁﻟﻘﯿﺞ .
ﺭُﺑﺎﻋﯽ - ﺩﺅﺭﺩﻟﻮﮎ
. ﻣﺎﻧﯽ . ﻗﻮْﺷﺎﺟﺎ .
ﺭﻗﺺ - ﺍﻭْﯾﻨﺎﺩﯾﺶ
. ﺑﯿﯿﯽ . ﺗﺎﻟﺒﯽ . ﺍﻭْﯾﻨﺎﻣﺎ . ﺍﻭْﯾﻨﺎﯾﯿﺶ . ﺗﭙﺴﻮ . ﺍﻭْﯾﻮﻥ .
ﺭﻗﺼﯿﺪﻥ - ﺑﯿﯿﻠﻪﻣﮏ
. ﺑﯿﯿﯿﻤﮏ . ﺍﻭْﯾﻨﺎﻣﺎﻕ .
ﺭﻣﺎﻥ - ﺍﺅﯾﮑﻮ .
ﺭﻣﺎﻧﺘﯿﺴﺖ - ﺑﺎﺵ
ﻗﻮﺭﻭﻣﭽﻮ
.
ﺭﻣﺎﻧﺘﯿﮏ - ﻗﯿﻠﺪﺍ
. ﺑﺎﺵ ﻗﻮﺭﻭﻡ .
ﺭﻣﺎﻧﺲ - ﮔﺆﺯﻟﻠﻤﻪ .
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ - ﻗﺰﺋﺖ .
ﮔﻮﻧﺠﻪ . ﮔﻮﻧﺪﻩ ﻟﯿﮏ . ﺳﺎﻭﯼ . ﭼﺎﻭﯼ .
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻧﮕﺎﺭ -
ﻗﺰﺋﺘﭽﯽ . ﮔﻮﻧﺠﻪ ﭼﯽ .
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻧﮕﺎﺭﯼ -
ﻗﺰﺋﺘﭽﯿﻠﯿﮏ . ﮔﻮﻧﺠﻪ ﭼﯿﻠﯿﮏ .
ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮ - ﺍﯾﺸﯿﻘﻠﯽ
. ﺁﻍ ﯾﺎﺧﺎ . ﺍﺭﺩﻣﻠﯽ .
ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ - ﺍﻟﺸﺪﯾﺮﯼ
. ﻗﻮﺭﺟﺎﻕ
.
ﺳﺎﻧﺴﻮﺭﭼﯽ -
ﺍﻟﺸﺪﯾﺮﯾﺠﯽ . ﻗﻮﺭﺟﺎﺗﺎﻥ .
ﺳﯿﻨﻤﺎ -
ﮔﺆﺭﻭﻧﺘﻮﻟﻮﮎ . ﺑﺎﺧﻠﻮْﻭ .
ﺷﺎﻋﺮ - ﭼﻮﭼﻮ .
ﺳﺆﯾﭽﻮ . ﻗﻮْﺷﺎﻥ . ﻗﻮْﺷﻮﻗﭽﻮ . ﻗﻮْﺷﺎﺭ . ﺍﻭﻟﮕﺮﭼﯽ . ﭼﺎﻏﻤﺎﭼﯽ .
ﺷﺎﻋﺮ ﺳﺎﺩﻩ -
ﻗﺎﻟﺪﯾﺮﯾﻢ ﻗﻮْﺷﻮﺟﻮﺳﻮ .
ﺷﺎﻋﺮ ﻣﺮﺩﻣﯽ - ﺍﺋﻞ
ﺁﺧﯿﻨﯽ . ﺍﻝ ﺍﻭﺯﺍﻧﯽ .
ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻪ -
ﻗﻮْﺷﺎﺭﺟﺎ . ﻗﻮْﺷﺎﺭﯾﻤﺘﯿﻞ . ﻗﻮْﺷﺎﺭﺳﯽ .
ﺷﺎﻫﮑﺎﺭ - ﺁﻧﺪﺍﺷﯿﺖ
. ﺁﻧﯿﺘﻠﯿﻖ
.
ﺷﻌﺮ - ﺳﺆﯼ .
ﻗﻮْﺷﺎﻕ . ﺳﺆﯾﻠﻪﻣﻪ . ﻗﻮْﺷﻘﻮ . ﻗﻮْﺷﻮﻕ . ﭼﺎﻏﻤﺎ .
ﺷﻌﺮ ﺑﺪﺍﻫﻪ -
ﺩﻭﻧﺒﻮﻝ ﭼﺎﻻﻧﻐﺎﺝ .
ﺷﻌﺮ ﺣﻤﺎﺳﯽ -
ﻗﻮْﭼﺎﻕ
.
ﺷﻌﺮ ﺳﺘﺎﯾﺸﯽ -
ﺍﺅﮔﻮﻧﻮﺵ
.
ﺷﻌﺮﺳﺮﺍﯾﯽ -
ﺳﻮْﯾﻼﻣﺎ
.
ﺷﻌﺮ ﺳﺮﻭﺩﻥ -
ﻭﺍﺭﺳﺎﻗﻼﻣﺎﻕ . ﯾﯿﺮ ﻗﻮﺷﻤﺎﻕ . ﺳﻮْﯾﻼﻣﺎﻕ . ﻗﻮْﺷﻤﺎﻕ .
ﺷﻌﺮ ﻣﺮﺩﻣﯽ - ﺍﺋﻞ
ﻗﻮْﺷﻮ
.
ﺷﻌﺮ ﻣﻌﺎﺻﺮ - ﺩﯾﺰﻩ
ﻟﮏ
.
ﺷﻌﺮ ﻭﺍﮊﻩ - ﺳﯿﺠﯿﺮ .
ﺻﺤّﺎﻑ - ﻗﺎﺑﯿﻘﭽﯽ
. ﻗﯿﺮﯾﺠﯽ . ﻗﺎﭘﺎﻕ ﺑﯿﭽﻦ . ﻗﺎﭘﭽﯽ .
ﺻﺤّﺎﻓﯽ -
ﻗﺎﺑﯿﻘﻼﻣﺎ . ﻗﺎﺑﯿﻘﭽﯿﻠﯿﻖ .
ﺻﺤّﺎﻓﯽ ﺷﺪﻥ -
ﻗﺎﺑﯿﻘﻼﻧﻤﺎﻕ .
ﺻﺤّﺎﻓﯽ ﮐﺮﺩﻥ -
ﻗﺎﺑﯿﻘﻼﻣﺎﻕ
.
ﺿﺮﺏ ﺍﻟﻤﺜﻞ – ﺳﺆﯾﻠﻪ ﯾﯿﺶ .
ﻏَﺰَﻝ - ﮔﺆﺯﻝ .
ﮔﺆﺯﻟـﻠﻪﻣﻪ
.
ﻏﺰﻝ ﺳﺮﺍ - ﮔﺆﺯﻟﭽﯽ .
ﻏﺰﻝ ﺳﺮﺍﯾﯽ -
ﮔﺆﺯﻟـﻠﻪ ﻣﻪ .
ﻏﺰﻝ ﺳﺮﺍﯾﯽ ﮐﺮﺩﻥ -
ﮔﺆﺯﻟـﻠﻪ ﻣﮏ .
ﻓﺮﻫﻨﮓ -
ﺍﻭﯾﻐﺎﺭﻟﯿﻖ . ﮐﻮﻟﺘﻮﺭ . ﯾﻮْﺭﺩﺍﻡ . ﯾﻮْﻟﻮﻥ . ﺍﺭﺩﻡ . ﺍﯾﭽﻪ ﻟﯿﮏ .
ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺘﺎﻥ -
ﯾﻮْﺭﺩﺍﻣﻠﯿﻖ . ﯾﻮْﺭﻭﻣﺘﺎﯼ .
ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺮﺍ -
ﯾﻮْﻟﻮﻧﺘﺎﯼ
.
ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻟﻐﺖ -
ﺳﺆﺯﻟﻮﮎ
.
ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺗﻤﺪﻥ -
ﯾﻮْﺭﺩﺍﻡ ﺍﺭﺩﻡ .
ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ - ﺍﻭﯾﻐﺎﺭ
. ﯾﻮْﺭﺩﺍﻣﻠﯽ .
ﻓﺮﻫﯿﺨﺘﻪ -
ﺍﻭﯾﻐﺎﺭﻟﯽ . ﺍﻭﯾﻐﺎﺭ .
ﻓﯿﻠﻢ - ﭼﮑﯿﻢ .
ﻓﯿﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭ -
ﭼﮑﯿﻤﭽﯽ . ﭼﮑﻪ ﻟﯿﺠﯽ .
ﻓﯿﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﯼ -
ﭼﮑﻤﻪ . ﭼﮑﯿﻤﭽﯿﻠﯿﮏ .
ﻓﯿﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﯼ ﺷﺪﻥ -
ﭼﮑﯿﻠﻤﮏ . ﭼﺌﻮﺭﯾﻨﻤﮏ .
ﻓﯿﻠﻤﻨﺎﻣﻪ -
ﺍﻭْﯾﻨﺎﻧﺠﺎ
.
ﻓﯿﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺲ -
ﺍﻭْﯾﻨﺎﻧﺠﺎﭼﯽ .
ﻗﺼﻪ - ﺍﺅﺗﻮﮎ .
ﯾﻮﻣﺎﻕ . ﺍﺅﯾﮑﻮ .
ﻗﺼﻪ ﮔﻔﺘﻦ -
ﺍﺅﺗﮑﻮﻧﻤﮏ . ﯾﻮﻣﺎﻗﻼﻣﺎﻕ .
ﻗﺼﻪ ﮔﻮ -
ﺍﺋﺮﺗﮑﯿﺠﯽ . ﺍﺅﺗﻮﮐﭽﻮ . ﻧﺎﻏﯿﻠﭽﯽ . ﯾﻮﻣﺎﻗﭽﯽ .
ﻗﺼﻪﻫﺎﯼ ﺳﺮﮔﺮﻡ
ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺑﺮﺍﯼ ﻭﻗﺖ ﮔﺬﺭﺍﻧﯽ - ﻗﻮﺭﺕ ﻧﺎﻏﯿﻠﯽ .
ﻗﺼﯿﺪﻩ - ﺳﯿﺠﯿﺮﻟﻪ
ﻣﻪ . ﻗﻮْﺷﻤﺎ .
ﻗﺼﯿﺪﻩ ﺳﺮﺍ -
ﻗﻮْﺷﻤﺎﭼﯽ
.
ﻗﻄﻌﻪ ﺍﺩﺑﯽ - ﺩﺍﻣﻼ
ﯾﺎﺯﯼ
.
ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ -
ﺩﻭﺯﻧﭽﯽ . ﯾﺆﻧﺘﻤﻦ . ﺁﻻﻧﺒﺎﺷﯽ .
ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﻧﻤﺎﯾﺶ -
ﻗﻮﺭﻭﻟﻮﺷﭽﻮ . ﻗﻮْﺭﻗﺎﻧﭽﯽ .
ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﯽ -
ﯾﺆﻧﺘﻤﻪ ﻟﯿﮏ . ﺁﻻﻧﺒﺎﺷﯿﻠﯿﻖ .
ﮐﺘﺎﺏ - ﺑﺎﺳﺘﺎﻕ .
ﻗﺎﺗﻼﻕ
.
ﮐﺘﺎﺏ ﺩﺭﺳﯽ
ﻣﮑﺘﺒﺨﺎﻧﻪ - ﭼﺮﮐﻪ .
ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ -
ﺑﺎﺳﺘﺎﻗﻠﯿﻖ . ﻗﯿﻤﺘﺎﺭﺍ .
ﮐﺘﺎﺑﺨﻮﺍﻥ -
ﺑﺎﺳﺘﺎﻗﭽﯽ
.
ﮐﺘﺎﺑﺪﺍﺭ -
ﺑﺎﺳﺘﺎﻗﻠﯽ
.
ﮐﺘﺎﺑﺪﺍﺭﯼ -
ﺑﺎﺳﺘﺎﻗﭽﯿﻠﯿﻖ .
ﮐﺘﺎﺑﻔﺮﻭﺵ -
ﺑﺎﺳﺘﺎﻗﭽﯽ
.
ﮐﺘﺎﺑﻔﺮﻭﺷﯽ -
ﺑﺎﺳﺘﺎﻗﭽﯿﻠﯿﻖ .
ﮐﻤﺪﯾﻦ - ﻗﯿﺰﯾﻘﭽﯽ .
@suzluk
16 August 2018
س
14:46
سؤزلوک
✅آتالار دان آنالار دان گوزل سوزلئر✅
یاسدیغین یونگول
اولسون : الله صحت وئرسین، تئزلیکه یورغان دوشه‌کدن دوراسان
باشی یاسدیق
گورمز:::: مجال خواب و استراحت ندارد
یورغان باسیب::::
همیشه تو خوابه
باشی یاسدیغا
گئلمیر:::: از درد و اذیت نمی تونه بخوابه
یورغان آلتیندا
یئیه‌سن:::: یامان بلایا دوشه‌سن (بیری آرتیق و ناحق یئره پول و مال بیرندن آلسا
اونا قارقیش دئیرلر)
دوشه‌کدن دورمایاسان::::
دایم مریض اولاسان
الی یانیغین الی
یانیغدان خبری اولار:::: دردمند حال دردمند را دریابد
تاری قورویانی
قورد یئمز:::: آنکه را خدا خواهد گرگ هم نمی خورد
اوزده خالا،
دالدا چالا::::در ظاهر دوست و مهربان و پشت سر دشمن و بدخواه
ائله یئمه‌گین
بئله قوسماغی دا اولار::::: چنین بی ملاحظگی اینچنین مکافاتی هم دارد..
@suzluk
17 August 2018
س
09:42
سؤزلوک
آتالار سؤزو:
جوما گونو-بازار،
اونودا یاغیش پوزار
بولاق مین دی،
چای بیر!
اکن یاغیش ایستر،
گئچن قورولوق
جوجه آغ گونلو
اولسئیدی، تویوقدا امجک اولاردی
تولکو چوخ چاریق
آپارار، گنه ایاغ یالین دولانار
تولکو یوخوسونا
تویوق گلر
چاغیریلمامیش
قوناق، سوپورولمه‌میش یئرده اوتورار
قارغا گویده
دولانار، جوجه نین اوره گی بولانار
دعوادا آرادا
اولانین گوزو چیخر، باشی سینر
آیاق اوسته اول،
دیز اوسته یاشاما
@suzluk
18 August 2018
س
10:30
سؤزلوک
21 August 2018
س
22:20
سؤزلوک
✅( دایره المعارف کشاورزی✅
خوسلوق:::::زمین
با سنگ مرطوب غیر قابل کشت
داش لیق ::::سطح
سنگی قابل کشت
ورکلیک :::::سطح
خاردار برای جلوگیری از فرسایش
آق توپراق:::سطح
سفید غیر قابل کشت
گوی توپراق
::::سطح سبز غیر قابل کشت
آوار :::مناسب
ترین زمین برای کشاورزی
قیرمیزی توپراق
:::قابل کشت ولی فاقد املاح مفید
@suzluk
س
22:36
سؤزلوک
✅ریشه ی واژه ی "غلام "در
عربی قول و قولمان در ترکی ✅
از قول یا قولمان
(شاهمرسی) ترکیست به معنی بنده و غلام
در دیوان لغات
ترک هم گفته شده است.
از فعل قیلماق به
معنی انجام دادن است
قیلمان با پسوند
انجام دهنده(اویرتمن - اییرمن)
قولمان یا قیلمان
به معنی شخصی که کارش انجام دادن کار ها است.
به صورت غلام
وارد عربی شده است.
در ترکی واژگان
بسیاری وجود دارد که به صورت تک هجایی با اسم گفته میشود و فعل مشخص دارد
(مثال ؛ قور :
رتبه مرتبه -دیوان لغات ترک- فرم دیگر قورام)
قولمان به معنی
خود نوکر و غلام است اما قول به تنهایی بیشتر برای بنده استفاده میشود.
بنده : قول - qul
غلام - نوکر :
قولمان
- qulman
@suzluk
س
22:59
سؤزلوک
24 August 2018
س
20:59
سؤزلوک
آری پتئگینه توستو وئرمک اوچون ائیشله‌نردی
توستوچک::::::::دودی
21:00
س
21:27
سؤزلوک
✅آتالار سوزو✅
-ساخلا سامانی
گلر زامانی
- چوره‌گیمی ایت
یئدی، یاخامی بیت
-آتا اوغولا بیر
باغ وئردی، اوغول آتایا بیرسالخیم دا وئرمه‌دی
-سو بولانماسا
دورولماز
-آتا یئتیرن قیز
ارله‌نر،آنا یئتیرن اوغول قیزلانار
-آتا تخت
یارادیب، بخت یوخ
-پای بولن یا
گئرک ایمانیننان گئچه یا پاییندان
درمانچیدان آجیق
ائلیین چووالی بوش قاییدار
-آت مینیش اورگه‌در،
دون یئریش
@suzluk
25 August 2018
س
13:43
سؤزلوک
✅قدیم_ایش_پئشه‌لر✅
🔹قالایچی:::میس قابلاری قالایلایان آدام
🔸قوروقچو:::چول-کٶیشنده اکین‌لرین و باغلارین گٶزَتچی‌سی
🔹بویاقچی::: یوندن دوز‌لئن ساپ ، خامالاری بویویان
شخص
🔸حامامچی:::: قدیم خزنه‌لری و حاماملاری ایشله‌دن
شخص
🔹چرچی:::: کندلری و شهرلری سیار دولانیب وسایل
ساتان آدام
🔸چوودار:::مال-حیوان آل-سات ائیله‌ین شخص
🔹میرزه:::: بیر ساوادی اولان شخص کی مردمین عریضه‌سین
، نامه‌سین و یا آیری بیر یازیلاری خوش خط‌ایله یازارمیش
🔸لـه‌له:::دایا. اوزگه‌لرین اوشاقینی ساخالیان
خانیم.
🔹قاراچی::: بیزیم بولگه‌ده قاراچی‌لار ،اَلَک،
قلبیر ، قاوال(دایرا) و بونلارا بنزر وسایل‌لری گتیریب ساتاردیلار بو شخص‌لر بولگه‌میزین
اوز آداملاریندان اولمازدیلار
🔸قاراوول:::: بیر بولگه‌نین گٶزَتچی‌سی(نگهبان)
@suzluk
26 August 2018
س
15:44
سؤزلوک
✅آتا بابا سزلری✅
🔹اری دویموش آروادی؛ ایت ده توتدو بیر یان دان
🔸اریک آغاجین دان ساز اولماز، گل زورنا دان خبر آل
🔹اریک باغین یوخدو، بیله سن سیغیرچین نئجه قوشدو
🔸اصیل‌سیز سؤز صاحبینه اوز قاراسی گتیرر
🔹اسکی دوشمان دوست اولماز، اسکی دوست دوشمان
اولماز
🔸اسکی سوپورگه‌نی داما آتارلار (گوزدن دوشر)
🔹آج قاتیق ایستمز، یوخولو یاستیق
🔸آج قورد سورونون اورتاسینا گیرر
🔹آج تویوق یوخوسوندا داری گؤرر
🔸آجی دیندیرمه، توخو ترپتمه
🔹آجین قارنی دویار، گؤزو دویماز
🔸آجین ایمانی اولماز، توخون آمانی
🔹آجین قورساغیندا چؤرک دایانماز
🔸آجین زهله‌سی سودان گئدر
🔹آجلیق بیر ایل گئدر، میننت مین ایل
🔸آجلیقدا داری چؤره‌گی حالوادان شیرین اولار
🔹آجلیق دان قودورانی ساخلاماق
اولار، توخلوق
دان قودورانی ساخلاماق اولماز
@suzluk
28 August 2018
س
18:54
سؤزلوک
✅پالتار، پالاز، پالان✅
بیر سیرا دیلچی‌لر
بو سوزوجک‌لری فرانسیز؛ روسجا و فارسجادان آلینما لوغتلر کیمی قلمه آلیبلار.
اونلارین بو یانلیش تصورلری، بو لوغت‌لرین کؤک‌آچیمیندا قارشیلاشدیقی چتینلیکلردن
اورتایا چیخیر. بو سوزجوک‌لرین کوک‌آچیمینی چتینلشدیرن عامیل "ر" فونئمی‌نین
"ل" سسینه چئوریلمه‌سیدیر. بو چئوریلمه دیلچیلیکده عادی بیر فونئتیک
اولایدیر. شفاهی دیلیمیزده فعللرین ایندیکی زامانین اوچونجو شخص جمعینده
"ر" سسی "ل" سسینه چئوریلیر.(یازیرلار=یازیللار)
محمود کاشغری
دیوان الغات الترک‌ده، پالتار لوغتینی پارتو/بارتو شکلینده یازیب اونو باشقا
گئییملرین اوستوندن گئییلن گئییم معنا ائدیبدیر.( دویونسوز و تیکیشسیز کؤینک و
بورونجک عبا کیمی بیر گئییم)
خالچادان فرقلی
اولاراق پالازین توخونماسیندا دویون ایشله‌دیلمیر. پالاز ساده‌جه اریش-آرغاجین
بیربیرینه آرقالانماسییلا اورتیلیر. پالازین قدیم فورماسی دا یئره سالینان بیر
دؤشمه یوخ، بلکه گئییملرین اوستوندن بورولن بیر البسه ایدی. بو مثل پالازین همن
آنلامینی گؤستریر: پالازا بورون/ ائلنن سورون.
بوگونکو
دیلیمیزده بو لوغت‌لرین ان‌یاخین قوهومو "پارچا" کلمه‌سیدیر. پارچا
اصلینده بیر شئیین بوتونو و هامیسی و پارا همن شئیین تیکه‌لری دئمکدیر. اؤرنک
اولاراق " آلتمیش پارچا کند" عبارتی‌نی چوخ ائشیتمیشیک، بو یانی بیر
ماحالین بوتونو و بیر بیرینه توخونوب دوزنلنمیش کندلر. بیر چایین باشلاندیغی
داغدان، توکولدویو دنیزه قدر سوواردیغی یئرلره او چایین پارچاسی دئیرلر. آما
چایین قول بوداقلاری واسیطه‌سیله سوواریلان یئرلره او چایین پارالاری دئییریک.
اؤرنک اولاراق چایپارا و جیغاتی پارالاری.
اصلینده پارچا دا
توخونمور؛ اریش-آرغاجین بیر بیرینه پرچیم اولماسیندان الده ائدیلیر. اریش-آرغاج
یان-یانا دوزولوب بیر بوتونو تشکیل ائدیر. بو سؤزجوکله ایلگیلی اولاراق پروفسور
احمد جعفراوغلو "پارچین" لوغتینی؛ بیر تور قوماش، قطیفه معنا ائدیبدیر.
فارسجادا بایراق آنلامی داشییان "پرچم" سؤزو همن پارچادان عمله گلمه‌دیر.
ایپک قورداغی‌نین اؤز اطرافینا ساردیغی پیله‌یه "باراما و پاراما"
دئییریک. بونوندا همن پارتو/بارتو سؤزجوکلریندن دوغما احتیمالی گوجلودور. قدیم
ائولرین تاوان دیرکلرینین اوستونو سیخ-سیخ دؤشنمیش آغاج بوداقلارییلا اؤرتردیلر.
بو دؤشه‌مه‌یه "پردی" دئییلیردی. قادینلار اؤز کیشیلرینی اؤینده بو
قوشمانی اوخوردولار: بیر اریم وار اوردو کیمی/بیر قولو وار پردی کیمی.
بیزجه پالتار،
پالاز، پالان چوخ ساده، تیکیشسیز و بوتوؤ بیر گئییم اولاراق بارتو، پارچا، پارچین،
پرچم، باراما و پردی سؤزجوکلریله بیر عاییله‌دن اولوب اصیل تورکجه لوغتلر
اولمالیدیرلار و اونلارین کؤک‌آچیمینی بوش یئره باشقا دیللرده آختارمامالییق.
@suzluk
7 September 2018
س
13:09
سؤزلوک
✅اصلاحیه بخش معادلات✅
افتخار ::: اوونج - övünc
اعتماد داشتن :::
گوونمک
- güvənmək
امنیت
::::گوونلیک - güvənlik
اعتماد :::گوون - güvən
امن :::: گوونلی - güvənli
مطمئن :::آرخایین - arxayın
مطمئنا
:::::آرخایینلیقلا arxayınlıqla
مطمئن شدن :::::
آرخایینلانماق arxayınlanmaq
مطمئن کردن
:::::آرخایینلاماق arxayınlamaq
لاغر و پژمرده
حال شدن :::: سینیخماق - sınıxmaq
@suzluk
13:10
✅اصلاحیه بخش معادلات✅
شجاع ::: باتادیر - batadır باهادیر - bahadır
شجاعت :::
باتادیرلیق - batadırlıq باهادیرلیق - bahadırlıq
تیم ::: تاخیم - taxım
گروه :::: توپار - topar
انجمن , کلوب یا
باشگاه ::::درنک - dərnək
حکم دادن - داوری
کردن ::: یارقیلاماق - yarqılamaq
مخالفت کردن :::
قارشی چیخماق - qarşı çıxmaq
مخالف ::::
قارشیت
- qarşıt
کتاب :::: پیتیک - pitik پیتینتی - pitinti
غبطه خوردن ::::
قیسقانماق
- qısqanmaq
غبطه ::::
قیسقانچیلیق - qısqançılıq
حسادت کردن :::
جیجیک چکمک - cicik çəkmək
حسود ::::جیجیکچی - cicikçi
حسادت :::: جیجیک - cicik
@suzluk
14 September 2018
س
19:54
سؤزلوک
✅ائل سوزجوکلری✅
✅آران تووو: آرالیق تووو، آرا توو، قولای مریضلیک،
هامی توتان و مسری مریضلیک، سویوق توتما کیمین aran tovu
✅توزانقی: چوخ آز، توز کیمین، سپمه (توزانقی قار
یاغدی)
tozanqı
✅زئه یئره قویماق: زئی یئره قویماق، سونگ اولماق،
ورشکست اولماق، به گل نشستن، لنگر گرفتن ( یاخچی ایشی توتموشدو آمما ایندی زئی
یئره قویوب
✅زئی: قیراق، کنار) zeh yerə qoymaq
🔸قره باغیر اولماق: تکلیک دن و داریخمادان مریض
اولماق
qərə bağır olmaq
🔹آنداماند اولماق: مصر شدن، قسم سخت دادن anadamand olmaq
✅آنداماند ائله مک:مصر شدن، قسم سخت دادن andamand eləmək
✅جیرتمانقوز: لته‌جین، مردومو ناراضی ائدن cırtmanqoz
✅قابینا قویولوب: در سرشت و طبیعتش گنجانده شده
است
qabına qoyulub
✅بیت بَ بیت: جز به جز، یئر به یئر، بوتون،
هامیسین (مندن نه آپارمیشدی بیت به بیت آلدیم) bit bə bit
🔸سرکه: سلکه، برچسب، تهمت sərkə
🔹قان چاناغی: شرور و فتنه انگیز qan çanağı
✅ایلک آخشام: گون باتان چاغلاری، آخشام باشلانان
چاغ –عصر-، ایلکی آخشامدان گلیب اوتوروب
بوردا
ilk axşam
✅دار آخشام: آخشامین سون چاغی، مغرب نامازی چاغی؟ dar axşam
✅هویوخماق: دویکمک، تنگیکمک، غریب کیمی باخماق،
قورخولو و ایضطرابلی باخماق hoyuxmaq
✅چالاغلی: چوخ بویالی، قاریشیق بویالی اولمادان
گؤزه گلن، رنگارنگ çalağlı
@suzluk
21 September 2018
س
09:10
سؤزلوک
✅آتا بابا_سوزلری✅
(جوشقون چای
کئچکسیز اولماز)
درین جوشقون آخان
چای کئچه‌جکسیز اولماز . بو مثلی او زامان گتیره‌رلر کی بیر ائیشین ایشکیلین آچماقدا
حئیران و سرگردان قالالار ، اوندا دئیلیر : "یقین اونا بیر چاره وار".
ایندی‌ده ائل
آراسیندا ایشله‌دیلن آتالار سوزونده دئییلیر :
آللاه درد ده
وئریب ، درماندا
سو کئچکسیز
اولماز
یا
🔹سو آخار یولون تاپار🔸
🔸بو قاپینی باغلایان بیر آچار ، آغلاما🔹
🔹حکمتله باغلانان قاپی ، رحمتله آچیلار🔸
🔸هر موشکولون بیر یول- یولاجاغی وار🔹
🔹یول تاپماغا فیکیر - فیکیردن اوتگون گلئر🔸
@suzluk
س
23:17
سؤزلوک
✅دئییم لر::::✅
۱- اوجا یئره سو چیخماز: هرگز نخورد آب
زمینی که بلند است
۲- قورو قبره قوللوق ائتمک:::: آب در
هاون کوبیدن
۳- گوز بره‌لتمک، گوز آغارتماق::::چشم
غره رفتن
۴- باسدیریق ائله‌مک:::: ازدحام کردن
۵- آغاجین بارین یئییب قابیقین
سویماق:::: نمک خوردن و نمکدان شکستن
۶- اوزون قولاقا مینیب پالانی سوکمئک:::
در قایق نشستن و قایق سوراخ کردن
۷-گوزدن توک قاپماق:::: بی نهایت فرصت
طلب بودن
@suzluk
22 September 2018
س
09:33
سؤزلوک
#تؤره : ادب، تربیت، اصول و قاعده
تؤره‌لی: یاخچی،
اساسی، قایدا-قوراللی، مرتب، یاراشیقلی، ادبلی، کاراگلن
تؤره‌لی اوشاق
تؤره‌لی دانیش
تؤره‌لی ایش گؤر
تؤره‌لی بیر
پالتار آل!
@suzluk
23 September 2018
س
09:13
سؤزلوک
همانطور که محرم و صفر اسلام را زنده نگه داشته،
زبان مادری و تاریخ من نیز اصالت و هویت مرا زنده نگه داشته است.
اگر زبان مادری و
تاریخ من از بین برود نامی از تورک در آزربایجان بجای نخواهد ماند.
#زبان_من_هویت_من
#زبان_مادریم_در_خانه_نماند
09:21
ای منیم،
کوزه رمیش
وارلیقیمی هایقیران،
" آنا دیلیم"
سوسورسان؛
وارلیقیما
قووشماق
بیر سیخینتی
اولوب، ائیچیمی یاندیریر
سوسماییرسان؛
بیر قوربانلیق
اولورسان سئوگی یولوندا!
و بو گون؛
دیلیم - دیلیم
کسیلرسه، دیلیم
یئنه دیلیم لر،
قوربان "وطنه"...
#آراز
@suzluk
09:29
مهر آیئنین بیری اوخول لارین آچیلیشینی بوتون
تورک میللتی و اوخولا گئدن تورک اوشاغلارینا باش سالیغی دئیرم🤐🤐
@suzluk
س
20:17
سؤزلوک
نئجه یازاق: جان/ جن/ دک
آشاغیداکی جوٍمله‌لرین
هانسی دوزگون‌دور:
– تبریزه‌جک
اوْنونلا یوْلداش اولدوم.
– تبریزه‌دک اوْنونلا
یوْلداش اولدوم.
– تبریزه‌جن
اوْنونلا یوْلداش اولدوم.
آشاغیداکی جوٍمله‌لرین
هانسی دوٍزگون‌دور.
– بابک قالاسیناجاق
یوٍرودوم.
― بابک
قالاسینادک یوٍرودوم.
– بابک
قالاسیناجان یوٍرودوم.
یوخاریداکی
جوٍمله‌لرده "تبریزه‌جک" و "قالاسیناجاق" اؤرنک‌لری یانلیش‌دیر.
بونون اوٍچون بئله حال‌لاردا آنجاق "جن/ جان" و "دک" اک‌لریندن
یارارلانمالیییق. باخمایا‌راق کی، بو ایکی اک بیر باخیمدان بیربیرلریندن سئچیلیرلر.
فارسجا
"تا" آنلامینی داشییان "دک" اکی همیشه سؤزجویه یاخین یازیلیر،
اؤزوندن قاباقکی سؤزون سسلی حرف‌لریله اویوشمور:
ــ تبریزه‌دک
اوْنونلا یوْلداش اولدوم. بابک قالاسینادک یوٍرودوم.
آمما
"جن/جان" اکی اؤزوندن قاباقکی سؤزه یاخین یازیلیر، "سس
اویومو" قانونو باخیمیندان ایسه سؤزون سون سسلی حرفی ایله اوُیوشور:
ــ [جودارین]
قارداش‌لاری او واختاجان بیربیریندن قاضییه شیکایت ائله‌دیلر کی، آخیردا پول‌لاری
تام ال‌لریندن چیخدی، اوچو ده تام کاسیبلاشدیلار. (مین بیر گئجه، ج 6، س 7)
[جودار] گون اورتا‌دان خئیلی کئچه‌نه‌جن ائله هئی بیر یئردن باشقا یئره کئچیب تور
آتدی. (مین بیر گئجه، ج 6، س 10)
#قواعد
28 September 2018
س
14:40
سؤزلوک
✅بخش معادلات ✅
نمایان شدن :::
گورونمک
چرخ ::::فیریلداق
سرنوشت ،تقدیر
:::::یازقی
درآمد ::::گلیر
اسراف کردن ،
ولخرجی کردن :::: سوورماق
اسراف ،ولخرجی :
ساوورما ساوورقانلیق
ابدی :::: سونسوز
موقتی ،موقت
::::کچیجی
دائمی ،دائم ::::سورکلی
ادامه ::::سورک
ادامه دادن ::::
سوردورمک
سرعت ::: تزلیک
سهم ،حق(مادی)
:::پای
حق (معنوی) :::
دوغرولوق دوزلوک ( تفهیم شده با حقیقت )
تحقیق کردن ،
پژوهیدن :::: آراشدیرماق
صبر ::::دوزوم
انتظار :::
گودوم، گوزلنتی
پاداش، جایزه :::
اودول
@suzluk
29 September 2018
س
22:12
سؤزلوک
✅دئییملر✅
چومچه بوش
قازانین دیبینه دیمک::: الی بوْشا چیخماق. وار یوخدان چیخماق.
چییین باشین
گودمک:::::بوشو-بوشونا واخت سووماق.
داشیمی باشدان
آتارلار:::: منیم وارلیقیمی دانارلار. (بیرینین داشینی ٱتماق: اونو بیر یوللوق اونودوب قیراغا
قوْیماق).
دوبردینه هولا
قوشماق::::بیرینی یازیق ائله‌مک، دده‌سینی یاندیرماق، کؤکونه سو قونماق
دونو آغ
اولماق::: اوزو آغ اولماق، گوناهسیز اولماق.
دیرین دیرین
اسمک:::: قیزیر قانماز قوللوقدا اوْلماق و باش ائندیرمک. زاغ-زاغ
اسمک، یالتاقلانماق.
دیشین کیرینی
سورماق:::: یوخسوللوقدان آج یاشاماق، قارا گونده یاشاماق.
دیندیرمه مازانی،
سووا وئریب قازانی::::
مازان (رمضان
سوزونون یونگولو) آدام آدی‌دیر. «بیزه نه سنین حالین قوْلای‌دیر» دئمکدیر.
زیغا باتماق:::: عاجیز قالماق، زحمته دوشمک.
سن دوغانی جین
بوغور:::: سنین زحمتین زای اولور.
سوز قابینا
تؤکمک:::: یازماق.
فاتیحه‌سی ایلک
آخشام اوخونموشدو::: اونون اوچون فورصت بیتمیش! چوخدان یازیق اولوب گئتمیش.
قارنیم بالیق
قارنی کیمین یانیب‌دیر::: (بالیق کیمین قارنیم یاندی سو ائیچینده سو دادمادیم)
الیم خمیر، قارنیم آج.
قارنیندا قورد
قارجاشماق::::گیجیک ائله‌مک.
قوردان،قوردانا
دوشمک::::هئی بیری-بیری‌سیندن سوروشماق، سدزون آغیزلارا و قاوال‌لارا دوشمه‌سی.
تولکونون قرآن
اوخوماسی:::: حیله اوزره اوزونو یاخشی دوندا گوسترمک، خوش ظاهیرلیک.
قویروق اله وئرمه‌مک::::توتولماماق،
توتوق وئرمه‌مک، جله قیرماق.
هوپ کیلیدینی
اودماق:::: هوپ توتماق، دینمه‌مک، سوسماق.
یوخلوقا
آداخلانسین:::: ایتیب یوخ اولسون.
یوخلوق اله‌ییندن
اله‌نمک::::: یوخسوللوقون هر اوزونو گورمک.
یونگول ساققال
اولماق:::: سویوق ساققال اولماق، سوزو یئره دوشمک.
اوراقچی لارا
باششاقچی اولماق::::اونون بونون آرخاسینجا سوورونمک-اوزگه نین ائشین دن
فایدالانماق.
اوستونه بیت
آتماق:::بیرینین حیصیتی ایله اویناماق،قارا یاخماق،ایفتیرا آتماق
قارلی ساوالان
@suzluk
30 September 2018
س
23:46
سؤزلوک
✅واژه yağmur در ترکی آناتولی در آذربایجانی به صورت yağmır وجود دارد. ✅
از دسته کلماتی
که در طی عدم تدریس به زبان مادری کم رنگ شده است واژه ی یاغمیر است که همراه با
یاغیش می آید
هاوا یاغمیر
یاغیشدیر.
هوا بارانی است.
معمولا نسل جدید
معنی آن را نمیداند (به طور مستقیم نمیدانند اما در اثر استفاده در جمله از فعل
یاغماق به معنی باریدن متوجه میشوند.) اما اکثرا انسان های قدیمی در آذربایجان
معنی آن را میدانند.
این واژه در حال
نابودی است.
@suzluk
1 October 2018
س
11:43
سؤزلوک
✅تورکجه فعل لزیمیز✅
رفتار ائتمک::::
داورانماق
سعی ائتمک::::
چالیشماق
شفا
وئرمک::::ساغالتماق
شهرته چاتماق،
مشهور اولماق:::: آدلانماق
طرفدار اولماق:::
یان دورماق
فکر ائتمک:::
دوشونمک
کج
ائتمک::::اَیمک
کمین
ائتمک::::ماریقلاماق، پوسقو دورماق
لاغر اولماق:::
آریقلاماق
لایق اولماق:::
یاراشماق، یاراشیقلی اولماق
لبخند
وورماق::::گولومسه مک
متوقع اولماق::::
اومماق
مخلوط ائتمک::::
قاتماق
مدح ائتمک::::
اؤیمک
معالجه
ائتمک::::توختاتماق
معاینه
ائتمک::::وارلاماق، ال له مک
معتاد اولماق::::
آلیشماق
ور گئدمک، ور
رفتن:::: دیدینمک
هم
وورماق::::قاریشدیرماق
@suzluk
11:44
✅تورکجه فعل لریمیز✅
تصاحب ائتمک:::
منیمسه مک
تمیز اولماق،
پاکلانماق::: آرینماق
تمیز ائتمک،
پاکلاماق::: آریتماق
توهین ائتمک،
جسارت ائتمک::: توخونماق
ثروتمند
اولماق::: وارسیللاشماق، وارلیلانماق
جستجو ائتمک:::
آختارماق
چندش اولماق::::
اییره نمک
حمایت اولماق:::
آرخالانماق
حمایت ائتمک،
پشتیبانی ائتمک: آرخالاماق، آرخا دورماق
خدمت ائتمک::::
قوللوقلاماق، قوللوق ائتمک
خیانت ائتمک:::
آرخا چئویرمک، آرخاسیز قویماق
دشمن اولماق،
کینه توتماق::::ماییز دوشمک، گیجیک لنمک
دنبال ائتمک،
پاییدن، هدفی را مد نظر داشتن:::: گودمک
@suzluk
9 October 2018
س
10:58
سؤزلوک
✅آتالار_سوزو✅
آباد مجلیس،
آشیقین دان بللی دیر
سوروشدولار :
هارالیسان ؟
دئدی : هله
ائولنمه‌میشم
آبدال آتا میندی
، اوزونو بَی ساندی
آبیر وحیا اولان
یئرده ،خئییر برکت اولار
آبیر ایسته‌سن
چوخ دئمه ، ساغ لیق ایسته‌سن چوخ یئمه
@suzluk
10 October 2018
س
21:47
سؤزلوک
به حد کافی
✅یئترینجه - یئترلی
yetərincə
واقعا
✅دوغرودان
doğrudan
حقیقتا
✅گئرچک دن
gerçəkdən
ممکن است؟
✅اولار می؟
olarmı?
15 October 2018
س
22:38
سؤزلوک
✅بخش معادلات ✅
دفاع کردن :::
سوونماق
- sovunmaq
مشت زدن ::::
یوموروقلاماق - yumuruqlamaq
سردرگم ::::چاشقین - çaşqın
سردرگمی ::::
چاشقینلیق
- çaşqınlıq
بی سیم ::: تلسیز - telsiz
سیم - رشته -
مفتول ::: تل - tel (به
معنی گیسو هم هست.)
میدان - عرصه -
زمینه - رشته ::: آلان - alan
شعبه - شاخه
:::بوداق
- budaq دال - dal
سلسله - زنجیره -
رشته :::: دیزی - dizi
نخ ::: ساپ - sap ایپلیک - iplik
کتاب چاپی :::
باستاق
- bastaq
کتاب - کتاب کلی
::: پیتیک
- pitik
قسمت اول معده ی
نشخوار کنندگان -
شکم - معده ::::
قورساق
- qursaq
سیرابی ::::
قارین
- qarın
معده ::: قورساق - qursaq
روده ::::
باغیرساق
- bağırsaq
رودک - گورکن :::
پورسوق
- porsuq
مورچه خوار ::::
قاریشقا‌یین - qarışqayiyən
اژدها :::: بوکه - bükə (مار بوئا احتمالا از این بن است.)
@suzluk
17 October 2018
س
12:27
سؤزلوک
✅ائل سوزلریندن✅
ائت یئین قوشو،
دیمدیگین دن تانیرلار
"مجرم از
قیافه اش شناخته می شود"
اَجلی گئلن ،آجا
دولاشار
"سر به سر
گذاشتن با آدم محتاج و گرسنه،مقابله کردن با خطر است"
آسلانین قورخوسو،
قاریشقادان دیر
"دشمن ضعیف
را هم نباید بی اهمیت شمرد"
اَلی کسیگین،
اَلی کسیکدن خبری اولار
"درماندگان
یا دردمندان از حال یکدیگر آگاهی پیدامی کنند"
اُوزده خالا ،
دالدا چالا
"اگر چه به
ظاهر اظهار دوستی ویک رنگی می کند در غیاب بید خواه و دشمن است"
اوزگه آتینا
مینن، تئز دوشر
"آن کسی که
فقط به امید دیگران دل خوش کند ناکام می شود"
ائله قازانین
بئله ده چومچه سی اولار
"جواب اغراق
گوئی ، اغراق گوئی است"
ائله یئمه‌گین،
بئله ده قوسماغی اولار
"بی ملاحضه
بودن در خوردن یا استفاده کردن تاوان صدمه دیدن و ضرر دیدن دارد"
ائل یاخشی من
یامان، ائل بوغدا من سامان
"جای بسی
تعجب است که در بین جمعی تنها من نایاب و بی لیاقت شمرده می شوم"
ائلین دن آیریلان
تئز قوجالار
" کسی که از
خویشان خود جدا شود زود پیر می شود"
بازارین گؤزون
چیخاردیب
"هر چه جنس
نامرغوب و بی ارزش است خریداری کرده است"
باشی یاسدیق
گؤرمز
"مجال
خوابیدن و استراحت کردن هم پیدا نمی کند"
تاری قورویانی
،قورد یئمز
"شخص نیکوکار
وصالح از خطرها مصون می ماند"
@suzluk
19 October 2018
س
20:43
سؤزلوک
پسوند ( اک ) چی و چو در کلماتی که معنی شغل را
می رساند . ( در بعضی از کلمات معنی دوست داشتن و ساختن و .. دارد . بطور مثال این
معانی را در لغت ماست می نویسم . )
قاتیق چی : ماست
فروش ، کسی که ماست درست میکند . کسی که ماست دوست دارد . کسی که ماست میخرد و
میفروشد
.
اسکی چی : کهنه
شوی
اکینچی : کشاورز
اله کچی : غربال
فروش ، کسی که غربال درست می کند .
قیزیل چی : طلا
فروش ، زرگر
بویاقچی : رنگ رز
پیچاقچی : چاقو
فروش ، چاقو ساز
چالغی چی :
نوازنده
چاناقچی : سارنده
ظروف سفالی
چایچی : چای فروش
باشماقچی : کفاش
چه کمه چی : کفاش
، چکمه فروش
حئچه چی : سنگ
تراش ، کسی که سنگ قبر می تراشد و درست میکند .
ده وه چی :
شتربان
زیبیلچی : سوپور
، آشغالچی
قولباق چی :
النگو فروش
سامانچی : کاه
فروش
گه می چی :
کشتیران ، صاحب کشتی
حامامچی : گرمابه
دار
ته لیسچی : گونی
فروش ، گونی باف
چؤره کچی : نانوا
کؤینه کچی :
پیراهن دوز
کوکه چی : کلوچه
پز
قولچاقچی : عروسک
ساز
سوپورگه چی :
جارو فروش
سوپورگه چی :
جارو کش
سودچو : شیر فروش
بوزچو : یخ فروش
گؤی چو : سبزی
فروش
تویوقچو : مرغ
فروش
قوللوقچو : کارگر
ی که در خانه کسی کار میکند.
@Suzluk
23 October 2018
س
21:20
سؤزلوک
✅بخش معادلات ✅
بهانه ::::شیلتاق
(رایج در قزاق قرقیز و... به همان معنی به شکل شیلتاو در آذربایجان هم به صورت
شیلتاق ؛ او اوشاق شیلتاق وئریر.)
بهانه کردن -
بهانه جویی کردن - بهانه گرفتن :::: شیلتاق وئرمک
بهانه گیر
:::::شیلتاقچی
بهتان زدن -
افترا زدن :::: قارا یاخماق
بهتان - افترا
:::: قارا یاخما
اعتصاب :::: ایش‌بوراخیمی
اعتصاب کردن ::::
ایش بوراخماق
درشت :::: ایری
کلفت ::: قالین
دوران یا مدار
الکتریکی ::: ایلدیریسقی دئوره سی
مدار ::::یورونگه
سیاره :::: گزه‌ین
سیار ::: گزر
هم خانه :::
ائوداش
خانوار ::::
ائولیک
اولاد : تورمه
میمون (حیوان) :
مئچین - پیچین (دیوان لغات ترک به صورت بیچین)
تایفه - دودمان -
خاندان : خایلاق - اوروق
قوم :::: بودون
ملت ::: اولوس
مردم :::: ائل
جرم (به معنی
سنگینی جسم) ::::کُوتله
نیروی گرانش زمین
::: کوتله چکیمی
جاذبه ::::چَکیم
@suzluk
26 October 2018
س
12:30
سؤزلوک
اسامی پیشنهادی اماکنی من جمله آرایشگاه💅💄
〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
هؤروک Hörük
موی بافته شده
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
ساری گلین Sarı Gəlin
عروس مو طلایی
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
ساری شین Sarışın
مو طلایی
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
ساچلی Saçlı
گیسو دار
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
آلا گؤز Alagöz
چشم رنگی
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
سورمه لی قیز Sürməli qız
دختر سرمه به چشم
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
سارای Saray
ماه طلایی یا ماه
کامل
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
خاتون - خاتین Xatun-Xatın
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
بورلاخاتون(خاتین(BurlaXatun(Xatın
نام یک زن قهرمان
دارای موهای طلایی و قد بلند و خوش اندام، از زنان اوغوز
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
ایپک İpək
ابریشم
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
قیزیل گول Qızıl gül
رز ، گل سرخ
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
آغ چیچک Ağ çiçək
گل سفید
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
آغجا گول Ağca gül
گل سفید
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
نارگیله Nargilə
دانه انار
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
آیاز Ayaz
شب های صاف
زمستانی,مهتابی و سرد
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
قاش گؤز Qaşgöz
چشم و ابرو
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
آیلا Ayla
هاله اطراف ماه
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
آیناز Aynaz
زیبا روی عشوه
دار همچو ماه
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
آیلین Aynlın
هاله اطراف ماه
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
آیمان Ayman
انسان ماه
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
ائل آی ELay
ماه ایل، زیباروی
ایل
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
ائل بزه ر EL bəzər
بزک کننده ایل
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
اومای Umay
الهه
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
اینجی İnci
مروارید، بسیار
تابناک
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
تانسو Tansu
خارق العاده،
معجزه، شبنم
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
توران Turan
سرزمین ترکها،
توران
🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸
سونای Sonay
آخرین شب طلوع
ماه
💠این اسامی میتوانند برای جاهای دیگر هم به کار
روند
@Suzluk
27 October 2018
س
09:39
سؤزلوک
#کنایه‌لر
"آفتافا
چالیب لولئیین اویناتماق"
اَلی بوشا
چیخماق، بئکار-پولسوز قالماق🔸
"اَلَگیم
اَلنیب ، قلبیریم گٶیده فیریلدیر"
🔹قوجالمیشام اَلیمدن بیر ائیش گلمیر🔹
"اٶلو ائششک آختاریر ،نالین چکه"
🔸دونیا مالین چوخ ایسته‌ین آداما دییرلر یا دا
بیرینین دونیا مالیندان اَلی بوشا چیخیب ، ایندی یوخسوللوقلا یاشاییر🔸
"ائله بیل
مرند اولوسو دیر"
🔹بو سوز بیر تکلیف یا ائیشی آغیر توتاندا دئییلر
ائشیتدییمیزه گٶره قدیم زامانلار گٶزل مرند شهرینده بیری اولنده ، اونون یاخین
اقربالاری هره‌سی بیر گون یاس مجلیسی توتارمیشلار بو مجلیس‌لر، اولونون قیرخینا کیمین
داوام ائلرمیش🔹
"سومسونمَک"
🔸او دره نی بو دره نی بوش بوشونا دولانماق ؛باشین
هر باجیا سوخماق🔸
@suzluk
س
21:09
سؤزلوک
#یئرل_دئییملر
اصطلاحات محلی
✅اوره‌مک :::: بیر جانلی حئیوان یا اینسانین نسلی
چوخالماق (بوردا آری یاخشی اٶره‌ییر
)
✅توره‌مه ::::نتیجه زاد و ولد ( بو اوشاق
فیلانکسین توره‌مه‌سی دیر)
✅چاپالاماق ::: بیر جانلی‌نین اَل آیاق چالماسی
(بو حئیوان بالیق تورپاق اوستونده چوخ چاپالادی ! یا
مجازاً:::: من
صبحدن آخشاما چاپالاییرام سیزه پول قازانیرام)
✅تاککاناق :::: قوپ قورو ، سولو بیر شئی قورویوب
سویون اَلدن وئرسه ، دییرلر بو قورویوب لاپ تاککاناق اولوب
✅ائیدیرمک :::: ائینک ساغاندا ، گاهدان ائینک سوت
وئرمه‌ینده ، بیزووی بیر آنلیق ننه‌سینین آلتینا سالارلار بیر ایکی قورتوم امسین ،
بیزووین اممه گی سبب اولار ائینک سوته گلسین ، سوت وئرسین.بو ائیشه ائیدیرمک
دییرلر
✅ایرجوو :::اکینچیلر گئجه گئدیب گُٶلون قاباقین قویاندا ، گئجه گُٶل داشیب ،سویو آیری یئرلره گئتمه‌سین دییه
، آرخی ، ورگانلاری اوز زمیسینه دونده‌رر ، بو ائیشه ایرجووی اوز زمیسینه سالماق وییرلر
✅قیجیتماق،قینجیتماق،قینجیقدیرماق :::: بیر شئیین
اوجوندان ،دیرناق یا دیش وسیله‌سیله قوپارتماق
✅خوللو:::: چیلینگ آغاج اویونوندا ، چیلینگ ،
ایونچونون اورگی ایسته‌ین کیمی یاخشی دورومدا قالسایدی ، دییردیلر چیلینگ چوخ
خوللو دوروب.
✅آلازلاماق :::::بیر شئیی چوخ ایستی یا اود چالیب
یاندیرماق (بو گون ایستی لاپ آلازلاییر)
✅قیرجالانماق ::::: بیر شئیی اود چالیب بیر جزیی
یاندیرماق (حیوانین یونون اود قیرجالاییب)
@suzluk
31 October 2018
س
16:19
سؤزلوک
✅آنا دیلیمیز✅
دابان::: پاشنه
پا
دابالاق آتماق:::
پشت پا زدن
دابان سۆزمک::: اوْیناماق،. رقصیدن
دابان دؤیمک:::
اصرار ائتمک، شلوغ کاری کردن
دابان-دابانا::::پا
به پا، تنگ هم
قوْل::::بازو
قوْل قوْیماق::::
حمایت کردن، یاری رساندن
قوْل چکمک::::
ابطال کردن
قوْل-بوْیون
اولماق:::: دست در گردن
خمیر انداختن،
خیلی مهربان شدن
قوْل-قوْلا:::
همیارانه
@suzluk
س
20:59
سؤزلوک
کیشی / ایگید گرک:
(ائل ایچینده
دئیرلر)
🔹قیزیلباش اولا: آلچاق کؤنول اولمایا، مناعت طبعی
اولا لاپ یۆکسک حدده
🔸گؤزۆ گئن، الی آچیق اولا
🔹دری‌سی گئن اولا : هر سۆزه چیتدامایا٬ عکس العمل گۆسترمه‌یه
🔸قارنی گئن اوْلا، سؤز سیر-باییرا وئرمه‌یه:
گیزلین سؤزلری بیلدیرمه‌یه
🔹سؤز دوْلاندیرمایا
🔸قوناق چکن اوْلا، چؤرکلی اولا
🔹ناموس، غیرت، عار بیله
🔸چاغریلان یئره ارینمه‌یه، چاغریلمایان یئره گؤرۆنمه‌یه
🔹مساله‌سینه عارف اولا
🔸گؤیلۆ - گؤزۆ توْخ اولا
🔹ائو - ائشیگینه مراعات اولا
🔸ائلینه - طایفاسینا اۆرک یاندیریب غیرت گؤسته‌ره
🔹آج قالا، آجیمایا
🔸سینیب - سارسیلا، آغلامایا
@suzluk
1 November 2018
س
10:13
سؤزلوک
✅واحد شمارش زمین های کشاورزی در زبان
ترکی دؤنوم (دونگه، دونرگه) بوده است✅
دونگه :: قطعه
بیر اوکوز::
تقریباً 24 هکتار
بیر چَرَک :: یک
چهارم اوکوز برابر با 6هکتار
بیر سییه:: نصف
چَرَک
پونزا:: نصف سییه
برابر با ربع چَرَک
یوک:: تقریباً دو
هکتار
کوووز(kövüz):: تقریباً هزار متر
چاناق::نصف کوووز
هامپا :: زمین
زراعی وسیع مثلا سه چهار یوک
جوتلوک (جوت
توتان):::مقدار زمینی که بتوان در یک روز با گاو شخم زد.
@suzluk
2 November 2018
س
21:04
سؤزلوک
✅بخش معادلات ✅
پر :::: توک (اگر
اشاره گر دقیق به پر پرنده باشد قوش‌توکو گویند.)
شاه پر ::: للک
لوله - لوله ی
بخاری ::: بورو
لوله ی بخاری -
دودکش :::: دوربا
یتیم ::: اوکسوز
ملاقه ::::چومچه
غار :::: کوهول
افقی :::: یاتای
عمودی ::: دیکی
سطح ::: دوزی
حباب :::
قابارجیق- قووقجوق
کف ::: کوپوک
جمله ::: تومجه
سرب ::: قورغوشون
تخفیف :::
ائندیریم
هسته ::: چکیردک
شنل ::: بورونجک
نغمه ::: ازگی
گچ ::: آلچی
آهک ::::کیرج
عینک آفتابی :::
گونش گوزلویو
هواپیما :::
اوچاق
راننده ::::
سوروجو
خلبان :::: اوچاق
سوروجوسو
بیش از چیزی آمدن
- استدعا کردن - لابه کردن :::: اوستلمک
@suzluk
4 November 2018
س
22:58
سؤزلوک
در زبان ترکی، انواع مختلفی از زمان‌های گذشته
(ماضی) وجود دارند که برای مقاصد مختلف قابل استفاده هستند. در ادامه، 12 مورد از
موارد پر کاربردتر را تجمیع کرده‌ام.
مثال‌ها از بُن
امری «گَل»
(Gəl) به معنی
«بیا» (امر به آمدن) ساخته شده‌اند.
1. ماضی ساده:
گلدیم: آمدم
[توئیت بعد]
انواع مختلف ماضی
استمراری در ترکی
2. ماضی
استمراری: گلیردیم: (داشتم) می‌آمدم
3. ماضی استمراری
نایقین: گلیرمیشم: گویا (داشتم) می‌آمده‌ام
4. ماضی استمراری
بعید: گلَردیم: (آن زمانها) می‌آدم
5. ماضی استمراری
بعید نایقین: گلرمیشم: گویا آن زمانها می‌آمدم/می‌آمده‌ام
[توئیت بعد]
6. ماضی نقلی:
گلمیشم: آمده‌ام
7. ماضی بعید:
گلمیشدیم: آمده بودم
8. ماضی
التزامی/ایجابی: گلمَلیدیم: باید می‌آمدم
9. ماضی مشروط:
گلسِیدیم: اگر می‌آمدم/آمده بودم
[توئیت بعد]
در زبان ترکی،
زمان «آینده در گذشته» هم وجود دارد که در فارسی چندان آشنا و رایج نیست.
10. آینده در
گذشته:
گلجکدیم: تصمیم
داشتم که بیایم
11. آینده در
گذشته نقلی/نایقین:
گلجکمیشم: (گویا)
تصمیم داشته‌ام که بیایم
[توئیت بعد]
این هم نوع دیگری
از «آینده در گذشته» است که دقیقا با «ماضی استمراری بعید» شکل یکسانی دارد؛ اما
در جمله، مشخص میشود که معنای آن چه بوده است.
12. آینده در
گذشته التزامی: گلردیم: (پس از آن) می‌آمدم / بر من واجب میشد که بیایم
@SuzlUk
8 November 2018
س
18:57
سؤزلوک
أَلی آچیق ضربه وورماسینا ::: سیلله،شیلله
ألی یوموق ضربه
وورماسینا ::: یوموروق
أل ایله باشا
ضربه وورماسینا ::: قاپاز
أل ایله اوزون
اورتاسینا ضربه وورماق ::: شاپالاق
ایکی أل‌له اونه
ضربه وورماق ::: ایته‌له‌مک
دیز ایله ضربه
وورماسینا ::: دیزله‌مک
قیچ ایله ضربه
وورماسینا ::: تپیک
قیچ ایله دوز
ضربه وورماسینا ::: چیله‌مه ،دیک تپیک
قیچ ایله دالا
ضربه وورماسینا ::: سونجوق
قیچ ایلا بیرینین
قیچینا توخوندورب ضربه ایله یئره ییخماق ::: دابالاق ،بادالاق
دونبالاراق
فیرلانماق :::: دونبالاق
باش ایله ضربه
وورماسینا ::: کلله
باش اوسته یئره
دوشمک :::کلله مایاللاق
قیچلارلا گویه
قالخیب و باش اوسته فیرلانماق و یئنه قیچلار اوسته دوز دورماق ::: مایاللاق
أل ایله بیر شئی
گوتوروب و آتماق ::: توُلاز
ایکی بارماق‌لا
یاپیشماق ::: چیمدیک و بو ایشی ائتمه‌یه::: چیمدیک‌له‌مک
ایکی بارماق‌لا
یاپیشیب بورماقا ::: بوُرما
بیرینه تئز تئز
ضربه وورماغا ::: دوٓمچوٓک و بو ایشى ائتمه‌یه: دومچوک‌له‌مک
@suzluk
13 November 2018
س
09:49
سؤزلوک
✅مولود سلیمانلی نین کوچ رومانیندان
بیر نئچه سوزلوک✅
بوشارقی::: شُل،
محکم اولمایان
اوروش:::
اوتللاناجاغا گل گئد یولو
اوره‌نه::: یاییم
یئری، اوتلوق
ساییقلاماق:::
هذیان دئمک
کوما::: اوبا،
یایلاقدا قورولان دامچا،چادیر
کومالیق:::
کومالار، کومالار اولان یئر
قامچی::: شلاق
چویسومک::: بیر
یئره سانجیلماق، یاییلماق (سورو یاماجا چویسویوب اوتلاییردی)
بوروشوق:
یاواش-یاواش بوروشویونو آچدی ، (بوروشماق؟)
سرنیج:::
پاخیر؛ساخسی دان اولان آغزی گئن دسته‌لی قاب
آزمان::::
عظمتلی، هیبتلی، تجربه‌لی
چاتی::::
قیل،قَزیل دن و ... هورولموش قالین ایپ (بیزوو باشینا چاتی وورارلار)
چووغون::: کولک‌لی
قار،یاغیش، بوران
اؤزیلمیش:::
ضعیفله‌میش
تونقال:::: یانان
بیر-بیرینین اوستونه ییغیلان اودون، "تونقال قالاماق"
دیه::: dəyə قارغی دان دوزه‌‌دیلمیش آلاچیق و ...
یاپینجی:::: کئچه‌دن
حاضیرلانان قولسوز اوزون ائنلی گئییم
قنشر::: قانشار،
او طرف، قارشی طرف
ایفچین:::: هامی‌سینی،
بتون
@suzluk
09:49
✅مولود سلیمانلی نین کوچ رومانیندان
بیر نئچه سوزلوک✅
کوروش::: koruş کوت، ایتی اولمایان
کالافالیق:::
کالاوالی، خارابالیق
شووه‌رک::: şüvərək جاوان
ساپلیجا::: یئمک
قیزارتماق اوچون مئتال دان اولان اوزون دسته‌لی قاب
اورشد::: ürşəd بیر جوره سو قابی، ایندی بیدون
دئییلیر
گیجیتکن::: گزنه
یالمان::: یال
(آت یالی)
گورک::: نوماییش،
گوستریش
آغو،آغی::: زهر
چر::: ات اولاق
نوخوشلوغو
یئتیک::: خبردار،
بلد (چوخ سیرلره یئتیک اولوب...)
کوللن::::
کوللوکده گزن، آوارا،یئری بیلینمز
گَزل:: نار
قابیغی
دوققاز::: کندیده
بوستان و ... اوچون بیر بیرینه کئچیریلن آغاجلاردان اولان قاپی
یاخی::: پماد;
یاخیلان بیر شئی
ارگن::: بولوغا
چاتمیش (قیز;اوغلان)
@suzluk
17 November 2018
س
22:21
سؤزلوک
✅ائل آغزیندان سوزجوکلر✅
آجار::: تزه، نو،
یئنی
اجه‌ری،اجه‌رو::::
تزه گویرمیش اوت ...(گونئی دره‌لرینده یامان اجه‌رو بیتیب)
آجیشماق::::
گوینه‌مک (یاراسی آجیشیر)
آجیغلانماق:::
حیرصله‌نمک (منیم اوستومه آجیغلانما ...)
آچار::::قفل
آدداماج:::: چای
دان کئچمک اوچون داشلا قورولان کئچیدلر
دیل آغیز ائله‌مک::::
تسلی وئرمک
آتداندیرماق::::
اوت باغلارین یئره سریلمیش باغلیق اوسته قویماق (بو باغلاری سن آتداندیر، من
باغلاییم)
آدامجیل:::
آدامخور
آداخلاندیرماق:::
آداخلی ائله‌مک
سانکی:::: ائله
بیل
اَل‌به‌یاخا
اولماق::::ووروشماق
آغا داداش:::
بؤویوک قارداش، خان داداش
آغ:::: خشتک
شلوار
آغارتماق::: فاش
کردن (سوزون اوستون آغارتما)
آغی:::: زهر
آغیز بوغوز::::
آغزینا جاق (ماشین آغیز بوغوز دولموشدو
آغیزدیق::::
آغیزلیق، قاپاق
آغناماق:::اوچوب
توکولمک، دووار آغنادی گلدی
آغناتماق::::
دیغیرلاتماق
آغیزداندیرماق:::
تزه دوغولموش قوزو بیزوو و ... آناسینا امدیرمک ..
آغزی بوش:::: سوز
ساخلامایان، سر فاش ائدن
آخار باخار:
منظره، تناسب ...
(آخار-باخارری
کند::: منظره‌لی کند، سوزون بیر آخار باخارینا باخ سورا دنن)
آلا بولا
،آلاشا::: رنگارنگ
آلاپورتدو::: نیم‌پز
، اتی آلا پورتدو پیشیریب
آلاز::: سولموش، آلیز
(اوشاق آلیزلاییب گون بیله‌سین آلازداییب)
آلازداماق:::
اوتمک (گون یاندیرمیشدی اوتو اوز گوزومو آلازدادی)
توتماق:::
گویرمک،کوک آتماق (اکدیگیمین یاریسی توتوب قالانی قورویوب)
آلیب‌آللاتما:::
کلاه برداری ... (حیوان آلیب ساتیرام آلیب‌آللاتما ائتمیرم)
آنایین::: عجیب
غریب، پیس، آنفایی(یاوا سوز) (گینه آنایین آنایین دانیشیر، ائله آنفایی دانیشیر
آدامین اتی توکولور)
آرخا::: کئچمیش
نسل (آرخا دوندیکجه اوشاقلار یادلاشیر)
آریتداماق:::
تمیزله‌مک (ارخ آریتداندی)
@suzluk
19 November 2018
س
21:27
سؤزلوک
در روستا های آذربایجان در گذشته سه نوع تنور
کوچک ، متوسط و بزرگ وجود داشت . از تنور کوچک برای پخت غذا و سیب زمینی کبابی
استفاده میکردند . از تنور متوسط برای ایجاد زغال کُرسی استفاده می شد وتنور بزرگ
هم در پخت نان مورد استفاده قرار می گرفت .
انواع نانهای
محلی در روستاها
در روستاهای
آذربایجان علاوه بر پخت نان محلی که به اصطلاح « کند چورکی » گفته می شود انواع
فطیر نیز پخت می شود:
1- کُوکَه : نوعی
فطیر مغزدار سنتی ( ایشلی فطیر ) است که بیشتر در ایام محرم پخت می شود. در این
نوع فطیر بر روی آن زرده های تخم مرغ می زنند .
و داخل
کونده(چانه )خمیر به عنوان مغز از روغن حیوانی و زرده تخم مرغ که با آرد درست
میکردند.گذاشته و می پختند.
2-خیتاب:در فصل
بهار با رویش سبزیجات خوردنی
که به صورت
خودروی در مزارع وچمنزارها به وفور دیده میشود (چول تره سی) روستاییان آنها را
چیده
و زمان پخت نان
سبزیجات چیده شده را که قبلا تمیز شسته اند داخل چانه خمیر میگذارند و پَهن میکنند
ودر تنور مثل فطیر(کوکه)میپزند.
2- کود دمَه :در
این نوع فطیر کونده خمیر را به داخل تنور می اندازند و بعد از پختن آن را برمی
دارند و بدون اینکه چیز اضافی به آن بزنند .
ابزار و وسایل
پخت نان
1- کونده : کُنده
، چانه
2- کونده چی :
کنده گر . کسی که چانه نان را درست کند .
3- خمیره : مایه
خمیر
4- اَرسین :
چنگال بزرگی است که با آن نانی که بر تنور افتاده را بیرون می آورند
5-تندیر آغزی:برای
هدر نرفتن حرارت تنور از ورقه فلزی دایره ای شکل از آن استفاده میشد
6-یاییم:پهن کردن
کونده(چانه)
7- یاییم تخته
سی(نیمدان) : تخته ای چوبی است که روی آن نان پهن می کنند .
8-وردنه :برای
باز کردن و شکل دادن به خمیر مورد استفاده قرار می گیرد .
9-ایرفیده ( لیفیده
) : نان بند. بالشچه ای که خمیر پهن کرده را بر روی آن گذاشته و بر دیوار تنور
می چسبانند.
10- کوفله :
دودکش تنور
11- خمیر سیرفا
سی : سفره خمیر
12-کَسُو :
چوبدستی بزرگی است که به وسیله آن آتش و زغالهای تنور را جابجا می نمایند .
13-ناقیش : وسیله
ای است که با آن روی فطیرها را نقش و نگار می کنند. معمولا از عاششیق(قاب)
استفاده میشود.
14- اوخلُو : چوب
استوانه ای شکل شبیه وردنه که برای نازکتر کردن خمیر برای چسباندن به ریفیده به
کار می رود .
15-کوت : به
خمیری که بعد از زدن به تنور نچسبد و به داخل تنور بیفتد و معمولا به حیوانات داده
می شود ، کوت گویند
16-تَه تَواز:در
اوایل پخت نان چون حرارت تنور زیاد
میشود چهار پنج
تا از نانها از دیواره تنور افتاده وبه صورت نیمسوز میشوند.که در اصطلاح محلی ته
تواز
گفته میشود.
17-سوخت اصلی
تنور:برای اینکه زود و راحت روشن
شود از گون که
زود آتش میگیرد وبعد از آن از «یاپبا ، کرمه» ، که از فضولات دامهای بزرگ واز«
سئشمه»
که از فضولات
دامهای کوچک مثل گوسفند وبز تهیه میشود استفاده میگردد.
@suzluk
26 November 2018
س
11:17
سؤزلوک
"""خالقیمیزین دیلینده بیر نئچه قیسا و
آنلاملی دئییملر"""
✅ایت اَلیندن ساققیز چئینه‌مک اولمور
( وقتی افراد و
اطرافیان مزاحم آسایش را از زندگی سلب میکنند)
✅بیرینین ساققیزین اوغورلاماق
( فریب دادن کسی)
✅قولاقی دارێ دوشورمک
( خبر چینی و
جاسوسی)
✅قورد ایله قیامته قالماق
( عمر طولانی )
✅گٶزدن توک قاپماق
( زرنگی و چابکی
بعضی افراد)
✅بوینوم قیلدان اینجه‌دی،نازیکدی
(در برابر کسی
کسی اعلام اطاعت و فرمانبرداری کردن)
✅دوه‌نی چومچه‌ایله سووارماق
( کار بیهوده
کردن)
✅آغیزدان سوت اییی گلمک
( اشاره به بچه‌گی
و نا پختگی کسی)
🔹کٶهنه پالانین ایچین سٶکمک.
( حرفهای کهنه و
غیر ضروری زدن)
✅ایت‌ایله بیر چووالا گێرمک
( نارضایتی از
افراد همدم و دوستان نالایق)
@suzluk
28 November 2018
س
15:04
سؤزلوک
✅#آتالار_سوزو✅
✅کوسا گئتدی ساقال گتیره ، بیغینی دا قویدو اوسته‌لیک
✅انسان پاخیل اولماسا ، باغ چپری نئیلیر
✅ایت دن چوخ چاریق آپاران اولماز ، یئنه ده آیاقی
یالیندی
✅کابابی کوز یاندیرار، ایگیدی سوز
✅میلچک موردار دئییل، اۆرک بولاندیرار
@suzluk
5 December 2018
س
14:13
سؤزلوک
✅دیلیمیزده بیر نئچه" قوشا سٶزجوک"✅
🔹وور،سیندیر::::بزن بکوب
🔸یالوار،یاخار ::::تمنا خواهش
🔹قیرپ،قاچیب ::::بدست آوردن چیزی با سرعت و
چابکی!! اولا بیلر کی منیم "قیرپ-چیرپ" باره‌سینده بو آچیقلامام یئترسیز
اولا و دۆزگون آنلامی داشییا بیلمه‌یه !
🔸چال،چاغیر:::::دعوت برای مهمانی جشن و عروسی
🔹آرقین،یورقون:::: خسته و کوفته
🔸گتیر،گٶتور:::::همکاری
🔹باشسیز،باراتاسیز ::::بی سر و پا
🔸قارا،قورخو ::::تهدید و ترعیب
🔹یول،یوندم::: راه و چاه
🔸اود،الوو::: آتش پاره
🔹یاشیت،بویداش::::همسن و سال
🔸آلا،بولا ::::دارای رنگهای درهم و برهم
🔹سَره،سمه:::: گیج و گنگ
🔸اوجسوز،بوجاقسیز ::::محوطه بزرگ و بی انتها
@suzluk
7 December 2018
س
19:27
سؤزلوک
✅بخش ثبت واژه
✅
بجای ستفاده از
شک ائلمک از ایشگیللنمک؛:::یا
قوشقولانماق:::استفاده
کنیم و
بجای استفاده از
واژه ی عربی شک از قوشقو یا ایشگیل استفاده کنیم.
@suzluk
19:35
✅بخش معادلات بخش اصلاحیه✅
داستان ::: اویکو
قهرمان ::: ترکی
است. قاهرامان ،آتارمان
پهلوان :::
آلپ،ایگید
جوان ::::گنج
دلاور ، شجاع
:::: باهادیر
اورکلی::::
قورخوسوز
نوجوان :::: یئنی
یتمه
دانشگاه ::::
بیلیم یوردو
دادگاه ، محکمه
:::: یارغیلیق یارغی‌ائوی (یارغیلیق کلمه ی معیار)
دادسرا ::: گئنل
ایزلییجی ایشلیگی - ایزلملیک
دادستان
::::ساوچی
کلانتری ::::
پولیس یونتیمی (کلان تر - کلان همان قالین ترکی است ، مشرف بالاتر برتر ، برای
واژه ی پلیس باید فرهنگستان واژه ای معرفی کند.)
@suzluk
9 December 2018
س
13:03
سؤزلوک
A
Ana2dilim 09.12.2018 12:37:55
آموزش زبان ترکی آذربایجانی از مبتدی
-صدا ها
#الفبا
#صداها
@ana2dilim
13:03
A
Ana2dilim 09.12.2018 12:38:50
آموزش زبان ترکی آذربایجانی از مبتدی
-صدا ها
#الفبا
#صداها
@ana2dilim
13:03
A
Ana2dilim 09.12.2018 12:39:40
آموزش زبان ترکی آذربایجانی از مبتدی
-صدا ها
#الفبا
#صداها
@ana2dilim
13:03
A
Ana2dilim 09.12.2018 12:40:47
آموزش زبان ترکی آذربایجانی از مبتدی
-صدا ها
#الفبا
#صداها
@ana2dilim
11 December 2018
س
12:32
سؤزلوک
✅ائل آغزیندان سؤزجوکلر✅
باجا:::ائولرین
تاوانیندا(سقف)قویولان آچیق یئر ، توستو-ایستی چکن،ایشیق وئرن
اووشار(افشار)
باجاسی،بیر تور بویوک و آغاجلا ایشله‌نیب دامدان اوجا دوران باجا
بادا گون::::روز
مبادا، روزهای تنگ دستی و سختی (بادا گونده آدامین دردینه ده‌ین اولا ...)
بادار::: قوه‌لی،
زیرنگ (بادار اوغلان)
بار:::مریض‌لیکده،سوسوزلوقدا
دیله دوداقا قونان ماده (دیل-دوداغیمی بار کسیب دانیشانمیرام ...)
بارانتای:::
معادل، لنگه، تای-توش (بو یوکلر بارانتای گلرلر ...)
بارداق::::دیزی؟شوربا
پیشیرمک اوچون بیر قاب ...(چوخلو تندیره قویوب پیشیرردیلر ...)
بارداق
پیشیگی::::: یئمک قاب-قاشیقین، قازان-بارداقین یالایان، سیویریب یئین، قازان دیبی
یالایان
بارینماق:::
بارینماق، وارلانماق، مکفی شدن، دست یافتن (کندین هر نه‌ییندن باریندی ...)
باسدیرما::::ات
دویو آلتیندا اولان یئمک
باسماق:::
گوپلاماق، یالان دئمک (بیر ساعاتدی اوتوروب بوردا گوپ دانشیر ...- قارداش گینه نه
گوپ لئیرسان ...؟)
باسمالیق::::
قدیم کندلرده معروف بیر یئر،
باش آلتی:::: اوت
دوغرایان اوراغین باش یانی اوجادا دورسون، آلتینا قویولان بیر کوتوک (چوخ یوغون
اولماز و ائیچین یونوب اوراق باشین اورا قویارلار اویناماسین)
باش::: دفعه، یول
(ایکی باش قیلان-قلیان- چکیب گلدی ...)
باشیم سینب داشیم
یوخ ::::از اسب افتادم نه از اصل (داش بوردا اصل و بینوره دئمک دیر، کندیمیزه کیم
داش قویوب بیلمیرم ...)
بد::::بند، سو
قاباغیین باغلایان یئر
بره موم::::آری
سبدلرینده اولان خاص موم
بصارت؟ :::
قاباقجا گورمه‌دن بیر ضرر د‌ه‌ینده آنام دئیردی: بصاره‌تیمیز باغلاندی ... بیلمه‌دیک
... (عربجه بصیر و بصارت دن اولاجاق؟)
بلخی::: مایماق
(بلخی اوشاق )
@suzluk
12 December 2018
س
10:13
سؤزلوک
.
🌹یاد و خاطره تاریخ سازان 21 آذر 1324 و شهیدان مظلوم
کشتار و قتل عام 21 آذر 1325 در سراسر آذربایجان گرامی باد🌹
13 December 2018
س
22:55
سؤزلوک
🌿
دیلیمیزده قوشا سٶزجوک‌لر(کلمات جفت)
دادلی -دوزلو
یای -یاز
تای -توش
آییق- ساییق
قول - قاناد
دلیک - دئشیک
ازیک - اٶزوک
قوی - گٶتور
داغ - دره
ائو - ائشیک
دال - قاباق
قاری -قوجا
دده- ننه
آرا -بره
آدلی - سانلی
قویون - قوزو
داش-دمیر
باغ -باغات
قول- بوداق
دام - داش
قاپ... -باجا
دلی -دولو
آلچاق- اوجا
سٶز- صحبت
آل- وئر
گل- گئت
باش- قولاق
باش - بئیین
آل - سات
اَل -آیاق
دیل - دوداق
قارین - قورساق
قورد - قوش
قوهوم - قونشو
ساغ -سول
دام - دووار
یول - یولاق
آی - اولدوز
اَر - آرواد
یار و یولداش
دام -باجا
داغ - داش
دوز -چٶره‌ک
مال - داوار
باغ - باغچا
قوش -قورداق
آرواد - اوشاق
گول - چیچک
کند - کٶشن
یئر -گٶی
قاب قاجاق
بئل -بوخوم یا
بوخون!
چال - چاغیر
گٶز - قولاق
سوت -قاتیق
قاش- گٶز
گٶر-گٶتور
🌸هانسی دیلده بوگوج وار🌸
14 December 2018
س
14:56
سؤزلوک
✅اعضای بدن در ترکی
✅
بند انگشت :::
بوغوم
غضرف :::: گمیرچک
، قیغیرداق
غبغبه ::: بوخاق
موهای زائد ::::
قیل
مغز استخوان :::
ایلیک
نخاع ::: ایپلیک
دندان آسیاب ::::
آزی‌دیش
عضله ::: قاس
مفصل ران :::
قالچا
باسن ::: یان
،یانچاق
عصب ::: سینیر
نای :::: سولوق
بوروسو
ستون فقرات :::
اونورغا
مفصل :::: اویناق
لوزه ::: وزی
روغن :::: یاغ
چربی :::: پی
مری :::: قیزیل
باغیرساق
زبانک - زبان
کوچک :::: دیلچک
لثه :::: دیش‌اتی
قسمت مایه ی ناخن
:::: مایا
پنجه ::::
جیرناق، جیرماق
لگن :::: اومبا
گلبول :::: قان‌یوورای
گلبول قرمز :::
آل‌یووار
گلبول سفید::: آغ‌یووار
سلول ::: گوزه
صورت ، رخ ، چهره
::: اوز
فک ::: انگ
کلیه ::: بویرک
دهان ::: آغیز
لب شکری : میریق
قسمت انتهاى لب
:::: جویجک
ساق پا :::
بالدیر -اینجیک
پهلو :::: بویور
حنجره ::: خیرتدک
-قیرتلاق
تف - بزاق ::::
توپورجک
دنبالچه :::
موچوک
حلق :::: اودلاق
روده
:::::باغیرساق
روده ی بزرگ ::::
قالین باغیرساق
روده ی کوچک ::::
اینجه باغیرساق
@suzluk
17 December 2018
س
10:35
سؤزلوک
💢یابانچی حیوانلار(حیوانات وحشی ):
@suzluk
1.شیر: آسلان،
آرسالان
2.پلنگ: بارئس
3.ببر: توغای
4.یوزپلنگ:
قافلان
5.گرگ:
قورد،جاناوار،بوری
6.کفتار: کافدار
7.شغال: چاققال
8.روباه: تولکی
9.سمور: پورسوق
10.راسو: سوسار،
میشوول
11.سنجاب: دله،
دگن
12.موش: سیچان
13.موش کور:
آغچاسیچانی
14.گربه: پیشیک
15.گورکن: مزارچی
16.خرس: آیی
17.خوک وحشی:
دونقوز، دووز
18.گراز: قابان
19.آهو: جیران
20.بچه آهو:
جویور
21.گوزن: مارال
22.خرگوش: دوشان
23.خرگوش صحرایی:
عرب دوشانی
24.سوسمار: کرتن
کله
25.مارمولک:
قیزبوغان
26.جوجه تیغی:
کیپری، کیرپی
27.بزکوهی: داغ
گئچی سی
💢چول قوش لاری(پرندگان وحشی):
1.کلاغ: قارغا
2.انواع عقاب :
چالاغان، قرقی، ، قزل قوش
3.شاهین: ترلان،
سونقور
4.زاغ : قجله
5.خفاش: یاراسا،
کیریلان قیچ
6.کبک: ککلیک
7.کبک ماده: فره
107.لک لک: حاجی
لی لک
8.اردک وحشی: چول
اوردکی
9.حواصیل: آرسین
بوغاز
10.جغد:
بایقوش،یاپالاق
11.کرکس: قوزقون
12.دارکوب: آغاج
دئلن
13.بلبل: بولبول
14.گنجشک: سئرچه
15.کبوتر: گورچین
16.هدهد: بوببی،توراغای
17.بوتیمار:
بالابان قوشو
18.شترمرغ: ده وه
قوشو
19.پرستو: قرنقوش
20.طاووس: توووز
21.کبوترچاهی:
آلا باختا
22.طوطی: توتو
قوشو
23.فنچ: آلا جهره
24. چکاوک: تارلا
قوشو
25. عقاب :
قارتال
💢سو سئور حیوانلار(آبزیان) :
1.لاک پشت: داش
باغا، توسباغا
2.خرچنگ: یان
قیلینج
3.غورباغه :
قورباغا
4.ماهی: بالیق
5.نهنگ: ناققا
6.مار: ایلان
7.مارآبی:
سوایلانی
8.بچه قورباغه:
چومچه بالیغی
@suzluk
💢قوردقوش لار( حشرات) :
1.مگس: میلچک
2.مورچه:
قاریشقا، قارینچا
3.مورچه بالدار: ماللاقاریشقا
4.سوسک : پیس
پیسا
5.سوسک بالدار:
سوسری
6.زنبورعسل: بال
آررسی
7.زنبوربی عسل:
اششگ آری سی..
قیزیل آرری
8.عقرب: چایان،
ایری قویروق
9.روتیل: بووه
10.پروانه: کپنگ
11.کرم: قورداق
12.کرم خاکی:
یئرقورداقی
13.کرم ابریشم:
ایپک قورداقی
14.ملخ: چکیرتگه
15.حلزون: ایل
بیز
16.پشه : میغ
میغا، هونو
17.کفش دوزک:
باشماق تیکن، ننم اوغلو
18.کک: بیره
19.زالو: سولوک
20.شپش: بیت
21.موریانه:
تاختا بیتی
22.گوش خیزک:
قولاقا گیرن
23.هزارپا: قیرخ
آیاق
24.عنکبوت : تور
آتان
@suzluk
18 December 2018
س
11:15
سؤزلوک
✅خالقیمیزین آغزیندان بیر نئچه دئییم✅
🔸قانی‌نین آراسینا گیرمک
"چتین بیر
دورومدا بیرینین دادینا چاتماق،کمکلیک ائله‌مک"
🔹آیدان آری ، سودان دورو
"پاک ،
معصوم ، گوناهسیز"
🔸دوه‌نی قلبیرله سووارماق
"اولمایان
بیر ایش - امکانسیز بیر عمل"
🔹اَلی اَتگیندن اوزون قاییدماق
"فارسجادا
" دست از پا دراز برگشتن " معادلی"
🔸اَل اتگیندن اوزمک
"بیریندن نا
امید اولماق"
🔹وَریانی،وَرگانی سویا وئرمک
"ایشین
اختیاری ، کنترولو اَلدن چیخماق"
🔸باغرینا داش باغلاماق
"دوزوملو
اولماق،صبیرلی اولماق"
@suzluk
20 December 2018
س
18:18
سؤزلوک
✅آتا بابا سوزلری
✅
اوزووه بیر ایینه
وور، اوزگیه بیر چووالدوز!
هورن ایت‌دن یوخ،
هورمه‌یندن چوخ قورخ!
دئییر تویوغون
بیر قیچی وار
ایتین دالی قیچی
اولوب
ائل اوز دلی‌سینی
بوراخماز
نیسیه گیرمز
کیسیه
هرکس اودو اوز
قاباقینا دئشر
ضررین یارسیندان
قاییتماق منفعتیدیر
دالدان آتیلان
داش توپوقا دیر
@suzluk
21 December 2018
س
12:15
سؤزلوک
چییلله گلیر،نار گلیر
آی بو گئجه یار
گلیر
قیش باشلانیر بو
گوندن
کورسو گلیر،قار
گلیر
چیلله گئجه نیز
قوتلو اولسون
@suzluk
12:16
#چیل_یاسین
چیل یاسین کلمه‌سینی
چوخلاری چهل یاسین (قیرخ یاسین) یازیرلار. منیم نظریمجه بیر آز تورکلر یاشایان
ماحاللاردا و اٶلکه‌لرده ایشله‌نن سٶزلره دقت ائدیلیرسه ،گٶره‌جَگیک چیل کلمه‌سی چهل کلمه‌سیندن یوخ
، بلکه "چیله‌مک" کلمه‌سیندن اولمالی‌دیر،(چیله‌مک=سَپمک)و حتی چیلله‌ده
هامان کلمه‌دن آلینیبدیر . مثلا اگر چیلله قیرخا دئسه‌یدیلر ،پس نییه ۲۰ گونه‌ده
چیلله دئییلیر؟!(بٶیوک چیلله = قیرخ گون. کیچیک چیلله
اییرمی گون)
"چیل=
صفت(لی = اک :پسوند)
۱. چیله‌مک : (فعل): سیچرانتی حالیندا ،
دامجی -دامجی تٶکمک ، سَپمک ، باشینا ، اوستونه سیچراتماق
، چٶره‌گین اوستونه سو چیله‌مک.
آز- آز ، سئیرک-
سئیرک یاغماق ، سپه‌له‌مک(یاغیش حاققیندا)
او چیلله‌ده همن
چیله سٶزوندن‌دیر و یاغیشین چیله‌مه‌سیندن و
سپمه‌سیندن آلینیبدیر، صفت‌دیر اسم اولوبدور....
@suzluk
12:17
#چیلله_یوخسا_یلدا؟؟؟
"ﯾﻠﺪﺍ
" ﻭﺍﮊﻩﺍﯾﺴﺖﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ « ﺗﻮﻟﺪ » ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺷﺎﺧﻪﻫﺎﯼ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ
ﺯﺑﺎﻥ « ﺁﺭﺍﻣﯽ » ﺍﺳﺖ. ﺯﺑﺎﻥ "ﺁﺭﺍﻣﯽ " ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎﯼ ﺭﺍﯾﺞ
ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪﺧﺎﻭﺭﻣﯿﺎﻧﻪ ﺑﻮﺩﻩﺍﺳﺖ. ﺑﺮﺧﯽ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﻋﻘﯿﺪﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻭﺍﮊﻩ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺳﺎﺳﺎﻧﯿﺎﻥ ﮐﻪ
ﺧﻄﻮﻁ ﺍﻟﻔﺒﺎﯾﯽﺍﺯ ﺭﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﭗ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪﻩ، ﻭﺍﺭﺩ ﺯﺑﺎﻥ ﭘﺎﺭﺳﯽ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ .
واژه چیلله :
" چیلله
" اسمی است که از فعل " چیلمک " به معنای (زدنِ پرتابیِ توام با
ضربه) ساخته شده است.
در ترکی یای یعنی
کمان، چیلله نیز یعنی زه (در اینجا زه کمان) و نیز محل زه برای گذاشتن تیر در موقع
انداختن تیر، اوخ یعنی تیر (تیرِ کمان).در ترکی به تابستان نیز " یای" (در ترکی خراسان : تموز) گفته می شوداز این رو وقتی گفته می شود "یایین چیلله سی " یا "چیلله تموز
" (چلّه تابستان)، تداعی کننده ی کشیدگی نهایی کمان به هنگام انداختن
تیر) یعنی نهایت و اوج کشیدگی تابستان که چهل و پنج روز رفته از تابستان است.
چیلله گئجه سی :
چیلله گئجه سی
برگرفته از مفهوم تورکی آن " نهایت کشیدگی شب " می باشد نه برگرفته
از مفهوم فارسی " شروع چهل روز زمستان ".
قیشین چیلله سی :
قیشین چیلله سی (چلّه ی زمستان) نیز به معنای کشیدگی
نهایی سرما است که دو تا است یکی چهل روزه (بؤیوک یا کاتا چیلله) یکی بیست روزه
(کیچیک چیلله). یعنی زمستان دو بار به اوج می رسد.
چیلله گئجه " شب دارای کشیدگی نهایی"،
وقتی گفته می شود "چیلله گئجه سی" (شب چلّه) در واقع یعنی نهایت
کشیدگی شب. ولی _تحت تأثیر تفسیرهای رایج_ به معنای شروع چلّه ی زمستان تلقی می شود که البته اینگونه نیست.
اینکه چرا "
چیلله " یا " چِلّه" که معنای " زه کمان " و " محل
نشستن ته تیر در کمان " و مآلا مفهوم نهایت کشیدگی را در مورد "
بلندترین شب "، " شدت تابستان " و " شدت زمستان " (که دقیقا معادل “ climax” _ نقطه ی اوج_ آمده از زبان های یونانی و لاتین است) بایستی با عدد " چهل " توجیه
و تفسیر نمود کاری است که روشنفکران پرداخته اند و خود نیز بایستی جوابگو باشند.
@suzluk
12:18
🔹چرا در #شب_چله #هندوانه میخورند و این رسم متعلق به کدام #ملت است.!؟
🔸ﻗﺎﺭ :::: " ﻗﺎﺭ " ﺩﺭ #ﺯﺑﺎﻥ_تورﮐﯽ ﯾﻌﻨﯽ " ﺑﺮﻑ " ، "پوز
" بمعنی " ﺧﺮﺍﺏ ﮐﺮﺩﻥ " ﯾﺎ " ﻧﺎﺑﻮﺩﮐﺮﺩﻥ.(پوزماخ)
🔹ﻗﺎﺭﺑﻮﺯ ﯾﺎ #ﻗﺎﺭﭘﻮﺯ ﯾﻌﻨﯽ ﻫﻨﺪﻭﺍﻧﻪ،
ﭘﺲ ﻣﻌﻨﯽ ﺁﻥ ﻣﺷﻮﺩ
ﺍﺯ ﺑﯿﻦ ﺑﺮﻧﺪﻩی ﺑﺮﻑ.
🔸قارپوز یئمه‌ک :
قارپیز " یئمه ک (هندوانه خوردن)
چرا در " #چیلله_گئجه "
قارپوز (هندوانه)
خورده میشود.!؟
🔹بررسی نامهای " هندوانه "
در اغلب زبانهای
این منطقه #آزربایجان و #اروپا نشان میدهد که
نام مورد استفاده
در #تورکی قابل استنادترین کلمه در بررسی مفهومی
نام این صِیفی است.
🔸برای مثال در فارسی، " هندوانه " (چیزی
که " ره آوردی از هند " است).
🔹در انگلیسی(water melon) (صیفیِ آبکی) گفته میشود.
🔸ملاحظه میکنید که هر دو توضیحی هستند و معنای
مستقیمی ندارند که رابطه اسطوره‌ای این صیفی را با آن مورد بررسی قراردهیم.
این بررسی و مرور
رابطه هندوانه را با " قار " (برف) محرز میسازد.
🔹پس نگهداری " قارپوز " تا شروع زمستان
(که از #شب_چله شروع میشود)
🔸حلقه‌ای از زنجیره‌ی تفکر اسطوره‌ای ماست و در
این حین نام " قارپوز " کاملا با مسما است.
🔹اسم خوردنی مورد نظر، خود گویای کاربرد آن است.
🔸یعنی بایستی به فصل برف و یخ رسانده شود.
🔹اما آیا کلمه " قارپوز " با " قار
" صرفا دارای همین ارتباط است.!؟
🔸در جواب این سوال باید گفته شود که مسأله کمی
عمیق تر از این ارتباط است.
🔹عیمق بودن مسأله به سیستمی برمیگردد که کلمات
اینچنینی را در بر میگیرد :
🔸قیش :::: زمستان
قار ::: برف
🔹قاری :::: عجوزه
قاریماق :::پیر
شدن
🔸قارتیماق ::: پیر شدگی بافتهای گیاهی که توأم با
سفت شدگی آن ها است.
🔹قارغیش ::::نفرین ،قارغی :::: پیکان، نوک تیر
🔸قیرماق :::: کشتار کردن ، قورخو :::: ترس
🔹قیشقیرماق ::: فریاد کشیدن شدید
🔸قیرو :::: برفی که به شکل گِرد بوده و سفت است.
🔹قارپیز ::::هندوانه، قوتلو : مبارک، خوش یُمن
🔸حالا معلوم میشود که چرا این کلمات دارای ارتباط
سیستماتیک با یکدیگر بوده و توجیه دقیق اسطوره‌ای دارند.
🔹ﭘﺮﻭﺗﻮ تورکها و قارپوز :
🔸تورﮐﺎﻥ_ﺑﺎﺳﺘﺎﻥ
ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﻋﻘﯿﺪﻩ
ﺑﻮﺩﻩاﻧﺪ ﮐﻪ ﺷﺐ ﺁﺧﺮ ﭘﺎﯾﯿﺰ ﺭﺍ ﺍﮔﺮ " ﻗﺎﺭﭘﻮﺯ " ﺑﺨﻮﺭﻧﺪ،
ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺑﺮﻑ ﻭ
ﺳﺮﻣﺎﯼ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ﺍﯾﻤﻦ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ.
🔹ﺍﯾﻦ ﺭﺳﻢ ﺍﺯ ﺩﯾﺮ ﺑﺎﺯ ﺗﺎالان ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ #ملت_تورک ﺭﻭﺍﺝ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ دارد.
@suzluk
28 December 2018
س
12:26
سؤزلوک
✅دَری خسته‌لیکلری‌نین تورکجه،فارسجا
آدلاری✅
قابار :::: تاول
، پینه
چیبان ::::: دمل
چرکی، کورک
چیویزه،چیبیزه
::: جوش ،اکنه
سولوق،سولوخ
:::تاول پوست در اثر سوختگی
قوتور ::: بیماری
قارچی پوست
میخچا ::: میخچه
، پینه دست و پا
زیگیل،زیییل :::
زگیل (تورکجه)
ایت دیرسگی :::
گل مژه چشم
دمیرو ::::
بیماری قارچی پیشرفته
اوچوق ::: تبخال
خورا :::: جزام
یارالی ،خورالی
::: زخم زیلی
چوموراماق ::::
شاختادا ،سویوقدا ، زیغ چومور ایچینده قالمیش ال،آیاقین اوز طرفی‌نین چاتداماقینا
چوموراماق دئیرلر
@suzluk
12:31
✅نئچه سؤز✅
ایننن بئله:::
بعد از این، در اصل این کلمه "ایندی دن بئله" است.
ایرجئله،
ایربئله::: آنقدر، در آن حد
بیرجئله، بیر
بئله::: اینقدر
ایللامدا::::
مخصوصا
هابئله:::
اینطور,همچنین
هایلا::: آنطور
هایلاها،
هایلاسینا::: آنطوری
لاماهلاما:::
لااقل، حداقل
هادیر اول:::
مواظب باش
هاللالاما:::
اختتامیه
@suzluk
1 January 2019
س
13:08
سؤزلوک
✅#بال حاق دا بیرنئچه سوزلوک✅
بال : عسل
سوز اولار بالدان
شیرین، سوز اولار آغو=آغیدان آجی
سوز اولار قایماق‌لا،بال
، سوز اولار اود‌لا-آلاو
موفده ائششَک ،
آتدان یوروک(یئریک ) اولار ،موفده سیرکه ،بالدان شیرین
بیر اَلی یاغدا
،بیر اَلی بالدا
بول یاشاماق
دیلیندن بال
آخماق
دادلی ،
سئویندیریجی دانیشماق
بال کیمی
چوخ شیرین، دادلی
بال دئمک‌له ،
آغیز دادلانماز،شیرین اولماز
بال تٶک ، یالا
چوخ تمیز، آرین
بال یئیَن ، آری
ایگنه‌سینه(سانجماغینا) دوزَر
بالچی‌یا دوشاب
ساتیلماز
بالیدا سنین،
بلاسی‌دا
بال‌سیز پتکده
آری دورماز
قازانج‌سیز یئرده
کیمسه قالماز
بال دئمک ،بال
ورمک‌دن یاخچیدی
اینجی ساچان دیلی
وار ، بال- کره‌لی دادی وار ، داغلار آشان آدی وار.
@suzluk
5 January 2019
س
00:02
سؤزلوک
ج
جبدره‌سسی 05.01.2019 00:02:38
آنا دیلیمیزی لاتین الیفباسیندا یازارکن 32
سس(واج) واریمیز،آنجاق عرب کؤکلو یازاندا سککیز سس(ذ،ض،ظ،ص،ث،ط،ع،ح) علاوه اولور،
بیز بو حرفلری یالنیز فارسجادان گلمه سؤزجوک‌لره بیر ده عربجه‌دن گلمه سؤزجوک‌لرده
ایشلدیریک.
دیلیمیزین سس‌لری
عبارتدیر:
A, a....آ→ Ana آنا
Ə,ə ....ا،ه* → Əl ال
B, b....ب → Bayram بایرام
C, c....ج→ Ceyran جئیران
Ç, ç....چ→ Çay چای
D, d....د→ Dil دیل
E, e.... ائ*→ Ev ائو
F, f....ف→ Fil فیل
G, g....گ→ Gül گۆل
Ğ, ğ....غ→ Ağız آغیْز
H, h....ه,ح→ Heyva هئیوا
İ,i ....ای*→ İş ایش
I, ı....ای*→ Qış قیْش
J, j....ژ→ Vıjıltı ویْژیْلتیْ
K, k....ک→ Kəpənək کپه‌نک
L, l....ل→ Ləpə لپه
M, m....م→ Maral مارال
N, n....ن→ Nar نار
O, o....اوْ*→ Ocaq اوْجاق
Ö, ö....اؤ*→ Göz گؤز
P, p....پ→ Parça پارچا
Q, q....ق→ Qaynaq قایناق
R, r....ر→ Reyhan رئیحان
S, s....س،ص،ث→ Səs سس
Ş, ş....ش→ Şənlik شنلیک
T, t....ت،ط→ Tar تار
U, u....اوُ*→ Uşaq اوُشاق
Ü, ü....اۆ*→ Üzüm اۆزۆم
V, v....و→ Vətən وطن
X, x....خ→ Xalça خالچا
Y, y....ی→ Yaz یاز
Z, z....ز،ظ،ض،ذ→ Zəngin زنگین
🔻قئید 1: تورکجه‌ده (ر، غ، ژ) حرفلری ایله هئچ
سؤزجوک باشلانماز.
اؤرنک اوچون
تورکجه‌ده "رضا" آدینا "ایرضا" دئییرلر.
🔻قئید 2: قیراغیندا (*) اولان حرفلر دیلیمیزین
سسلی‌لری ساییلیرلار. گلن درس‌لرده اونلارا گؤره دانیشاجاییق.
"وولکان"
@suzluk
7 January 2019
س
22:55
سؤزلوک
✅به سرمایه گذاری در ترکی یاتیریم
گویند.
✅
سرمایه گذاری
:::: یاتیریم - yatırım
سرمایه گذاری
کردن :::: یاتیریم ائتمک - yatırım etmək
سرمایه گذاری
پولی کردن ::: پول یاتیرماق - pul yatırmaq یارماق یاتیرماق - yarmaq yatırmaq پارا یاتیرماق - para yatırmaq
سرمایه گذاری
پولی ::: پول یاتیریمی - pul yatırımı یارماق یاتیریمی - yarmaq yatırımı پارا یاتیریمی - para yatırımı
☪«سینا بیلسای»☪
@suzluk
8 January 2019
س
18:06
سؤزلوک
قاعده ✅
او ایشلر کی قرار
ایدی گورولسون ، گورولمه دی ❌
این جمله اشتباه
و سخت است و یک پسوند این جمله ی طولانی را کوتاه میکند 👇
او گوروله‌جک
ایشلر ، گورولمه‌دی
o görüləcək işlər , görülmədi
فعل اصلی آورده
میشود و پسوند ه‌جک یا ا‌جاق اضافه میشود.
به کشف در ترکی
آچیش , بولغو و تاپی گویند. ✅
کشف ::: آچیش - açış بولغو - bulğu (از اورتایا چیخارما هم میتوان استفاده کرد.)
تاپی
- tapı
کشف کردن :::
آچیشلاماق - açışlamaq
اورتایا چیخارماق - ortaya çıxarmaq اورتایا چیخارتماق - ortaya çıxarmaq
به کاشف در ترکی
آچیشچی ، تاپیچی و یا بولغوچو گویند. ✅
کاشف :::: آچیشچی - açışçı بولغوچو - bulğuçu تاپیچی - tapıçı
☪«سینا بیلسای»☪
@suzluk
س
22:33
سؤزلوک
بخش معادلات ✅
آپدیت کردن :
گونجللشدیرمک - güncəlləşdirmək
آپدیت :
گونجللشدیرمه - güncəlləşdirmək
فالگیر - فالبین
: باخیجی
- baxıcı
جاروبرقی :
توزسوران
- tozsoran
کمند : اوخروق - oxruq
پاهای فرد دارای
پای نازک : چیلیک - çilik
رویا : دوش - düş
سلفی : اوزچکیم - özçəkim
چک کردن : گوزدن
کئچیرمک
- gözdən keçirmək گوزدن
گچیرتمک
- gözdən geçirtmək
کنترل کردن :
یوخلاماق
- yoxlamaq
استاندارد :
اولچون
- ölçün
ملاک - معیار :
اولچوت
- ölçüt
تئوری : قورام - quram
حسابدار : سایمان - sayman
حساب : ساییش - sayış
حساب کردن : ساییشماق - sayışmaq
پروفایل : بلگی - bəlgi
تلوزیون :
سینالغی
- sınalğı
رادیو : اونالغی - ünalğı
ادبیات : یازین - yazın
پنل : آچیق
اوتوروم
- açıq oturum
آنالیز کردن :
چوزوم‌له‌مک - çözümləmək
آنالیز : چوزومله‌مه - çözümləmə
انانس کردن (اعلامیه ی همگانی دادن - announce) : دویورماق - duyurmaq
انانس (announcement - اعلامیه ی همگانی ) : دویورو - duyuru
پرینتر : باسیجی - basıcı
دفاع کردن :
سوونماق
- sovunmaq (در
بعضی لهجه ها سوئونماق ئ معیار بر الفبای فارسی تلفظ شود.)
دفاع : سوونما - sovunma
حرف ندا : اونلم - ünləm
تقدم : اونجه‌لیک - öncəlik
تکنولوژی :
اویغولاییم‌بیلیم - uyğulayımbilim
شورش : قارغاشا - qarğaşa
شورش کردن :
قارغاشا سالماق - qarğaşa salmaq
نفرین کردن :
قارغاماق
- qarğamaq قارغیش
ائتمک
- qarğış etmək
نفرین : قارغیش - qarğış
یاد گرفتن :
اویرنمک
- öyrənmək
عادت کردن :
اویرشمک
- öyrəşmək آلیشماق - alışmaq
عادت :
آلیشقانلیق - alışqanlıq
اعتیاد :
باغیملیلیق - bağımlılıq
معتاد : باغیلمی - bağımlı
معتاد کردن :
باغیلمی ائتمک - bağımlı etmək
سوزلوک
@suzluk
14 January 2019
س
16:28
سؤزلوک
بخش معادلات ✅
سنگ سر قبر : باش‌داشی - başdaşı
سنگ پای قبر :
آیاق‌داشی
- ayaqdaşı
سنگ عمود قبر :
تیکیت
- tikit
نظر سنجی :
سورماجا
- sormaca
متلک : آتماجا - atmaca
معما : تاپماجا - tapmaca
مقلد - تقلیدگر :
یانساق
- yansaq
وصیت : توتسوق - tutsuq
وصیت کردن :
توتورماق
- tuturmaq
نوحه : ساغو - sağu اوخشاما - oxşama (ساغو معنی دقیق تر از اوخشاما دارد.)
نوحه خواندن :
ساغولاماق
- sağulamaq ساغو
دئمک
- sağu demək اوخشاماق - oxşamaq
نوحه خوان :
ساغوچی
- sağuçı (از فرم
ساغی
- sağı هم میتوان
استفاده کرد.) اوخشاییجی - oxşayıcı
دستشویی یا wc (محترمانه) : آیاق یولو - ayaq yolu (دستشویی کجاست ؟ آیاق یولو هاردادیر؟)
مرده حال (زنده
بودنش کم شده است) : اولوک - ölük (Canlılığı azalmış, hâlsiz - فرهنگستان زبان ترکی)
جسد - جنازه -
نعش : اولو گوودسی - ölü gövdəsi
محراب : سوناق - sunaq
مهرورزی کردن -
قربان صدقه رفتن (فدایت بشوم - قربانت بشوم هر کدام از این نوع جملات مهرورزی
است.) : سوه‌لمک - səvələmək
#سؤزلوک
@Suzluk
15 January 2019
س
13:09
سؤزلوک
بجای تشکر عربی از ساینی استفاده کنیم.
تشکر - منت -
سپاس : ساینی - saynı
متشکر - ممنون -
منتدار : ساینیلی - saynılı
تشکر کردن :
سایناماق
- saynamaq (من
سیزی سایناییرام ، بیر شئیی سایناناق)
@suzluk
16 January 2019
س
13:54
سؤزلوک
بخش اصلاحیه ✅
بخش معادلات✅
برانگیزش :::
دورتو
برانگیختن :::
دورتولمک
تمرکز ::::
یوغونلاشما ، دریشمه ، ییغینما
سرگرمی ::::
ایلنجه
خواهش کردن
::::اوتونمک (از
بن
ötmək به معنی
سبقت گرفتن با پسوند n از
خود گذشتن خود را در طرف مقابل کوچک کردن معنای خواهش کردن دیوان لغات ترک کاشغری) آغیزلاماق
طلب کردن ::::
دیله‌مک
سجده کردن ::::
یوکونمک
نماز :::: یوکونج
نماز خواندن :::
یوکونج قیلماق
دعا کردن - صلوات
فرستادن ::::: آلقیش
وئرمک - (دیوان
لغات - آلقیش وئرمک ؛ بیر شیه آلقیش وئرمک ؛ من الله‌ها آلقیش وئریم دونیادا
بیرلیک اولسون ؛ من دعا میکنم که در دنیا اتحا باشد ' یالواجا آلقیش وئرین ؛ به
پیامبر صلوات بفرستید.)
دعا ، صلوات
،تشویق ::: آلقیش
تشویق کردن ::::
آلقیشلاماق
شکر کردن ،ستودن
::: آلقاماق، آسیرغاماق
شکر ::: آلقام
،آسیرغام
هوا - آب و هوا
::: تنگگ (از فعل تنگیمک نفس کشیدن این فعل در محال قره داغ تنته‌مک تلفظ میشود ،
کاشغری)
«سینا بیلسای»
@suzluk
20 January 2019
س
19:59
سؤزلوک
✅معادل بهانه در ترکی
✅
بهانه ::::
شیلتاق
بهانه تراشیدن
:::: شیلتاق وئرمک (منیم بیر قارداشیم وار همیشه شیلتاق وئریر یئمک یینده ؛ من
برادری دارم که موقع غذا خوردن همیشه بهانه گیری میکنه) شیلتاماق (بیر شیه
شیلتاماق ؛ گئتمه‌یه شیلتاییر :::: برای رفتن بهانه میتراشد.)
بهانه گیر,بهانه
تراش ::::شیلتاقچی
بهانه جو ::::
شیلتاق آختاران
بهانه جستن
,دنبال بهانه بودن :::: شیلتاق آختارماق
بهانه کردن ::::
شیلتاق ائتمک (قارین آغریسینی شیلتاق ائتدیم ایشه گئتمه‌یه‌م.) شیلتاماق (بیر شئیی
شیلتاماق ؛ اوغلون اویونجاغی شیلتادی گلمک ایستمیر.)
بهانه آوردن :::
شیلتاق گتیرمک
@suzluk
24 January 2019
س
16:05
سؤزلوک
اؤلچولری بَللی/بَلیرلی اولمایان
#بیریملر(واحدها)
آتیم-atım : بیر آتیم چای
پیشیریم-pışırım : بیر پیشیریم دویو/اون...
قورتوم-qurtum_قورتدوم-qurtdum: بیر قورتدوم سو
بوروم-burum: بیر بوروم قینر (qəynər)
چالخام-çalxam: بیر چالخام یاغ
بئل-bel : بیر بئل سو (آرخ سویو و ...یئر
سووارماق سویو)
آددیم-addım: بیر آددیم یول
باغ-bağ : بیر باغ اوت
قاش-qaş : بیر قاش پئندیر
دیلیم-dilim: بیر دیلیم قارپیز
اتک-ətək : بیر اتک گول
سیخیم-sıxım_سیخما-sıxma : بیر سیخیم قاوورقا وئر...
آووج-avuc : بیر آووج توپراق
(بیر آووج توپراق
اولماق
:
کنایه از نهایت
تواضع به خرج دادن)
قوشا آووج-qoşa avuc : بیر قوشا آووج بوغدا
چنگه-çəngə : بیر چنگه توک
@suzluk
اؤلچولری بللی/بلیرلی
اولمایان
#بیریملر(واحدها)
تندیر təndir : بو خمیر بیر تندیرلیگ اولار... بیر
تندیرین یاپیلاجاغی قه‌در پیشیریلن چؤرک سایینا دئییلیر...
نوگَن nügən : بیر نوگن من بوردان گئتمیشدیم ...
جمه/گمه cəmə/gəmə: بیچیلن اوتو گمه‌له‌ییرلر باغ
باغلاماغا حاضیر اولا...
سالخیم salxım: بیر سالخیم اوزوم ...
کَره kərə : بیر کره قالیردیم چاتام ...
ایچیم içim : بیر ایچیم سو تاپیلار...
دیش diş : معمولن اوشاقلار اراسیندا ایشله‌نیر...
بیر دیش آلما-ندان وئریرسن...
ائششک(دَوه) یوکو eşşək yükü : کنایه ایشله‌نیر ، گل گئدک قاپیمیزدا بیر
ائششک یوکو سنه باشماق گورسه‌دیم...
حقیقی حالدادا
بیر ائششک نه‌قه‌در اپارا بیله‌جه‌یینی یئتیرمه‌گه‌ده ایشله‌نیردی...
خئیلَک xeylək(خئیلم): قاباغیندا بیر
خئیلک آدام دوروب...
دیز diz : بو ایل قارا دَنه دیزدن گلیب‌دیر
تانریا چوخ شوکور
قولاج qulac : بیر قولاج
قوجاقqucaq : ایکی قول آراسی
قولتوق qoltuq : ائله چتین بیر قولتوقلوق اولار،
هامیسین گوتور...
آغیز ağız : گئدیب اوردا دا بیر آغیز اوخودوم
چئی‌نَم çeynəm : آغیزدا چئینه‌نه بیلن بیر آغیزلیق
یئمگه دئییلیر
دؤش döş : منه بیر دؤش اوخودو، گوزل سسی واریمیش
چیرتیم çırtım : قدیم اوشاقلارین آلنین آیاغینین
اوستونو تیغ یا تیغ کیمی ایتی بیر نسنه‌یله چیرتاردیرلار، او تیغ درینی ایلک کسن
کیمی، داملا/دامجی‌داندا آز حجم‌ده او کسیکدن چیخان قانا دئییردیرلر...
سیجیر sicir : بیر سیجیرلمه منه سوز دانیشدی انجاق
آوارمادیم نه دئدی
گؤز قیرپیمی göz qırpımı : هر بیر ایشین ان آز زاماندا
قیلینماغینا عاییددیر
قارین qarın : بیر قارین آج یوخسا بیر قارین توخ
هَلی həli (اَلی) : درگز یا اوراغین
هر بیر یاریم یووارلیق توولانماسیندا بیچیلن قه‌در اوت-ا دئییلیر...
آغیز_بوغوز ağız buğuz : بو چاینیکی آغ
سئیرک seyrək : بو ایل بوتون زمی‌لر سئیرک بیتیبدیر
چیمدیک çimdik : اولورسا بیر چیمدیک اوندان دادیم...
یئشیک yeşik : او گونو بیر یئشیک آلما آلمیشدیم یئیه‌ن
اولمادان قالدی...
قارا پیل/پول qara pıl : بیر قارا پیل‌لیق دَیه‌ر وئرن اولمادی
شای şay : بو وئرلیش بیر شای-ا دَیمه‌زدی
ایت بانی it bani : بودا قالیب قالیب لاپ ایت بانیندا
گلدی... بئواختلیغا گوره ایشله‌نیر...
ال
əl : بونو گرک اوچ اَل یویاسان، بلکه
تمیزلَنه، بتر چیرلیکدیر...
آت اوستو at üstü : آناوا باش چکه بیلدین؟ یوخ، ائله لاپ
آت اوستو گئدیب قاییتدیم...
اوسته‌لیگ üstəlig : سن گئد آل، اؤزوم سنه بیرزاد اوسته‌لیگ
وئریب آپاررام ...
#علی‌م‌یورقون
@suzluk
31 January 2019
س
16:25
سؤزلوک
16:25
16:25
16:25
بذر : توخوم - toxum توم - tum
(ترکی است از
توخوماق و بن اصلی تر از تاخماق است به معنی نطفه هم آمده است و از تفسیر به پدید
آمده و به وجود آمده و طرح شده و سر هم جمع شده است به صورت تخم وارد فارسی شده
است به پهلوی به صورت تاووما به معنی خانواده و خاندان وارد شده است و به صورت
توکا وارد سانسکریت شده است و در سانسکریت به معنی نسل آمده است. )
س
21:15
سؤزلوک
💢پسوند های صفت ساز
💢-gin/-gın/-gun/-gün/-kin/-kın/-kun/-kün
@suzluk
🔷bilmek — دانستن
🔶bilgin — مطلع، آگاه
🔷kızmak — عصبانی شدن
🔶kızgın — عصبانی
🔷kırmak — دلخور شدن
🔶kırgın — دلخور
🔷yormak — خسته کردن
🔶yorgun — خسته
🔷vurmak — زدن
🔶vurgun — داغون، افسرده
🔷armak — کوفته شدن
🔶argın — کوفته
🔷durmak — ایستادن
🔶durgun — راکد
🔷sürmek — تبعید کردن
🔶sürgün — تبعید
🔷çıldırmak — دیوانه شدن
🔶çılgın — دیوانه
🔷yanmak — سوختن
🔶yangın — آتش سوزی
🔷alışmak — عادت کردن
🔶alışkın — معتاد
🔷düşmek — افتادن
🔶düşkün — متمایل، علاقه مند
🔷bulaşmak — سرایت کردن
🔶bulaşkın — مُسری
🔷susmak — سکوت کردن
🔶suskun — ساکت
🔷coşmak — به شور آمدن
🔶coşkun — پرشور
🔷aşmak — متجاوز شدن
🔶şaşmak — تعجب کردن
🔷şaşkın — متعجب
💢اگر ریشه ی فعل به حروف بی صدای بی واک (f-s-t-k-ç-ş-h-p) ختم شود -gin تبدیل به -kin می شود.
@suzluk
1 February 2019
س
16:28
سؤزلوک
2 February 2019
س
23:15
سؤزلوک
انسانین اعضاسی #فارسجا و #تورکجه
@suzluk
#سر:
باش، تپه، قافا
#مو:
توک، قیل
#موی_زبر:
قزیل
#موی_مجعد:
قیوریق توک
#موی_پرپشت:
قالین توک
#موی_کم‌پشت:
سئیرک توک
#اسکلت:
تاققاناق، سبته،
النگه
#ستون_فقرات:
قاپیرغا
#استخوان_سینه:
قابیرغا
#جمجمه:
قافا، تاس
#مغز:
بئیین
#گوش:
قولاق
#پیشانی:
آلین
#ابرو:
قاش
#مژگان:
کیپریک، کیرپیک
#چشم:
گؤز
#مردمک:
ببک
#بینی:
بیرین، بورون
#گونه:
یاناق
#دورچشم:
کؤبه
#چانه:
انگ، چنه
#دهان:
آغیز
#زبان:
دیل
#زبانک:
دیلچک
#غبغب:
بوخاق
#حلقوم:
خیرتدک
#گردن:
بوغاز، بویون
#شاهرگ:
شاه دامار، آتار
دامار
#رگ:
دامار
#مویرگ:
توک دامار
#قلب:
اورک
#دل:
کؤنول
#معده:
قورساق
#روده:
باغیرساق
#جگر:
باغیر
#شکم:
قارین
#مثانه:
سودوکلوک
#کلیه:
بؤیرک
#کفل:
یان
#لگن:
یانچاق
#زانوی_پا:
دیز
#زانوی_دست:
دیرسک
#مچ_دست:
بیلنگ
#ران:
بود
#ساق:
بالدیر
#قوزک_پا:
دابان
#پا:
قیچ، آیاق
#دست:
ال
#ناخن:
دیرناق
#نخاع:
ایپلیک،حارام
ایلیک
#استخوان:
سوموک
#مغز_استخوان...ایلیک
#انتهای_ستون_فقرات:
موچوک
#مشت:
یوموروق
#کف_دست:
آووج
#انگشت:
بارماق
#انگشت_شست:
باش بارماق
#انگشت_اشاره:
بال بارماق
#انگشت_وسط:
اورتا بارماق
#انگشت_چهارم:
اوزوک بایرماق
#انگشت_کوچک:
جولو بارماق
#شش:
آغ باغیر، آغ جیار
#کیسه_صفرا:
اؤد
#طحال:
دالاق
#کبد:
باغیر
#آپاندیس:
کور باغیرساق
#ماهیچه:
قاس، ماچا
#قوزک_پا:
توپوق
#اعضای_شکم:
ایچالات
#ناف:
کؤبک
#دندان:
دیش
#دندان_شیری:
سوت دیشی
#دندان_عقل:
عاغیل دیشی
#دندان_آسیاب:
انگ دیشی
#دندان_نیش:
قاباق دیش
#آرواره:
انگ
#کتف:
چییین
#پشت:
آرخا، بئل، کورک،
دال
#سینه:
کؤکس، دؤش
#پستان:
امزیک، دؤش
#لاله_گوش:
سیرغالیق
#غضروف:
گمیرچک
#زیر_کتف:
قولتوق
#خون:
قان
#پوست:
دری، قابیق
#لب:
دوداق
#گیسو:
تئل، بیرچک،
پیرچک
#موی_بلند_بافته_شده:
هؤروک
#ریش:
ساققال
#سبیل:
بوغ، بیغ
#ناخن:
دیرناق
✍#روزبه_صمدی
@suzluk
4 February 2019
س
11:01
سؤزلوک
✅آتالار_سوزو✅
✔️اوغوز_نامه‌دن بیر نئچه سچیلمیش آتا سوزو✔️
🔹بَی لرین غَضَبی، تانری غضبین دن آرتیق‌دیر
🔸بسله‌مه قارقانی، سون دا گوزونو چیخاریر
🔹تانری‌نی گوز ایله گٶرموش یوخ ، عقل ایله گورمک گئرک
🔸یوکسک‌دن باخان ، آلچاقا تئز ائنر
🔹چوخ سویله‌ین ، چوخ یانیلیر.
🔸ائششگین اولومو ، ایته دوگون دور
دوگون-دویون:::توی
، عروسی
یانیلیر:::اشتباه
ائلیر
📚آتالار سوزو ، اوندر نشریاتی
@suzluk
9 February 2019
س
10:17
سؤزلوک
10:17
10:17
10:17
س
11:01
سؤزلوک
11:01
14 February 2019
س
15:53
سؤزلوک
15:53
15:53
15:53
15:53
15:54
س
20:19
سؤزلوک
تورکجه آنا دیلیمیز:
@Suzluk
ﮔﺌﺪﻳﺶ: ﺭﻭﻧﺪ
ﮔﺆﺭﺗﻮﮔﻪ: ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ،
ﻓﺮﻡ، ﺯﻳﺮﺑﻨﺎ، ﻃﺮﺡ
ﮔﺆﺭﻛﻢ : ﻇﺎﻫﺮ،
ﻧﻤﺎ
ﮔﺆﺭﻛﻤﻠﻲ : ﺧﻮﺵ
ﻣﻨﻈﺮ
ﮔﺆﺭﻣﻪﻣﻴﺶ : ﻧﺪﻳﺪ
ﺑﺪﻳﺪ
ﮔﺆﺭﻣﻪﻣﻴﺶ : ﻧﺪﻳﺪ
ﺑﺪﻳﺪ
ﮔﺆﺭﻩﺟﻚ: ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ
ﮔﺆﺭﻭ : ﻭﻇﻴﻔﻪ
ﮔﺆﺭﻭﺵ : ﺑﻴﻨﺶ،
ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ
ﮔﺆﺭﻭﺵ : ﺩﻳﺪﺍﺭ
ﮔﺆﺭﻭﻧﺘﻮ: ﭘﺪﻳﺪﻩ،
ﻓﻨﻮﻣﻦ
ﮔﺌﺮﻱ: ﻋﻘﺐ
ﮔﺆﺯﺩﻩﻥ ﺩﻭﺷﻤﻮﺵ :
ﻣﻐﻀﻮﺏ، ﺩﻝﺁﺯﺍﺭ
ﮔﺆﺯﻟﻪﻣﻚ : ﻣﻮﺍﻇﺐ
ﺑﻮﺩﻥ، ﻫﺎﺩﻳﺮ ﺍﻭﻟﻤﺎﻕ، ﺍﻳﺮﻩﻟﻴﮓ ﺍﻭﻟﻤﺎﻕ
ﮔﺆﺯﻟﻪﻳﻴﻦ : ﻣﻮﺍﻅ
ﺑﺎﺷﻴﺪ
ﮔﺆﺯﻟﻮﻙ : ﻋﻴﻨﻚ
ﮔﺆﺯﻩﻟﻠﻤﻪ :
ﺗﻮﺻﻴﻒ، ﻣﺪﺡ
ﮔﺆﺳﺘﺮﻳﺶ : ﻧﻤﺎﻳﺶ
ﮔﺌﻦ : ﺍﺋﻨﻠﻲ،
ﮔﺸﺎﺩ
ﮔﺌﻨﺌﻞ : ﻋﻤﻮﻣﻲ
ﮔﺆﻧﺪﻩﺭﻥ :
ﻓﺮﺳﺘﻨﺪﻩ
ﮔﺌﻨﻴﺶ :
ﻭﺳﻴﻊ،ﭘﻬﻨﺎﻭﺭ
ﮔﺆﻭﺩﻩ : ﺑﺪﻥ
ﮔﺆﻳﻪﺭﺗﻲ : ﺳﺒﺰﻱ
ﮔﺆﻳﻪﺭﭼﻴﻦ: ﻛﺒﻮﺗﺮ
ﮔﺒﺰﻩ، ﺁﺩﻡ ﭼﺸﻢ
ﺯﺍﻏﻲ
ﮔﺌﻴﻴﻢ : ﭘﻮﺷﺎﻙ،
ﻟﺒﺎﺱ
ﮔﺪﻳﻚ : ﮔﺮﺩﻧﻪ
ﮔﺮﭼﻚ : ﺣﻘﻴﻘﺖ
ﮔﺮﺩﻩﻙ : ﺣﺠﻠﻪ
ﮔﺮﮔﻴﻦ : ﺑﺤﺮﺍﻥ
ﮔﺮﻩﻙ : ﺑﺎﻳﺪ،
ﻻﺯﻡ، ﻧﻴﺎﺯ، ﻭﺍﺟﺐ، ﺑﺎﻳﺴﺘﻪ
ﮔﺮﻩﻛﻠﻲ : ﻻﺯﻡ
ﮔﺰﻩﮔﻦ : ﺳﻴﺎﺡ،
ﺳﻴﺎﺭﻩ، ﺗﻮﺭﻳﺴﺖ
ﮔﺰﻳﻨﺘﻲ: ﺳﻴﺎﺣﺖ
ﮔﻠﻪﺟﻚ : ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﮔﻠﻪﺟﻪﻳﻲ : ﺳﺎﻝ
ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﮔﻠﻪﻧﻚ : ﺩﺏ، ﺭﺳﻢ،
ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱ
ﮔﻠﻴﺮ : ﺩﺭﺁﻣﺪ
ﮔﻠﻴﺸﻤﻪ : ﺷﻜﻞ
ﮔﻴﺮﻱ، ﺗﺒﻠﻮﺭ، ﺭﻭﻧﺪ
ﮔﻠﻴﻦ : ﻋﺮﻭﺱ
ﮔﻤﻲ : ﻛﺸﺘﻲ
ﮔﻤﻴﺮﮔﻪﻥ : ﺟﻮﻧﺪﻩ
ﮔﻪﻣﻴﺮﭼﻚ : ﻏﻀﺮﻭﻑ
ﮔﻪﻳﻴﺶ : ﻣﺸﻮﺭﺕ
ﮔﻪﻳﻴﺸﻤﻪﻙ : ﻣﺸﻮﺭﺕ
ﻛﺮﺩﻥ
ﮔﻪﻳﻴﺸﻤﻪﻥ : ﻣﺸﺎﻭﺭ،
ﺭﺍﻳﺰﻥ
ﮔﻮﭘﻮﻥ : ﭘﺘﻚ
ﺳﻨﮕﻴﻦ
ﮔﻮﺟﻮﺭﻩﻣﻪ : ﺗﺠﺎﻭﺯ
ﺑﻪ ﻋﻨﻒ
ﮔﻮﺩﺍﺯ : ﻟﻮ
ﮔﻮﺩﺍﺯﺍ ﻭﺋﺮﻣﻚ :
ﺑﻪ ﺑﺎﺩ ﺩﺍﺩﻥ
ﮔﻮﺩوﻛﭽﻮ :
ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ، ﺩﻳﺪﻩﺑﺎﻥ
ﮔﻮﺭﻧﺞ: ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ،
ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ
ﮔﻮﺯﮔﻮ : ﺁﻳﻨﻪ
ﮔﻮﺯﻟﻮﻙ : ﭘﺎﻳﻴﺰﻩ
ﮔﻮﻛﺴﻞ : ﺁﺳﻤﺎﻧﻲ
ﮔﻮﻟﻤﻪﺟﻪ : ﻟﻄﻴﻔﻪ،
ﺟﻮﻙ
ﮔﻮﻟﻪﺵ : ﻛﺸﺘﻲ
ﮔﻮﻟﻪﺷﻤﻪﻙ : ﻛﺸﺘﻲ
ﮔﺮﻓﺘﻦ، ﺯﻭﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﻲ ﻛﺮﺩﻥ
ﮔﻮﻟﻪﮔﻦ : ﺧﻨﺪﻩﺭﻭ
ﮔﻮﻟﻮﻧﺞ : ﻣﻀﺤﻚ،
ﺁﺩﻡ ﻣﺴﺨﺮﻩ
ﮔﻮﻥ ﺁﺷﻴﺮﻱ : ﻳﻚ
ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ
ﮔﻮﻥ ﺁﻳﺪﻳﻦ : ﺭﻭﺯ
ﺑﺨﻴﺮ
ﮔﻮﻧﺌﻲ : ﺟﻨﻮﺏ
ﮔﻮﻧﺪﻡ : ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﻛﺎﺭ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ
ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺎﺧﺎﻥ:
ﺁﻓﺘﺎﺏ ﮔﺮﺩﺍﻥ
ﮔﻮﻭﺷﻪﻳﻦ : ﻧﺸﺨﻮﺍﺭ
ﻛﻨﻨﺪﻩ
ﮔﻮﻭﻩﻧﺠﻪ: ﻛﻔﺎﻟﺖ،
ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻣﺎﻟﻲ
ﮔﻮﻭﻩﻧﻤﻚ : ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ
ﻛﺮﺩﻥ، ﺑﺎﻟﻴﺪﻥ
ﮔﻴﺪﻱ: ﭘﺴﺖ، ﺭﺫﻝ،
ﺑﻲﺍﻋﺘﺒﺎﺭ
ﮔﻴﺮﺩﻩ، ﺩﻳﻐﻴﻠﻤﺎﺯ،
ﺗﻮﭘﭙﺎﺥ: ﻣﺪﻭﺭ، ﮔﺮﺩ
ﮔﻴﺮﻳﺶ : ﻭﺭﻭﺩ
ﮔﻴﺮﻳﻨﺞ : ﺑﻪ ﺗﻨﮓ
ﺁﻭﺭﺩﻥ، ﺫﻟﻪ ﻛﺮﺩﻥ، ﺑﻴﺰﺍﺭ ﻛﺮﺩﻥ
ﺷﺌﻪ : ﺷﺒﻨﻢ، ﻧﻢ،
ﺭﻃﻮﺑﺖ
ﺷﺎﭘﺎﻻﻕ : ﺳﻴﻠﻲ،
ﭼﻚ
ﺷﺎﺧﻠﻮﻭ : ﺗﺎﺑﻨﺪﻩ،
ﺳﻮﺯﺍﻥ
ﺷﺎﻧﻠﻲ : ﺫﻱ ﺷﺎﻥ،
ﻋﻈﻴﻢ، ﻣﺤﺘﺮﻡ
ﺷﻼﻟﻪ : ﺁﺑﺸﺎﺭ
ﺷﻠﻪ : ﺑﺎﺭ، ﻛﻮﻟﻪ
ﺷﻨﻪ : ﭼﻬﺎﺭ ﺷﺎﺥ
ﺷﻮ : ﺍﻳﻦ
ﺷﻮﻣﻼﻣﺎﻕ : ﺧﺎﺭﻻﻣﺎﻕ
ﺷﻮﻧﻘﺎﺭ : ﻣﺮﻍ
ﺷﻜﺎﺭﻱ، ﻋﻘﺎﺏ
ﺷﻮﻭﻩﺭﻩﻙ : ﺑﺎﺭﻳﻚ
ﺍﻧﺪﺍﻡ
ﺷﻴﺸﻤﺎﻥ : ﭼﺎﻕ،
ﺗﻨﻮﻣﻨﺪ
ﺷﻴﻐﻴﺠﻲ ﻃﻴﺎﺭﻩ:
ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﻱ ﺷﻜﺎﺭﻱ
ﺷﻴﻐﻴﺠﻲ : ﺷﻜﺎﺭﻱ
ﺷﻴﻠﻼﻕ : ﺳﻮﻧﺠﻮﻕ،
ﺟﻔﺘﻚ
ﺿﻴﺎ : ﺍﻳﺸﻴﻖ
ﻓﻴﺮﺗﻴﻨﺎ : ﺗﻮﻓﺎﻥ،
ﮔﺮﺩﺑﺎﺩ
ﻗﺌﻴﺠﺎﺝ : ﻣﻮﺭﺏ،
ﻛﺞ
ﻗﺎﺑﺎﺭﻣﺎﻕ :
ﺷﻴﺸﻤﻚ، ﻏﺮﻭﺭﻻﻧﻤﺎﻕ، ﺑﺎﺩ ﻛﺮﺩﻥ، ﻣﻐﺮﻭﺭ ﺷﺪﻥ
ﻗﺎﺑﺎﺭﻳﻖ: ﻭﺭ ﺁﻣﺪﻩ،
ﻗﻠﻤﺒﻪ، ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ
ﻗﺎﺑﺎﻗﺠﻴﻞ : ﭘﻴﺸﺮﻭ
ﻣﺘﺮﻗﻲ
ﻗﺎﺑﺎﻥ : ﮔﺮﺍﺯ
ﻗﺎﭘﺎﺯ : ﺳﺮﻛﻮﻓﺖ
ﻗﺎﭘﺎﻕ: ﺩﺭﭘﻮﺵ
ﻗﺎﭘﺎﻟﻲ : ﺑﺴﺘﻪ
ﻗﺎﺗﻲ: ﺷﺪﻳﺪ،
ﺩﻭﺁﺗﺸﻪ
ﻗﺎﭼﺎﺭ : ﺩﻭﻧﺪﻩ،
ﺣﻴﻮﺍﻥ ﺩﻭﻧﺪﻩ
ﻗﺎﭼﺎﺭﻏﻲ : ﻓﺮﺍﺭﻱ،
ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ
ﻗﺎﭼﺎﻏﺎﻥ : ﻓﺮﺍﺭﻱ
ﻗﺎﭼﺎﻱ : ﺩﻭﻧﺪﻩ
ﻗﺎﭼﻴﻨﻴﻠﻤﺎﺯ :
ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ
ﻗﺎﺧﻴﻨﺞ : ﺑﺎﺷﺎ
ﭼﺎﻟﻤﺎﻕ، ﺷﻤﺎﺗﺖ، ﺳﺮﺯﻧﺶ، ﻣﻨﺖ
ﻗﺎﺩﺍ : ﺩﺭﺩ ﻭ ﺑﻼ
ﻗﺎﺩﺍﻕ : ﺑﻨﺪ، ﻗﻔﻞ
ﻗﺎﺩﻳﻦ : ﺧﺎﻧﻴﻢ،
ﺧﺎﻧﻢ
ﻗﺎﺭﺍﻟﺘﻲ : ﺳﻴﺎﻫﻲ،
ﺷﺒﺢ، ﺳﺎﻳﻪ
ﻗﺎﺭﭘﻴﺰ : ﻫﻨﺪﻭﺍﻧﻪ
ﻗﺎﺭﺕ : ﺳﺨﺖ،
ﺯﻣﺨﺖ، ﺯﺑﺮ، ﺳﻔﺖ
ﻗﺎﺭﺗﺎﻝ : ﻋﻘﺎﺏ
ﻗﺎﺭﺳﻴﻠﻦ : ﺑﺮﻑ
ﭘﺎﻙ ﻛﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ
ﻗﺎﺭﺷﻮ : ﻗﺎﺭﺷﻲ،
ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﻗﺎﺭﺷﻲﻟﻴﻖ :
ﻗﺎﺭﺷﻴﻠﻴﻖ : ﺟﻮﺍﺏ
ﻗﺎﺭﻏﻲ : ﻧﻔﺮﻳﻦ
ﻗﺎﺭﻣﺎﻕ : ﭼﻨﮕﺎﻝ،
ﻗﻼﺏ
ﻗﺎﺭﻳﺶ : ﻭﺟﺐ
ﻗﺎﺭﻳﺸﻴﻖ : ﺩﺭ ﻫﻢ،
ﻣﺨﻠﻮﻁ
ﻗﺎﺭﻳﻦ : ﺷﻜﻢ
ﻗﺎﺯﺍﻻﻕ: ﭼﻜﺎﻭﻙ
ﻗﺎﺯﺍﻥ : ﺩﻳﮓ
ﻗﺎﺯﺍﻧﺞ : ﺳﻮﺩ،
ﺩﺭﺁﻣﺪ
ﻗﺎﺯﻣﺎ : ﻛﻠﻨﮓ
ﻗﺎﺯﻳﻨﺘﻲ : ﺣﻔﺮﻳﺎﺕ
ﻗﺎﺳﻴﺮﻏﺎ : ﺗﻮﻓﺎﻥ
ﻗﺎﺳﻴﻖ : ﺷﺮﻣﮕﺎﻩ
ﻗﺎﺵ : ﺍﺑﺮﻭ
ﻗﺎﻓﻼﻥ : ﭘﻠﻨﮓ
ﻗﺎﻻﺑﺎﻟﻴﻖ : ﺷﻠﻮﻍ،
ﭘﺮ ﻫﻴﺎﻫﻮ
ﻗﺎﻻﺭﻏﻲ : ﺟﺎﻭﻳﺪ،
ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ، ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ
ﻗﺎﻻﻕ : ﭘﺸﺘﻪ
ﻗﺎﻟﺨﺎﻥ : ﺳﭙﺮ
ﻗﺎﻟﺪﻳﺮﺍﺝ : ﺍﻫﺮﻡ،
ﺟﺮﺛﻘﻴﻞ
ﻗﺎﻟﺪﻳﺮﻣﺎﻕ :
ﻗﻮﻭﺯﺍﻣﺎﻕ، ﺩﻳﻜﻠﺘﻤﻚ، ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ، ﺑﺎﻻ ﺁﻭﺭﺩﻥ
ﻗﺎﻟﻴﺠﻲ :
ﻭﺍﻣﺎﻧﺪﻩ، ﭘﺲﺭﻭ
ﻗﺎﻟﻴﻦ : ﺿﺨﻴﻢ
ﻗﺎﻣﭽﻲ : ﺷﻠﻼﻕ
ﻗﺎﻧﺎﺕ : ﺑﺎﻝ
ﻗﺎﻧﭽﻴﻞ: ﺧﻮﻧﻤﺮﺩﮔﻲ
ﻗﺎﻧﺪﺍﻝ : ﺯﻧﺠﻴﺮ
ﻗﺎﻧﺪﻳﺮﻳﺠﻲ : ﺟﻮﺍﺏ
ﻗﺎﻧﻊﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻗﺎﻧﺸﺎﺭ : ﺭﻭﺑﺮﻭ،
ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﻗﺎﻧﻘﺎﻝ : ﻛﻨﮕﺮ
ﻗﺎﻧﻴﻖ: ﺳﻴﺮﺍﺏ، ...
ﻗﺎﻫﻤﺎﺭ: ﺁﺭﺧﺎ،
ﭘﺸﺖ
ﻗﺎﻭﻭﻥ : ﺧﺮﺑﺰﻩ
ﻗﺎﻳﺪﺍ : ﻗﺎﻋﺪﻩ
ﻗﺎﻳﺮﻳﻠﻲ :
ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ، ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ، ﺟﻌﻠﻲ
ﻗﺎﻳﻐﻲ : ﻓﻜﺮ،
ﺍﻧﺪﻭﻩ، ﻏﻢ، ﺗﻌﺼﺐ
ﻗﺎﻳﻨﺎﻕ : ﻣﻨﺒﻊ
ﻗﺎﻳﻨﺎﻗﭽﻲ :
ﺟﻮﺷﻜﺎﺭ
ﻗﺮﻩﻗﺌﻴﻴﺪ : ﺷﻮﻣﻲ،
ﺑﺪ ﻳﻤﻨﻲ
ﻗﺰﺋﺖ : ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ
ﻗﻨﻴﻢ : ﺩﻭﺷﻤﻦ
ﻗﻮْﭘﻮﺯ : ﺳﺎﺯ،
ﺳﺎﺯ ﺁﺷﻴﻘﻬﺎ
ﻗﻮْﭘﻮﻕ : ﻛﻨﺪﻩ
ﺷﺪﻩ
ﻗﻮﺗﺴﺎﻝ : ﻣﻘﺪﺱ
ﻗﻮﺗﻠﻮ : ﻣﺒﺎﺭﻙ
ﻗﻮْﺗﻮﺭ: ﮔﺮ
ﻗﻮْﺟﺎﻣﺎﻥ : ﺑﺰﺭﮒ،
ﺳﺘﺮﮒ، ﻛﻬﻨﺴﺎﻝ
ﻗﻮْﺧﻮ : ﺑﻮ،
ﺭﺍﻳﺤﻪ
ﻗﻮْﺧﻮﻣﻮﺵ :
ﮔﻨﺪﻳﺪﻩ
ﻗﻮﺩﻭﺭﻏﺎﻥ :
ﺳﺮﻣﺴﺖ، ﻫﺎﺭ ﺷﺪﻩ
ﻗﻮﺩﻭﺯ : ﻫﺎﺭ
ﻗﻮْﺭ : ﺍﺧﮕﺮ، ﮔﺮ
ﻗﻮْﺭﺍﺟﺎﻧﺎﻕ :
ﺷﺮﺍﺭﻩ
ﻗﻮﺭﺍﻝ : ﻗﺎﻋﺪﻩ،
ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﻗﻮﺭﺍﻥ : ﻣﻌﻤﺎﺭ
ﻗﻮﺭﺗﻮﻟﻮﺵ :
ﺁﺯﺍﺩﻱ، ﺭﻫﺎﻳﻲ
ﻗﻮﺭﺗﻮﻡ: ﺍﻳﭽﻴﻢ،
ﺟﺮﻋﻪ
ﻗﻮْﺭﺧﺎﻕ : ﺗﺮﺳﻮ
ﻗﻮْﺭﺧﻤﺎﺯ : ﻧﺘﺮﺱ،
ﺷﺠﺎﻉ
ﻗﻮْﺭﺧﻮ : ﺧﻮﻑ
ﻗﻮْﺭﺧﻮﻧﺞ :
ﻭﺣﺸﺘﻨﺎﻙ
ﻗﻮﺭﺷﺎﻳﻴﺠﻲ :
ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺟﺮﻡ، ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻛﻨﻨﺪﻩ، ﻭﺳﻮﺳﻪ ﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻗﻮْﺭﻗﭽﻮ : ﻣﺤﺎﻓﻆ.
آنا دیلیمیزده
یازاق👌💯
#سوزلوک
@Suzluk
15 February 2019
س
15:10
سؤزلوک
15:10
15:10
15:10
15:10
15:10
23 February 2019
س
20:28
سؤزلوک
لاپ چوخ دئدیغیمیز یالان‌لار
➡️ @ana2dilim
- اونون دا سلامی
وار.
- یاخجیه‌م.
- بئش ده‌یقیه
اوردایام.
- بیلیردیم ها
بوجور اولاجاخ.
- آللاه شاهیددی
پولوم یوخدی، یوخسا بیزیم او سؤزلر یوخوموزدو کی!
- ائله منده
ایندی ایستیردیم سنه زنگ ویرام با.
- شارژیم قوتولوب.
- شاما قالین دا.
- من او سن
تانیدیغین قیزلاردان / اوغلان‌لاردان دییرم ها!
- ایوای چوخ
نارحات اولدوم.
- سو ایچیرم کؤکه‌لیرم.
- اس‌ام‌اسیوی
گؤرمه‌میشدیم واللاه!
- نیگران اولما،
مندن سؤز چیخماز.
- چوخ گؤزل
اولوبسان.
- اؤز ائویزدی.
- اوّل - آخیریم
اولدی.
- هاواخ وقتین
اولسا، قرارلاشاخ بیر گون گؤروشاخ.
- درک ائلیرم،
چوخ چتیندی.
- چوخ سئویندیم.
- اینان بو سؤزو
لاپ اورهدن دییرم.
- جانیمسان!
- سن‌نن تعاروفوم
یوخدو کی.
- قورخوم یوخدو
کی، بوردا اولسا اوزونه ده دییه‌رم.
- گؤزل
گؤزلریوینن باخیسان.
- هر نه ایشین
اولسا اؤزومه دئ.
- شوماره‌لرین
هامیسی گوشی‌دن سیلینیب.
- منیم یالانیم
اولماز.
- هئش خبریم
اولمامیشدی.
- سنی چوخ سئویرم.
- شنبه‌دن باشلیه‌جاغام.
- من بیلمیردیم
«ماتی میخاناسی» یازیسی دی، منه ده تلگرام دا گؤندرمیشدیلر!!
س
20:32
سؤزلوک
س
سؤزلوک 13.05.2018 13:26:51
BOYALAR رنگها
⚪️🔴🔵⚫️
👇👇👇
@Suzluk
20:32
س
سؤزلوک 13.05.2018 13:30:24
ﺭﻧﮕﻬﺎﯼ ﭘﺮ ﺭﻧﮓ ﺑﺎ ﺍﻓﺰﻭﺩﻥ ﯾﮏ #ﭘﯿﺸﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻉ ﺗﻠﻔﻆ ﺭنگ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ
ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯿﮑﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺯﯾﺮ ﺑﯿﺎﻥ ﻣﯿﺸﻮﺩ:
ﻗﯿﺮﻣﯿﺰ ---
ﺍﻓﺰﻭﺩﻥ ﭘﯿﺸﻮﻧﺪ "ﻗﯿﭗ "
ﺳﺎﺭﯼ ---- ﺍﻓﺰﻭﺩﻥ
ﭘﯿﺸﻮﻧﺪ " ﺳﺎﭖ "
ﻗﺎﺭﺍ ------
ﺍﻓﺰﻭﺩﻥ ﭘﯿﺸﻮﻧﺪ "ﻗﺎﭖ "
ﺁﻍ ---- ﺍﻓﺰﻭﺩﻥ
ﭘﯿﺸﻮﻧﺪ "ﺁﭖ "
یاشیل -----
ﺍﻓﺰﻭﺩﻥ ﭘﯿﺸﻮﻧﺪ "ﯾﭗ"،"ﯾﺎﻡ"
@Suzluk
20:32
س
سؤزلوک 13.05.2018 13:32:55
ağ →سفید →آغ
🔰
ağ ap ağ→کاملاسفید→آغ آپ آغ
ağimtil→مایل به
سفید→آغیمتیل
düm ağ→سفید
برفی-سفید براق→دوُم آغ
@suzluk
20:32
س
سؤزلوک 13.05.2018 13:34:00
qara→سیاه→قارا
🔰
qap qara→کاملا
سیاه→قاپ قارا
qaraşın→به کسی
که رنگ پستش کمی تیره باشد می گویم
qara gilə→به کسب
که رنگ چشمانش تیره باشد و همچنین به کسی که عزیز دو دونه باشد می گویم
qar göz→سیه چشم→قارا گوز
qaranlıq→تاریکی→قارانلئق
zil qara→سیاه
سیاه→زیل قارا
@suzluk
20:32
س
سؤزلوک 13.05.2018 13:34:30
qırmızı→قرمز→قئرمزی
🔰
al→سرخ کم رنگ→آل
qıp qırmızı→کاملا
قرمز→قئپ قئرمزی
açıq qırmızı→قرمز
روشن→آچئق قئرمزی
tox qırmızı→قرمز
پر رنگ→توخ قئرمزی
gül sabahı→قرمز
به رنگ لاله عباسی→گول ساباحی
gilanari→قرمز به
رنگ آلبالو→گیلاناری
kas qırmızı→قرمز
کدر→کاس قئرمزی
@suzluk
20:32
س
سؤزلوک 13.05.2018 13:35:01
sarı→زرد→ساری
🔰
sap sarı→کاملا
زرد→ساپ ساری
sarımtıl→مایل به
زرد→ساریمتیل
açıq sarı→زردکم
رنگ-کرمی→آچیق ساری
tox sarı→زرد پر
رنگ→توخ ساری
sarışin→به کسی
که رنگ مویش تقریبا
طلائی و رنگ
پوستش مایل به زرد باشد
saralmış→زرد شده→سارالمیش
kas sarı→زرد کدر→کاس ساری
@suzluk
20:32
س
سؤزلوک 13.05.2018 13:35:25
göy-mavi→آبی→گوی-ماوی
🔰
göm göy→کاملا
آبی→گؤم گؤی
açıq göy→آبی کم
رنگ→آچئق گؤی
tox göy→آبی پر
رنگ→توخ گوی
göy göz→به کسی
که رنگ چشمانش آبی است می گوییم→گؤی
گؤز
@suzluk
20:32
س
سؤزلوک 13.05.2018 13:35:47
yaşıl→سبز→یاشل
🔰
yam yaşıl→کاملا
سبز→یام یاشل
açıq yaşıl→سبز
روشن→آچئق یاشل
tox yaşıl→سبز پر
رنگ→توخ یاشل
@suzluk
20:32
س
سؤزلوک 13.05.2018 13:37:36
mor→بنفش→مور
külü→خاکستری→کولو
boz→طوسی→بوُز
mor→کبود→مور
çəhrayi -pəmbə→صورتی→چهرایی
topraqi.→قهوه ای→کونوز-توپراقی
gümüşü→نقره ای→گوموشو
altin -qızılı→طلایی→آلتین-قئزلی
turuncu→نارنجی→ترونجی
@suzluk
1 March 2019
س
12:05
سؤزلوک
✅اعتراف تورکجه‌ده آچینما اولور
✅
اعتراف کردن::::
آچینماق
@suzluk
12:05
✅کسوف و خسوف تورکجه ده بونلار اولور
✅
کسوف :::: گونش
توتولماسی
خسوف :::: آی
توتولماسی
@suzluk
12:16
✅زیندانا تورکجه ده تورمه دئییرلر
✅
زندان::::: تورمه
زندانی::::
توتوقلو
بازداشت
::::توتوقلاما
@suzluk
س
23:24
سؤزلوک
دولتمردان #فرقه_فارسستان با قاتلان کودک همنشینى مى کنند و هزاران مردم تورک با مظلومانى هم صدایى مى کنند که در #خوجالی جان خود را در سرزمینشان از دست دادند. امروز هواداران #تراختور بار دیگر ثابت کردند که راه خود را از مرکزگرایان جدا کرده اند.
13 March 2019
س
14:56
سؤزلوک
✅قانع تورکجه ده قانیق اولور
✅
به صورت قانع
وارد عربی شده است.
قانع :::: قانیق
قانع کردن
::::قانیقلیق وئرمک
قانع شدن
:::قانیقلیق وئریلمک
@suzluk
15:00
✅در ترکی به تمدن اویغارلیق گویند. ✅
تمدن ::::
اویغارلیق،اوتوراقلیق
مدنی,متمدن ::::
اویغار - اوتوراق
@suzluk
15:03
✅در ترکی به تمرین آلیشدیرما گویند. ✅
واژه متفاوت با
این قضیه است و معنی متفاوت با این واژه دارد و صرفا معنی تلاش و فعالیت برای بردن
یک بازی به خصوص و قانون دار است (اسپورت فوتبال ، اسپورت والیبال که ظاهرا در
فارسی به هر دوی این واژگان ورزش گویند.)
تمرین کردن ،
ورزش کردن :::: آلیشدیرما گورمک,آلیشدیرما آپارماق
تمرین
::::آلیشدیرما
نمونه و مثال در
جمله
:
من درسیمی بو
گئجه آلیشدیرما گوردوم ؛ من امشب درسم را تمرین کردم.
بو درسین
آلیشدیرمالاری چوخ چتیندیر ؛ تمرین های این درس خیلی سخت است.
بیز همیشه ارته
لر آلیشدیرما آپاراریق ؛ ما همیشه صبح ورزش میکنیم.
@suzluk
26 March 2019
س
00:21
سؤزلوک
✅دانشکده یه ایشبیلیمیک دئیه‌ک. ✅
دانشکده ::::
ایشبیلیملیک
@suzluk
00:21
✅گهواره بئشیک اولور
✅
گهواره ::: بئشیک
@suzluk
00:21
✅قبول تورکجه ده کوو اولور
✅
قبول ::: کوو ,
ائردیرمه, منیمسه‌مه
قبول کردن ::::
ائردیرمک , کوو ائتمک , کووا قویماق منیمسه‌مک
@suzluk
00:21
✅پیشبنده اونلوک اولور
✅
پیشبند ::::
اونلوک
این واژه حذف شده
است و همین ۵۰ سال ۴۰ سال پیش استفاده میشده است لطفا به اشتراک بگذارید.
@suzluk
4 April 2019
س
20:57
سؤزلوک
در زبان مادری ما (تورکی) برخی کلمات مرکب و
اصطلاحاتی وجود دارد که از ترکیب اسمِ یک عضو بدن با یک قید یا صفت به وجود آمده و
در بیشتر موارد معنا و مفهومی متفاوت از معنای اجزای تشکیل دهنده اش دارد.
۱) اَلی دُولی ( دست پُر)
۲) اَلی اوزون ( متجاوز)
۳) اَلی دالی ( فقیر)
۴) اَلی اَیری( دزد)
۵) اَلی یونگول ( بابرکت)
۶) اَلی آغیر ( بی خیر و برکت)
۷) اَلی بوش ( بیکار)
۸) اَلی سولی(ماهر - کاربلد)
۹) اَلی آچیق ( دست و دل باز)
۱۰) آل ایاقسیز ( دست و پا چلفتی)
۱۱) دیرناقسیز( بی انصاف- خسیس)
۱۲) قلبی قره ( متعصب شدید)
۱۳) قارنی زیغلی ( حسود)
۱۴) قیچی اوزون (کسی که یک جا بند نمیشود)
۱۵) دیلی اوزون ( زبان دراز)
۱۶) قورساق سیز ( کم صبر و تحمل)
۱۷)جیرت قوز ( کسی که زود از کوره در
میرود)
۱۸)گُونی قالین( نفهم- یک دنده- لجباز)
۱۹) اوزی قره ( روسیاه)
۲۰) گُزی قره ( عزیزِ دل)
۲۱)شور گُز ( هیز)
۲۲) اَتی آجی (آدم نچسب - گوشت تلخ)
۲۳)آل یاناق ( خونگرم)
۲۴)بویوک باش ( کلّه گنده)
۲۵) باشی سویوق( بی قید ، بی تفاوت ،بی
دقت)
۲۶) باشی اَشاغی( محجوب- سر به زیر)
۲۷) بوینو بوکوک( بیکس ،یتیم)
۲۸)بورنی هاوالی ( پرفیس و افاده)
۲۹) گودنسیز ( ندید بدید ،نامعقول)
۳۰)آلنی آچیق ( روسفید - کار درست)
۳۱) باشی داشلی( بدبخت - بیچاره)
۳۲) باشی آلچاق( بی آبرو- گناهکار)
۳۳) باشی اوجا ( سربلند)
۳۴) گُزی دار ( بدخواه - پخیل)
۳۵)گُزی توخ ( چشم پر- بی نیاز)
۳۶)قولاغی توکلو ( متحجر- خرافاتی)
۳۷) آغزی بوتون ( رازدار)
۳۸) آغزی آچیق ( متعجب)
۳۹) آغزی پوزوق ( فحاش)
۴۰) اَنگی بوش ( پر حرف)
۴۱) بوینی یوغون (ظالم، گردن کلفت)
۴۲)کال بئیین ( نفهم)
۴۳) قوش بئیین( کم عقل)
۴۴)گُزی آج ( طمعکار)
۴۵)اورگی صاف ( ساده دل)
۴۶)دیلی آجی( کسی که زبانش تلخ است)
۴۷) قارنی ییرتیق ( سخن چین)
۴۸) آغزی چیریق ( سخن چین)
۴۹) اوزی قیرمیزی ( پررو - بی حیا)
۵۰) دیلی پوتموش(کسیکه زبانش اختلاف
میندازد)
🌐سوزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
https://t.me/suzluk
10 April 2019
س
00:43
سؤزلوک
◀️ انواع قید در زبان ترکی:
قید: کلمهای است که حالت و چگونگی فعل را بیان
نماید. مانند:
باغداگول بوگون
گلدی (باغدا گول امروز آمد)
1-قید مکان:
یوخاری، آشاغی، ساغ، سول، دال، قاباق، ایرلی، یان، یاناشی، قیراق، بری، گئری،
ساری، ایچ، ایچری، دیشاری، بورا، اورا، قانشار، اوزاق، یاخین، آلت، اوست و ...
2-قید زمان:
بوگون، یارین، بیرگون، داهابیرگون، دونن، سیراغاگون، داهاسیراغاگون، بوگئجه، دونن
گئجه، گئج، تئز، همشه، قاباق، سورا، ایندی، بوایل، بیلدیر، اینیشیل، ائر، ائرته،
اونجه، ائرکن، قاباقجا.
3-قید مقدار:
چوخ، آز، آزجا، آرتیق، بول، آزاجیق، نئچه، قاچ، اسکیک.
4-قیدتأکید:
یوزده یوز، یوزه یوز. هلبت.
5-قید شک وگمان:
دییه سن، ائله بیل، اولابیلر.
6-قید استفهام:
کیم، نه، هئچ، هانی، هارا، نئجه، هاچان. ف
7-قید نفی: یوخ،
ساقین.
8-قیدترتیب:
ایلک، ایلکین، سونرا، اونجه، سون.
9-قید صفت:
یاخشی، پیس،شتله سیک، گیزلین، چتین، یاواش، یئگین، اوجا، آلچاق، دیک، چوخور.
-فرهنگ جامع
(ترکی - فارسی). نشر آزرمیدخت. قزوین. 1394
@suzluk
س
13:15
سؤزلوک
✅فشار تورکجه ده باسینج اولور
✅
فشار (pressure) : باسینج - basınc
فشار خون : قان
باسینجی
- qan basıncı
@suzluk
13:15
✅خشم اوفکه اولور اوزگونلوکله
اونودولور.
✅
خشم : اوفکه - öfkə
خشمگین : اوفکه‌لی - öfkəli
خشمگین شدن :
اوفکه‌لنمک - öfkələnmək
@suzluk
13:15
✅دوزگون دانیشاق
✅
سانماق - sanmaq :
۱- احتمال انجامش را زیاد باور داشتن ،
مخالف بودن و یا احتمال چیزی را یکجا فکر کردن ، اینگونه بودن چیزی را فکر کردن
Sanıram gedə bilər.
۲-مثل چیزی شبیه بودن را انگاشتن
Pul sanmışdım kağız çıxıdı.
۳-فکر کردن به چگونگی چیزی و یا کسی
Yatar görüncə sayrılı sanmışdım , yuxlayırmış.
سانماق نوعی فکر
کردن است و بنا بر معانی که از فرهنگستان زبان ترکی ذکر شده است استفاده میشود.
فرض کردن (suppose) : وارسایماق - varsaymaq (چیزی را واقعی پنداشتن است مثلا شخصی
روی صندلی ننشسته است و شما بودنش را واقعی میپندارید.)
Onun diri olmağını varsayaq , sən nə edərdin?
خیال کردن ( imagine) : دوشله‌مک - düşləmək (خیال کردن ذهنی است و ربطی به واقعیت
ندارد و در ذهن انسان انجام میشود و انسان از واقعی نبودن آن خبر دارد.)
Yaşamında yaxşı şeyləi düşlə.
@suzluk
21 April 2019
س
11:49
سؤزلوک
قائده تلفظ و نوشتار ğ
1-اگر قبل ğ حروف a - ı - u - o بیایند حرف غ تلفظ میشود و طبق لهجه ی
معیار باید غ آموزش داده شود اما مشکلی ندارد اگر ئ تلفظ شود در لهجه ی تبریز
اکثرا ئ تلفظ میشود.(همانند ترکیه)
yağ - bağ - çağ - bığ
2-اگر قبل ğ حروف i - ü - ö - ə - e بیاید کلمات به صورت ئ تلفظ میشود و
اگر بعد آن حروف بی صدا بود ی تلفظ شود (همانند ترکیه) اما مشکلی ندارد اگر تماما
ی و یا گ تلفظ شود. (dəğmək در اینجا حرف صدادار بعد ğ آمده باید ی تلفظ بشود اگر به صورت تنها هم بیاید
باید ی تلفظ بشود dəğ به
صورت دی.)♦️
3-در تبدیل حرف
صفت های ملکی و پسوند های صدادار (q - k) باید
بجای
y ،
یوموشاق گ
(ğ) باید نوشته
شود
otaq ^ otağım - otağın - otağı - otağımız - otağınız - otaqları (غ تلفظ شود)
ürək ^ ürəğim - ürəğin - ürəği - ürəğimiz - ürəğiniz - ürəkləri (ئ تلفظ شود)
هر دو طبق قوائد
آوایی باید تلفظ شود.♦️
* از جمله کلماتی
که باید از این قائده پیروی کنند :
öğrənmək - öğrəşmək - iğid - iğrənmək - bəğənmək - dəğmək - dəğər - əğləncə - əğmək
- əğəmən - qağarmaq - əğri - bəğ - (در ترکیه bey نوشته میشود) - söğmək (فحش دادن) - göğ - böğ - yüğürmək (هجوم بردن) - öğümək -
səğrimək
تنها مستثنی در
این قائده واژه ی اوگی به معنی ناتنی هست بر حسب تلفظ مردم باید حرف ğ گ در معیار آموزش داده شود و یا v هم تلفظ شود صحیح است.
öğey
"سینا
بیلسای"
@suzluk
11:53
✅ظلمون تورکجه‌سی گوجم اولور
✅
ظلم کردن :::گوجه
مک
- gücəmək (دیوان
لغات ترک)
ظلم :::"
گوجم
- gücəm (در
ترکیه برای اجبار استفاده میکنند) ازینج - əzinc
ظالم :::گوجمچی - gücəmçi
@suzluk
27 April 2019
س
14:38
سؤزلوک
🌷SسئویلS🌷:
✅بخش معادلات ✅
شکنجه کردن -
عذاب دادن : قینماق - qınmaq (یکی از معانی واژه ی قین شکنجه و عذاب است معانی همچون غلاف ، دسته
و... را داراست در بین مردم به صورت یاندی قیندی - yandı qındı رایج است ازبک ها به صورت قیناق تلفظ
میکنند که احتمالا از ترکیب قیماق و پسوند *ن* به وجود آمده و به صورت قین در آمده
است.)
شکنجه - عذاب :
قین
- qın
الکی :
یالانچیلیق - yalançılıq
سرکوفت - شماتت :
قاخینج
- qaxınc
دعوا : قوغا - qovğa (از فعل قووماق به معنی دور کردن از
خود دور کردن به صورت غوغا وارد فارسی شده در ترکیه به صورت kavga تلفظ میشود.)
مشورت کردن :
گییشمک
- gəyişmək ( به
احتمال بسیار زیاد همان واژه ی قونوشماق است و مکسر شده قونوشماق - قوئوشماق -
گییشمک)
قونوشماق - qonuşmaq ( رایج بودگی این واژه را از لغت قونشو
میتوان مطلع شد.)
@suzluk
14:38
✅بخش معادلات ✅
شکنجه کردن -
عذاب دادن : قینماق - qınmaq (یکی از معانی واژه ی قین شکنجه و عذاب است معانی همچون غلاف ، دسته
و... را داراست در بین مردم به صورت یاندی قیندی - yandı qındı رایج است ازبک ها به صورت قیناق تلفظ
میکنند که احتمالا از ترکیب قیماق و پسوند *ن* به وجود آمده و به صورت قین در آمده
است.)
شکنجه - عذاب :
قین
- qın
الکی :
یالانچیلیق - yalançılıq
سرکوفت - شماتت :
قاخینج
- qaxınc
دعوا : قوغا - qovğa (از فعل قووماق به معنی دور کردن از
خود دور کردن به صورت غوغا وارد فارسی شده در ترکیه به صورت kavga تلفظ میشود.)
مشورت کردن :
گییشمک
- gəyişmək ( به
احتمال بسیار زیاد همان واژه ی قونوشماق است و مکسر شده قونوشماق - قوئوشماق -
گییشمک)
قونوشماق - qonuşmaq ( رایج بودگی این واژه را از لغت قونشو
میتوان مطلع شد.)
@suzluk
3 May 2019
س
00:03
سؤزلوک
✅《اؤغلان آدلاری》
سینان (Sinan): فریبنده.
ارآی (Eray): کسی که در روز اول ماه به دنیا بیاید.
هاکان (Hakan): خان خانان، بزرگ خانها.
آیهان (Ayhan): پادشاه ماه، روشنایی ماه.
الگون (Elgün): دوستدار طایفه،
الوین(Elvin): گلی از گل های بهشت، نام هر طیفی از
رنگین کمان.
الشن (Elşan): شادی بخش ایل ،مایه شادی طایفه، حاکم.
آراز (Araz): نام رودخانه ای بین ایران و جمهوری
آذربایجان.
آتیلا (Atilla): بزرگ، جنگجو
هاکتان (Haktan): هدیه خداوند.
آرال (َAral): نام دریاچه ای در آسیایه میانه.
ایلگار (Ilgar): تیز و چابک،
اوکتای (Oktay): خشمگین.
تایلان (Taylan): نجیب و مودب.
ارسان (Ersan): زیبا و قدرتمند.
یلماز (Yılmaz): نترس، بلند پرواز.
اورهان (Orhan): عادل.
ارشین (Erşin): بزرگمرد.
آنار (Anar): خاطره انگیز.
آرتور (Artur): نور حقیقت.
ائلدار (Eldar): وطن پرست، وابسته به میهن.
امیل (Emil): سخت کوش و تلاشگر.
تایماز (Taymaz): بی همتا،
ارهان (Erhan): پادشاه عادل.
#سوزلوک
@suzluk
8 May 2019
س
19:32
سؤزلوک
🍳حالت و انواع پخت غذاها در زبان تورکی
🥘qovurma
قووورما(قورمه)
🥘cığırtma
جیغیرتما
مثال(تفت دادن
گوشت در روغن)
🥘qızartma
قیزاتما(سرخ
کردنی)
🥘süzmə
سوزمه(آبکش)
🥘daşma
داشما(کته)
🥘qaynatma
قایناتما (آب پز)
🥘dolma
دولما(دولمه)
🥘döymə
دؤیمه(کوبیده)
🥘 küftə
کوفته(کوفته)
🥘basdırma
باسدیرما
مثال(قرار دادن
سیب زمینی در خاکستر آتش)
🥘dağlama
داغلاما
مثال(داغ کردن
سنگ و انداختن در شیر)
🥘buğlama
بوغلاما(بخار پز)
🥘şişlik
شیشلیک(کبابی)
🥘coşma
جوشما(جوشانده)
🥘ovma
اووما
(وز دادن ، یا
خرد کردن نان خشک)
@suzluk
13 May 2019
س
23:20
سؤزلوک
اصلاحیه
✅دئمه نصیحت دئگینن اوگود✅
نصیحت کردن :
اوگود وئرمک - öğüd vermək اوگودله‌مک - öğüdləmək
نصیحت : اوگود - öğüd
☪«سینا بیلسای»☪
@suzluk
23:20
✅جمهوریت تورکجه‌ده توپلوم‌بیگیلیگی
اولور ✅ به اشتباه در فارسی جمهوری گویند
جمهوریت (republic) : توپلوم‌بیگلیگی - toplumbəğliği
☪«سینا بیلسای»☪
@suzluk
23:20
✅دانش آموزا اویرنچی دئگینن
✅
دانش آموز ،
دانشجو : اوگرنچی ، اویرنچی ، اوئرنچی - öğrənçi (در لهجه میتوانید اورگنچی تلفظ کنید)
☪«سینا بیلسای»☪
@suzluk
23 May 2019
س
23:04
سؤزلوک
تورکی دیلین گوجی
23:04
27 May 2019
س
14:01
سؤزلوک
✅ #اوخویالیم_اؤیرنه‌لیم،
حاضیرلایان: سوسن
نواده رضی✅
چاتیش :::نیل،
رسیدن
چاتیشما::: نائل
شدن
چاتیشمازلیق:::
نارسایی،کمبود
چاتیشماز::::ناکافی
چکیم ::: جاذبه
چکیجی::: جذاب
چکیلمه:::عقب
نشینی
چوو::: شایعه
چیلغین::: شیدا
,دیوانه
چاغ:: عصر،دوران
چاغداش::: معاصر
باشقا::: دیگر،
غیر
باشقالاشماق:::
دیگرگونه شدن، تغییر یافتن
بوش::: خالی، تهی
بوشلوق:::خلاء،
تهی بودن
بولگه:::منطقه،
بخش
باخیش آچیسی:::::
نقطه‌ی نظر، زاویه‌ی دید
آچی::: زاویه
بکله‌مک:::
انتظارکشیدن، منتظربودن
بکله‌مه:::انتظار
بکله‌دیجی :::
آنچه که درانتظار میگذارد
بکچی
:::نگهبان،مراقب
بایاغی :::مبتذل
بایاغیلیق:::ابتذال
بوغونتو:::خفقان،
اختناق
بولماق:::پیداکردن
بیلمک ::: دانستن
بولوش::::یافته
بولوشماق::::
همدیگر رایافتن، ملاقات
بیتمک::::: تمام
شدن
بیتیریش::::
پایان، ختام
بیتیریش توره‌نی::::
مراسم اختتامیه
بیتمک:::روییدن
بیتگی::::گیاه،
نبات
بیتگیسل::::گیاهی
بیتگیسل
یاشام:::زندگی گیاهی
بیچیم:::طور،
طرز(نه بیچیم= چطور، چگونه)
@suzluk
س
17:35
سؤزلوک
#زبان_مادری
به تعداد
معادلهای واژه (( نشست )) در زبان تورکی دقت کنید
علی اوتوردو .
علی نشست .
قوش قوندو
گنجشک نشست
ایت شونگیدی
سگ نشست
دووه خیخدی
شتر نشست
یئر چؤکدو
زمین نشست
آقا اَیلشدی
آقا نشست
دووار جومدو(
جومدی )
دیوار نشست .
این قدرت زبان
ترکی هستش
@suzluk
2 June 2019
س
15:24
سؤزلوک
✅از اصطلاحات زبان تورکی✅
چاوادار:(چودار) حئیوانلاری آلیب ساتی ایله مشغول اولان
آدام
آرخاش::: داوار
سوروسونون یاتان یئری
پئشنح:::دوه
قاطارینین قاباقیندا گئدن دوه
چلم::::مال-
حیوانین قاچشی نین قاباقینی آلماق اوچون اونون قیچلارینین آراسینا باغلانان ایکی
هاچالی آغاچ
خودح:::: بیر آتا
مینیب یاشقا آتی بندسیز وایپسیز دالیجا
دوغاناق:::: آت
یوک چاتماق ایپنین باشینا حالقا یئرینه باغلانان ایکی هاچالی آغاج
شپه:::: کولک
اثرینده بوغدا-آرپانین سونبولرنین دالغالانماسی
قیسیر::::ایکی،
اوچ یاشیندا بویوک اولان دوغمایان دیشی مال ،داوار
کره قویون:::
قولاقلاری کوکوندن اولمایان قویون
کوره قویون:::
قولاقلاری اینجه وکیچیک قویون
کوسابوغ::::
قیلچیق سیز بوغدا
قوبو::::آخار
سویون گول اولان یئری
کونده لن::::ائنی
اوزونوندان چوخ اولان ائو یادا یئر
سایا قوش::::
اوچا بیلمیین یا آز اوچان قوش
@suzluk
5 June 2019
س
14:52
سؤزلوک
رنگها در تورکی
رنگارنگ = آلاشیق
رنگرز = بویاچی
(بویاقچی)
سفید = آغ
سیاه = قارا یا
قره
سرخ = قیرمیزی/
آل
سبز = یاشیل
آبی = گؤی/ماوی
زرد = ساری
خاکستری = بوز
بنفش = مور
صورتی = چَهرایی
یا پمبه
نارنجی = تورونجو
قهوه ای = کونور
طلایی=آلتینی
نقره ی=گوموشی
@suzluk
7 June 2019
س
16:00
سؤزلوک
⭕️ #اوخویالیم_اؤیرنه‌لیم ؛
⭕️تورکجه اوز آنا دیلیمیزده سوزجوکلر
بیلیم = علم
بیلیمسل = علمی (bilimsəl)
بیرئی = فرد (birey)
بیرئیسل = فردی (bireysəl)
بیلیک =
اطلاعات،دانسته
بیلدیریش =
اعلان،اطلاعات
بیلگی = دانش
،معلومات
بیلگی سایار =
کامپیوتر،رایانه
بیلگی‌لندیرمک =
آگاهی دادن،مطلع ساختن
باسقین= هجوم (basqın)
باسقینچی = مهاجم
باسقینچیلیق =
تهاجم
باسقی =
فشار(باسقیسی آلتیندا=زیر ِفشار ِ)
بلیرتی =
معرف،نمایانگر،نمود (bəlirti)
بلیرگین =
معروف،شناخته شده (bəlirgin)
بلیرسیز =
نامعلوم،ناشناخته،مبهم
بلیرسیزلیک =
ابهام
بلیرتج =
قید(دردستورزبان) (bəlirtəc)
بولماق =پیداکردن (bulmaq)
بیلمک = دانستن (bilmək)
بولوش = یافته (buluş)
بولوشماق =
همدیگر رایافتن،ملاقات
یاشاسین گوجلی
تورکجه اوز آنا دیلیمیز❤️
@suzluk
س
17:03
سؤزلوک
Video file
Not included, change data exporting settings to download.
01:20, 2.9 MB
✅#بال حاق دا بیرنئچه سؤزلوک✅
بال ::: عسل
سوز اولار بالدان
شیرین، سوز اولار آغو،آغیدان آجی
سوز اولار قایماق‌لا،
بال ، سوز اولار اود‌لا،آلاو
موفده ائششَک ،
آتدان یوروک (یئریک) اولار ،موفده سیرکه ،بالدان شیرین
بیر اَلی یاغدا ،
بیر اَلی بالدا
بول یاشاماق
دیلیندن بال
آخماق
دادلی ،
سئویندیریجی دانیشماق
بال کیمی
چوخ شیرین، دادلی
بال دئمک‌له ،
آغیز دادلانماز، شیرین اولماز
بال تٶک ، یالا
چوخ تمیز، آرین
بال یئیَن ، آری
ایگنه‌سینه(سانجماغینا) دوزَر
بالچی‌یا دوشاب
ساتیلماز
بالیدا سنین،
بلاسی‌دا
بال‌سیز پتکده
آری دورماز
قازانج‌سیز یئرده
کیمسه قالماز
بال دئمک، بال
وئرمک‌دن یاخچیدی
اینجی ساچان دیلی
وار ، بال، کره‌لی دادی وار ، داغلار آشان آدی وار.
@suzluk
8 June 2019
س
09:28
سؤزلوک
✅#آتا بابا سوزلری✅
کینایه‌لر
آبرینی اتگینه
بوکمک:::
آبروی کسی راکامل
ریختن.
آبرینا قیسیلماق::
به خاطر حفظ آبرو
دم نزدن.
آرا یئرده قالماق.:::
بلاتکلیف ماندن.
به خاک سیاه نشستن.
آرادا یئییب،
اورتادا گزیر.::
با لن ترانی سر
می کند. می خورد و می خوابد
آرا قاریشیب مذهب
ایتیب.:::
شیر تو شیر شده
است.
@suzluk
09:33
#دئییملر
🔹اورگه قووت اولماق
قوت قلب دادن
🔸داش اورک اولماق
معادل سنگدل
فارسی
🔹اورگی نازیک
حساس و زود رنج
🔸اورکدن گلمه‌ک
صداقت‌ایله
دئییلن سٶز
🔹اورکلنمک
جرات تاپماق
🔸اورکلی آدام
قورخماماز آدام
🔹اورگی اوزولمک
ترسیدن
🔸اورگین اوزمک
ترساندن
🔹اورگی بولانماق
تهوع و استفراغ
🔸اورگی آچیلماق
شاد اولوب،غصه‌لری
داغیتماق
🔹اورگینی آلماق
رضایتی‌نی اَله
گتیرمک
🔸اورگیندن خبر وئرمک
بیرینین لاپ
استه‌دیگی سٶزو دانیشماق
🔹اورکدن چیخارتماق
رفع کدورت کردن
🔸اورگی سیخیلماق
دلتنگی
🔹اورک وئرمک
دلداری دادن
🔸اورگی قیریلماق
ترسیدن- شوکه شدن
🔹اورگینی بوشالتماق
رفع ناراحتی و
کدورت
🔸اورک یانماق
دل رحم بودن
🔹اورک سیندیرماق
دل کسی را شکستن
🔸اورگه باتماق
به دل نشستن،
پسندیدن
🔹اورگین یاغین یئمک
نگران شدن،
دلشوره
🔸اورگی سرینله‌مک
خنک شدن دل
🔹اورگی کوورک آدام
دل رحم-
🔸اورکدن اورگه یول وار
دل به دل راه
دارد
🔹اورک سوزو
اورکدن گلن سوز
🔸اورک توتولماق
دلتنگی
@suzluk
10 June 2019
س
11:22
سؤزلوک
✅#آتالار_سوزو✅
🔹باغا باخ ! اوزوم اولسون، یئمه‌یه اوزون اولسون
🔹بیر میخ بیر نالی ، بیر نال بیر آتی ، بیر آت بیر
ایگیدی ، بیر ایگید بیر ائلی ساخلار
🔹اَگیلَن بویونو قیلینج کسمز
🔹گئج گلن قوناق اوز کیسه‌سیندن یئیر
🔹هر اَنیشین بیر یوخوشو ، هر یوخوشون بیر انیشی
وار
@suzluk
11 June 2019
س
23:59
سؤزلوک
✅آتابابا_سوزلری✅
۱_ تاپان تاپانین اولسایدی ناخیرچی اوزونه
بیر بیگ ایدی
۲_ تنبل آدام فیکیرلی اوْلار
۳_ تویوق گئدر زیلی کسیلر
۴_ توپورجگی (توپورجه‌یی) توپ سسی وئریر
۵_ تازییا دئییر توت ، داوشانا(دووشانا)
دئییر قاچ
@suzluk
23 June 2019
س
17:34
سؤزلوک
هماهنگی:::: ائش‌گودوم
هماهنگ :::: ائش‌گودوملو
هماهنگ کردن :::
ائش‌گودوم ساغلاماق
@suzluk
17:34
تراکتور سازی آدی دوزنلندی و تراختورون آدی
تراکتور آذربایجان اولوندی
تزه آد : تراکتور
آذربایجان
اوغورلو اولسون
"سینا
بیلسای"
@suzluk
17:34
موج یوخ دئگینن دالغا ✅
موج:::: دالغا
@suzluk
30 June 2019
س
11:19
سؤزلوک
✅بخش معنی واژه
✅
معنی و استفاده
از واژه ی گوی - گوگ - göğ به
معنی سبز و آبی
در اصل گوی برای
گیاهان به معنی سبز است و اما در حالت کلی معنی رنگ آبی دارد گویرتی ، گویرمک از
جمله مشتقات این واژه است برای کبودی هم گویرمک استفاده میکنند و در حالات دیگر
برای رنگ آبی استفاده میشود تداخلی پیدا نمیکند
پیشینه ی یکی
دانستن آبی و سبز احتمالا به پیشینه ی مردم مربوط است زیرا قبایلی در دنیا پیدا شده
اند که فرق سبز و آبی را نمیدانند
در ترکی یاشیل هم
همراه با گوی استفاده میشود و کلی محسوب نمیشود.
فعل یاشارماق به
معنی سبز شدن هم استفاده میشود.
«سینا بیلسای»
@suzluk
11:25
✅سبزیجات تورکجه ده تره‌وز اولور
✅
سبزیجات::: تره‌وز
- تره - گوی گویرتی
(از تر ترکی است
قبلا اشاره شده و در دیوان لغات ترک هم آمده است)
سبزی برگی::::::
یاشیللیق
به طور کلی معادل
این واژه یاشیللیق است اما چون نوعی سبزیجات است که سر سفره با غذا برگ های بریده
شده یا قسمت بریده شده ی گیاهان مورد نظر را خرد کرده ایم و میخوریم واژه ی گوی و
یا تره و یا تره‌وز گویرتی را هم بکار میبریم
معادل دقیق این
واژه یاشیللیق است به هر حال تره و گوی هم میتوانید استفاده کنید چون این جز
سبزیجات است.
سینا بیلسای
@suzluk
6 July 2019
س
10:47
سؤزلوک
ریشه ی واژه های #دشمن , #دشوار ✅
#دشنام , #دژخیم ✅
همه ی این واژگان
از فعل دشمک - deşmək در ترکی هستند.
در کتیبه های
اورخون فحاشی کردن به صورت یازماق آمده یازماق در اصل به معنی خراشیدن است.
دشمک در ترکی به
معنی دریدن همراه با سوراخ کردن است به طور کلی سوراخ کردن به کار میرود.✳️
چگونه میشود واژه
ای در فارسی باشد اما فعلی در آن موجود نباشد و به صورت جاهلانه واژه دش را به
معنی زشت نامیده اند تا شعری از زبان شناسیشان خوش قافیه شود این ریشه یابی نیست.
دشمن : طرفی که
در مقابل درنده است (هم مفهوم با یازماق و سویمک - söymək در ترکی است
واژه ی سویمک به
معنی فحش از ریشه ی sök به
معنی تخریب کردن و اوراق کردن است)
واژه ی یامان هم
با واژه ی یاغی به معنی دشمن اشتراک ریشه ای و مفهومی دارد که هر دوز از فعل
یاغماق هستند.
دوشمن دشندی💢
واژه دشنام هم
بدین صورت است حرف تخریب کننده(مشتکل شده از دو بخش فارسی و ترکی)
یا دژخیم به معنی
در حالت تخریب شده که متفاوت با کلمه بد و پاد در فارسی است و این واژه کاملا ترکی
است.🛑
و واژه ی دشوار
هم کاملا ترکی است از دو قسمت دوش + وار تشکیل شده.
@suzluk
10:48
✅ریشه یابی واژه ی #قفل (قیفیل) ✅
این واژه به هیچ
عنوان عربی نیست
واژه ی قیفیل از
ریشه قاپاماق به معنی بستن است.
قاپی : در
قاپاق : درپوش
قاپیل / قاپ+ایل
قافیل
قیفیل
قاپیل در اوج
بستن همان معنی قفل حاکم است.
ضد این واژه آچار
از فعل آچماق است که به صورت هاچار اکثرا در آذربایجان استفاده میشود.
آچار : بازگر
(واژه ی کلید هم
ترکیست برا تفهیم #کلید را جستجو کنید)
قیفیل (قاپیل ) :
چیزی که میبندد(فراتر از بستن همان قفل کردن)
باز هم بن این
واژه توسط عربی قایم شده و به اسم عربی زده شده
@suzluk
10:51
✅ریشه یابی واژه های #ساختن #ساز #سازه #سازمان #سخت ✅
واژه ی جعل شده
به اسم فارسی و از منشا ساغ ترکی است.
ساختن ::::
ساخیت(ماق)
ساز :::: ساخیز
سخت :::: ساخیت(
سیخیت)
واژه ی ساغماق و
ساغ به معنی محکم و محکم بودن است فعل ساخلاماق هم از این بن درست شده.
دست راست انسان
بخاطر عملکرد و فشار زیاد به دست ساغ (سیخیلان أل) اطلاق شده و از نماد خوبی راست
به معنی مثبت یافته(ساغلیق)
واژه ی سازمان و
ساز (آلت موسیقی) از این بن ساخته شده اند.
سا(خ)یز+مان
بسیار درست شدن
ساز
درست - خوب
سازالماق - sazalmaq :::: خوب شدن - بهتر شدن
و مشتقات بسیاری
که در ترکی هستند.
@suzluk
7 July 2019
س
14:19
سؤزلوک
در زبان مادری ما برخی کلمات مرکب و اصطلاحاتی
وجود دارد که از ترکیب اسمِ یک عضو بدن با یک قید یا صفت به وجود آمده و در بیشتر
موارد معنا و مفهومی متفاوت از معنای اجزای تشکیل دهنده اش دارد.
دیدم و خواندم و
بر مبنای همان، مثالهای دیگری را که در زبان محاوره ای استفاده میکنیم و به گوش
خیلیهای ما آشناست جمع آوری کردم .
۱) اَلی دُولی ( دست پُر)
۲) اَلی اوزون ( متجاوز)
۳) اَلی دالی ( فقیر)
۴) اَلی اَیری( دزد)
۵) اَلی یونگول ( بابرکت)
۶) اَلی آغیر ( بی خیر و برکت)
۷) اَلی بوش ( بیکار)
۸) اَلی سولی(ماهر - کاربلد)
۹) اَلی آچیق ( دست و دل باز)
۱۰) آل ایاقسیز ( دست و پا چلفتی)
۱۱) دیرناقسیز( بی انصاف- خسیس)
۱۲) قلبی قره ( متعصب شدید)
۱۳) قارنی زیغلی ( حسود)
۱۴) قیچی اوزون (کسی که یک جا بند نمیشود)
۱۵) دیلی اوزون ( زبان دراز)
۱۶) قورساق سیز ( کم صبر و تحمل)
۱۷)جیرت قوز ( کسی که زود از کوره در
میرود)
۱۸)گُونی قالین( نفهم- یک دنده- لجباز)
۱۹) اوزی قره ( روسیاه)
۲۰) گوزو قره ( عزیزِ دل)
۲۱)شور گوزو ( هیز)
۲۲) اَتی آجی (آدم نچسب - گوشت تلخ)
۲۳)آل یاناق ( خونگرم)
۲۴)بویوک باش ( کلّه گنده)
۲۵) باشی سویوق( بی قید ، بی تفاوت ،بی
دقت)
۲۶) باشی اَشاغی( محجوب- سر به زیر)
۲۷) بوینو بوکوک( بیکس ،یتیم)
۲۸)بورنی هاوالی ( پرفیس و افاده)
۲۹) گودنسیز ( ندید بدید ،نامعقول)
۳۰)آلنی آچیق ( روسفید - کار درست)
۳۱) باشی داشلی( بدبخت - بیچاره)
۳۲) باشی آلچاق( بی آبرو- گناهکار)
۳۳) باشی اوجا ( سربلند)
۳۴) گوزو دار ( بدخواه - پخیل)
۳۵)گوزو توخ ( چشم پر- بی نیاز)
۳۶)قولاغی توکلو ( متحجر- خرافاتی)
۳۷) آغزی بوتون ( رازدار)
۳۸) آغزی آچیق ( متعجب)
۳۹) آغزی پوزوق ( فحاش)
۴۰) اَنگی بوش ( پر حرف)
۴۱) بوینی یوغون (ظالم، گردن کلفت)
۴۲)کال بئیین ( نفهم)
۴۳) قوش بئیین( کم عقل)
۴۴)گوزو آج ( طمعکار)
۴۵)اورگی صاف ( ساده دل)
۴۶)دیلی آجی( کسی که زبانش تلخ است)
۴۷) قارنی ییرتیق ( سخن چین)
۴۸) آغزی چیریق ( سخن چین)
۴۹) اوزی قیرمیزی ( پررو - بی حیا)
۵۰) دیلی پوتموش(کسیکه زبانش اختلاف
میندازد)
@suzluk
س
17:34
سؤزلوک
✅جوابین تورکجه سی یانیت اولور
✅
جواب ::: یانیت
جواب دادن ::::
یانیتلاماق
(در لهجه
میتوانید یانیتداماخ تلفظ کنید)
سینا بیلسای
@suzluk
17:42
✅ریشه یابی واژه های #یامان #یابلاق (در اورخون به معنی بد) #یاوه #یاغی #یابانجی #یغما #یواش✅
همگی این واژگان از
بن یاغماق - یاخماق به معنی فرو ریختن است.
یاغی که در کتیبه
های اورخون هم آمده به هجوم و فروریزش دشمن اشاره دارد
فعل ییخماق هم از
این دو فعل مشتق شده.
یاوا (یاخاق)
:::: فرو ریخته - پایین آورده شده به معنی بیهوده و چرند
یاوان (یاخاغان)
:::: پایین آورده شده - بیهود وار
یامان (یاغان)
:::: به وحشی گری و هجوم آورنده بودن چیز مورد نظر اشاره دارد
یابانجی ::::
همان یامانچی یا یاغانچی به معنی وحشی و بیگانه است یک تفسیر خنده دار از بن
بیابان+چی وجود دارد که به اسم فارسی زده اند که بدون در نظر گرفتن دیگر مشتقات
آقایان فارسی تفسیر کرده اند.
یاغما (یغما)
:::: به معنی چپاول و غارت (ییخما - یاخما)
یواش ::::: در
حالتی از یاوا (یاوه)
همچنین واژه ی
یاد به معنی بیگانه احتمال دارد یاغیت بوده که به صورت یاد در آمده.
@suzluk
14 July 2019
س
15:15
سؤزلوک
✅ریشه یابی واژه #دوست #درست #درود #دوغرو #دورو✅
همه ی این واژگان
از بن دوغماق و از کلمه ی رایج دوغرو به معنی درست تشکیل شده اند
دوغرو از فعل
دوغماق به معنی زاییدن و اضافه کردن است البته این ویژگی طبیعت که به صورت نرمال
تشکیل یافته است برمیگردد
دوغال : طبیعی
دوغرو : درست -
صحیح - طبیعتا (به نرمال بودن و درستی اشاره دارد)
#دورو :
زلال
واژه ی دوز - düz هم از این بن درست شده doğruz که احتمالا بخاطر تلفظ راحت تر به شکل düz مورد استفاده واقع شده.(احتمالا)
واژه ی دوست هم
واژه ای کاملا ترکیست در زبان پهلوی به صورت dauşta مورد استفاده واقع شده.
احتمالا از فرم
دوغوسوت به دوست تبدیل شده
یا اینکه دوغوشتا
(دوغوشدا) بوده
این واژه در
فارسی و پهلوی به معنی عشق ورزیدن بکار میرود
که به پاکی و
سلامتی (دوغرولوق) نزدیک ترین فرد طرف اطلاق شده و از آنجا فعل دوست داشتن درست
شده.
واژه ی درست هم
که *در* در ابتدای واژه بیانگر دوغروی ترکی یا حتی دورو ترکی (زلال) است که با
پسوند های جدید به اسم فارسی زادگان زده شده که احتمالا فرم اصلی و قابل درک آن
دوغروشدا است.
و حال واژه ی
درود که میخواهند جایگزین کلمه ی سلام کنند واژه ای کاملا با بن ترکی است.
واژه دورو به
معنی زلال هم از این بن گرفته شده.
@suzluk
15 July 2019
س
01:43
سؤزلوک
✅نه گوزلدی آنا دیلیم✅
سقف دهان:::
داماغ
طحال :::دالاق
کیسه صفرا:: اود
غده :: وزه
فرق سر:::باشین
قاپاقی
فک :: انگ
کلیه:: بویرک
کبد :: قارا جیگر
لوزه:: بوغاز وزه
سی
مغز استخوان:::
ایلیک
به به ک ::مردمک
تخمدان::
یومورتالیق
روده :::
باغیرساق
پوست ::دری
شش::آغ جیگر
معده::: قورساق
قلب:: اورک
@suzluk
18 July 2019
س
15:50
سؤزلوک
✅وطن پرور یوخ ، وطن پرست یوخ دئگینن
یوردچو ✅
وطن پرست (patriot) :::: یوردچو yurdçu یوردسئور, yurdsevər
وطن پرستی (patriotism) :::: یوردچولوق yurdçuluq یوردسئورلیک yurdsevərlik
"سینا
بیلسای"
@suzluk
س
16:26
سؤزلوک
müddət demə
sürə de
neçə müddətdir özgə dilində yazırsan
bir müddətdə öz ana dilində yaz
neçə sürədir özgə dilində yazırsan
bir sürədə öz ana dilində yaz
موودت دئمه
سوره ده
نئچه موودت دیر
اوزگه دیلین ده یازیرسان
بیر سوره ده اوز
آنا دیلین ده یاز
ئئچه سوره دیر
اوزگه دیلین ده یازیرسان
بیر سوره ده اوز
آنا دیلین ده یاز
@suzluk
19 July 2019
س
00:36
سؤزلوک
✅آتالار_سوزو✅
🔹آجیق گلر گوز قارالار، آجیق گئدر اوز قارالار
🔸آرتیق تاماح داش یارار، داش قاییدار باش یارار
🔹یاخشی گونده یار یاخشی دیر، یامان گونده یئتیش
قارداش
🔸یوز اولچ، بیر بیچ
🔹گوز گورمک اوچوندور، کونول سئومک اوچون!
@suzluk
20 July 2019
س
14:44
سؤزلوک
✅امتیازین تورکجه قارشیلیغی
✅
امتیاز در بازی (point) ::: خال - xal
امتیاز ( privilege) :::: آیریجالیق - ayrıcalıq
@suzluk
24 July 2019
س
12:42
سؤزلوک
✅دئمه بعضی دئگینن بیرنئجه
✅
بعضی : بیرنئچه - birneçə
(بیرنئچه
آداملاری گوردوم دئییرتله‌شیردیلر)
بیرنئچه سوزجوگو
بیر سوزجوک اولدوغو اوچون بیرلیکده و یاپیشیقلی یازیلمالیدیر
"سینا
بیلسای"
@suzluk
س
14:13
سؤزلوک
✅نسناسین تورکجه سی
✅
نسناس : کیلی - kəyli
نسناس اسطوره‌ای است که گفته میشود نوعی جن است، که بدنش نیمی از اعضای انسان را دارد
همانند یک پا یک دست و یک چشم.
برخی معتقد اند
که نسناس دو جنس نر و ماده دارد.
این نام گاهی در
گذشته در متن‌های زیست‌شناسی فارسی در برابر واژه میمون بکار میرفته که نام عمومی
گروهی از آدم‌نمایان (گوریل، شمپانزه، اورانگوتان، گیبون) است.
در فرهنگ عامه به
نوعی بوزینه بی دم هم اطلاق میشود.
دیوان لغات ترک
واژه ی
kəyli(g) :
میمون و نسناس.
کیلیک کیشی
یعنی شخصی که
مانند وحشیان و مدهوشان ، افتان و خیزان راه رود و به این سوی و آن سوی نگاه کند.
"سینا
بیلسای"
@suzluk
25 July 2019
س
15:19
سؤزلوک
اوخویالیم،اویره نه‌لیم
حاضیرلایان"سوسن
نواده رضی"
ائتگی::::تاثیر،افکت
اسنه‌ک:::::قابل
انعطاف
اونم::::اهمیت
اونملی ::::مهم
قاپساماق::::احاطه
کردن
قاپساملی::::محاط،احاطه
شده
یانسیماق:::::منعکس
شدن
آشیری‌لیق::::افراط‌گری
ائش‌ده‌‌یر
::::هم‌تراز
باغلانتی::::ارتباط
ایلگی‌لندیرمک::؛:مرتبط
کردن
قارشی ::::علیه
آرخایین::::خاطرجمع،مطمئن
ایزباسماق::::امضا
کردن
دولوم::::شارژ
دولوملاماق::::شارژ
کردن
تانیق::::شاهد
@suzluk
15:19
اوخویالیم ،اویره نه لیم
حاضیرلایان
"سوسن نواده رضی"
توره::::آیین
تورن::::مراسم
گله‌نک:::رسوم،سنت
گوره‌نک::::آداب
ائرته:::صبح
ائرکن::::زود
قیوانج:::::غرور،افتخار
یالقیز::::تنها
یالنیز::::صرفا،فقط،تنها
بیچیم::::فُرم
گؤروت:::عکس،فتو
گؤرونتو:::ایماژ
یوخسول::::فقیر،نادار
یوخسول‌لوق::::فقر
وارسیل::::غنی،دارا
وارسیل‌لیق::::غنا،ثروتمند
بودن
قوراشدیریم::::فناوری،تکنولوژی
@suzluk
26 July 2019
س
16:03
سؤزلوک
✅#دوغرو_دوزگون سوزجوک لر✅
🔹قورولوق ایللره
🔸قوراق دئییریک
🔹زمهریر ندیر
🔸اونا سازاق دئییریک
🔹آغاجلارین شاخه سینه
🔸بوداق دئییریک
🔹بوغدانین سونبولونه
🔸باشاق دئییریک
🔹پالتاری بیربیرینه تکیریک
🔸یاماق دئییریک
🔹اوچان زادلارا
🔸اوچاق دئییریک
🔹ممنوع اوْلانلارا
🔸قاچاق دئییریک
🔹بوروق اوْت بیچنلره
🔸اوراق دئییریک
🔹یاغیشدان سونرا چئشتلی رنگ گورسنر
🔸اونادا قوشاق دئییریک
🔹اوزون یوْللارا
🔸اوزاق دئییریک
🔹لاپ اوزاقا دا
🔸ایراق دئییریک
🔹بدَنین دیرَڲینه آیاق دئییریک
🔸بدنین ایچینده اوْلان اۆیه یه
دالاق دئییریک
🔹اورک بۇللانماسینا
🔸قوساق دئییریک
🔹بیر زادی قوروماق اوچون ال وورمایین دئیه
🔸یاساق دئییریک
🔹بیز آز قاباقا اونجه
🔸لاپ قاباقا بایاق دئییریک
🔹ایپی ساپی توپلاندیقدا
🔸یۇماق دئییریک
🔹یئمگین اوستونه سپیلنه
🔸سوماق دئییریک
🔹ایستی قوینوموزا دا
🔸قۇجاق دئییریک
🔹هاوانین ایستیسینه ده
🔸سیٛجاق دئییریک
🔹بیرینی تاپ آد یازدیراندا آداق دئییرک
🔸بیر زاد اویردیب ده سۇرغویا چکنده سیناق دئییریک
🔹دوشونجه سینه قاناق
🔸یئمک قابینا چاناق دئییریک
🔹بالالاریمیزا اۇشاق
🔸ال آغاجینا چوماق دئییریک
🔹یوک چکن ائششگه اۇلاق
🔸آت گونونه یاراق دئییرک
🔹کیمسه دایاقسیز اوْلماسین،
🔸کومگی اولانا دایاق دئییریک
🔹بیر یولا یونه سایاق دئییریک
🔸بورک اونوردور بورکه پاپاق دئییریک
🔹باشین توکونو سای ائدنه داراق دئییریک
🔸یورولوب یاتدیقیمیز یئره یاتاق دئییریک
🔹ائوده گوزوموز گورسون دئیه بیر زاد 🔸یاندیریریق اونا چیراق دئییریک
🔹بیر قیراقدا اوْتوردوقوموز یئره بوجاق دئییریک
🔸آز قالیر دۆشک،
اوْرا دا قیراق
دئییریک
🔹آرابالارین دوران یئرلرینه ده دۇراق
🔸بیرینین نئجه اوْلدوغونو سوروشماقا سوراق دئییریک
🔹اوپن یئره دوداق دئییریک
🔸ائشیدن یئره قولاق دئییریک
🔹قانمازا مایماق
🔸آنلاماقا جان آتانا ماراق دئییریک
🔹بیر قابین آغزینی باغلایانا قاپاق دئییریک
🔸آلتینداکی اودا اوجاق دئییریک
🔹گوجلو بیرینه قوچاق
🔸کسن بیر زادا پیچاق دئییریک
🔹بالاجا یئرلره اوتاق
🔸آنبار اولان بولومونه قالاق دئییریک
🔹کیمسه تله یه دوشمه سین
🔸اورا دا دوزاق دئییریک
🔹آللاه هئچ ائوی قوناقسیز ائله مه سین 🔸ائشیکدن گلنه قوناق دئییریک
"""""یاشاسین گوجلو تورک دیلیم""""
@suzluk
30 July 2019
س
01:11
سؤزلوک
✅درمانهای گیاهی آزربایجان✅
🔷کهلیک اوتو عاراغی :::: عرق آویشن یا کاکوتی ،
برای رماتیسم و درد اندامها تجویز میشود .
🔶یارپیز گولو عاراغی :::عرق گل پونه ، برای هر نوع
دل درد به کار میرود .
🔷بوی مادران عاراغی :::عرق بومادران برای اسهال
مفید است
.
🔶سی بیر قویروغو ( هووه جووه ) ::: ماهور ، از آین
گیاه مرحم برای زخمها درست می کنند .
🔷شیرین بیان:::برای زخم معده مفید است .
🔶چله داعی ::: نوعی علف است که برای درمان شکستگی
ها به کار می رود
.
🔷نار قابیغی ::: پوست انار ، دمل دندان را باز می
کند
.
🔶بَبَنک ::: گل بابونه ، برای رفع درد دل بچه ها
مفید است
.
🔷جین جیلین ::: نوعی دانه وحشی است که برای درمان
فتق به کار می رود .
🔶امن کومه جی :::پنیره ک ، این گل را با بنفشه و
گل کدو و گل ختمی مخلوط کرده و آن را چهل گل می گویند که مصرف عمده اش در دل درد
بچه هاست
🔷ته زه ته ره ( ته ره توره ) ::: شاهی یا ترتیزک ،
برای اگزما و زخمهای علاج ناپذیر و سودا مصرف میشود .
🔶لاغ لاغا ::: به زه ره ک را در هاون میکوبند با
مقداری شیر می جوشانند و روی دمل می گذارند . این مرحم را لاغ لاغا می گویند .
🔷خانیم ساللاندی ::: تاج خروس برای شاش بند موثر
است
.
🔶ایت ایشیگی ::: باد باد ، ریشه اش برای زخم معده
و تخمش برای تقویت قوه باه مصرف می شود .
🔷جاجیخ ::: زینان ، برای تقویت کبد با عسل می
خورند
.
🔶قوش اوزومو ::: تاجریزی ، برای دندان درد مصرف می
شود
.
🔷قالقان توخومو ::: گل پر ، برای دل درد مصرف می
شود
.
🔶میر تیکانی ::: آدو ، برای درمان سوزاک به کار می
رود
.
🔷قوش ابه یی ::: نوعی علف است که برای دفع کرمک و
سایر انگلها به کار می رود .
🔶بویور تیکانی ::: نوعی علف است که میوه اش را برای
تقویت می خورند .
🔷گیلد گیلدی ::: نوعی علف وحشی است که دانه هایش
را درون آش بیماران می ریزند .
🔶بویاخ :::رناس ، ریشه اش را در شکستگی مصزف می
کنند
.
🔷قه ره قات :::: گیاهی است که برای فشار خون مفید
است
.
🔶قه ره چوره ک اوتو :::سیاه دانه ، در خونریزی های
زنانه مفید است .
🔷اولیک توخومو :::: تخم گیاه وحشی است در بیشتر
ناراحتی ها از روی حدس مصرف می کنند .
🔶نوروز گولو ::: عطرش مفید است و مانع زکام می شود .
🔷دانا اشاغی : گیلو ، بیشتر جنبه غذائی دارد و در
کته می ریزند .
🔶قه ره حیله :: حلیله سیاه ، برای رفع دل درد و
یبوست نافع است .
🔷توکلی جه ::: برای خیالات و جنون مفید است .
🔶کره وه له ::: گیاهی است که با شیر زنان مخلوط
کرده به بچه می دهند تا دل دردش درمان یابد .
🔷یوغشان ::: علف وحشی کوهستانی است که در رفع انگل
فوق العاده مفید است .
@suzluk
4 August 2019
س
00:59
سؤزلوک
✅معادل کلمه ی نژاد
✅
نژاد - نسل :::
سوی
- soy
نژادپرست :::
سویچو
- soyçu
@suzluk
9 August 2019
س
12:10
سؤزلوک
اوخویالیم،اؤیره نه‌لیم
حاضیرلایان:سوسن
نواده رضی
چیزگی:::::خط
جیزقی::::خراش
دییشگَن:متغیر
دوراقساما::::سکته
دیشلاماق::::طرد
کردن
چؤزومله
مه:::::آنالیز
چاغداش::::معاصر
ده‌ییش-توقوش::::مبادله
ساواش
::::جنگ،محاربه
چئشیت::::نوع
چئوره::::محیط
قارشیلیغیندا::::در
مقابلِ،در ازای
باش‌وورو::::مراجعه
گؤزلم‌چی::::مشاهده‌گر
ایره‌لیجی:::::مترقی
اَیمج::::قوس
اَییلیم:::::تمایل،میل
اَییلیم‌لی:::::متمایل
اَیینتی
::::خمیدگی،انحنا
گؤرگو:::::آداب
معاشرت،ادب
چابا::::سعی
کؤک‌لشیک:::کلاسیک
سورو ::::سوال
اینجه‌له
مه::::تحقیق و تفحص
دار:::تنگ،محدود
داریسقال:::::بسیار
تنگ،بسیار محدود
داریشیق(داراشیق)::::جای
تنگ،محل پر ازدحام
داردا
قالماق::::دشواری و تنگدستی
داریشماق::::تجمع
در یک محل،ازدحام کردن
دارا
قیسناماق:::در تنگنا قرار دادن
@suzluk
11 August 2019
س
01:05
سؤزلوک
✅بخش نامعادلات کلمه در حال فراموشی✅
به آخر چیزی فکر
کردن ، به نتیجه ی چیزی فکر کردن ، آخر چیزی را اندیشیدن : سونقولاماق - sonqulamaq
گوردوگون ایشلرین
هر زامان سونونا فیکیرلش ❌
گوردوگون ایشلری
هر زامان سونقولا ✅
@suzluk
13 August 2019
س
09:41
سؤزلوک
صحیح نوشتن و درست تلفظ نمودن برخی از کلمات
تورکی
Bezmək - بئزمک
بئزمک: متنفر
شدن، بیزار شدن، ناراحت شدن، به تنگ آمدن
Bezdirmək - بئزدیرمک
بئزدیرمک: متنفر
کردن، ناراحت نمودن ، به تنگ آوردن
Bezək - بئزک
بئزک: آرایش،
زینت
Bezəmək - بئزه
مک
بئزه مک: آرایش
کردن، زینت دادن
توضیح: در برخی
از لهجه های تورکی ترکان خوراسان"Bəzək" و "Bəzəmək" می گویند.
Sevmək - سئومک
سئومک: دوست
داشتن، عشق ورزیدن
Söymək - سؤیمک
سؤیمک: بد و
بیراه گفتن، فحاشی کردن
Soymaq - سویماق
سویماق: پوست
کردن، لخت نمودن، دزدیدن، تیغ زدن
Qoymaq - قویماق
قویماق: گذاشتن،
رساندن و
...
Qaymaq - قایماق
قایماق: سر شیر،
چربی نازک روی شیر و یا ماست، یخ نازک و ...
Qıymaq - قییماق
قییماق: پارچه -
پارچه کردن و برای مثال قیمه نمودن گوشت و ...
Qıyaq - قییاق
قییاق: قیاق -
تورکی و نام علفی است.
Qıyıq - قییق
قییق: پهن
حیوانات کوچک سر مانند، گوسفند، بز، آهو، خرگوش و ...
Qurt - قورت
قورت: گرک
Qurd - Qurdaq - قورد
- قورداق
قورد - قورداق:
کرم - کرم درخت، میوه، زخم
توضیح : در زبان
تورکی به کرم معده "سوغولجان" می گویند.
Od - اود
اود: آتش
Ot - اوت
اوت: علف
Odun - اودون
اودون: هیزم
Duz - دوز
دوز: نمک
Düz - دوز
دوز: راست،
مستقیم
Qol - قول
قول: دست، از
شانه تا نوک انگشتان
Qul - قول
قول: بنده، نوکر
✍شیروانلی حسن
@suzluk
21 August 2019
س
21:01
سؤزلوک
✅لغاتی که باید بدانیم ، در اثر وجود
لهجه ها پارچه پارچه شده اند ✅
چند : قانچا - qança قاچ - qaç نئچه - neçə
چگونه ، چطور :
قانداق
- qandaq نجور - nəcür نئجه - necə نتر - nətər ناسیل - nasıl (ناهیل دا ایشلنیر)
چه - چی : نه - nə نمه - nəmə نمنه - nəmə
کجا : هارا - hara (قایره - خایئره) نره - nərə (نه یئره )
"بیلسای"
@suzluk
28 August 2019
س
10:00
سؤزلوک
اوخویالیم،اویره نه‌لیم
حاضیرلایان:سوسن
نواده رضی
باشقالاشیم::::استحاله
بنزه‌شیم::؛:آسیمیلاسیون
بللک::::حافظه
(یادداشت)
اوتقو::::پیروزی،غلبه(ظفر)
منجیل:::خودبین
موتلو::::خوشبخت،کامروا
موتسوز:::ناکام
اویه:::عضو
دوروم::::وضعیت
قوشول::::شرط(شرایط:قوشول‌لار)
یانیلقی::::سهو
بلگه::::سند
بلگه‌سل:::::مستند
بلگه‌سل‌لشدیرمک::::مستند
کردن
دنلی(نه‌دنلی)::::قدر
(چه‌قدر)
ایله‌ریجی::::مترقی
چئوره::::محیط
سوره::::مدت
قونو:::::مطلب
یازقا:::::مقاله
باسین:::::مطبوعات
اونلو،آدلیم:::؛:مشهور
سورو::::سؤال
سورون::؛مسئله
تؤرن::::مراسیم
آنلام::::معنا
قایناق::::منبع
گوونمک:::اعتماد
کردن
قیوانماق
::::افتخار کردن
ایشلتمک ::::به
کار بردن
قوللانماق::::::به
خدمت درآوردن
یارارلانماق؛::::استفاده
کردن
یانداش
::::طرفدار
یان‌سیز::::بی‌طرف
یؤن‌دَش::::همسو
(یؤند‌شلیک:همسویی)
یؤنسوز::::بدون
جهت و سو
@suzluk
4 September 2019
س
01:43
سؤزلوک
✅قبر عربی یا قابیر ترکی؟
✅
از قاب ترکی است
از جمله واژگانی مشتق از قاب میتوان به قابیرقا دنده بدن و قابیرجاق به معنی تابوت
اشاره کرد و از قابیرجاق در دیوان لغات ترک میتوان فهمید که قبر ترکی است و همچنین
گور شکل دوم این واژه است (قابیر ' قوبور - گوور - گور)
#قبر
#قبریستانلیق
#گور
@suzluk
س
10:55
سؤزلوک
✅مهربان یوخ دئگینن باغیرلی
✅
مهربان : باغیرلی - bağırlı (در دیوان لغات ترک به صورت باغیرساق
آمده است)
باسیتچی - basıtçı (دیوان لغات ترک به صورت باسیت ، البته
این کلمه به صورت باسیت هم برای مهربان استفاده شده است و باسیت در اصل از پشت و
پناه است با پسوند چی بهتر است استفاده بشود)
"بیلسای"
@suzluk
14 September 2019
س
21:21
سؤزلوک
✅اوخویالیم،اویره نه‌لیم
حاضیرلایان:سوسن
نواده رضی✅
خطا-اشتباه::::یانیلقی
تکذیب
کردن::::یالانلاماق
آرمان::::اولکو
آزاد::::اوزگور
آزادی::::اوزگورلوک-ارکین‌لیک
مدرسه:::::اوخول
کودکستان::::آنا
اوخول
دبستان::::ایلک‌اوخول
دوره اول
دبیرستان:::::اورتا‌اوخول
دبیرستان::::سون‌اوخول
دانش
آموز-دانشجو-محصل:::::اویرنجی
آموزش::::اویره‌تیم
آموزش و
پرورش::::ائییتیم
ساواشیم::::مبارزه
زیرساخت::::آلت‌یاپی
بستر::::یاتاق
اندیشه‌ورزی:::::دوشونسل‌لیک
مسئول::::سوروملو
ارتقاء
اجتماعی::::توپلومسال یوکسه‌لیش
علی رغم
این::::بونا قارشین
تعریف
کردن:::::تانیملاماق
دام،تله::::توزاق
نثر::::دوز یازی
تطمین
کردن:دویومساتماق
مقاومت
کردن::::دیر‌نمک
کنترل::::دئنه‌تیم
تجربه::::دئنه‌ییم
منحرف
کردن:::::ساپدیرماق
مهاجم:::سالدیرقان
ادعا،خبر تائید
نشده::::ساو
صف:::جرگه
اکثریت:::::چوخونلوق
تاثیر:::ائتگی
علم:::بیلیم
اهمیت:::اونم
مهم::::اونملی
احاطه
کردن:::قاپساماق
احاطه
شده-محاط:::قاپساملی
دنیا:::آجون
ایجاد کردن-تولید
کردن::::تورتمه
مشتق:::توره‌و
منعکس
شدن:::یانسیماق
بزرگداشت:::آغیرلاما
مطمئن:::آرخایین
ارتباط:::باغلانتی
@suzluk
29 September 2019
س
11:49
سؤزلوک
یوخ❌
دئگینن هابئله
✅
همچنین (too) ::::(سنده - سیزده) هابئله - habelə (səndə - sizdə)
در این جمله ی
انگلیسی نیازی به استفاده کردن از هابئله نیست ،منده سنی سئویرم در چنین جملاتی ده
- دا معنی همچنین را میدهد اما وقتی میخواهیم جمله ی بلندی را بدون گفتن جمله با
همچنین بکار ببریم چنین میگوییم ، سیز چوخ یاخشی آدامسیز ، سیزده هابئله و برای
احترام از سیز استفاده میکنیم ، سن نه قشنگ اویناییرسان : سنده هابئله)
" بیلسای"
@suzluk
11:50
شیناسنامه یوخ❌
دوغوم‌بلگه‌سی
✅
شناسنامه (Birth certificate) :::
دوغوم‌بلگه‌سی - doğumbəlgəsi
"بیلسای"
@suzluk
11:50
تهدید❌
قاراقورخو
✅
تهدید ( threat ) :::: قاراقورخو ; qaraqorxu
قیسقورخو ; qısqorxu
تهدید کردن (threaten):::: قاراقورخو گلمک ; qaraqorxu gəlmək
قیسقورخو گلمک ;qısqorxu gəlmək
یانیلاماق ;yınlamaq
"بیلسای"
@suzluk
5 October 2019
س
00:42
سؤزلوک
نگران::: نایران❌
نگران:::قایغیلی
✅
نگرانی (worry) :::: قایغی ,qayğı
نگران (worried) ::: قایغیلی, qayğılı
نگران شدن (worry) ::::قایغیلانماق, qayğılanmaq
"بیلسای"
@suzluk
00:42
انتقاد:::اینتیقاد ❌
انتقاد:::الشدیری✅
نقد کردن ، تنقید
کردن ، tənqid
etmək (criticise) :::: الشدیرمک , ələşdirmək
نقد ، انتقاد ، tənqid (Criticism) :::: الشدیری,ələşdiri
"بیلسای"
@suzluk
1 November 2019
س
12:45
سؤزلوک
پیشنهاد❌
اونری
✅
پیشنهاد ::::
اونری
- önəri
پیشنهاد دادن
:::: اونرمک - önərmək
" بیلسای"
@suzluk
12:47
جاهل
جاهیل❌
بیلمز
✅
جاهل ، نادان::::
بیلیسیز
- bilisiz بیلمز - bilməz بیلگیسیز - bilgisiz (هم برای نادان هم برای بی خبر و بی
اطلاع استفاده میشود)
جهالت-جهل-نادانی::::
بیلیسیزلیک - bilisizlik بیلمزلیک - bilməzlik بیلگیسیزلیک - bilgisizlik
"بیلسای"
@suzluk
2 November 2019
س
23:10
سؤزلوک
✅محیط اولور چئوره وه اورتام
✅
محیط::::: چئوره - çevrə اورتام, ortam
در ترکی هر دو
لغت معنی متفاوتی دارد اما در فارسی و انگلیسی یک کلمه استفاده میشود
در چئوره وابستگی
و تامین کردن از اطراف وجود دارد شما به هوا و.. وابسته اید و شمارا تامین میکنند
اما در اورتام چنین وابستگی و تامین کردنی وجود نداردبرای همین برای محیط زیست
باید چئوره بکار ببرید
"بیلسای"
@suzluk
27 January 2020
س
20:33
سؤزلوک
بیمار اولور سایری✅
از سانماق و
سایماق به معنی توهم و وهم زدن مربوط به نظر پیشینیان✅
بیمار (ill) ::: سایری - sayrı (واژه ی رسمی)
سوکل - sökəl توغالی - toğalı
بیماری (illness) ::: سایریلیق - sayrılıq (واژه ی رسمی)
سوکللیک - sökəllik توغا - toğa
کم و ایگ هم در
دیوان لغات ترک مانند دو لغت قبلی آمده اند
بیمار شدن :::
سایریلانماق - sayrılanmaq سوکللنمک - sökəllənməl توغالی‌لانماق - toğalılanmaq
@suzluk
20:35
#پاتختی::: دوواق قاپما - Duvaq qapma
دوواق - Duvaq::: سرپوش یا نقاب عروس، تور سفیدی که به
صورت عروس میکشند
پاتختی (Bridal shower) ::: دوواق قاپما
@suzluk
20:37
✅ریشه یابی کلمه قشقایی-قاشقایی✅
خیلی برایمان مهم
است که ریشه ی کلمه این واژه و معنای آن را بدانیم چون قشقایی ها ترکان و ایل
ارزشمندی در تاریخ آن منطقه داشتند.
واژه ی قشقایی
مشهود است که این کلمه از دو بخش قاش+قایی تشکیل شده
اول باید ریشه ی
کلمه قاش و قاچماق-قاشماق را پیدا کنیم
این واژه در ترکی
به معنی دویدن و فرار کردن است
و قاچ در ترکی به
معنی بزرگ است
و این باز هم بی
ارتباط نیست با کلمه ی دویدن
شاید برایتان
جالب باشد قاچماق نوعی راه رفتن بزرگ گونه است
به سرعت و بزرگ
پا انداختن مربوط هست .
و ایل هایی مانند
قشقایی و قاجار هم این کلمات را در اسم خود دارند
بدیهی است که
متوجه بشیم این یک صفت برای ایل است یعنی نشان دهنده ی بزرگی
مشتقات کلمه ی
قاچ را میتوان به قارا به معنی بزرگ هم اشاره کرد که تا مطمئن بشوید که این کلمه
در اصل مفهوم بزرگ را دارد
در مثال بهتر
میتوان به کلمه قوجا(قاجا) اشاره کرد کاملا صحیح است که این کلمه از دو حالت
قاج+جا درست شده و به صورت خواجه وارد فارسی شده
❗️قاج در ترکی به معناهای دشمن هم است که باز هم
دور از معنی بزرگ نیست
مانع بزرگ ضد و
علیه در ترکی قاج هم میتواند باشد
پس در نتیجه قاچ
قایی به معنی قایی های بزرگ تبار میتوان یاد کرد✅
#قاچ
#قاش
#قشقایی
#قاشقایی
#قاچماق
#خواجه
#قوجا
@suzluk
س
21:47
سؤزلوک
?
😷کانال رسمی حاتم احمدی😷 27.01.2020 21:45:53
🔴🔵 #گوزل_کانالار🔵🔴
🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱
✅🔰کانال رسمی #جبدره_سسی #دهکده_توریستی_جبدرق_سولند_آدرلند
اخبار
عکس
فیلم
اهنگ
🆑🔜 @JABDARASESI
#اینستاگرام جبدره سسی👇👇
http://instagram.com/JABDARASESI
🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱
#آزربایجان_افتخاری
✅🔰کانال رسمی #حاتم_احمدی شاعر و ترانه سرا٬٬شعرها و آهنگهای سروده شده حاتم احمدی
در این کانال
🆑🔜 @hatamaj
تنها پیج رسمی در #اینستاگرام👇👇
www.instagram.com/hatam_ahmadi_j
🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱
✅🔰کانال #سئوگیلر_دونیاسی
Music🎧🎶آهنگ
Sticker😍استیکر
Story🎑استوری
Text📋تکس
Gif🎬گیف
🆑🔜 @sevgilar_donyasi
#اینستاگرام سئوینج دونیاسی👇👇
Instagram.com/sevinc_donyasi
🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱
✅🔰کانال #سوزلوک
آنا دیلی
🌐سوزلوک فرهنگ #لغت_تورکی👇👇
🆑🔜 @suzluk
🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱
لوطفا پایلاشین و
قوشولون کانال
یاشامالیسیز😍🌹❤️🙏
سؤزلوک pinned this message
30 January 2020
س
17:11
سؤزلوک
اسامی آب‌وهوا به تورکی
* بولود : ابر
* یاغیش : باران
* قار : برف
* دومان : مه
* گون : خورشید
* گونلوک :
آفتابی
* یاغماق :
باریدن
* یاغیش یاغیر :
باران می بارد.
* قار یاغیر :
برف می بارد
* یاغیش یاغمیر :
باران نمی بارد
* قار یاغمیر :
برف نمی بارد
سویوق : سرد
ایستی : گرم
* بوز : یخ
* دونماق : منجمد
شدن
بولودلوق : ابری
هاوا بولودلوق دور:
هوا ابری است
* چالپوو : برف
آبکی
* دولو : تگرگ
* ایلدیریم :
رعدو برق
* قایناماق :
جوشیدن
* گوی قورشاغی :
رنگین کمان
#سوزلوک
@suzluk
.
10 February 2020
س
21:13
سؤزلوک
🛑سوزلوک🔰
@suzluk
ایختیار تورکجه‌ده
ارکین ایستنج اولور ✅
اختیار (free will) : ارکین ایستنج - ərkin istənc اوزگور ایستنج - özgür istənc
مختار : ارکین
ایستنجلی
- ərkin istəncli اوزگور
ایستنجلی
- özger istəncli
شهر و روستا
تورکجه قارشیلیغی ✅
پایتخت :
باشپالیق
- başpalıq
شهر : پالیق - palıq (خود واژه ی شهر از شاه ترکیست به معنی
امپراطوری آمده و معنی شهر گرفته است اما جایز در ترکی نیست.)
روستا : کند - kənd کوی - köy
حیمایتین تورکجه
سی آرخالاما اولور ✅
حمایت کردن (support) : آرخالاماق - arxalamaq
حمایت : آرخالاما - arxalama
حامی ، طرفدار ،
هوادار
(supporter) : آرخاچی - arxaçı
شکار تورکجه‌ده
اوو اولور ✅
شکار (hunt) : اوو - ov
شکار کردن (hunt) : اوولاق - ovlamaq
شکارچی (hunter) : اووچو - ovçu
شکار (hunting - کار) : اووچولوق - ovçuluq
احتمال تورکجه‌ده
اولاسیلیق اولور ✅
احتمال (Probability) : اولاسیلیق - olasılıq
احتمالا (probably) : اولاسیلیقلا - olasılıqla
نژادا سوی دئه‌یک
✅
نژاد (race) : سوی - soy
نژاد پرست (racist) : سویچو - soyçu
نسل (generation) : قوشاق - quşaq
محصول تورکجه سی
اورون اولور ✅
محصول (product) : اورون - ürün
#مهریارآراز✍
#سوزلوک
@suzluk
17 February 2020
س
23:24
سؤزلوک
💯 #اصیل_تورکی_دانیشاق
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️
آنام کیمین
@suzluk
💢باید : گرک
💢ببخشید : باغیشلایین
💢ببر : توغای
💢بحث : دارتیشما
💢بحران : بونالیم
💢بخت : یازی،ایریس
💢بختیار : موتلو
💢بخش : بؤلوک ، بؤلوم
💢بخشنامه : گئنلگه
💢بخصوص : آیریجا، اؤزللیکله
💢بخیل : قیسقانجلی
💢بخیه : سیریق
💢بد : پیس
💢بد اخلاق : تؤرل سیز
💢بدبخت : قارا گون ، اوغورسوز
💢بدبین : قارامسار ، اومودسوز
💢بد حال : پیس آیاقدا
💢بدرقه کردن : یول اؤتورمک ـ سالماق
💢بدهی : وئره جک ، اؤدونج
💢برای همیشه : بیر یوللوق
💢برتر : اوستون
💢برتری : اوستونلوک
💢برشته : قیزارمیش
💢برعکس : ترسینه ، ترسه سینه
💢برکت : بوللوق
💢برگشت : قاییدیش
💢برنده : اودان ، آپاران
💢بریدگی : دؤنگه
💢بستر : یاتاق
💢بستر رود : چایلاق
💢بستنی : دوندورما
💢بسته : قاپالی باغلی
💢بشر دوستانه: اینسان سئور
💢بعضی : بیر پارا ، بیراز
💢بلا : قادا
💢بلند گو : سس اوجالدان
💢بن بست : چیخماز
💢بنده : کؤله ، قول
💢بنیانگذار : قوروجو
💢بوته : کول
💢بوسه : اؤپوجوک ، اؤپوش
💢بومی : یئرلی
💢به جا : یئرینده
💢به اضافه : آرتیم
💢به اندازه کافی : یئترلی
💢به خاطر: اوغروندا ، اوچون
💢بهره : فاییز
💢به عهده گرفتن : بویونا آلماق
💢به قول..:دئمیشکن
💢بهمن ماه : دوندوران آی
💢بی امان : آجیمادان
💢بی اهمیت : اؤنم سیز
💢بی تفاوت : سایماز
💢بی چاره : یازیق
💢بی حیا : اوتانماز ، ییرتاق
💢بی سرپرست : باش سیز
💢بی سلیقه ، شلخته :پینتی
💢بیشتر: چوخراق
💢بی شرم : اوتانماز
💢بی فایده : یاراماز
💢بی عرضه : باجاریق سیز ، افل
💢بی غیرت : دامارسیز
💢بیکار : ایش سیز
💢بیگانه : یاد ، اؤزگه
💢بیمار : آلیز
💢بی میل : کؤنول سوز
💢بی نمک : شیت
💢بیننده : باخان
💢بی نهایت: اوج سوز
💢بینوا : یازیق ، یوخسول
💢ائتلاف کردن : آنلاشماق ، بیرلشمک
💢ابتدا : اؤنجه ، ایلک
💢ابتکار : یئنیلیک
💢ابر : بولود
💢ابریشم : ایپک
💢ابزار : یاراق ، دیلک
💢ابطال : پوزما
💢ابلاغ کردن : چاتدیرماق
💢ابهام : آنلاشیلماز
💢اتحاد : بیرلیک
💢اتصال دادن : بیتیشدیرمک
💢اتفاق : اولانیش
💢اتوبان : گئن یول
💢اثر : ایز ، قالیق
💢اثر انگشت : بارماق یئری
💢اجتماع : توپلانتی
💢اجنبی : یابانجی
💢احترام : سایغی
💢احتیاج : ایستک
💢احساس : دویغو
💢احضاریه : چاغریش ورقه سی
💢احیاء کردن : ساملا ماق ، جانلاندیرماق
💢اختتامیه : قورتولوش
💢اختلاف : قارشیلیق ، اویوشمازلیق
💢اجازه ، دئم آلیش ، بوشوق
💢اختیاری : کؤنولجه
💢اغفال کردن : قورشاماق
💢اخلاق : تؤرل
💢اخیرا : بو یاخیندا ، تزه لیکده
💢ازدواج : ائولنمه
💢اداره : باخانلیق ، ایش یئری
💢اداره کردن : دولاندیرماق
💢ادامه ، دنباله : آرد ، اوزانتی
💢ادب : قاناجاق
💢ادبیات شفاهی : ائل سؤزو
💢ادعا : اؤز سؤزلوک
💢ادویه : تاملیق ، دادیم
💢اذیت شدن : اینجیمک
💢اراده : ایستنج
💢ارتباط : باغلانتی ، ابلگی
💢ارث رسیدن : آتادان چاتماق
💢اردیبهشت ماه : قیزاران آی
💢ارزان : اوجوز
💢ارزش : دیر
💢ارزیابی : دیرله
💢ارسال کردن : گؤندرمک
💢ارشد : ایلکین
💢ارره : میشار ، بوخچو
💢ازدحام : باساباس ، اؤیکوم
💢از صمیم قلب : اورکدن
💢از قبل : قاباقجادان ، اؤنجه دن
💢اسارت : توتساقلیق
💢اساس : تمل ، دوزگو ، باشقی
💢اسباب بازی :اویونجاق ، قولچاق
💢استاندارد : اؤلچونلو ، دوزگو
💢استبداد : ایتکلیک ، زورلوق
💢استخر : گؤلمه جه ، چیمریک
💢استراحت کردن : دینجلمک
💢استعفا : ایشدن چیخما
💢استفاده کردن : قوللانماق
💢استقامت : دایانیش
💢استقبال کردن : قارشیلاماق
💢اسفند ماه : بایرام آیی
💢اسیر : توتساق ، توتوقلو
💢اشاره : گؤسترمه ، بئلگی
💢اشتباه : یالنیش ، یانلیش
💢اشتباه کردن ، یانیلماق
💢اشتراک کردن : قاتیلماق
💢اصلیت : کیملیک
💢اصول : یؤندم
💢اضافه : آرتیق
💢اضطراب : بون ، تؤکونتو
💢اطاعت کردن : بویون اگمک
💢اظهار نظر : سؤز اوزه چیخارتما
💢اعتباری : سایماجا
💢اعتراض ، قارشیلیق ، دیللنمه
💢اعتراض کردن : دیللنمک
💢اعتراف کردن : کؤنمک
💢اعتقاد : اینام
💢اعتقاد داشتن : اینانماق
💢افتخار : اونور
💢افسانه : آنیز ، اولامیش
💢افسرده : اؤزگونلو ، سولموش
💢افشا : آچیقلاما
💢افقی : یاتای
💢اقامت : دوشرگی
💢اقلیت : آزغینلیق ، آزینلیق
💢اقیانوس : تالای
💢اکثریت : چوخلوق
💢التماس کردن : یالوارماق
💢امتحان : سیناق
💢امر : بویوروق ، یارلیق
💢امکان ، احتمال : اولاناق
💢امتنماع کردن : ال چکمک
💢امتیاز : اوستونلوک ، اردم
💢امداد : یاردیم
امروزی :بوگونکو...................
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️
آنام کیمین
#مهریارآراز✍
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
20 February 2020
س
14:58
سؤزلوک
✅آتالار و بابالار سوزی☝️
🔰ضرب المثل/آتالارسوزو
@suzluk
۱--اؤزونه اوماج اووامیر خالخا اریشته
کسیر
۲--ساخلا سامانی، گلر زامانی
۳--قورود ازه‌ریک، اونادا دوزه‌ریک
۴--پیشیگی اؤلدوروب، گؤز قورخودور
۵--ایت چؤره‌گیمی، یئدی بیتده یاخامی
۶--آتا اوغولا بیر باغ وئردی، اوغول
آتایا بیر سالخیمدا وئرمدی
۷--آغاجی اؤز ایچیندن قورد یییر
۸--ایت یاتار تایا کؤلگسینده، دییر اؤز
کؤلگمدیر
۹--دویمادیق ایستیسیندن، کور اولدوق
توستوسوندن
۱۰--سو بولانماسا، دورولماز
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️
آنام کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
22 February 2020
س
17:38
سؤزلوک
#چالش
أل ورمیرم چون
سئویرم سنی
🤩😍😘❤️
#سؤزلوک
@suzluk
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
23 February 2020
س
21:36
سؤزلوک
تورکجه ده نئچه خسته لیکلر آدی:
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️
آنام کیمین
@suzluk
#کرونا : #شَپ‌به 😊
ستلجم : ذات
الریه
قارابوغما :
دیفتری
سو چیچگی: آبله
مرغان
قیزیلجا: سرخک
آلا: پیسی
آغوق <آغیق : مسموم
چالما : مسمومیت
قارا سو : آب
مروارید
قارا موق : آبله
سیاه
وورغون : سکته
اوچوق: تب خال
ایت دیرسگی : گل
مژه
ساریلیق : یرقان
،زردی
قارایانیق:
شاربون
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️
آنام کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
2 March 2020
س
22:49
سؤزلوک
In reply to this message
✅آتالار و بابالار سوزی☝️
🔰ضرب المثل/آتالارسوزو
@suzluk
۱۱--آت تپیگینه، آت دؤزه‌ر
۱۲--آرخا چاتمامیش، چیرمالانیب
۱۳--بیر چایا باخ، سونرا چیرمالان
۱۴--سیچدی خلیل‌ین، اورتا گؤلونه
۱۵--آتا تخت یارالدیب، آمما بخت یاراتمی‌ییب
۱۶--هم دینی ایستیر هم دیناری
۱۷--پای بؤلن یا گره‌ک ایمانیندان گئچه یا
پاییندان
۱۸--آتا آنا رشوتسیز دوسلار
۱۹--گمیده اوتوروب گمیچینین گؤزون
چیخاردیر
۲۰--هرنه آتسان آشیان او چیخار قاشیقیان
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️
آنام کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
4 March 2020
س
23:07
سؤزلوک
⭕️ #اوخویالیم_اؤیرنه‌لیم...
@suzluk
ایزباسی İzbası= امضا
دامقا Damğ = مُهر
بیلمه‌جه Bilməcə = معما، مبهم و پوشیده
بولماجا Bulmaca = جدول کلمات متقاطع
تاپماجا Tapmaca = چیستان، لغز
دئوریم Devrim = انقلاب
گلیشیم Gəlişim = توسعه، رشد
دؤنوشوم Dönüşüm = تحوّل
باشقالاشیم Başqalaşım = استحاله
بنزه‌شیم Bənzəşim = آسیمیلاسیون
باسین Basın = مطبوعات
اونلو، آدلیم Ünla, Adlım = مشهور
سورو Soru = سؤال
سورون Sorun = مسئله
تؤره‌ن Törən = مراسیم
آنلام Anlam = معنا
قایناق Qaynaq= منبع
گووه‌نمک Güvənmək = اعتماد کردن
قیوانماق Qıvanmaq = افتخار کردن
ایشله‌تمک İşlətmək = به کار بردن
قوللانماق Qullanmaq = به خدمت درآوردن
یارارلانماق Yaralanmaq = استفاده کردن
یؤنده‌ش Yöndəş = همسو(یؤنده‌ش‌لیک= همسویی)
یؤنسوز Yönsüz= بدون جهت و سو
اویه Üyə = عضو
دوروم Durum = وضعیت
ائتگی Etgi = تاثیر
قوشول Qoşul = شرط (شرایط= قوشول‌لار)
چابا Çaba = سعی
یانیلقی Yanılqı = سهو
بلگه Bəlgə = سند
بلگه‌سل Bəlgəsəl = مستند (مستند کردن= بلگه‌سل‌لشدیرمک)
سونوج Sonuc = نتیجه (نتیجه گیری= سونوج‌لاندیرماق)
دوشونور Düşünür=اندیشمند(متفکر)
ایله‌ریجی İlərici = مترقی
چئوره Çevrə = محیط
سوره Sürə = مدت
قونو Qonu = مطلب
یازقا Yazqa = مقاله
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️
آنام کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
13 March 2020
س
23:44
سؤزلوک
?
🎶سئوگیلر دونیاسی 🎧 13.03.2020 23:42:20
🔴🔵 #تبادل_کانال🔴🔵
✅🔰کانال رسمی #جبدره_سسی
🆑🔜 @JABDARASESI
پیج اینستاگرامی
http://instagram.com/JABDARASESI
🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱
✅🔰کانال رسمی #حاتم_احمدی شاعر آزبایجان
🆑🔜 @hatamaj
پیج اینستاگرامی
www.instagram.com/hatam_ahmadi_j
🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱
✅🔰کانال #سئوگیلر دونیاسی
🆑🔜 @sevgilar_donyasi
پیج اینستاگرامی
Instagram.com/sevinc_donyasi
🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱
✅🔰کانال #سوزلوک آنا دیلی
🆑🔜 @suzluk
🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱
✅🔰کانال #آراز تی وی
🆑🔜 @Araz_tv
🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱🌱
✅🔰#کانالی ورزشی جبدرق
🆑🔜 @FCJABDARA
پیج اینستاگرامی
Instagram.com/FCJABDARA
لوطفا پایلاشین و
قوشولون کانالیمیزا
یاشامالیسیز😍🌹❤️🙏
سؤزلوک pinned this message
16 March 2020
س
13:15
سؤزلوک
✅آتالار سوزو✅
"قیش گئدر
اوزو قارالیق کوموره قالار"
"قیشین دالی
یاز اولار، آج قارینیم توخ اولار"
"قیشین آجی
یازدا تئز توخالار"
@suzluk
13:26
✅اولچولری دقیق اولمایان بیریملر
(واحد)✅
بوکوم:::: بیر
بوکوم چورک
آتیم::: بیر آتیم
چای
پیشیریم::::: بیر
پیشیریم دویو/اون
قورتدوم::::بیر
قورتدوم سو
بوروم :::: بیر
بوروم قاینار
چالخام:::: بیر
چالخام یاغ
بئل::: بیر بئل
سو (آرخ سویو و ...یئر سووارماق سویو)
آددیم:::: بیر
آددیم یول
باغ::: بیر باغ
اوت
جمه :::: بیر جمه
اوت
قاش:::: بیر قاش
پئندیر
دیلیم ::: بیر
دیلیم قارپیز
قول::: بیر قول
آرا
اتک::: بیر اتک
گول
سیخمه:::: بیر
سیخمه قاوورقا
آووج :::: بیر
آووج توپراق/(بیر آووج توپراق اولماق:نهایت تواضع به خرج دادن)
قوشا آووج::: بی
قوشا آووج بوغدا
چنگه:::: بیر
چنگه توک
@suzluk
13:26
نه ایدی نه اولدو؟!!
قوش توفنگی
تکنولوژی دن دالی قالمیر ...
هاچا تاپ
رئزین گتیر
کئش گتیر
پیچاق گتیر
قوش توفنگی جورله‌نینجک
دده یاندیراردی، ال کسیلردی، رئزین قیریلردی...
@suzluk
13:33
قووورقا
قدیم زامانلار
ایندیکی کیمی اوشاقلار توکان وسایل‌لری تاپیب یئیه بیلمزدیلر ، اوشاق یئینتی‌لری
چوخلو ائوده اولان بیر شئی‌لریدی، آنالار اوشاقلار مدرسه‌یه گئدنده یا ائشیکده
اویناماغا گئدنده یاغ ، قاتیق و یا ... بٶرمه‌جی = دورمه‌جی وئرردیلر و اوشاقلاردا اونلاری
یئیه‌ردیلر
گاهدان اوشاغین
جیبینه "قووورقا" یئمیش ، گیرده‌کان(جویز)ایچی و یا باشقا بیر شئی‌لر
دولدوراردیلار
قووورقانی ائوده
تندیر سالیب چوره‌ک یاپان گونلری قوووراردیلار ، تندیرین ایستی وقتی ساجی
قویاردیلار ، تمیزلنمیش بوغدانی توکردیلر ساجین اوستونه ، قاریشدیراردیلار
یانماسین.
بعضی خانیملار
بوغدانی سوتده ایسلادیب ، یاتیرداردیلار گئجه‌نی قالاردی ، بو قووورقا چوخ کٶیرَک و یئمه‌لی اولاردی.
@suzluk
17 March 2020
س
19:37
سؤزلوک
✅آتا بابالاریمیز دئدیکلری سوزلر
✅
🔹آخیر چرشنبه اوشاق بئشیگی دوزلدرلر
🔸آخیر چرشنبه گون چیخمادان سو اوستوندن آتلانارلار
🔹آخیر چرشنبه حاماما گئدیب چیمک یاخشی اولار
🔸آخیر چرشنبه ائودن پول، الک، دوز، اون، بیتگی،
اود، اودون وئرمزلر
🔹آخیر چرشنبه یاندیرلمیش شمعی یارمچلیق سوندورولمز
🔸بوتون ائولرده ائرته دن لامپا و چیراقلار
یاندیریلار
🔹آخیر چرشنبه گونو زاحی اوستونه گئتمزلر
🔸آخیر چرشنبه گئجه سی تئز یاتیلماز
🔹آخیر چرشنبه ائوده قازان آسارلار
🔸آخیر چرشنبه تئزه اولنلری خاطیرلاییب اونلاری یاد
ائلرلر
🔹اود چرشنبه نیز قوتلو اولسون ایستکلی یولداشلار
#چرشنبه_بایرامیز_قوتلو
@suzluk
18 March 2020
س
17:15
سؤزلوک
یول آختارانا، یول وار
@suzluk
20 March 2020
س
14:30
سؤزلوک
سمنی کیمین شیرین
سونبول کیمین
اَتیرلی
بالیق کیمین
جانلی
گوی کیمین گوزل
آلما کیمین رنگلی
سیککه کیمین
دئیَرلی
بیر ایلینیز
اولسون.
اوغوز بایرامینیز
قوتلو اولسون حورمتلی آخاقداشلار🌹🌹🌹🌹🌹🌹
@suzluk
29 March 2020
س
16:53
سؤزلوک
⭕️ #اوخویالیم_اؤیرنه‌لیم...
@suzluk
باغ Bağ= باغ و بوستان
باغ Bağ = بند
باغیملی Bağımlı= وابسته
باغیملیلیق Bağımlılıq=وابستگی
باغیمسیز Bağımsız = مستقل
باغیمسیزلیق Bağımsızlıq= استقلال، وابسته نبودن
اورون Ürün= محصول
گوجلوک Güclük = زحمت
اؤوگو Övgü = مدح
سایریلیق Sayrılıq = بیماری
یؤنته‌م Yöntəm = متد
آیریجاAyrıca = به علاوه
آنجاقAncaq = اما
آنلاتماقAnlatmaq = بیان کردن
آنلامAnlam = معنی
نلاییشAnlayış = درک
آچیقلاما Açıqlama= افشا
آیرینتی Ayrıntı= شرح، بسط
آیرینتیلی Ayrıntılı= مشروح،مبسوط
آراش Araş= گشت
آراش گؤره‌ولیسی Araş görəvlisi= مأمور گشت
یوخسول Yoxsul= فقیر، نادار
یوخسول‌لوق Yoxsulluq = فقر
وارسیل Varsıl = غنی، دارا
وارسیل‌لیق Varsıllıq = غنا، ثروتمند بودن
قوراشدیریم Quraşdırım= فناوری، تکنولوژی
دولوم Dolum= شارژ
دولوملاماق Dolumlamaq = شارژ کردن
تانیق Tanıq= شاهد
تؤره Törə= آیین
تؤرن Törən= مراسم
آخین Axın= جریان
آخین Axın = هجوم،حمله
آخیجی Axıcı = جاری، سیال، روان
آخیم Axım= جریان، مسیر ِجریان
آزینلیق Azınlıq= اقلیت
آزغینلیق Azğınlıq = گمراهی، ضلالت
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️
آنام کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
1 April 2020
س
23:53
سؤزلوک
🌐 #سؤزلوک (فرهنگ لغت تورکی)
@suzluk
#پایلاشین 😍🙏
2 April 2020
س
11:03
سؤزلوک
دئییم لر
سو باشدان
بولانیق دیر ::::
ایشین کوکوندن
خاراب اولماسی
ساواشدا پیلوو
پایلامازلار ::::
ساواشدا ووروم
شیلاق اولار ،یئمک پایلامازلار (تو دعوا حلوا خئیرات نمیکنند)
چایدا سو سووداسی ::::
چیی خیال
،اولمایان بیر ایش
بیر زاددان
اوتورو سوتول اوتمک :::
چوخ گونوللو
اولماق ،آرتیق باغلیلیق
ارکک ائششگه قشوو
چکمک
::::
بیرینین خوشونا
گلن سوزلری دئمک
آلچا سویویلا اوز
یوماق
::::
آرسیزلیق ، لاپ
اوتانمازلیق
آی سار :::
فیرلی ، آیدا
خویون دگیشن بیری ، هردن بیر خویدا اولان بیری (دمدمی مزاج )
#دئییم_لر
@ suzluk
11:08
✅آتالار سوزو✅
سورو قویۇن سیزده‌دی، ساتدیق یاغ بیزده تاپیلیر؟!
قئیقاناق یئمه‌لی
اولار، بیر گون بیزده، بیر گون سیزده
چئری چئرییه
دئییر جیرت او یان گوزووه
تاپداکی دئییر
توپدادی، توپداکی دئییر تاپدادی، دای دئمیرلر چایدا نه شاپپا شاپدادی
اوزوم اوزومه
ائیله‌دیم، کولو گوزومه ائیله‌دیم
اوبا بیر یانا،
بابا بیر یانا
@suzluk
11:10
✅اینانج لار ✅
"یاش آغاجی
و یاش اوتو (بیتگی) یاندیرمازلار، یاندیریلسا خیر برکت قالماز"
آتالار یاش بیتگی
و آغاجی جانلی سانیبلار بیزده طبیعته حورمتله یاناشاق
@suzluk
7 April 2020
س
23:06
سؤزلوک
#حیوان لارین تورکی آدلاری:
#سؤزلوک
@suzluk
👇👇
جئیران =آهو
مارال= گوزن
اسلان/آسلان =
شیر
قافلان = پلنگ
توغای = ببر
بارس =ببر
پورسوق = سمور
دونقوز = خوک
قابان = گراز
چاققال = شغال
کافتار = کفتار
قورد = گرگ
تولکو = روباه
دووشان = خرگوش
دگن = سنجاب
سووسار = راسو
کرتنکله = سوسمار
اوغلان یولداشی =
مارمولک
ایلانا زهر وئرن
= آفتاب پرست
بؤجوک = حشره
گووه = موریانه
بیره = کک
چکیره / چکوکگه =
ملخ
هورومجک = عنکبوت
تور آتان =
عنکبوت
کپنک = پروانه
قون قون = سنجاقک
کیرپی = جوجه
تیغی
توسباغا = لاک
پشت
باغا = لاک پشت
قیرخ آیاق = هزار
پا
بؤو / بؤی = رتیل
یان قیلیج =
خرچنگ
ایری قویروق =
عقرب
قولاغا گیرن =
گوش خیزک
قورداق = کرم
یرگوردی = کرم خاکی
ایپک قوردو = کرم
ابریشم
قولا گیرن = گوش
خیزک
ننم اوغلو = کفش
دوزک
فاطما ننه = کفش
دوزک
قیققی = کفش دوزک
پاپیش تیکن = کفش
دوزک
اینک = گاو ماده
اوکوز = گاو نر
کل = گاو نر بزرگ
جونگه = گاو نر
جوان
دانا = گوساله
بیزوو = گوساله
دوه = شتر
قویون =
گوسفندماده
قوزو = بره
قوچ = گوسفند نر
گئچی = بز
چپیش = بزغاله
سولوک = زالو
یاغان = فیل
پیشیک = گربه
سیچان = موش
ایت = سگ
حلزون=آیلان گوز
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️آنام
کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
9 April 2020
س
22:02
سؤزلوک
س
سؤزلوک 17.01.2018 09:57:28
✅ریاضی و هندیسه ایصطیلاحلاری✅
حساب ::::: سای
بیل
منها (-) :::::
چیخی
جمع (+) ::::::
آرتی
ضرب (×)
::::::چارپی
تقسیم (÷) ::::::
بؤلو
مساوی (=) :::::
ائشیت
نامساوی() ::::
قارشیت
خط
(__):::::جیزگی
مثلث :::::: اوچ
گئن
گوشه ::::::
بوجاق
مربع ::::: دؤرد
گئن
مستطیل ::::::
جوت قول دؤردگئن
زاویه ::::: آچی
دایره ::::::
یووارلاق،قوشاق
بیضی ::::: یاستی
قوشاق
برای تبدیل اعداد
به حالت ترتیبی ازیکی پسوند های ( ı ئینجی ) - ( i ینجی ) – ( u ونجو ) – ( ü ونجو ) استفاده میکنیم.
مثال :
بیر + ینجی =
بیرینجی (اول)
ایکی +ینجی =
ایکینجی (دوم)
اوچ + ونجو =
اوچونجو (سوم)
خواندن اعداد
اعشاری و کسری و درصدها:
( / ) علامت
تقسیم است.
مثال:
۱/۵ = بئشدن بیر /یا بئشده بیر
100/ 10= یوزده
اون یا اون فاییز 10%
2.4 = ایکی اوندا
دؤرد
(% )= فاییز یا
یوزده
...
(÷) بؤلو
(÷) علامت تقسیم
تورک دیلینده
ریاضیاتین 4 اصلی عملیاتین آشاغیداکی کیمی دئیه بیلریک:
بئش اوسته گل اوچ
اولار سگگیز 8=3+5
سگگیزدن چیخ اوچ
قالار بئش 5=3ـ8
اوچو وور بئشه اولار
اون بئش 15=5×3
اون بئشی بؤل
اوچه اولار بئش 5=3÷ 15
دورد اوچه چالی =
اون ایکی 12=4×3
حساب :::: سایان
حسابدار :::
سایمان
منها :::: چیخیش
جمع :::: آرتی
ضرب:::: چالماق
تقسیم :::::
بولوش
مساوی:::::بیریک
-اولار
نامساوی ::::
بیریکسیز-اولماز
خط ::: جیزیق
مثال ، من بوردا
بیر جیزیق چکدیم
مثلث ::: اوچ قول
-سه بازو
گوشه :::: بوجاق
مربع
"""" دورد قول
مسطتیل ::::
اوزون دورد قول
زاویه ::::: آچی
-آچیق
نکته ۱: دایره =
"تاییرماق" = این کلمه خودش تورکی است - حتی کلمه انگلیسی
"تایر" ماشین نیز از این کلمه گرفته شده است بهمعنی هل دادن چیزی که در
زمین می گردد و حرکت می کند.
حتی کلمات"
توولانماق" یعنی گرد چیزی گشتن و "دولانماق" یعنی گردش کردن نیز از
این مصدر "توولانماق" گرفته شده است .
نکته ۲: بیضی =
یاستی دایره / یاستی دایرا . درست تر می باشد / و" ه " آخر در دایره در
تورکی با فتحه خوانده می شود .
۳-گئن در ترکیه و قول(ضلع یا بازو)
درآذربایجان و ایران کاربرد دارند
@suzluk
14 April 2020
س
19:37
سؤزلوک
انواع رقص‌های #فولکلوریک قدیمی آزربایجان😍❤️
@suzluk
👇👇👇👇
رقص جیرانی
رقص آسما کسمه
رقص آبایی
رقص آذربایجان
رقص آستا
قاراباغی
رقص آسما کسمه
رقص آغیر
قاراداغی
رقص آلچا گولو
رقص آواری
رقص آی بری باخ
رقص انزلی
رقص اوچ بادام
بیر قوز
رقص اوچ نومره.
دورد نومره. بش نومره. آلتی نومره
رقص اوزون دره
رقص اون دورد
نومره
رقص ایکی آروادلی
رقص بریلیانت
رقص بنؤوشه
رقص پهلوانی
رقص تامارا
رقص توی (عروسی)
رقص توراجی
رقص ترکمه
رقص جامیش باغا
گیردی
رقص جنگی
رقص جیرانی
رقص جهری بی یم
رقص چاتتادی
رقص چال پاپاق
رقص چیت تومان
رقص خالاباجی
رقص خان
چوبانی
رقص دارتما یاخام
جیریلدی
رقص دارچینی
رقص دسمالی
رقص رنگی
رقص زوغالی
رقص ساری باش
رقص ساموخ
رقص سمنی
رقص شالاخو
رقص شاهسونی
رقص شکی
رقص عنابی
رقص قازاغی
رقص قایتاغی
رقص قوچعلی
رقص قوفتا
رقص قیتقیلدا
رقص قیزلار
بولاغی
رقص قیزیل گول
رقص کئچی مه مه
سی
رقص کسمه
رقص کندیری
رقص کوراغلو
رقص کوراغلونون
قایتارماسی
رقص گلین آتلاندی
رقص گلین گتیرمه
رقص گلین هاواسی
رقص گول گز
رقص گولمه یی
رقص لاله
رقص مجسمه
رقص میصری
رقص میرزایی
رقص میرواری
رقص نازنازی
رقص واغزالی
رقص وئلاچولا
رقص هالای
رقص هئیراتی
رقص هئیوا گولو
رقص یاللی
رقص یئرلی
رقص یوز بیر
#سؤزلوک
@suzluk
@suzluk
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
21 April 2020
س
20:43
سؤزلوک
✅سو...
#سؤزلوک
@suzluk
👇👇
دامجی:قطره
داملا:قطره
گول :دریاچه
دنیز :دریا
گوزه :زمینی که
همیشه از خود آب پس بدهد
بولاق :چشمه
پینار :سرچشمه
تالای :اقیانوس
کورپز:خلیج
آدا :جزیره
یاریم آدا:شبه
جزیره
آرخ:نهر
چای :رودخانه
ایرماق:رودخانه
قنات،قنو،جوی آب
زینه :آب ریز
نوو :درختی که
وسطش کنده شده وداخلش آب باشد
نووچا ،نودال
:ناودان
دول :سطل آب
سو قویوسو :چاه
آب
قیرنا :شیر آب
آبزیان:سو سئورلر
بوز:یخ
بوزلو سو :آب یخ
یخ زده: دون
آب ملایم ؛ایلیق
سو
آب گرم :ایستی سو
آب سرد :سووق سو
آب خنک:سرین سو
قینر،قاینار
سو:آب جوش
آب گل آلود :له
لی سو،بولانیق سو
شبنم :گئجه شئه ی
آب زلال:دورو سو
بوغ:بخار
دانسو :شبنم
دومان:مه
چم:مه
پوشلمه :آب پز
پوتلمه؛بخار پز
سو بورو سو :لوله
آب
چاپاغان:جایی که
آب آنجا را گود کرده باشد
قوبو :تالاب
درین :آب عمیق
دایاز،داهاز:کم
عمق
سیزقین :آب نشتی
شئران ،شلاله
:آبشار
آسما بوز:قندیل
چیمر لیک :ساحل
ویا استخر شنا ،حوض آب
یووون مالیق
:حمام
بولود :ابر
یاغیش،یاغینتی
:باران،بارندگی
یاغمور:باران
دولو:تگرگ
قار:برف
شپه ؛بهمن
گول ان په ؛مرداب
لپه:موج کوچک
دالقا:موج بزرگ،
سونامی
✅آتالار بابالار سوزو:
سو میمونون،
بوغازینان آشسا
بالاسین قویار
آیاغینن آلتینا...
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️آنام
کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
4 May 2020
س
11:11
سؤزلوک
✅#آتالار_سوزو/تورکمنجه✅
🔹آرپا اِکن بوغدای اورماز
(آرپا اکن بوغدا
بیچمز)
🔹آجا آرپا چورِک ،حالوادان سویجی
(آجا آرپا چورک
حالوادان شیرین)
🔹آچیق قافا ایت هم گیرر، پیشیک هم
(آچیق قاپیدان
ایت‌ده گیرر ،پیشیک‌ده)
🔹اود اودوندان دویماز ، یر یاغمیردان ،دنگیز سودان
،آدم عمردن
(اود اودوندان
دویماز ، یئر یاغیشدان ، دنیز سودان آدام عوموردن)
🔹اَکن بولسانگ اورار سینگ ، برن بولسانگ آلار سینگ.
(اَکسن درَرسن ،
وئرسن آلارسان)
@suzluk
9 May 2020
س
00:34
سؤزلوک
تعریف لهجه ✅
لهجه (accent) : آغؽز - ağız (در
ترکیه شیوه هم گویند)
لهجه : در زبان‌شناسی به گونه‌ای از طرز تلفظ‌های ویژه یک گروه
زبانی لهجه میگویند. تقریباً در تمامی زبانهای جهان،
گروه‌هایی با لهجه‌های گوناگون وجود دارند. مجموعه تلفظ‌های ویژه یک گروه معمولاً قانونمند
و مطابق ضوابط ثابتی صورت میگیرد تفاوت لغت هم گاها وجود دارد. لهجه‌ها معمولاً
با مناطق جغرافیایی ویژه ارتباط دارند
لهجه ی تبریزی
/زبان=ترکی/
لهجه ی لیورپولی
/زبان=انگلیسی/
لهجه ی اصفهانی
/زبان=دری/
« بیلسای»
@suzluk
17 May 2020
س
15:41
سؤزلوک
#تورکجه آنا دیلیمیزده سوزلوک
ﮔﺌﺪﻳﺶ: ﺭﻭﻧﺪ
ﮔﺆﺭﺗﻮﮔﻪ: ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ،
ﻓﺮﻡ، ﺯﻳﺮﺑﻨﺎ، ﻃﺮﺡ
ﮔﺆﺭﻛﻢ : ﻇﺎﻫﺮ،
ﻧﻤﺎ
ﮔﺆﺭﻛﻤﻠﻲ : ﺧﻮﺵ
ﻣﻨﻈﺮ
ﮔﺆﺭﻣﻪﻣﻴﺶ : ﻧﺪﻳﺪ
ﺑﺪﻳﺪ
ﮔﺆﺭﻣﻪﻣﻴﺶ : ﻧﺪﻳﺪ
ﺑﺪﻳﺪ
ﮔﺆﺭﻩﺟﻚ: ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ
ﮔﺆﺭﻭ : ﻭﻇﻴﻔﻪ
ﮔﺆﺭﻭﺵ : ﺑﻴﻨﺶ،
ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ
ﮔﺆﺭﻭﺵ : ﺩﻳﺪﺍﺭ
ﮔﺆﺭﻭﻧﺘﻮ: ﭘﺪﻳﺪﻩ،
ﻓﻨﻮﻣﻦ
ﮔﺌﺮﻱ: ﻋﻘﺐ
ﮔﺆﺯﺩﻩﻥ ﺩﻭﺷﻤﻮﺵ :
ﻣﻐﻀﻮﺏ، ﺩﻝﺁﺯﺍﺭ
ﮔﺆﺯﻟﻪﻣﻚ : ﻣﻮﺍﻇﺐ
ﺑﻮﺩﻥ، ﻫﺎﺩﻳﺮ ﺍﻭﻟﻤﺎﻕ، ﺍﻳﺮﻩﻟﻴﮓ ﺍﻭﻟﻤﺎﻕ
ﮔﺆﺯﻟﻪﻳﻴﻦ : ﻣﻮﺍﻅ
ﺑﺎﺷﻴﺪ
ﮔﺆﺯﻟﻮﻙ : ﻋﻴﻨﻚ
ﮔﺆﺯﻩﻟﻠﻤﻪ :
ﺗﻮﺻﻴﻒ، ﻣﺪﺡ
ﮔﺆﺳﺘﺮﻳﺶ : ﻧﻤﺎﻳﺶ
ﮔﺌﻦ : ﺍﺋﻨﻠﻲ،
ﮔﺸﺎﺩ
ﮔﺌﻨﺌﻞ : ﻋﻤﻮﻣﻲ
ﮔﺆﻧﺪﻩﺭﻥ :
ﻓﺮﺳﺘﻨﺪﻩ
ﮔﺌﻨﻴﺶ :
ﻭﺳﻴﻊ،ﭘﻬﻨﺎﻭﺭ
ﮔﺆﻭﺩﻩ : ﺑﺪﻥ
ﮔﺆﻳﻪﺭﺗﻲ : ﺳﺒﺰﻱ
ﮔﺆﻳﻪﺭﭼﻴﻦ: ﻛﺒﻮﺗﺮ
ﮔﺒﺰﻩ، ﺁﺩﻡ ﭼﺸﻢ
ﺯﺍﻏﻲ
ﮔﺌﻴﻴﻢ : ﭘﻮﺷﺎﻙ،
ﻟﺒﺎﺱ
ﮔﺪﻳﻚ : ﮔﺮﺩﻧﻪ
ﮔﺮﭼﻚ : ﺣﻘﻴﻘﺖ
ﮔﺮﺩﻩﻙ : ﺣﺠﻠﻪ
ﮔﺮﮔﻴﻦ : ﺑﺤﺮﺍﻥ
ﮔﺮﻩﻙ : ﺑﺎﻳﺪ،
ﻻﺯﻡ، ﻧﻴﺎﺯ، ﻭﺍﺟﺐ، ﺑﺎﻳﺴﺘﻪ
ﮔﺮﻩﻛﻠﻲ : ﻻﺯﻡ
ﮔﺰﻩﮔﻦ : ﺳﻴﺎﺡ،
ﺳﻴﺎﺭﻩ، ﺗﻮﺭﻳﺴﺖ
ﮔﺰﻳﻨﺘﻲ: ﺳﻴﺎﺣﺖ
ﮔﻠﻪﺟﻚ : ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﮔﻠﻪﺟﻪﻳﻲ : ﺳﺎﻝ
ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﮔﻠﻪﻧﻚ : ﺩﺏ، ﺭﺳﻢ،
ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱ
ﮔﻠﻴﺮ : ﺩﺭﺁﻣﺪ
ﮔﻠﻴﺸﻤﻪ : ﺷﻜﻞ
ﮔﻴﺮﻱ، ﺗﺒﻠﻮﺭ، ﺭﻭﻧﺪ
ﮔﻠﻴﻦ : ﻋﺮﻭﺱ
ﮔﻤﻲ : ﻛﺸﺘﻲ
ﮔﻤﻴﺮﮔﻪﻥ : ﺟﻮﻧﺪﻩ
ﮔﻪﻣﻴﺮﭼﻚ : ﻏﻀﺮﻭﻑ
ﮔﻪﻳﻴﺶ : ﻣﺸﻮﺭﺕ
ﮔﻪﻳﻴﺸﻤﻪﻙ : ﻣﺸﻮﺭﺕ
ﻛﺮﺩﻥ
ﮔﻪﻳﻴﺸﻤﻪﻥ :
ﻣﺸﺎﻭﺭ، ﺭﺍﻳﺰﻥ
ﮔﻮﭘﻮﻥ : ﭘﺘﻚ
ﺳﻨﮕﻴﻦ
ﮔﻮﺟﻮﺭﻩﻣﻪ : ﺗﺠﺎﻭﺯ
ﺑﻪ ﻋﻨﻒ
ﮔﻮﺩﺍﺯ : ﻟﻮ
ﮔﻮﺩﺍﺯﺍ ﻭﺋﺮﻣﻚ :
ﺑﻪ ﺑﺎﺩ ﺩﺍﺩﻥ
ﮔﻮﺩوﻛﭽﻮ :
ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ، ﺩﻳﺪﻩﺑﺎﻥ
ﮔﻮﺭﻧﺞ: ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ،
ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ
ﮔﻮﺯﮔﻮ : ﺁﻳﻨﻪ
ﮔﻮﺯﻟﻮﻙ : ﭘﺎﻳﻴﺰﻩ
ﮔﻮﻛﺴﻞ : ﺁﺳﻤﺎﻧﻲ
ﮔﻮﻟﻤﻪﺟﻪ : ﻟﻄﻴﻔﻪ،
ﺟﻮﻙ
ﮔﻮﻟﻪﺵ : ﻛﺸﺘﻲ
ﮔﻮﻟﻪﺷﻤﻪﻙ : ﻛﺸﺘﻲ
ﮔﺮﻓﺘﻦ، ﺯﻭﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﻲ ﻛﺮﺩﻥ
ﮔﻮﻟﻪﮔﻦ : ﺧﻨﺪﻩﺭﻭ
ﮔﻮﻟﻮﻧﺞ : ﻣﻀﺤﻚ،
ﺁﺩﻡ ﻣﺴﺨﺮﻩ
ﮔﻮﻥ ﺁﺷﻴﺮﻱ : ﻳﻚ
ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ
ﮔﻮﻥ ﺁﻳﺪﻳﻦ : ﺭﻭﺯ
ﺑﺨﻴﺮ
ﮔﻮﻧﺌﻲ : ﺟﻨﻮﺏ
ﮔﻮﻧﺪﻡ : ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﻛﺎﺭ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ
ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺎﺧﺎﻥ:
ﺁﻓﺘﺎﺏ ﮔﺮﺩﺍﻥ
ﮔﻮﻭﺷﻪﻳﻦ : ﻧﺸﺨﻮﺍﺭ
ﻛﻨﻨﺪﻩ
ﮔﻮﻭﻩﻧﺠﻪ: ﻛﻔﺎﻟﺖ،
ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻣﺎﻟﻲ
ﮔﻮﻭﻩﻧﻤﻚ : ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ
ﻛﺮﺩﻥ، ﺑﺎﻟﻴﺪﻥ
ﮔﻴﺪﻱ: ﭘﺴﺖ، ﺭﺫﻝ،
ﺑﻲﺍﻋﺘﺒﺎﺭ
ﮔﻴﺮﺩﻩ، ﺩﻳﻐﻴﻠﻤﺎﺯ،
ﺗﻮﭘﭙﺎﺥ: ﻣﺪﻭﺭ، ﮔﺮﺩ
ﮔﻴﺮﻳﺶ : ﻭﺭﻭﺩ
ﮔﻴﺮﻳﻨﺞ : ﺑﻪ ﺗﻨﮓ
ﺁﻭﺭﺩﻥ، ﺫﻟﻪ ﻛﺮﺩﻥ، ﺑﻴﺰﺍﺭ ﻛﺮﺩﻥ
ﺷﺌﻪ : ﺷﺒﻨﻢ، ﻧﻢ،
ﺭﻃﻮﺑﺖ
ﺷﺎﭘﺎﻻﻕ : ﺳﻴﻠﻲ،
ﭼﻚ
ﺷﺎﺧﻠﻮﻭ : ﺗﺎﺑﻨﺪﻩ،
ﺳﻮﺯﺍﻥ
ﺷﺎﻧﻠﻲ : ﺫﻱ ﺷﺎﻥ،
ﻋﻈﻴﻢ، ﻣﺤﺘﺮﻡ
ﺷﻼﻟﻪ : ﺁﺑﺸﺎﺭ
ﺷﻠﻪ : ﺑﺎﺭ، ﻛﻮﻟﻪ
ﺷﻨﻪ : ﭼﻬﺎﺭ ﺷﺎﺥ
ﺷﻮ : ﺍﻳﻦ
ﺷﻮﻣﻼﻣﺎﻕ :
ﺧﺎﺭﻻﻣﺎﻕ
ﺷﻮﻧﻘﺎﺭ : ﻣﺮﻍ
ﺷﻜﺎﺭﻱ، ﻋﻘﺎﺏ
ﺷﻮﻭﻩﺭﻩﻙ : ﺑﺎﺭﻳﻚ
ﺍﻧﺪﺍﻡ
ﺷﻴﺸﻤﺎﻥ : ﭼﺎﻕ،
ﺗﻨﻮﻣﻨﺪ
ﺷﻴﻐﻴﺠﻲ ﻃﻴﺎﺭﻩ:
ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﻱ ﺷﻜﺎﺭﻱ
ﺷﻴﻐﻴﺠﻲ : ﺷﻜﺎﺭﻱ
ﺷﻴﻠﻼﻕ : ﺳﻮﻧﺠﻮﻕ،
ﺟﻔﺘﻚ
ﺿﻴﺎ : ﺍﻳﺸﻴﻖ
ﻓﻴﺮﺗﻴﻨﺎ : ﺗﻮﻓﺎﻥ،
ﮔﺮﺩﺑﺎﺩ
ﻗﺌﻴﺠﺎﺝ : ﻣﻮﺭﺏ،
ﻛﺞ
ﻗﺎﺑﺎﺭﻣﺎﻕ :
ﺷﻴﺸﻤﻚ، ﻏﺮﻭﺭﻻﻧﻤﺎﻕ، ﺑﺎﺩ ﻛﺮﺩﻥ، ﻣﻐﺮﻭﺭ ﺷﺪﻥ
ﻗﺎﺑﺎﺭﻳﻖ: ﻭﺭ
ﺁﻣﺪﻩ، ﻗﻠﻤﺒﻪ، ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ
ﻗﺎﺑﺎﻗﺠﻴﻞ : ﭘﻴﺸﺮﻭ
ﻣﺘﺮﻗﻲ
ﻗﺎﺑﺎﻥ : ﮔﺮﺍﺯ
ﻗﺎﭘﺎﺯ : ﺳﺮﻛﻮﻓﺖ
ﻗﺎﭘﺎﻕ: ﺩﺭﭘﻮﺵ
ﻗﺎﭘﺎﻟﻲ : ﺑﺴﺘﻪ
ﻗﺎﺗﻲ: ﺷﺪﻳﺪ،
ﺩﻭﺁﺗﺸﻪ
ﻗﺎﭼﺎﺭ : ﺩﻭﻧﺪﻩ،
ﺣﻴﻮﺍﻥ ﺩﻭﻧﺪﻩ
ﻗﺎﭼﺎﺭﻏﻲ : ﻓﺮﺍﺭﻱ،
ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ
ﻗﺎﭼﺎﻏﺎﻥ : ﻓﺮﺍﺭﻱ
ﻗﺎﭼﺎﻱ : ﺩﻭﻧﺪﻩ
ﻗﺎﭼﻴﻨﻴﻠﻤﺎﺯ :
ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ
ﻗﺎﺧﻴﻨﺞ : ﺑﺎﺷﺎ
ﭼﺎﻟﻤﺎﻕ، ﺷﻤﺎﺗﺖ، ﺳﺮﺯﻧﺶ، ﻣﻨﺖ
ﻗﺎﺩﺍ : ﺩﺭﺩ ﻭ ﺑﻼ
ﻗﺎﺩﺍﻕ : ﺑﻨﺪ، ﻗﻔﻞ
ﻗﺎﺩﻳﻦ : ﺧﺎﻧﻴﻢ،
ﺧﺎﻧﻢ
ﻗﺎﺭﺍﻟﺘﻲ : ﺳﻴﺎﻫﻲ،
ﺷﺒﺢ، ﺳﺎﻳﻪ
ﻗﺎﺭﭘﻴﺰ : ﻫﻨﺪﻭﺍﻧﻪ
ﻗﺎﺭﺕ : ﺳﺨﺖ،
ﺯﻣﺨﺖ، ﺯﺑﺮ، ﺳﻔﺖ
ﻗﺎﺭﺗﺎﻝ : ﻋﻘﺎﺏ
ﻗﺎﺭﺳﻴﻠﻦ : ﺑﺮﻑ
ﭘﺎﻙ ﻛﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ
ﻗﺎﺭﺷﻮ : ﻗﺎﺭﺷﻲ،
ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﻗﺎﺭﺷﻲﻟﻴﻖ :
ﻗﺎﺭﺷﻴﻠﻴﻖ : ﺟﻮﺍﺏ
ﻗﺎﺭﻏﻲ : ﻧﻔﺮﻳﻦ
ﻗﺎﺭﻣﺎﻕ : ﭼﻨﮕﺎﻝ،
ﻗﻼﺏ
ﻗﺎﺭﻳﺶ : ﻭﺟﺐ
ﻗﺎﺭﻳﺸﻴﻖ : ﺩﺭ ﻫﻢ،
ﻣﺨﻠﻮﻁ
ﻗﺎﺭﻳﻦ : ﺷﻜﻢ
ﻗﺎﺯﺍﻻﻕ: ﭼﻜﺎﻭﻙ
ﻗﺎﺯﺍﻥ : ﺩﻳﮓ
ﻗﺎﺯﺍﻧﺞ : ﺳﻮﺩ،
ﺩﺭﺁﻣﺪ
ﻗﺎﺯﻣﺎ : ﻛﻠﻨﮓ
ﻗﺎﺯﻳﻨﺘﻲ : ﺣﻔﺮﻳﺎﺕ
ﻗﺎﺳﻴﺮﻏﺎ : ﺗﻮﻓﺎﻥ
ﻗﺎﺳﻴﻖ : ﺷﺮﻣﮕﺎﻩ
ﻗﺎﺵ : ﺍﺑﺮﻭ
ﻗﺎﻓﻼﻥ : ﭘﻠﻨﮓ
ﻗﺎﻻﺑﺎﻟﻴﻖ : ﺷﻠﻮﻍ،
ﭘﺮ ﻫﻴﺎﻫﻮ
ﻗﺎﻻﺭﻏﻲ : ﺟﺎﻭﻳﺪ،
ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ، ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ
ﻗﺎﻻﻕ : ﭘﺸﺘﻪ
ﻗﺎﻟﺨﺎﻥ : ﺳﭙﺮ
ﻗﺎﻟﺪﻳﺮﺍﺝ : ﺍﻫﺮﻡ،
ﺟﺮﺛﻘﻴﻞ
ﻗﺎﻟﺪﻳﺮﻣﺎﻕ :
ﻗﻮﻭﺯﺍﻣﺎﻕ، ﺩﻳﻜﻠﺘﻤﻚ، ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ، ﺑﺎﻻ ﺁﻭﺭﺩﻥ
ﻗﺎﻟﻴﺠﻲ :
ﻭﺍﻣﺎﻧﺪﻩ، ﭘﺲﺭﻭ
ﻗﺎﻟﻴﻦ : ﺿﺨﻴﻢ
ﻗﺎﻣﭽﻲ : ﺷﻠﻼﻕ
ﻗﺎﻧﺎﺕ : ﺑﺎﻝ
ﻗﺎﻧﭽﻴﻞ: ﺧﻮﻧﻤﺮﺩﮔﻲ
ﻗﺎﻧﺪﺍﻝ : ﺯﻧﺠﻴﺮ
ﻗﺎﻧﺪﻳﺮﻳﺠﻲ : ﺟﻮﺍﺏ
ﻗﺎﻧﻊﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻗﺎﻧﺸﺎﺭ : ﺭﻭﺑﺮﻭ،
ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﻗﺎﻧﻘﺎﻝ : ﻛﻨﮕﺮ
ﻗﺎﻧﻴﻖ: ﺳﻴﺮﺍﺏ، ...
ﻗﺎﻫﻤﺎﺭ: ﺁﺭﺧﺎ،
ﭘﺸﺖ
ﻗﺎﻭﻭﻥ : ﺧﺮﺑﺰﻩ
ﻗﺎﻳﺪﺍ : ﻗﺎﻋﺪﻩ
ﻗﺎﻳﺮﻳﻠﻲ :
ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ، ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ، ﺟﻌﻠﻲ
ﻗﺎﻳﻐﻲ : ﻓﻜﺮ،
ﺍﻧﺪﻭﻩ، ﻏﻢ، ﺗﻌﺼﺐ
ﻗﺎﻳﻨﺎﻕ : ﻣﻨﺒﻊ
ﻗﺎﻳﻨﺎﻗﭽﻲ :
ﺟﻮﺷﻜﺎﺭ
ﻗﺮﻩﻗﺌﻴﻴﺪ : ﺷﻮﻣﻲ،
ﺑﺪ ﻳﻤﻨﻲ
ﻗﺰﺋﺖ : ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ
ﻗﻨﻴﻢ : ﺩﻭﺷﻤﻦ
ﻗﻮْﭘﻮﺯ : ﺳﺎﺯ،
ﺳﺎﺯ ﺁﺷﻴﻘﻬﺎ
ﻗﻮْﭘﻮﻕ : ﻛﻨﺪﻩ
ﺷﺪﻩ
ﻗﻮﺗﺴﺎﻝ : ﻣﻘﺪﺱ
ﻗﻮﺗﻠﻮ : ﻣﺒﺎﺭﻙ
ﻗﻮْﺗﻮﺭ: ﮔﺮ
ﻗﻮْﺟﺎﻣﺎﻥ : ﺑﺰﺭﮒ،
ﺳﺘﺮﮒ، ﻛﻬﻨﺴﺎﻝ
ﻗﻮْﺧﻮ : ﺑﻮ،
ﺭﺍﻳﺤﻪ
ﻗﻮْﺧﻮﻣﻮﺵ :
ﮔﻨﺪﻳﺪﻩ
ﻗﻮﺩﻭﺭﻏﺎﻥ :
ﺳﺮﻣﺴﺖ، ﻫﺎﺭ ﺷﺪﻩ
ﻗﻮﺩﻭﺯ : ﻫﺎﺭ
ﻗﻮْﺭ : ﺍﺧﮕﺮ، ﮔﺮ
ﻗﻮْﺭﺍﺟﺎﻧﺎﻕ :
ﺷﺮﺍﺭﻩ
ﻗﻮﺭﺍﻝ : ﻗﺎﻋﺪﻩ،
ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﻗﻮﺭﺍﻥ : ﻣﻌﻤﺎﺭ
ﻗﻮﺭﺗﻮﻟﻮﺵ :
ﺁﺯﺍﺩﻱ، ﺭﻫﺎﻳﻲ
ﻗﻮﺭﺗﻮﻡ: ﺍﻳﭽﻴﻢ،
ﺟﺮﻋﻪ
ﻗﻮْﺭﺧﺎﻕ : ﺗﺮﺳﻮ
ﻗﻮْﺭﺧﻤﺎﺯ : ﻧﺘﺮﺱ،
ﺷﺠﺎﻉ
ﻗﻮْﺭﺧﻮ : ﺧﻮﻑ
ﻗﻮْﺭﺧﻮﻧﺞ :
ﻭﺣﺸﺘﻨﺎﻙ
ﻗﻮﺭﺷﺎﻳﻴﺠﻲ :
ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺟﺮﻡ، ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻛﻨﻨﺪﻩ، ﻭﺳﻮﺳﻪ ﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻗﻮْﺭﻗﭽﻮ : ﻣﺤﺎﻓﻆ.
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️آنام
کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
22 May 2020
س
01:30
سؤزلوک
زندان : dostaqxana
یکی از لغاتی که
با آمدن پهلوی ها حذف شده و بجای آن زندان را رایج کرده اند
دوستاق به شکل
باستانی
tutsaq به معنی
اسیر از ریشه توتماق به معنی گرفتن است.
تورمه - türmə هم معنی زندان را دارد و واژه ی رسمی
در ترکی آذربایجانی است.
#دوستاق
#دوستاق_خانه
بیلسای
@suzluk
01:33
✅نیزه اولور سونگو
✅
نیزه (spear) : سونگو- süngü
(واژه قدیمی است
در دیوان لغات ترک هم آمده است هم اکنون برای سرنیزه استفاده میشود ، برای تفکیک
میان سرنیزه و نیزه میتوانید silah süngüsü و زیر شاخه های آن مثلا سرنیزه تفنگ tüfək süngüsü استفاده کنید و به طور عموم سونگو صدا
بزنید معنی دیگر سونگو به چوب های بلندی بر سر مزار به زمین نشانده میشوند گفته
میشود
در آذربایجان
شمالی برای نیزه لغات nizə و mizraq استفاده میکنند و در ترکیه mızrak استفاده میکنند)
بیلسای
@suzluk
31 May 2020
س
15:52
سؤزلوک
اصلاحیه ✅
بخش معادلات
✅
#سؤزلوک
@suzluk
دانشمند : بیلگین - bilgin
سبز شدن - روییدن
: یاشارماق - yaşarmaq گویرمک - göyərmək
پرورده شدن -
پرورش داده شدن - پرورش یافتن : بجرمک - becərmək
پروراندن - پرورش
دادن - بار آوردن : بجرتمک - becərtmək
تربیت کردن -
فرهیختن
- educate : اییتمک - eyitmək (گاها دو فعل پرورش دادن و تربیت کردن
یکی گرفته میشود اما تفاوت معنی دارند.)
فرهنگ : اکینج - əkinc (اصل ماجرا چنین است که هر دو واژه egitmek است از əymək به معنی خم کردن از تفسیر به سویی مایل کردن است
و در ترکی به معنی فرهنگ هست واژه به صورت eyitac هم هست.)
بزرگ شدن - رشد
کردن - نمو کردن : بویومک - böyümək
کامل شدن - تکمیل
شدن : بوتوولشمک - bütövləşmək بوتوولنمک - bütövlənmək توملنمک - tümlənmək توملشمک - tümləşmək
کامل کردن -
تکمیل کردن : بوتون‌لمک - bütünləmək بوتوو‌لمک - bütövləmək تومله‌مک - tümləmək
پر کردن :
دولدورماق
- doldurmaq
مکمل - تکمیل
کننده : بوتونلدیجی - bütünlədici توملدیجی - tümlədici بوتوولدیجی - bütövlədici
بقیه : قالینتی - qalıntı
بقیه اش : آرخاسی - arxası قالینتیسی - qalıntısı
تشبیه کردن :
بنزتمک
- bənzətnək اوخشاتماق - oxşatmaq
دست خط : ال
یازیسی
- əl yazısı
حواله - مرسوله :
گوندری
- göndəri
اجازه : بوراخیم - buraxım
اجازه دادن :
بوراخماق
- buraxmaq
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️آنام
کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
7 June 2020
س
20:21
سؤزلوک
✅بخش معادلات
#سؤزلوک
@suzluk
عزا - تعزیه :
یاس
- yas
عزادار : یاسلی - yaslı
عزاداری :
یاسلیلیق
- yaslılıq
مرثیه : آغی - ağı
میزبان : قوناقچی - qonaqçı
مهمان : قوناق - qonaq
معذرت خواستن -
عذر خواستن :
تحویل دادن -
رساندن : یتیرمک - yetirmək
تحویل داده شدن -
رسانده شدن : یتیریلمک - yetirilmək
تسلیم کردن : بویون
سوندورماق
- boyun sundurmaq باش
ایمک
-baş əymək
تسلیم شدن :
بویون سونماق - boyun sunmaq باش ایمک - baş əymək (تسلیم و تحویل هردو یکی هستند تسلیم میتواند بجای تحویل در فارسی و
عربی استفاده شود در انگلیسی از delivery برای هردو استفاده میشود تسلیم در مقابله اکثرا استفاده میشود و
ترکان برای مقابله از این افعال استفاده میکنند.)
تسلیم : باش
ایدیرمه
- baş əydirmə بویون
سوندورما
- boyun sundurma
ممنون بودن -
متشکر بودن : سایناماق - saynamaq
منت - سپاس -
تشکر : ساینی - saynı
ممنون - متشکر -
منتدار : ساینیلی - saynılı
هذیان گفتن :
ساییخلاماق - sayıxlamaq
هذیان : ساییق - sayıq (هم بن با سایری به معنی مریضی)
توهم - وهم :
قورخونتو
- qorxuntu
توهم - وهم -
گمان - ظن : سانیر - sanır سانی - sanı
توهم - وهم -
خیال - تصور - فرض : سانما - sanma
سراب : ساناغا - sanağa ایلغیم - ilğım
(توهم سه معنی
دارد معنی اولی ظن و گمان معنی دوم خیال و معنی سوم ترس اما کمی فراتر از ترس است
که در ترکی به آن قورخونتو گویند.)
به توهم و خیال
رفتن : سانمالانماق - sanmalanmaq سیخیشماق - sıxışmaq
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️
آنام کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
8 June 2020
سؤزلوک pinned this message
13 June 2020
س
17:01
سؤزلوک
تورک دیلینین حرفیلری:
Aa, آلما alma
Bb, بوغاز Boğaz
Cc, جئیران Ceyran
Çç, چاریخ Çarıx
Dd, دامجی Damcı
Ee, ائل El
Əə, ازیک Əzik
Ff فیریخ Fırıx
Gg, گؤزل Gözəl
Ğğ, غ
Hh, هاوا Hava
Xx, خسته Xəstə
Iı ایشیق Işıq
İi, ایلان İlan
Jj,ژ
Kk, کسگین Kəsgin
Qq, قابلاما Qablama
Ll, لایلای Laylay
Mm, ماهنی Mahnı
Nn, ناز Naz
Oo, اوغلان Oğlan
Öö, اؤلکه Ölkə
Pp, پاتلاما Patla
Rr, ر
Ss, سوغان Soğan
Şş, شارلاتان Şarlatan
Tt, تاپماجا Tapmaca
Uu, اومود
Umud
Üü, اورک Ürək
Vv, ویزیلتی Vızıltı
Yy, یازیق Yazıq
Zz زاغا ZaĞa
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️آنام
کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
17 June 2020
س
10:17
سؤزلوک
تغییر نام های اصلی مناطق آزربایجان بعد از تاسیس
فرهنگستان در سال ۱۳۱۶ :
#یوردوموزو اؤز دیلیمیزده تانیاق
@suzluk
@suzluk
۱
) ﺧﺰﺭ
ﺩﻧﯿﺰﯼ - ﺩﺭﯾﺎﯼ ﻣﺎﺯﻧﺪﺭﺍﻥ ،
۲
)
ﻗﺎﺭﺍﺩﺍﻍ - ﺍﺭﺳﺒﺎﺭﺍﻥ ،
۲
)
ﺧﯿﺎﻭ - ﻣﺸﮑﯿﻦ ﺷﻬﺮ ،
۳
)
ﻗﺎﺭﺍﺁﻏﺎﺝ - ﻗﺪﺱ ،
۴
)
ﺳﺮﺍﯾﺴﮑﻨﺪ- ﻫﺸﺘﺮﻭﺩ ،
۵
)
ﺗﻮﻓﺎﺭﻗﺎﻥ - ﺁﺫﺭﺷﻬﺮ ،
۶
)
ﺍﻭﺟﺎﻥ- ﺑﺴﺘﺎﻥ ﺁﺑﺎﺩ ،
۷
)ﻗﺮﻩ
ﻗﻮﭺ ﮐﻨﺪﯼ - ﭘﺎﺭﺱ ﺁﺑﺎﺩ ( ﻣﺮﮐﺰ ﻣﺤﺎﻝ ﻣﻮﻏﺎﻥ ) ،
۸
)
ﺁﺟﯽ ﭼﺎﯼ - ﺗﻠﺨﻪ ﺭﻭﺩ ،
۹
)
ﺁﺭﺍﺯ - ﺍﺭﺱ ،
۱۰
)
ﺳﺎﻭﺍﻻﻥ - ﺳﺒﻼﻥ ،
۱۱
)
ﺳﺎﺭﯼ ﻗﺎﯾﺎ - ﺳﺎﺭﻗﯿﻪ ،
۱۲
)
ﻣﯿﺪﺍﻥ ﭼﺎﯼ - ﻣﻬﺮﺍﻥ ﺭﻭﺩ ،
۱۳
)
ﻗﯿﺰﯾﻞ ﺍﻭﺯﻥ- ﺳﻔﯿﺪ ﺭﻭﺩ ،
۱۴
)
ﻗﺎﺭﺍ ﮔﺆﻝ - ﺳﯿﺎﻩ ﺍﺳﺘﺨﺮ ،
۱۵
) ﺳﻮ
ﺑﺎﺗﺎﻥ - ﺗﺎﺯﻩ ﺩﻩ ،
۱۶
)
ﻗﺎﻻﺟﯿﮏ- ﻋﺰﯾﺰ ﺁﺑﺎﺩ ،
۱۷
)
ﺑﺎﺧﭽﺎﺟﯿﻖ - ﺳﺮﺩﺍﺭﺁﺑﺎﺩ ،
۱۸
)
ﻗﺎﺭﺍﺧﺎﭺ - ﻋﻠﯽ ﺁﺑﺎﺩ ،
۱۹
)
ﺳﺎﻭﻭﺝ - ﺳﺎﻭﻩ ،
۲۰
)
ﺗﻮﺭﮐﺎﻥ ﺍﻭﻭﺍ- ﻓﺮﺯﺍﻧﻪ ﺁﺑﺎﺩ ،
۲۱
)
ﻗﺎﺭﺍﻭﻭﻝ ﺩﺍﻏﯽ - ﺷﯿﺮﮐﻮﻩ ،
۲۲
)
ﻣﯿﺸﻮ- ﻣﯿﺸﺎﺏ ،
۲۳
)
ﺁﺧﻤﺎ ﻗﺎﯾﺎ - ﺍﺣﻤﻘﯿﻪ ،
۲۴
)
ﺟِﯿﺮﺍﻧﻠﯽ - ﺟﺎﺭﯾﺤﺎﻧﯽ ،
۲۵
)
ﺍﺳﮑﯽ ﺷﻬﺮ - ﺍﺳﮏ ﺷﻬﺮ ،
۲۶
)
ﺑﺎﺵ ﺑﻮﻻﻕ - ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ،
۲۷
)
ﻗﺮﻩ ﺳﻮ- ﺳﯿﻪ ﭼﺸﻤﻪ ،
۲۸
)
ﮐﯿﻮﯼ - ﮐﻮﺛﺮ ،
۲۹
)
ﻗﺮﻩ ﺗﭙﻪ - ﺳﯿﺎﻩ ﮐﻮﻩ ،
۳۰
)
ﮐﺆﺷﮏ ﺳﺎﺭﺍﯼ- ﮐﺸﮑﺴﺮﺍﯼ ،
۳۱
)
ﮔﻮﻥ ﺩﻭﻏﺎﻥ -ﮐﻨﺪﻭﺍﻥ ،
۳۲
)
ﺩﺍﺵ ﺁﺗﺎﻥ - ﺩﺍﻧﺶ ﺁﺑﺎﺩ ،
۳۳
)
ﯾﺎﻡ - ﭘﯿﺎﻡ ،
۳۴
)
ﻫﻼﮐﻮ- ﻫﺮﺯﻧﺪ ،
۳۵
)
ﺍﻧﻪ ﻣﻪ- ﺍﻧﺎﻧﻖ ،
۳۶
)
ﮔﻠﻦ ﺑَﯽ- ﮔﻞ ﺍﻧﺒﺮ ،
۳۷
)
ﻗﺎﺯﺍﻥ ﺧﺎﻥ - ﻏﺎﺯﯾﺎﻥ ،
۳۸
)
ﻃﺎﺭﻡ- ﺁﺏ ﺑﺮ ،
۳۹
)
ﺯﻧﮕﺎﻥ - ﺯﻧﺠﺎﻥ ،
۴۰
)
ﻗﺎﻓﻼﻧﺘﯽ - ﻗﺎﻓﻼﻧﮑﻮﻩ ،
۴۱
)
ﺣﺎﺟﯽ ﺑَﯽ ﮐﻨﺪﯼ - ﺣﺎﺟﯽ ﺑﮑﻨﺪﻩ ،
۴۲
)
ﮔﺆﻭﻭﺯ ﮐﻨﺪﯼ- ﮔﺎﻭﺧُﺲ ،
۴۳
)
ﻣﻠﮏ ﮐﻨﺪﯼ- ﻣﻠﮑﺎﻥ ،
۴۴
)
ﺑﺎﺗﯽ ﺁزﺭﺑﺎﯾﺠﺎﻥ - ﺁزﺭﺑﺎﯾﺠﺎﻥ ﻏﺮﺑﯽ ،
۴۵
)
ﺗﯿﮑﺎﻥ ﺗﭙﻪ - ﺗﮑﺎﺏ ،
۴۶
)
ﺳﺎﯾﯿﻦ ﻗﺎﻻ - ﺷﺎﻫﯿﻦ ﺩﮊ ،
۴۷
)
ﺳﻮﯾﻮﻕ ﺑﻮﻻﻕ- ﻣﻬﺎﺑﺎﺩ ،
۴۸
)
ﺧﺎﻧﺎ - ﭘﯿﺮﺍﻧﺸﻬﺮ ،
۴۹
)
ﺳﺎﺭﯼ ﺩﺍﺵ - ﺳﺮﺩﺷﺖ ،
۵۰
)
ﻋﺮﺑﻠﺮ - ﭘﻠﺪﺷﺖ ،
۵۱
)
ﺍﻭﭺ ﻧﻮﻭﺍ - ﺍﺷﻨﻮﯾﻪ ،
۵۲
)
ﻗﺎﺭﺍﻋﯿﻨﯽ - ﺳﯿﻪ ﭼﺸﻤﻪ ،
۵۳
)
ﺍﻭﺭﻣﻮ - ﺭﺿﺎﺋﯿﻪ ﻭ ﺍﺭﻭﻣﯿﻪ ،
۵۴
)
ﮔﺮﻭﺱ- ﺑﯿﺠﺎﺭ ،
۵۵
)
ﻗﻮﯾﻮﻥ ﺩﺍﻏﯽ- ﮐﺒﻮﺩﺍﻥ ،
۵۶
)
ﺍﺋﺸﮏ ﺩﺍﻏﯽ- ﺟﺰﯾﺮﻩ ﺍَﺷﮏ ،
۵۷
)
ﺟﯿﻐﺎﺗﺎﯼ ﭼﺎﯼ - ﺯﺭﯾﻨﻪ ﺭﻭﺩ ،
۵۸
)
ﺩﯾﻠﻤﻘﺎﻥ ﯾﺎ ﺳﻠﻤﺎﺱ - ﺷﺎﭘﻮﺭ ،
۵۹
)
ﺗﺎﺗﺎﺋﻮ ﭼﺎﯼ - ﺳﯿﻤﯿﻨﻪ ﺭﻭﺩ ،
۶۰
)
ﻗﻮﺷﺎﭼﺎﯼ- ﻣﯿﺎﻧﺪﻭﺁﺏ ،
۶۲
)
ﮔﺎﺩﺍﺭ ﭼﺎﯼ - ﻗﺎﺩﺭ ﺭﻭﺩ ،
۶۳
)
ﯾﺌﺪﺩﯼ ﮔﺆﺯ - ﻫﻔﺖ ﭼﺸﻤﻪ ،
۶۴
)
ﺩﺍﺵ ﺩﻭﺭﮔﻪ - ﺩﺭﮔﻪ ﺳﻨﮓ ،
۶۵
)
ﺩﻟﻤﻪ - ﺍﺳﻼﻡ ﺁﺑﺎﺩ ،
۶۶
)
ﻗﺎﻻﻻﺭ - ﻗﻼﺕ ،
۶۷
)
ﺳﻮﻟﺪﻭﺯ - ﻧﻘﺪﻩ ،
۶۸
) ﮔﺆﺯ
ﺁﯾﺮﺍﻥ- ﮐﻮﺯﻩ ﮔﺮﺍﻥ ،
۶۹
)
ﺍﯾﺮﺍﻕ ﺩﻫﻨﻪ - ﺭﺍﻫﺪﺍﻧ
۷۰ )اوزانلار - اهر
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️آنام
کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
س
15:47
سؤزلوک
✅#آتالار_سوزو✅
🔸خالقین قاپیسینی ائل دویور، بیزیم قاپینی یئل
🔹دانیشماق گوموش اولسا، سسیزلیک قیزیل‌دیر
🔸قوجانین بیلیگی، جاوانین بیلَگی
🔹یاغیشدان قاچان دولویا دوشر
🔸خوروزون قویروغونا اینانیم، تولکونون آندینا؟
🔹یابی‌لاردان قوتور یابی مرد اولار، یورولاندا یېیه‌سینه درد اولار!
@suzluk
21 June 2020
س
11:51
سؤزلوک
✅✍تورکی بویا (رنگ) آدلاری
@suzluk
گوی=آبی🔵
آچیق ماوی=آبی
روشن🎽
ساری=زرد⚠️
قارا=سیاه⚫️
آق=سفید⚪️
کونور یادا
قهوه=قهوه ای🖍
آلتینی=طلای🏆
گوموشو=نقره ای🔦
مور=بنفش🔮
کویو=تیره🏴
آل یادا
قیرمیز=قرمز🔴
پنبه=صورتی🚺
ترونجی= نارنجی🔶
یاشیل=سبز✳️
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️آنام
کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
26 June 2020
س
14:14
سؤزلوک
✅ #آنا_دیلیم
#سوزلوک
@suzluk
ate ayal اته
عیال
خانواده
evli اولی
متاهل
Subay سوبای
مجرد
ana آنا
مادر
Ata ya baba آتایا
بابا
پدر
qardaş قارداش
برادر
baci باجی
خواهر
büyük ana بویوک
انا
مادر بزرگ
büyük baba بویوک
بابا یا آتا
پدر بزرگ
ər عر
شوهر
arvad آرواد
زن
qarı قاری
پیر زن
qoca قوجا
پیر مرد
uşaq اوشاق
بچه
qız قیز
دختر
oğul اوغول
پسر
Xalla خالا
خاله
bıyı بی بی
عمه
dayı دایی
دایی
əmi عمی
عمو
əmi oğlu عمی
اوغلو
پسر عمو
əmi qizi عمی
قیزی
دختر عمو
bıbı oğlu بی بی
اوغلو
پسر عمه
bıbı qızı بی بی
قیزی
دختر عمه
dayıoğlu دایی
اوغلو
پسر دایی
dayı qızı دایی
قیزی
دختر دایی
Xalla oğlo خالا
اوغلو
پسر خاله
Xalla qızı خالا
قیزی
دختر خاله
Ər, arvad عر=آرواد
زن و شوهر
baci ari باجی
عری
شوهر خواهر
Xalla ərı خالا
عری
شوهر خاله
bıbı ərı بی بی
عری
شوهر عمه
gəlın گلین
عروس
küre kən ya yeznə کورَکن
یا یئزنه
داماد
qəın قئین
برادر شوهر
həmriş همریش
باجناق
baldiz بالدیز
خواهر زن
gəlın baci گلین
باجی
زن عمو-زن
دایی-زن داداش
qəın ana قئین
آنا
مادر شوهر
qaın baba قئین
بابا
پدر شوهر
bəbək ببک
نوزاد
erkək ارکک
مذکر
dişi دیشی
مونث
adaxli آداخلی
نامزد
nişanli نیشانلی
کسی که رسما
نامزد کرده باشد
görmi گورمی
خواهر شوهر
cahal qız جاهال
قیز
دختر دم بخت
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️آنام
کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
30 June 2020
س
15:33
سؤزلوک
✅فندک اولور چاخماق
✅
فندک (lighter) :::: چاخماق çaxmaq
@suzluk
س
15:58
سؤزلوک
✅دوست و رفیق دیلیمیزده
✅
دوست (friend) یولداش ؛ yoldaş آرخاداش ؛ arxadaş
رفیق (buddy) :::: یاخین یولداش ؛ yaxın yoldaş یاخؽن آرخاداش ؛ yaxın arxadaş
آداش ؛ adaş
@suzluk
16:00
✅رقص دیلیمیزده
✅
رقص (dance) :::: اوْیناما ؛ oynama
رقصیدن (dance) :::: اویناماق ؛ oynamaq
رقصنده ٫ رقاص (dancer) ::: اوْیناماچی؛ oynamaçı
@suzluk
س
16:16
سؤزلوک
✅تورکجه آتنا گونلری
✅
هفته :::: آتنا ؛ atna یددیلیک ؛ yeddilik
شنبه :::: یئلگونو
؛
yelgünü
یک شنبه ::::
سودگونو ؛
südgünü
دو شنبه::::
دوزگونو ؛
duzgünü
سه شنبه :::
تورپاق‌گونو ؛ torpaqgünü
چهارشنبه ::::
اودگونو ؛
odgünü
پنج شنبه ::::
سوگونو ؛
sugünü
جمعه :::: آینی‌گون
؛
aynıgün یئی‌گون
؛
yeygün
@suzluk
9 July 2020
س
11:31
سؤزلوک
س
سؤزلوک 27.02.2018 21:37:51
💥اسامی حیوانات ترجمه تورکی
جئیران، مارال،
قیزال، کوپکر آهو:
آهو بره (بچه):
جویور، اه یلیک
آهو ماده: ینک
اردک: ؤردک، بیلی
اردک ماهی: دورنا
بالیغی
اردک نر: سونا
اردک وحشی: چؤل
ؤرده یی
از انواع اردک
ها: آینالی، گوله ین قوش، فیتله ین جوره، جوره
اسب: آت
اسب ابلق: گه ین
آت
اسب اصیل: جنیس
آت
اسب باری
(بارکش): انک، یابی، یوک آتی
اسب به رنگ زرد و
روشن: قولا
اسب بور: آل آت
اسب پروار: کوهلن
آت
اسب رام نشده:
قارا یهر، قولان، داش تولک
اسب آبی: دنیز
آیغیری، دنیز آتی
اسب سرخ موی:
کهر، کورن آت
اسب گاوی: قوشقو
اسب ماده: قولون
لو
اسب مسابقه:
جیدیر آتی
اسب نر: آیقیر
اسب یدک: کوتل
کره اسب: دایچا،
قولون
الاغ: ئششک،
ولاق، وزون قولاق
باز: توغان
(دوغان)، سونقور، شونقار، شاهباز، قیرغی، قیزیل قوش، ال قوشو، ووچوقوش، لاچین،
ترلان، باز
ببر: قاپلان
بز: کئچی
بز شش ساله:
آزمان
بز کوهی: الیک،
گییک، قارپاچا، داغ کئچی سی
بز نر: تکه،
سییز، ئرکج
بز یکساله: چپش
بزغاله: کئچی
جیک، وْغلاق
بلبل: بولبول
بلدرچین:
بیلدیرچین
جغد: بایقوش،
یاپلاق، گئجه قوشو، بایقو، یاراسا
گنجشک: سئرچه
جوجه: تویوق
بالاسی، یاورو، قوش جوغاز، جوجه
جوجه پر در
نیاورده: اتنه، اتجه، اتجه بالا، زیلغا، اتمتن، توکلسه میس قوش بالاسی
جوجه خروس: بئچه،
چورپا، چولپا
جوجه مرغ: فره
جوجه تیغی: کیرپی
خروس: خوروز
خروس جنگی:
دالاشقان خوروز
خرگوش: دووشان
خرگوش اهلی: آدا
دووشانی
بچه خرگوش:
دووشان جیق
خرمگس: موزالان،
بویه لک، آت میلچه یی، گیگووون
خفاش: یاراسا،
پالاز قولاق، گئچه قوشو
خوک: دونوز،
دونقوز، پورسوق، قانماز
خوک آبی: سو پیشی
خوک بچه: چوشقا
خوک وحشی: قابان
روباه: تولکو،
شله قویروق
راسو: میشووول
شاهین: یتی
قانادلی، آلیجی، ییرتیجی، قوش
از انواع شاهین
ها: قاراقوش، قارتال، قیرغی، توغان، دوغان، ترلان، سونقور، شونقار، کرکینجک، لاچین
شتر: ده وه
شتر ماده:
آروانا، دیشی ده وه، هاچامایا
شتر نر: ئرکک ده
وه
شتر نر جوان:
بوغور
شترمرغ: ده وه
قوشو
طاووس: توووز
عقاب: قارتال،
قیزیل قوش، قارا قوش
قوچ: ئرکک قویون
قوچ وحشی:
آرغالی، آرخا
قورباغه: قورباغا
قورباغه خشکی‌زی:
قورقور باغالاری
بچه‌ی قورباغه:
چومچه قویروق
کلاغ: قارغا
کلاغ رنگی: زیبیل
لیک تویوقلاری
کلاغ زاغی:
دولاش، دولاشا
کلاغ سیاه: زاغ،
قارقارغا، قوزغون
کلاغ سیاه و
سفید: آلا قارغا
کبک: ککلیک، چیل
کبوتر: گویرچین
کبوتر چاهی
(صحرایی): آلاباختا
کبوتر حرم: مچید
و زییارت خانالاردا یاشایان گویرچین
کرکس: لئش
قارتالی، ساققاللی قارتال، توغلو گورتون، چالاغان، قوزغون
گاو میش: جامیش،
گامیش، کل
گاومیش دو ساله:
آوارا، بالاق
گاومیش نراخته
نشده (تخمی): کله، کل
نوزاد گاومیش:
پوتوق
گربه: پیشیک،
مستان
گربه آبی: سو
پیشی یی
گربه پوست پلنگی:
تکیر پیشیک
گربه کور: نانکور
گربه ماهی: خول
بالیغی، ناققا، ناخا
گربه وحشی: قامیش
پیشی یی، دله، واشاق، مییو پیشی یی، یابانی پیشیک
گرگ: جاناوار،
قورد، قارا آغیز
گوساله: بوزوو
گوساله گاومیش:
پوتوق، آوارا، خوتک / گوساله ماده: دوگه
گوساله نر:
جونگه، دانا
گوسفند: قویون
گوسفند پشمی:
یونلوق، یون وئرن قویون
گوسفند دنبه دار:
دیمیق
گوسفند دو ساله:
دویج
گوسفند گوش دراز:
کوره قویون
گوسفند نر: قوچ
موش: سیچان
موش آبی: سو
سیچانی
موش صحرایی:
سیچووول، چول سیچانی، چول کسه نه یی
@Suzluk
16 July 2020
س
13:45
سؤزلوک
س
سؤزلوک 17.05.2020 15:41:59
#تورکجه آنا دیلیمیزده سوزلوک
ﮔﺌﺪﻳﺶ: ﺭﻭﻧﺪ
ﮔﺆﺭﺗﻮﮔﻪ: ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ،
ﻓﺮﻡ، ﺯﻳﺮﺑﻨﺎ، ﻃﺮﺡ
ﮔﺆﺭﻛﻢ : ﻇﺎﻫﺮ،
ﻧﻤﺎ
ﮔﺆﺭﻛﻤﻠﻲ : ﺧﻮﺵ
ﻣﻨﻈﺮ
ﮔﺆﺭﻣﻪﻣﻴﺶ : ﻧﺪﻳﺪ
ﺑﺪﻳﺪ
ﮔﺆﺭﻣﻪﻣﻴﺶ : ﻧﺪﻳﺪ
ﺑﺪﻳﺪ
ﮔﺆﺭﻩﺟﻚ: ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ
ﮔﺆﺭﻭ : ﻭﻇﻴﻔﻪ
ﮔﺆﺭﻭﺵ : ﺑﻴﻨﺶ،
ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ
ﮔﺆﺭﻭﺵ : ﺩﻳﺪﺍﺭ
ﮔﺆﺭﻭﻧﺘﻮ: ﭘﺪﻳﺪﻩ،
ﻓﻨﻮﻣﻦ
ﮔﺌﺮﻱ: ﻋﻘﺐ
ﮔﺆﺯﺩﻩﻥ ﺩﻭﺷﻤﻮﺵ :
ﻣﻐﻀﻮﺏ، ﺩﻝﺁﺯﺍﺭ
ﮔﺆﺯﻟﻪﻣﻚ : ﻣﻮﺍﻇﺐ
ﺑﻮﺩﻥ، ﻫﺎﺩﻳﺮ ﺍﻭﻟﻤﺎﻕ، ﺍﻳﺮﻩﻟﻴﮓ ﺍﻭﻟﻤﺎﻕ
ﮔﺆﺯﻟﻪﻳﻴﻦ : ﻣﻮﺍﻅ
ﺑﺎﺷﻴﺪ
ﮔﺆﺯﻟﻮﻙ : ﻋﻴﻨﻚ
ﮔﺆﺯﻩﻟﻠﻤﻪ :
ﺗﻮﺻﻴﻒ، ﻣﺪﺡ
ﮔﺆﺳﺘﺮﻳﺶ : ﻧﻤﺎﻳﺶ
ﮔﺌﻦ : ﺍﺋﻨﻠﻲ،
ﮔﺸﺎﺩ
ﮔﺌﻨﺌﻞ : ﻋﻤﻮﻣﻲ
ﮔﺆﻧﺪﻩﺭﻥ :
ﻓﺮﺳﺘﻨﺪﻩ
ﮔﺌﻨﻴﺶ :
ﻭﺳﻴﻊ،ﭘﻬﻨﺎﻭﺭ
ﮔﺆﻭﺩﻩ : ﺑﺪﻥ
ﮔﺆﻳﻪﺭﺗﻲ : ﺳﺒﺰﻱ
ﮔﺆﻳﻪﺭﭼﻴﻦ: ﻛﺒﻮﺗﺮ
ﮔﺒﺰﻩ، ﺁﺩﻡ ﭼﺸﻢ
ﺯﺍﻏﻲ
ﮔﺌﻴﻴﻢ : ﭘﻮﺷﺎﻙ،
ﻟﺒﺎﺱ
ﮔﺪﻳﻚ : ﮔﺮﺩﻧﻪ
ﮔﺮﭼﻚ : ﺣﻘﻴﻘﺖ
ﮔﺮﺩﻩﻙ : ﺣﺠﻠﻪ
ﮔﺮﮔﻴﻦ : ﺑﺤﺮﺍﻥ
ﮔﺮﻩﻙ : ﺑﺎﻳﺪ،
ﻻﺯﻡ، ﻧﻴﺎﺯ، ﻭﺍﺟﺐ، ﺑﺎﻳﺴﺘﻪ
ﮔﺮﻩﻛﻠﻲ : ﻻﺯﻡ
ﮔﺰﻩﮔﻦ : ﺳﻴﺎﺡ،
ﺳﻴﺎﺭﻩ، ﺗﻮﺭﻳﺴﺖ
ﮔﺰﻳﻨﺘﻲ: ﺳﻴﺎﺣﺖ
ﮔﻠﻪﺟﻚ : ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﮔﻠﻪﺟﻪﻳﻲ : ﺳﺎﻝ
ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﮔﻠﻪﻧﻚ : ﺩﺏ، ﺭﺳﻢ،
ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱ
ﮔﻠﻴﺮ : ﺩﺭﺁﻣﺪ
ﮔﻠﻴﺸﻤﻪ : ﺷﻜﻞ
ﮔﻴﺮﻱ، ﺗﺒﻠﻮﺭ، ﺭﻭﻧﺪ
ﮔﻠﻴﻦ : ﻋﺮﻭﺱ
ﮔﻤﻲ : ﻛﺸﺘﻲ
ﮔﻤﻴﺮﮔﻪﻥ : ﺟﻮﻧﺪﻩ
ﮔﻪﻣﻴﺮﭼﻚ : ﻏﻀﺮﻭﻑ
ﮔﻪﻳﻴﺶ : ﻣﺸﻮﺭﺕ
ﮔﻪﻳﻴﺸﻤﻪﻙ : ﻣﺸﻮﺭﺕ
ﻛﺮﺩﻥ
ﮔﻪﻳﻴﺸﻤﻪﻥ :
ﻣﺸﺎﻭﺭ، ﺭﺍﻳﺰﻥ
ﮔﻮﭘﻮﻥ : ﭘﺘﻚ
ﺳﻨﮕﻴﻦ
ﮔﻮﺟﻮﺭﻩﻣﻪ : ﺗﺠﺎﻭﺯ
ﺑﻪ ﻋﻨﻒ
ﮔﻮﺩﺍﺯ : ﻟﻮ
ﮔﻮﺩﺍﺯﺍ ﻭﺋﺮﻣﻚ :
ﺑﻪ ﺑﺎﺩ ﺩﺍﺩﻥ
ﮔﻮﺩوﻛﭽﻮ :
ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ، ﺩﻳﺪﻩﺑﺎﻥ
ﮔﻮﺭﻧﺞ: ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ،
ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ
ﮔﻮﺯﮔﻮ : ﺁﻳﻨﻪ
ﮔﻮﺯﻟﻮﻙ : ﭘﺎﻳﻴﺰﻩ
ﮔﻮﻛﺴﻞ : ﺁﺳﻤﺎﻧﻲ
ﮔﻮﻟﻤﻪﺟﻪ : ﻟﻄﻴﻔﻪ،
ﺟﻮﻙ
ﮔﻮﻟﻪﺵ : ﻛﺸﺘﻲ
ﮔﻮﻟﻪﺷﻤﻪﻙ : ﻛﺸﺘﻲ
ﮔﺮﻓﺘﻦ، ﺯﻭﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﻲ ﻛﺮﺩﻥ
ﮔﻮﻟﻪﮔﻦ : ﺧﻨﺪﻩﺭﻭ
ﮔﻮﻟﻮﻧﺞ : ﻣﻀﺤﻚ،
ﺁﺩﻡ ﻣﺴﺨﺮﻩ
ﮔﻮﻥ ﺁﺷﻴﺮﻱ : ﻳﻚ
ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ
ﮔﻮﻥ ﺁﻳﺪﻳﻦ : ﺭﻭﺯ
ﺑﺨﻴﺮ
ﮔﻮﻧﺌﻲ : ﺟﻨﻮﺏ
ﮔﻮﻧﺪﻡ : ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﻛﺎﺭ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ
ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺎﺧﺎﻥ:
ﺁﻓﺘﺎﺏ ﮔﺮﺩﺍﻥ
ﮔﻮﻭﺷﻪﻳﻦ : ﻧﺸﺨﻮﺍﺭ
ﻛﻨﻨﺪﻩ
ﮔﻮﻭﻩﻧﺠﻪ: ﻛﻔﺎﻟﺖ،
ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻣﺎﻟﻲ
ﮔﻮﻭﻩﻧﻤﻚ : ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ
ﻛﺮﺩﻥ، ﺑﺎﻟﻴﺪﻥ
ﮔﻴﺪﻱ: ﭘﺴﺖ، ﺭﺫﻝ،
ﺑﻲﺍﻋﺘﺒﺎﺭ
ﮔﻴﺮﺩﻩ، ﺩﻳﻐﻴﻠﻤﺎﺯ،
ﺗﻮﭘﭙﺎﺥ: ﻣﺪﻭﺭ، ﮔﺮﺩ
ﮔﻴﺮﻳﺶ : ﻭﺭﻭﺩ
ﮔﻴﺮﻳﻨﺞ : ﺑﻪ ﺗﻨﮓ
ﺁﻭﺭﺩﻥ، ﺫﻟﻪ ﻛﺮﺩﻥ، ﺑﻴﺰﺍﺭ ﻛﺮﺩﻥ
ﺷﺌﻪ : ﺷﺒﻨﻢ، ﻧﻢ،
ﺭﻃﻮﺑﺖ
ﺷﺎﭘﺎﻻﻕ : ﺳﻴﻠﻲ،
ﭼﻚ
ﺷﺎﺧﻠﻮﻭ : ﺗﺎﺑﻨﺪﻩ،
ﺳﻮﺯﺍﻥ
ﺷﺎﻧﻠﻲ : ﺫﻱ ﺷﺎﻥ،
ﻋﻈﻴﻢ، ﻣﺤﺘﺮﻡ
ﺷﻼﻟﻪ : ﺁﺑﺸﺎﺭ
ﺷﻠﻪ : ﺑﺎﺭ، ﻛﻮﻟﻪ
ﺷﻨﻪ : ﭼﻬﺎﺭ ﺷﺎﺥ
ﺷﻮ : ﺍﻳﻦ
ﺷﻮﻣﻼﻣﺎﻕ :
ﺧﺎﺭﻻﻣﺎﻕ
ﺷﻮﻧﻘﺎﺭ : ﻣﺮﻍ
ﺷﻜﺎﺭﻱ، ﻋﻘﺎﺏ
ﺷﻮﻭﻩﺭﻩﻙ : ﺑﺎﺭﻳﻚ
ﺍﻧﺪﺍﻡ
ﺷﻴﺸﻤﺎﻥ : ﭼﺎﻕ،
ﺗﻨﻮﻣﻨﺪ
ﺷﻴﻐﻴﺠﻲ ﻃﻴﺎﺭﻩ:
ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﻱ ﺷﻜﺎﺭﻱ
ﺷﻴﻐﻴﺠﻲ : ﺷﻜﺎﺭﻱ
ﺷﻴﻠﻼﻕ : ﺳﻮﻧﺠﻮﻕ،
ﺟﻔﺘﻚ
ﺿﻴﺎ : ﺍﻳﺸﻴﻖ
ﻓﻴﺮﺗﻴﻨﺎ : ﺗﻮﻓﺎﻥ،
ﮔﺮﺩﺑﺎﺩ
ﻗﺌﻴﺠﺎﺝ : ﻣﻮﺭﺏ،
ﻛﺞ
ﻗﺎﺑﺎﺭﻣﺎﻕ :
ﺷﻴﺸﻤﻚ، ﻏﺮﻭﺭﻻﻧﻤﺎﻕ، ﺑﺎﺩ ﻛﺮﺩﻥ، ﻣﻐﺮﻭﺭ ﺷﺪﻥ
ﻗﺎﺑﺎﺭﻳﻖ: ﻭﺭ
ﺁﻣﺪﻩ، ﻗﻠﻤﺒﻪ، ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ
ﻗﺎﺑﺎﻗﺠﻴﻞ : ﭘﻴﺸﺮﻭ
ﻣﺘﺮﻗﻲ
ﻗﺎﺑﺎﻥ : ﮔﺮﺍﺯ
ﻗﺎﭘﺎﺯ : ﺳﺮﻛﻮﻓﺖ
ﻗﺎﭘﺎﻕ: ﺩﺭﭘﻮﺵ
ﻗﺎﭘﺎﻟﻲ : ﺑﺴﺘﻪ
ﻗﺎﺗﻲ: ﺷﺪﻳﺪ،
ﺩﻭﺁﺗﺸﻪ
ﻗﺎﭼﺎﺭ : ﺩﻭﻧﺪﻩ،
ﺣﻴﻮﺍﻥ ﺩﻭﻧﺪﻩ
ﻗﺎﭼﺎﺭﻏﻲ : ﻓﺮﺍﺭﻱ،
ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ
ﻗﺎﭼﺎﻏﺎﻥ : ﻓﺮﺍﺭﻱ
ﻗﺎﭼﺎﻱ : ﺩﻭﻧﺪﻩ
ﻗﺎﭼﻴﻨﻴﻠﻤﺎﺯ :
ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ
ﻗﺎﺧﻴﻨﺞ : ﺑﺎﺷﺎ
ﭼﺎﻟﻤﺎﻕ، ﺷﻤﺎﺗﺖ، ﺳﺮﺯﻧﺶ، ﻣﻨﺖ
ﻗﺎﺩﺍ : ﺩﺭﺩ ﻭ ﺑﻼ
ﻗﺎﺩﺍﻕ : ﺑﻨﺪ، ﻗﻔﻞ
ﻗﺎﺩﻳﻦ : ﺧﺎﻧﻴﻢ،
ﺧﺎﻧﻢ
ﻗﺎﺭﺍﻟﺘﻲ : ﺳﻴﺎﻫﻲ،
ﺷﺒﺢ، ﺳﺎﻳﻪ
ﻗﺎﺭﭘﻴﺰ : ﻫﻨﺪﻭﺍﻧﻪ
ﻗﺎﺭﺕ : ﺳﺨﺖ،
ﺯﻣﺨﺖ، ﺯﺑﺮ، ﺳﻔﺖ
ﻗﺎﺭﺗﺎﻝ : ﻋﻘﺎﺏ
ﻗﺎﺭﺳﻴﻠﻦ : ﺑﺮﻑ
ﭘﺎﻙ ﻛﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ
ﻗﺎﺭﺷﻮ : ﻗﺎﺭﺷﻲ،
ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﻗﺎﺭﺷﻲﻟﻴﻖ :
ﻗﺎﺭﺷﻴﻠﻴﻖ : ﺟﻮﺍﺏ
ﻗﺎﺭﻏﻲ : ﻧﻔﺮﻳﻦ
ﻗﺎﺭﻣﺎﻕ : ﭼﻨﮕﺎﻝ،
ﻗﻼﺏ
ﻗﺎﺭﻳﺶ : ﻭﺟﺐ
ﻗﺎﺭﻳﺸﻴﻖ : ﺩﺭ ﻫﻢ،
ﻣﺨﻠﻮﻁ
ﻗﺎﺭﻳﻦ : ﺷﻜﻢ
ﻗﺎﺯﺍﻻﻕ: ﭼﻜﺎﻭﻙ
ﻗﺎﺯﺍﻥ : ﺩﻳﮓ
ﻗﺎﺯﺍﻧﺞ : ﺳﻮﺩ،
ﺩﺭﺁﻣﺪ
ﻗﺎﺯﻣﺎ : ﻛﻠﻨﮓ
ﻗﺎﺯﻳﻨﺘﻲ : ﺣﻔﺮﻳﺎﺕ
ﻗﺎﺳﻴﺮﻏﺎ : ﺗﻮﻓﺎﻥ
ﻗﺎﺳﻴﻖ : ﺷﺮﻣﮕﺎﻩ
ﻗﺎﺵ : ﺍﺑﺮﻭ
ﻗﺎﻓﻼﻥ : ﭘﻠﻨﮓ
ﻗﺎﻻﺑﺎﻟﻴﻖ : ﺷﻠﻮﻍ،
ﭘﺮ ﻫﻴﺎﻫﻮ
ﻗﺎﻻﺭﻏﻲ : ﺟﺎﻭﻳﺪ،
ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ، ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ
ﻗﺎﻻﻕ : ﭘﺸﺘﻪ
ﻗﺎﻟﺨﺎﻥ : ﺳﭙﺮ
ﻗﺎﻟﺪﻳﺮﺍﺝ : ﺍﻫﺮﻡ،
ﺟﺮﺛﻘﻴﻞ
ﻗﺎﻟﺪﻳﺮﻣﺎﻕ :
ﻗﻮﻭﺯﺍﻣﺎﻕ، ﺩﻳﻜﻠﺘﻤﻚ، ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ، ﺑﺎﻻ ﺁﻭﺭﺩﻥ
ﻗﺎﻟﻴﺠﻲ :
ﻭﺍﻣﺎﻧﺪﻩ، ﭘﺲﺭﻭ
ﻗﺎﻟﻴﻦ : ﺿﺨﻴﻢ
ﻗﺎﻣﭽﻲ : ﺷﻠﻼﻕ
ﻗﺎﻧﺎﺕ : ﺑﺎﻝ
ﻗﺎﻧﭽﻴﻞ: ﺧﻮﻧﻤﺮﺩﮔﻲ
ﻗﺎﻧﺪﺍﻝ : ﺯﻧﺠﻴﺮ
ﻗﺎﻧﺪﻳﺮﻳﺠﻲ : ﺟﻮﺍﺏ
ﻗﺎﻧﻊﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻗﺎﻧﺸﺎﺭ : ﺭﻭﺑﺮﻭ،
ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﻗﺎﻧﻘﺎﻝ : ﻛﻨﮕﺮ
ﻗﺎﻧﻴﻖ: ﺳﻴﺮﺍﺏ، ...
ﻗﺎﻫﻤﺎﺭ: ﺁﺭﺧﺎ،
ﭘﺸﺖ
ﻗﺎﻭﻭﻥ : ﺧﺮﺑﺰﻩ
ﻗﺎﻳﺪﺍ : ﻗﺎﻋﺪﻩ
ﻗﺎﻳﺮﻳﻠﻲ :
ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ، ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ، ﺟﻌﻠﻲ
ﻗﺎﻳﻐﻲ : ﻓﻜﺮ،
ﺍﻧﺪﻭﻩ، ﻏﻢ، ﺗﻌﺼﺐ
ﻗﺎﻳﻨﺎﻕ : ﻣﻨﺒﻊ
ﻗﺎﻳﻨﺎﻗﭽﻲ :
ﺟﻮﺷﻜﺎﺭ
ﻗﺮﻩﻗﺌﻴﻴﺪ : ﺷﻮﻣﻲ،
ﺑﺪ ﻳﻤﻨﻲ
ﻗﺰﺋﺖ : ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ
ﻗﻨﻴﻢ : ﺩﻭﺷﻤﻦ
ﻗﻮْﭘﻮﺯ : ﺳﺎﺯ،
ﺳﺎﺯ ﺁﺷﻴﻘﻬﺎ
ﻗﻮْﭘﻮﻕ : ﻛﻨﺪﻩ
ﺷﺪﻩ
ﻗﻮﺗﺴﺎﻝ : ﻣﻘﺪﺱ
ﻗﻮﺗﻠﻮ : ﻣﺒﺎﺭﻙ
ﻗﻮْﺗﻮﺭ: ﮔﺮ
ﻗﻮْﺟﺎﻣﺎﻥ : ﺑﺰﺭﮒ،
ﺳﺘﺮﮒ، ﻛﻬﻨﺴﺎﻝ
ﻗﻮْﺧﻮ : ﺑﻮ،
ﺭﺍﻳﺤﻪ
ﻗﻮْﺧﻮﻣﻮﺵ :
ﮔﻨﺪﻳﺪﻩ
ﻗﻮﺩﻭﺭﻏﺎﻥ :
ﺳﺮﻣﺴﺖ، ﻫﺎﺭ ﺷﺪﻩ
ﻗﻮﺩﻭﺯ : ﻫﺎﺭ
ﻗﻮْﺭ : ﺍﺧﮕﺮ، ﮔﺮ
ﻗﻮْﺭﺍﺟﺎﻧﺎﻕ :
ﺷﺮﺍﺭﻩ
ﻗﻮﺭﺍﻝ : ﻗﺎﻋﺪﻩ،
ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﻗﻮﺭﺍﻥ : ﻣﻌﻤﺎﺭ
ﻗﻮﺭﺗﻮﻟﻮﺵ :
ﺁﺯﺍﺩﻱ، ﺭﻫﺎﻳﻲ
ﻗﻮﺭﺗﻮﻡ: ﺍﻳﭽﻴﻢ،
ﺟﺮﻋﻪ
ﻗﻮْﺭﺧﺎﻕ : ﺗﺮﺳﻮ
ﻗﻮْﺭﺧﻤﺎﺯ : ﻧﺘﺮﺱ،
ﺷﺠﺎﻉ
ﻗﻮْﺭﺧﻮ : ﺧﻮﻑ
ﻗﻮْﺭﺧﻮﻧﺞ :
ﻭﺣﺸﺘﻨﺎﻙ
ﻗﻮﺭﺷﺎﻳﻴﺠﻲ :
ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺟﺮﻡ، ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻛﻨﻨﺪﻩ، ﻭﺳﻮﺳﻪ ﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻗﻮْﺭﻗﭽﻮ : ﻣﺤﺎﻓﻆ.
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️آنام
کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
30 July 2020
س
19:31
سؤزلوک
☸️ جهت‌ها در زبان تورکی↕️
یانلار: جهت‌ها
یۆن: جهت
گۆنئی: جنوب
قوزئی: شمال
باتێ: غرب
دوغو: شرق
قوزئی باتێ: شمال غرب
گونئی باتێ: جنوب غربی
قوزئی دوغو: شمال
شرق
گونئی دوغو: جنوب
شرقی
ساغ: راست
سول: چپ
ساغ یان: سمت
راست
سول یان: سمت چپ
یوخاری: بالا
اؤست: بالا
آشاغا (اَشاغی):
پایین
آلت: زیر
قاباق: جلو
دالێ: پشت
انیش: سرازیری
اۆز اَشاغی: سرازیری
یوققوش: سربالایی
اۆز یوخاری: سربالایی
یاخین: نزدیک
اوزاق: دور
ایراق: خیلی دور
یاخێن‌راق: نزدیکتر
اوزاق‌راق: دورتر
آرد: پشت
آرخا: پشت
اؤن: جلو
ایره‌لی: پیش
بورا: اینجا
اورا: آنجا
او یان: آنطرف
بو یان : این‌طرف
#تورکولوژی
✅ #آنا_دیلیمی سئویرم❤️آنام
کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
15 August 2020
س
12:22
سؤزلوک
✅اونودولموش سؤزجوکلر
✅
جورجه‌نک: تلیسی
ایکی قات ائدیب، یاغیش یاغاندا باشا آتاردیرلار چتیر یئری وئرردی
جوز: بیر اویون
آلتی کی بیر مخروط حالینده و ۵ یا۶ سانتیمتر بویوندا، اونون اوجونا بیر باشی گیرده
میخ وورادیرلار و دؤورونه نازیک قتمه سَریردیلر و بوز اوستونه بوراخاردیرلار
فیرلاناردی، حتی بضی‌لرینه دئیردیرلر: «ائله وورارام جوز کیمی دونارسان هاااا»
دونماق دا سورعته ائله فیرلانماغا دئیرلر کی داها فیرلانماق احساس اولماز.
جیرتدان: بیر
نؤوع ساققیز کی، چوخ قویی قهوه رنگینده اولور وبیر بیتگی کی اونا چیرتیق (چیدّیق )
دئییرلر، یایدا درنده سوتو اولار، آما قالیب قوروسا،بایرامدان سونرا اونون کؤکونده
همین جیرتدان اولار، اوشاقلار چیخاردیب،یووارلار، سونرا آدامس تکین چئینه‌یردیلر.
هشتریده بیر کند وار چیرتیقلی آدیندا
چای نیک: قوری
چوغان: بیر تور
اوت کؤکو دارتیب اونونلا پالتار یوواردیلار
خاچ: تئل، زلف،
بیر نوع باش داراماق کی توک‌لر اوسته دارانار
خارال: چوخ بؤیوک
تلیس اونا سامان دولدوراردیلار
دورمه: یوغون
بلله، {ساندویج}
دولدول: بیرنوع
شیپور
دیدمه: کنف تلیس
و بعضی یوندان توخونان جوراب وکؤینکلری دوغراییب و دیدیب،یاستیق دوزلدردیلر، پتیگ
زووله باغی: طناب
کوچکی که خیش را به یوغ وصل می کرد
زینداب: در
باغهای باتلاقی وچمنهای پرآب، کانالهایی برای خشکاندن خاک آنجا می کندند. زهکشی
سئشمه: سئچمه،
مال داوارین قوروموش کرمه‌سیندن اوغولموش نارینلار، تندیره تؤکردیرلر تندیر
آلیشسین
سیغیر: مال، مال
اتی، مخصوصاً ارکک مال
شلمه: سربند
شوربا: ات
شورباسی، آبگوشت
@suzluk
12:25
✅اونودولموش سؤزجوکلر
✅
آرخالیق: کُت
آسقی: دوبند
شلوار
آلاق: خارها
وگیاهانی که برای خوردن گاو و گوسفند از صحرا جمع می شد معمولا در آخر خرداد
تاشروع دروگندم، «آلاق بیچینی» می گفتند.، اوت، اوت-علف
انلیک و کیریشان:
سرخاب و سفیداب، مواد آرایشی که بر گونه های عروس می مالیدند
اوروا: مقدار
آردی که بر روی تخته یا «گئج آلان» می پاشیدند .فقط در مثل باقی مانده است:
اؤوونده یوخ
اوروالیق، گؤنلوندن گئچیر کدخودالیق
{اوروون مندن
اولماسا، کوندون کوت دوشر}
باستیان: سدی که
با گل وخار و خاشاک و شاخه های درختان برای ایجاد بند برای بردن آب به باغها
وهمچنین برای جلوگیری از صدمه‌ی سیل ایجاد می شد.
بندیک: تکه کوچک
چوب برای نشانه گذاری شیر، هر روز محل مقدار شیر را نخ می بستند.
بوغاناق: گردباد
بولاما: گئچی،
قویون و اینگین ایکینجی سوتوندن پیشیرردیرلر، بیرینجی سوته «کالا» دئیردیرلر.
بیزَهجه/بیزَکجه:
بالاجا سَنَک فارسلاردا یئکه خیردا یوخدور هامیسینا کوزه دئیرلر. تورک دیلینده
نئچه نووع دیر:
بویوک اولسا:
سَنَک، سَهَنگ، دئییرلر بالاجا اولسا بیزهجه (bizəhcə)
سَنَگین آغزی و
قولپو (دسته‌سی) سینسا،اونا گودول ğüdül دییرلر،
سَنَگین آشاغی قیسمتی قالسا، اونا «بینه» دئیرلر، اوندا تاووق-جوجه‌یه سو قویارلار.
نئچه تور ساخسی
قاب وار: گوودوش، برنی، کوپه، نئهره و پیتی؛ هربیری آیریجا ایستیفاده اولاردی
پییه: کناره
بیرونی وپهن تنور.(دختر ترشیده را، «پییه ده قالمیش قیز» دئیردیرلر)
تالوار: بیر دلیک
گؤورچین گیرمک اوچون دوواردا ایجاد ائدردیرلر و اونون اؤنونه بیر تاقجا
دوزلدردیرلر اوتاقجایا تالوار دئییلردی.
تییه: چاقوی بدون
دسته، تیغه
@suzluk
27 September 2020
س
00:00
سؤزلوک
✅آتالار_سوزو✅
🔹خرمنی اولمایانین دییرمانی اولماز
🔸امَک اولمادان، یئمک اولماز
🔹گٶی آغلامایینجا یئر گولمز
🔸ائرکگین فیکری اینک ایله دانادا، قادین‌ین فیکری
سوپورگه ایله سو دا
🔹باییردا باغینی، ائوینده ساغیمی، باغچه‌ده آرینی
اسکیک ائتمه
🔸داری اونوندان باقلاوا، انجیر آغاجیندا اوخلاوا
اولماز
@suzluk
10 October 2020
س
23:06
سؤزلوک
#اصیل_تورکو_دانیشاق
@suzluk
✍ابتدا : اؤنجه ، ایلک
✍ابتکار : یئنیلیک
✍ابر : بولود
✍ابریشم : ایپک
✍ابزار : یاراق ، دیلک
✍ابطال : پوزما
✍ابلاغ کردن : چاتدیرماق
✍ابهام : آنلاشیلماز
✍اتحاد : بیرلیک
✍اتصال دادن : بیتیشدیرمک
✍اتفاق : اولانیش
✍اتوبان : گئن یول
✍اثر : ایز ، قالیق
✍اثر انگشت : بارماق یئری
✍اجتماع : توپلانتی
✍اجنبی : یابانجی
✍احترام : سایغی
✍احتیاج : ایستک
✍احساس : دویغو
✍احضاریه : چاغریش ورقه سی
✍احیاء کردن: ساملا ماق، جانلاندیرماق
✍اختتامیه : قورتولوش
✍اختلاف : قارشیلیق ، اویوشمازلیق
✍اجازه ، دئم آلیش ، بوشوق
✍اختیاری : کؤنولجه
✍اغفال کردن : قورشاماق
✍اخلاق : تؤرل
✍اخیرا : بو یاخیندا ، تزه لیکده
✍ازدواج : ائولنمه
✍اداره : باخانلیق ، ایش یئری
✍اداره کردن : دولاندیرماق
✍ادامه ، دنباله : آرد ، اوزانتی
✍ادب : قاناجاق
✍ادبیات شفاهی : ائل سؤزو
✍ادعا : اؤز سؤزلوک
✍ادویه : تاملیق ، دادیم
✍اذیت شدن : اینجیمک
✍اراده : ایستنج
✍ارتباط : باغلانتی ، ابلگی
✍ارث رسیدن : آتادان چاتماق
✍اردیبهشت ماه : قیزاران آی
✍ارزان : اوجوز
✍ارزش : دیر
✍ارزیابی : دیرله
✍ارسال کردن : گؤندرمک
✍ارشد : ایلکین
✍ارره : میشار ، بوخچو
✍ازدحام : باساباس ، اؤیکوم
✍از صمیم قلب : اورکدن
✍از قبل : قاباقجادان ، اؤنجه دن
✍اسارت : توتساقلیق
✍اساس : تمل ، دوزگو ، باشقی
✍اسباب بازی :اویونجاق ، قولچاق
✍استاندارد : اؤلچونلو ، دوزگو
✍استبداد : ایتکلیک ، زورلوق
✍استخر : گؤلمه جه ، چیمریک
✍استراحت کردن : دینجلمک
✍استعفا : ایشدن چیخما
✍استفاده کردن : قوللانماق
✍استقامت : دایانیش
✍استقبال کردن : قارشیلاماق
✍اسفند ماه : بایرام آیی
✍اسیر : توتساق ، توتوقلو
✍اشاره : گؤسترمه ، بئلگی
✍اشتباه : یالنیش ، یانلیش
✍اشتباه کردن ، یانیلماق
✍اشتراک کردن : قاتیلماق
✍اصلیت : کیملیک
✍اصول : یؤندم
✍اضافه : آرتیق
✍اضطراب : بون ، تؤکونتو
✍اطاعت کردن : بویون اگمک
✍اظهار نظر : سؤز اوزه چیخارتما
✍اعتباری : سایماجا
✍ائتلاف کردن : آنلاشماق ، بیرلشمک
✍اعتقاد : اینام
✍اعتقاد داشتن : اینانماق
✍افتخار : اونور
✍افسانه : آنیز ، اولامیش
✍افسرده : اؤزگونلو ، سولموش
✍افشا : آچیقلاما
✍افقی : یاتای
✍اقامت : دوشرگی
✍اقلیت : آزغینلیق ، آزینلیق
✍اقیانوس : تالای
✍اکثریت : چوخلوق
✍التماس کردن : یالوارماق
✍امتحان : سیناق
✍امر : بویوروق ، یارلیق
✍امکان ، احتمال : اولاناق
✍امتنماع کردن : ال چکمک
✍امتیاز : اوستونلوک ، اردم
✍امداد : یاردیم
✍امروزی : بوگونکو
✍باید : گرک
✍ببخشید : باغیشلایین
✍ببر : توغای
✍بحث : دارتیشما
✍بحران : بونالیم
✍بخت : یازی،ایریس
✍بختیار : موتلو
✍بخش : بؤلوک ، بؤلوم
✍بخشنامه : گئنلگه
✍بخصوص : آیریجا، اؤزللیکله
✍بخیل : قیسقانجلی
✍بخیه : سیریق
✍بد : پیس
✍بد اخلاق : تؤرل سیز
✍بدبخت : قارا گون ، اوغورسوز
✍بدبین : قارامسار ، اومودسوز
✍بد حال : پیس آیاقدا
✍بدرقه کردن : یول اؤتورمک ـ سالماق
✍بدهی : وئره جک ، اؤدونج
✍برای همیشه : بیر یوللوق
✍برتر : اوستون
✍برتری : اوستونلوک
✍برشته : قیزارمیش
✍برعکس : ترسینه ، ترسه سینه
✍برکت : بوللوق
✍برگشت : قاییدیش
✍برنده : اودان ، آپاران
✍بریدگی : دؤنگه
✍بستر : یاتاق
✍بستر رود : چایلاق
✍بستنی : دوندورما
✍بسته : قاپالی باغلی
✍بشر دوستانه: اینسان سئور
✍بعضی : بیر پارا ، بیراز
✍بلا : قادا
✍بلند گو : سس اوجالدان
✍بن بست : چیخماز
✍بنده : کؤله ، قول
✍بنیانگذار : قوروجو
✍بوته : کول
✍بوسه : اؤپوجوک ، اؤپوش
✍بومی : یئرلی
✍به جا : یئرینده
✍به اضافه : آرتیم
✍به اندازه کافی : یئترلی
✍به خاطر: اوغروندا ، اوچون
✍بهره : فاییز
✍به عهده گرفتن : بویونا آلماق
✍به قول..:دئمیشکن
✍بهمن ماه : دوندوران آی
✍بی امان : آجیمادان
✍بی اهمیت : اؤنم سیز
✍بی تفاوت : سایماز
✍بی چاره : یازیق
✍بی حیا : اوتانماز ، ییرتاق
✍بی سرپرست : باش سیز
✍بی سلیقه ، شلخته :پینتی
✍بیشتر: چوخراق
✍بی شرم : اوتانماز
✍بی فایده : یاراماز
✍بی عرضه : باجاریق سیز ، افل
✍بی غیرت : دامارسیز
✍بیکار : ایش سیز
✍بیگانه : یاد ، اؤزگه
✍بیمار : آلیز
✍بی میل : کؤنول سوز
✍بی نمک : شیت
✍بیننده : باخان
✍بی نهایت: اوج سوز
✍بینوا : یازیق ، یوخسول
#مهریارآراز
✅ #آنا_دیلیم_سئویرم❤️آنام کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
18 October 2020
س
11:26
سؤزلوک
"""خالقیمیزین دیلینده بیر نئچه قیسا و
آنلاملی دئییملر"""
✅ایت اَلیندن ساققیز چئینه‌مک اولمور
( وقتی افراد و
اطرافیان مزاحم آسایش را از زندگی سلب میکنند)
✅بیرینین ساققیزین اوغورلاماق
( فریب دادن کسی)
✅قولاقی دارێ دٶشورمک
( خبر چینی و
جاسوسی)
✅قورد ایله قیامته قالماق
( عمر طولانی )
✅گٶزدن تۆک قاپماق
( زرنگی و چابکی
بعضی افراد)
✅بوینوم قیلدان اینجه‌دی/نازیکدی
(در برابر کسی
کسی اعلام اطاعت و فرمانبرداری کردن)
✅دوه‌نی چٶمچه‌ایله سووارماق
( کار بیهوده
کردن)
✅آغیزدان سۆت اییی گلمک
( اشاره به بچه‌گی
و نا پختگی کسی)
🔹کٶهنه پالانین ایچین سٶکمک.
( حرفهای کهنه و
غیر ضروری زدن)
✅ایت‌ایله بیر چووالا گێرمک
( نارضایتی از
افراد همدم و دوستان نالایق)
@suzluk
25 October 2020
س
20:46
سؤزلوک
✅آتا بابا سوز لری✅
(ائل)
🔸ائل آغیزی -چوال آغیزی
🔹ائل آغیزی- یل آغیزی
🔸ائل آغیزیلا قوش توتولماز
🔸ائل آغیزی توربا دییل کی بوزسن
""ائل
آغیزی فالدیر""
🔹ائل آراسیندا ایت قویروغو کسمزلر
🔸ائل آغیزی کرامت دیر
🔹ائل آغزینا باخان آروادین تئز بوشار
🔸ائل آغزیندا بیر سوزن یوز رنگی وار
🔹ائل آغزینی باغلاماق اولماز
🔸ائل اوچون آغلیان گوزدن اولور
🔹ائل اوغلو یومورتایا قولوپ قویار
🔸ائل ایچینده - اول ایچینده
🔹ائل آیرانی یانغینی سویوتماز
🔸ائل ایگیدلریله تانینار
🔹ائل ایلن گلن قارا گون بایرامدیر
🔸ائل ایله بیر آغلا ائلیله بیر گول
🔹ائل چاراسیز مرد یاراسیز اولماز
🔸ائل چالان زورنانین سسی اوزاقدان گلر
🔹ائل چالیشار- یئر سوینر-یئر بار ورر- ائل سوینر
🔸ائل داغلارا دایانیب –چیراغلی ایندی اویانیب
🔹ائل دلیسین چوله آتماز
🔸ائل سوزو- آتا نصیحتی دیر
🔹ائل سسی حاق سسی
🔸ائل شامی(شمع) دائیم یانار
🔹ائل عیبینی سنه دیئن- سنین عیبین ائله دئییر
🔸ائل قاپیسی حکیم قاپیسی
🔹ائل قارییب- توره سی قاریماییب
🔸ائل قالخدی سن ده قالخ
🔹ائل کوچدو وبا قالدی
🔸ائل کچن کورپو دن سن ده کچ
🔹ائل گوزو یاخشی گورر
🔸ائل گوزونن دوشمن بوی آتماز
🔹ائل گوزویله دونیا گورونمز
🔸ائل گوجو- سئل گوجو
✅ #آنا_دیلیم_سئویرم❤️آنام کیمین
#سؤزلوک
@suzluk
@suzluk
.
لوطفا #پایلاشین😍❤️🙏
19 November 2020
س
21:33
سؤزلوک
✅ورشکستگی تورکجه ده
✅
ورشکستگی ::::::
باتقی، باتقیلنیق
ایفلاس ،
موفلیسلشمه
ورشکست شدن ::::
باتماق
ورشکسته ::::
باتقین ، موفلیس
@suzluk
☪« Bilsay»☪
21:36
✅واکسن تورکوده
✅
واکسن:::::: آشی
واکسینه
کردن:::::آشیلاماق
@suzluk
☪« Bilsay»☪
21:44
✅شعر تورکجه‌ده
✅
شعر :::: قوشقو ،
شئر
شاعر :::::
قوشقوچو ، شاعیر
☪« بیلسای»☪
@suzluk
24 November 2020
س
10:29
سؤزلوک
✅ائل آغزیندان سؤزجوکلر✅
باجا:::ائولرین
تاوانیندا(سقف)قویولان آچیق یئر ، توستو-ایستی چکن،ایشیق وئرن
اووشار(افشار)
باجاسی،بیر تور بویوک و آغاجلا ایشله‌نیب دامدان اوجا دوران باجا
بادا گون::::روز
مبادا، روزهای تنگ دستی و سختی (بادا گونده آدامین دردینه ده‌ین اولا ...)
بادار::: قوه‌لی،
زیرنگ (بادار اوغلان)
بار:::مریض‌لیکده،سوسوزلوقدا
دیله دوداقا قونان ماده (دیل-دوداغیمی بار کسیب دانیشانمیرام ...)
بارانتای:::
معادل، لنگه، تای-توش (بو یوکلر بارانتای گلرلر ...)
بارداق::::دیزی؟شوربا
پیشیرمک اوچون بیر قاب ...(چوخلو تندیره قویوب پیشیرردیلر ...)
بارداق
پیشیگی::::: یئمک قاب-قاشیقین، قازان-بارداقین یالایان، سیویریب یئین، قازان دیبی
یالایان
بارینماق:::
بارینماق، وارلانماق، مکفی شدن، دست یافتن (کندین هر نه‌ییندن باریندی ...)
باسدیرما::::ات
دویو آلتیندا اولان یئمک
باسماق:::
گوپلاماق، یالان دئمک (بیر ساعاتدی اوتوروب بوردا گوپ دانشیر ...- قارداش گینه نه
گوپ لئیرسان ...؟)
باسمالیق::::
قدیم کندلرده معروف بیر یئر،
باش آلتی:::: اوت
دوغرایان اوراغین باش یانی اوجادا دورسون، آلتینا قویولان بیر کوتوک (چوخ یوغون
اولماز و ائیچین یونوب اوراق باشین اورا قویارلار اویناماسین)
باش::: دفعه، یول
(ایکی باش قیلان-قلیان- چکیب گلدی ...)
باشیم سینب داشیم
یوخ ::::از اسب افتادم نه از اصل (داش بوردا اصل و بینوره دئمک دیر، کندیمیزه کیم
داش قویوب بیلمیرم ...)
بد::::بند، سو
قاباغیین باغلایان یئر
بره موم::::آری
سبدلرینده اولان خاص موم
بصارت؟ :::
قاباقجا گورمه‌دن بیر ضرر د‌ه‌ینده آنام دئیردی: بصاره‌تیمیز باغلاندی ... بیلمه‌دیک
... (عربجه بصیر و بصارت دن اولاجاق؟)
بلخی::: مایماق
(بلخی اوشاق )
@suzluk
27 November 2020
س
20:05
سؤزلوک
کلمات نزدیک و مشابه در گفتار و اشتباه
✅
فضای مجازی :
سانال دونیا
❌
Sanal aləm - سانال
عالم ✅
Sanal evrən - سانال
ائورن ✅
Sanal uzay - سانال
اوزای ✅
دنیای مجازی :
سانال دونیا - sanal dünya ✅
تعریف دنیای
مجازی
:
دنیای مجازی و یا
انبوه چند نفره برخط جهان یک محیط شبیه‌سازی شده و مبتنی بر رایانه است که از
جمعیتی از کاربران تشکیل شده است که برای خود آواتار (اینترنت) ساخته‌اند، به طور
همزمان یا مستقل از هم به کاوش در دنیای مجازی می‌پردازند، با همدیگر ارتباط برقر
میکنند، .... این اصطلاح تا حد زیادی مترادف با محیط‌های مجازی سه بعدی تعاملی
است که در آن کاربران به شکل اوتار برای یکدیگر قابل مشاهده‌اند.
دنیای مجازی با
فضای مجازی چیز دیگریست اما کلمات مشابه دارند که مردم را در استفاده به اشتباه می
اندازد.
" Bilsay"
@suzluk
21 January 2021
س
17:47
سؤزلوک
در ترکی آزربایجانی "bağla" به تنهایی به معنی بستن (ببند) را
دارد و زمانی معنی وصل شدن را می دهد که جمله به صورت غیر مفعولی باشد.
پس در ترکی
آزربایجانی "bağlamaq" را به صورت بدون جمله (بدون حرف اضافه و یا
مفعول) دیدید قطعا معنی آن بستن است و نمی توانید به معنی وصل کردن به شکل تنها
بکار ببرید.
کلمه ی باغلی هم
به تنهایی چنین شرایطی دارد و قبل و بعد کلمه باید به چه چیز و یا چه کسی بودن آن
مشخص شود وگرنه معنی بسته را خواهد داشت.
@suzluk